డా . అమృతలత గారితో ముఖాముఖి 

డాక్టర్ అమృతలత ఒక మంచి రచయిత్రిగా తెలుగు పాఠకులకి తెలుసు . నాణ్యమైన విద్య నందించేపాఠశాలల , కళాశాలల స్థాపకురాలిగా నిజామాబాద్ జిల్లావాసులకు తెలుసు . ఒక మంచి సంపాదకురాలిగా, ప్రచురణకర్తగా ‘ అమృత కిరణ్ ‘ పక్ష పత్రిక పాఠకులకూ , తెలంగాణా ఉద్యమ సమయంలో అక్షర సేనానిగా ‘ గాయాలే గేయాలై ‘ , ‘ వెతలే కథలై ‘ కవితా , కథా సంకలనాల సంపాదకురాలిగా తెలంగాణా అభిమానులకుతెలుసు . వివిధ రంగాలలో విశిష్ట మహిళలకు ఇచ్చే ‘ అపురూప అవార్డుల వ్యవస్థాపకురాలిగా , నిజామాబాద్ సాహిత్య కళా రంగ ప్రసిద్ధులకు బహూకరించే ‘ ఇందూరు అపురూప అవార్డుల ‘ ద్వారాసాహిత్య కళాభిమానులకు తెలుసు . ప్రశాంతమైన పరిసరాల్లో ఒక అందమైన ఆలయాన్ని నిర్మించి ఇచ్చిననిరాడంబర వ్యక్తిగా సామాన్య భక్తులకు తెలుసు .  వీటన్నిటికీ మించి స్నేహశీలి , నిగర్వి , మృదుభాషి , దానశీలి , కర్తవ్య నిర్వహణ లో , క్రమ శిక్షణ లో రాజీ పడని వ్యక్తిగా ఎందరికో తెలిసిన డా . అమృతలత గారి తోముఖాముఖి మయూఖ కోసం :

1 .ప్రశ్న : మీకు సాహిత్యం పట్ల ఇష్టం ఎలా మొదలయింది ? మీ బాల్యం లో సాహిత్యానికి దోహదపడినఅంశాలేవైనా ఉన్నాయా?

జ : చిన్న తనంలో మా పెద్దన్నయ్య దగ్గర ఉండి చదువుకుంటున్నప్పుడు అన్నయ్య ఇంటికి చందమామ , బాలమిత్ర , ప్రజామత , కృష్ణా పత్రిక ,జాగృతి , ఆంధ్ర పత్రిక , ఆంధ్ర ప్రభ ..ఇలా బోలెడు పుస్తకాలుతెచ్చేవాడు . అవన్నీ చదివే దాన్ని . అన్నయ్య ఇచ్చే పాకెట్ మనీ తో నిజామాబాద్ లోని ‘అరుణా బుక్ హౌస్ ‘ లో బాలల బొమ్మల రామాయణం , భట్టి విక్రమార్క కథలు , వేయి శిరస్సులు ఖండించిన అపూర్వచింతామణి పుస్తకాలు కొనుక్కొని చదివేదాన్ని . సెలవుల్లో జక్రాన్ పల్లికి వెళ్ళినప్పుడు మా క్లాస్ మేట్స్ కొందరుడిటెక్టీవ్ నవలల్ని అద్దెకు తెచ్చి ఇచ్చేవారు . మేముండే గడీ ఎదురుగా ఉన్న గ్రామ పంచాయతీకి ‘ ఆంధ్రభూమి ‘ దినపత్రిక వచ్చేది . సభ్యులందరూ చదివాక నేను తెచ్చుకుని చదివి మళ్ళీ జాగ్రత్తగా ఇచ్చేసేదాన్ని . తరువాతి రోజుల్లో వార పత్రికలూ , పక్ష , మాస పత్రికలూ చదివితే  కుటుంబ సమస్యలూ , సామాజికజీవితమూ , మనుష్యుల మనస్తత్వాలూ తెలుస్తాయని తెలియజెప్పింది మా మేన వదిన కూతురు సరోజక్క . ఇవన్నీ కలిసి నాకు సాహిత్యం పట్ల ఆసక్తి కలిగేలా చేశాయి .

2 .ప్రశ్న : మీ పాఠశాల విద్యాభ్యాసం గురించి చెప్పండి . అప్పటికీ ఇప్పటికీ విద్యా వ్యవస్థలో మీరు గమనించినమార్పులు ఏమైనా ఉన్నాయా ? ముఖ్యంగా విద్యార్థులకూ , సాహిత్యానికీ ఉండే సంబంధం ఎలా ఉంది ?

జ : అరవై ఏళ్ల క్రితం తెలంగాణాలో ఆడపిల్లలు చదువుకోవడానికి ఎన్ని కష్టాలు పడాలో అవన్నీ నేనూపడ్డాను . అయితే నా చదువుకు మా ఇంటి వాళ్ళ ప్రోత్సాహం చాలా ఉంది . ఊరు దాటాక , నేను మాపెద్దన్నయ్య ఇంట్లోనూ , చిన్నక్క ఇంట్లోనూ ఉండి చదువుకున్నాను .అప్పట్లో ప్రతి క్లాస్ లోనూ నలుగురో , అయిదుగురో ఎగువ మధ్య తరగతి కి చెందిన ఆడ పిల్లలుండేవారు . మిగతా అమ్మాయిలకు చదువుఅందని పండే !  పడకల్ , జక్రాన్ పల్లి , అర్గుల్  గ్రామాల్లోనూ , జిల్లా కేంద్రమైన నిజామాబాద్ లోనూ , కరీంనగర్ జిల్లా లోని హుజురాబాద్ లోనూ నా స్కూల్ విద్య కొనసాగింది . నా మూడో తరగతి లోనే నేను రోజామూడు కిలోమీటర్లు , ఎనిమిదో తరగతిలో అయిదు కిలోమీటర్లు నడిచి స్కూల్ కి  వెళ్లాల్సి వచ్చేది .

అప్పట్లో గురువులు విద్యార్థుల పట్ల తల్లిదండ్రులుగా , బాధ్యతగా ఉంటే , విద్యార్థులు గురువుల పట్ల భయభక్తులతో , గౌరవంతో ఉండేవారు . ఆనాటి పాఠశాల విద్య బలమైన సంస్కారపు పునాది ఏర్పరచేది . ఇప్పుడు ఎవరైనా విద్యార్థిని మందలిస్తే పేరెంట్స్ ఆ టీచర్ పైకి యుద్ధానికి వస్తారు .అప్పట్లో మా పిల్లలనుకొట్టినా సరే , మంచి చదువు చెప్పమని కోరేవారు .

ఇక సాహిత్యం అంటారా … అప్పటి పిల్లలు ఇంత ఒత్తిడిలో చదువుకోలేదు .చదువుతో బాటు ఆటపాటలకీసమయముండేది .తెలుగు , హిందీ , ఇంగ్లీష్ భాషా ఉపాధ్యాయులు ఆయా పాఠాలు చెప్పేటప్పుడుఅనుబంధ పుస్తకాలను సూచించి చదవమనే వారు . కొనుక్కునే వాళ్ళు కొనుక్కోగా లేని వాళ్ళు లైబ్రరీ కి వెళ్లిచదువుకునే వారు . వాళ్ళల్లో ఎందరో సాహిత్యకారులుగా రూపుదిద్దుకునేవారు . ప్రముఖ రచయితలూ , కవులూ అప్పట్లో పాఠశాల రోజుల్లో రచనలు చేసిన వారే . పైగా మాతృభాషలో రచన చేయడం సులువు . ఇప్పటి విద్యార్థులు సాహిత్యమే కాదు  , కనీసం దిన పత్రికలని కూడా చదవడం లేదు . తడబడకుండాతెలుగు చదివే వాళ్ళే తగ్గిపోతున్నారు .

3 .ప్రశ్న :సమాజాన్ని బాగా చదివినవారే సాహిత్య సృజన చేయగలుగుతారని అంటారు కదా ? మీరుసమాజాన్ని అధ్యయనం చేయడం ఏ వయసులో మొదలయింది ? మీకు స్ఫూర్తి నిచ్చిన గురువులు ఎవరు ?

జ : ఊహ తెలిసిన నాటి నుండీ ఎవరైనా సమాజాన్ని చూస్తూ , చుట్టూ ఉన్న వ్యక్తుల్ని గమనిస్తూనేపెరుగుతారు . అయితే , కొందరికి తల్లిదండ్రుల గైడెన్స్ , గురువుల మార్గదర్శకత్వం విపరీతంగాదొరుకుతుంది . అది సంఘటనల్నీ , సందర్భాల్నీ , మనుషుల మనస్తత్వాల్నీ సరిగా అంచనా వేసి అవగాహనచేసుకోవడానికి ఉపయోగపడుతుంది . దానికి మంచి సాహిత్య పఠన తోడయితే , అలాంటి వారే రచనలుచేయగలుగుతారు . నా మట్టుకు నాకు చిన్నప్పుడు బాగా చదివిన పుస్తకాలే సాహిత్య సృజనకు తోడ్పడ్డాయి .

4 .ప్రశ్న : మీరు చిన్నప్పుడు పుస్తకాలు బాగా చదివేవారన్నారు . మీకు నచ్చిన రచయితలెవరు ? వారిలో  ఎవరిప్రభావం మీపై ఎక్కువగా ఉంది ?

జ : నచ్చిన రచయితలు ఒకరిద్దరని చెప్పలేను . రంగనాయకమ్మ గారి రచనలు బాగా నచ్చేవి . చందమామకథల్లోని సరళత , అంతర్లీనంగా ఒక నీతినీ , సంస్కారాన్నీ బోధించే విధానమూ , డిటెక్టీవ్ కథల్లోని సస్పెన్స్ , చివరికి దుర్మార్గులని పట్టుకోవడం బాగా నచ్చేవి . సున్నిత హాస్యం , కొసమెరుపూ ఉన్న కథలని ఎక్కువగాఇష్టపడతాను .

5 .ప్రశ్న : తెలంగాణాలో యాభై ఏళ్ల క్రితం స్త్రీ విద్య అంతగా కొనసాగే వాతావరణం లేదు . మరి మీరు ఇంతఉన్నత విద్య ఎలా అభ్యసించగలిగారు ?

జ : నన్ను డాక్టర్ గా చూడాలని మా బాపు ఎంతో ఆశించారు . కానీ , నా చిన్నతనంలో ఆక్సిడెంట్ లో చేతివేళ్ళు పోగొట్టుకున్నాను గనుక తరువాతి రోజుల్లో వైద్య విద్య  చదవలేకపోయానే బాధ ఉండేది . చదువు పట్లవిపరీతమైన ఇష్టం చిన్నప్పటి నుండీ ఉండేది . నా నాలుగేళ్ల వయస్సులో అమ్మా , నేను తొమ్మిదో తరగతిలోఉన్నప్పుడు మా బాపు చనిపోయారు . హై స్కూల్ విద్య వరకూ ఫరవా లేదు గానీ ఉన్నత విద్యకు ఆటంకంఏర్పడుతుందేమో అని చాలా భయపడ్డాను .ఆ సమయంలో మా బాపు నా కోసం ఒక ఎకరం పొలం తీసిపెట్టారని తెలిసి ఎంతో పొంగి పోయి అది అమ్ముకుని బి ఏ ,బి ఎడ్ చేసాను . ఆ తరువాత ఉద్యోగం చేస్తూఎమ్మే , ఎమ్మెడ్ చేసాను . మెడికల్ డాక్టర్ ని  కాలేక పోయినా పీ హెచ్డీ చేసి డాక్టరేట్ తీసుకోవాలని నా అరవైఅయిదవ ఏట శ్రీ పద్మావతి మహిళా యూనివర్సిటీ నుండి పరిశోధన చేసి డాక్టరేట్ అందుకున్నాను .

6 ప్రశ్న : చిన్నప్పటినుండీ మీరు పెరిగిన కుటుంబ వాతావరణం గానీ , మీ చుట్టూ ఉన్న సామాజికవాతావరణం గానీ మీ రచనకు తోడ్పడిందా ? మీ పూర్వీకులలో రచనలు చేసిన వారున్నారా ?

జ : మా పూర్వీకుల్లో కవులూ , రచయితలూ లేరు .మా కుటుంబంలో గానీ , నా చుట్టూ ఉన్న బంధువులు , స్నేహితుల్లో గానీ చాలా మంది దిగువ మధ్య తరగతికి చెందిన వారే . కడుపు నిండా భోజనం , ఏడాదికి ఒకసారి కొత్త బట్టలూ , అప్పుడప్పుడూ పట్నం వెళ్లడమే గొప్ప జీవితం మాకు ! నాలాంటి కొద్ది మందికి  తప్పమిగతా అమ్మాయిలకు పై చదువులు చదివే అవకాశమే లేదు . పదో తరగతిలోనో  అంతకు ముందో పెళ్లి , ఆతరువాత సంసారం , పిల్లలూ , బాధ్యతలు … వీటిల్లో పడి వచ్చిన చదువు మర్చిపోయిన వారే ! ఆ నేపధ్యంతప్పకుండా మనసులో ఉంటుంది , దాని గురించి రాయాలనీ ఉండేది . అయితే .. అప్పుడు దాదాపు అన్నిపత్రికలూ తెలంగాణా కంటే చదువు లోనూ , అభివృద్ధి లోనూ ముందున్న ఆంధ్రా ప్రాంతపు ప్రచురణకర్తలచేతుల్లో ఉండేవి . వాళ్ళు తెలంగాణా రచయితలను గానీ , ఇక్కడి వాతావరణం ప్రతిబింబించే రచనలనుగానీ పెద్దగా ప్రోత్సహించలేదు .మన రచన ప్రచురింపబడాలంటే మనది

7 ప్రశ్న :తెలంగాణలో కవిత్వం రాసేవాళ్ళు ఎక్కువ. మీరు స్కూల్ రోజుల్లోనే కవిత్వం రాశారు . మరి తరువాతిరోజుల్లో దాన్ని కొనసాగించకుండా , ఇతర సాహిత్య ప్రక్రియల వైపు వెళ్ళడానికి కారణం ఏమిటి ?

జ : నేను మొదట రాసింది కవితనే అయినా .. మొత్తంగా నాలుగయిదు కవితలకు మించి రాయలేదు . కవిత్వం రాయడానికి కావలసిన భాష , సాంద్రత ,అభివ్యక్తి  నాకు లేవు గనుకనే కవిత్వం జోలికి వెళ్ళలేదు . అయితే ..మంచి కవిత్వం ఎవరు రాసినా చదివి ఆనందిస్తాను . ఇక పోతే .. తరువాతి రోజుల్లో ఏది రాసినామా పాఠశాలల విద్యార్థులు వేదికపై పాల్గొనేందుకు వీలుగా చిన్న నాటికలు , గేయాలూ రాసాను . ఒక రకంగాగేయ రచన కూడా లయకు ఒదిగే కవిత్వమే కదా !

8 ప్రశ్న : కాలేజీ జీవితపు మాధుర్యం తో ‘ సృష్టిలో తీయనిది ‘ నవల రాశారు కదా ! ఆ తరువాత నవలలురాయక పోవడానికి ఏదైనా కారణం ఉందా ?

జ : చదువులో వెనుకబడిన మా నిజామాబాదు జిల్లాలో ..విద్యార్థుల ముంగిట్లోకి నాణ్యమైన విద్యను తీసుకురావాలన్న తపనతో ఎన్నో విద్యా సంస్థలు స్థాపించి , వాటి నిర్మాణ ,నిర్వహణ , అభివృద్ధి పనులలోరేయింబవళ్లు తలమునకలయ్యే స్థితిలో మరే రచనలూ చేయలేకపోయాను .

9 ప్రశ్న : మీరు వ్యవసాయ కుటుంబం నుంచి వచ్చారన్నారు కదా ! వ్యవసాయమంటేనే కష్టాలు .. అందునాతెలంగాణా లో ! ఆ కష్టాలు మిమ్మల్ని తీర్చిదిద్దాయా ?

జ : కష్టాల్ని కొందరు సవాలుగా తీసుకుని ఆ అనుభవాలతో జీవితాన్ని తీర్చి దిద్దుకుంటే ఇంకొందరునిరాశావాదులై జీవితం పై విరక్తి పెంచుకుంటే , మరి కొందరు ఏ మార్గం లోనైనా డబ్బు సంపాదించేమోసగాళ్ళుగానో , లేక సమాజం పై కసితో తీవ్ర వాదులుగానో  మారుతారు . కష్టాలను నిందిస్తూ కూర్చునేబదులు ఆత్మ విశ్వాసం తో కృషి చేస్తే తప్పక విజయం సాధిస్తామనేది నా భావన , అనుభవం కూడా ! మనంఏదో కొంత సాధించగానే కళ్ళు నెత్తికెక్కి ప్రవర్తించకుండా తోచినంత సాటి వారికి సాయపడడం , వారు పైకిరావడానికి కావాల్సిన మార్గదర్శకత్వాన్ని ఇవ్వడం కనీస బాధ్యత అని భావిస్తాను . పోతే .. వ్యవసాయదారులకష్టాలు మటుకు ఇప్పటికీ అలాగే ఉండడం శోచనీయం

10 ప్రశ్న : మిగతా ప్రైవేట్ పాఠశాలలతో పోలిస్తే మీ పాఠశాలల ప్రత్యేకత ఏమిటి ? మీ విద్యార్థులు కథలూ , కవిత్వం రాస్తారు , ఆటలూ , పాటలూ నేర్చుకుంటారు .. చదువు వెనక బడుతుందని తల్లిదండ్రులు ఏమీఅనరా ?

జవాబు : నిజమే , ఒక సాహిత్యమనే కాదు , మా విద్యార్థులు యోగా , సంప్రదాయ నృత్యాలూ , సంగీతం , మార్షల్ ఆర్ట్స్ , క్రీడలూ … ఇలా అన్నింటిలోనూ రాష్ట్ర ,జాతీయ , అంతర్జాతీయ స్థాయిల్లో బహుమతులుగెల్చుకుంటూనే చదువులో అత్యున్నతంగా రాణిస్తారు . వారిలో దేశ విదేశాల్లో అద్భుతంగా రాణిస్తున్నకలెక్టర్లూ , డాక్టర్లూ , ఇంజినీర్లూ , అడ్వొకేట్లూ , ఇతర ఉద్యోగులూ ఎందరో ఉన్నారు .ఇక తల్లిదండ్రులకుఅభ్యంతరమేముంటుంది ? నిజానికి లలిత కళలు మనో వికాసానికీ , చదువుపై శ్రద్ధ పెరగడానికీ దోహదంచేస్తాయి కూడా . మా విద్యార్థుల్లో పాతిక మందికి పైగా పీజీ డాక్టర్లు ఇక్కడే .. మా నిజామాబాద్ జిల్లా లోనేవైద్య సేవలు అందిస్తున్నారు అంటే ఆనందమే కదా ! ఇటీవల విక్టోరియా మహారాణి చేతుల మీదుగాలండన్ లో తన వైద్య సేవలకు గాను అవార్డు తీసుకున్న డా . శ్రీధర్ మా విద్యార్ధి అవడం మాకు గర్వకారణం . మా దగ్గర చదువుకున్న ముప్పై అయిదు వేల మంది విద్యార్థుల్లో అలాంటి వాళ్ళు ఎందరో !

11 ప్రశ్న :‘ అమృతలత -అపురూప అవార్డ్స్ ప్రారంభించడానికి ఆలోచన ఎలా వచ్చింది ? పదేళ్లలోమరపురాని సంఘటనలు ఉన్నాయా ? ఇంత పెద్ద కార్యక్రమాన్ని ఎలా నిర్వహించగల్గుతున్నారు ?

జవాబు : చాలా ఏళ్లుగా  నా పరిశీలనలో ఉన్న విషయం ఏమిటంటే లలిత కళల్లో చాలా వాటికి మూలంసాహిత్యమే .రామాయణ , మహాభారత కథల నుంచీ … చరిత్రలో అనేక సంఘటనలూ , యుద్ధాలూ , సామాజిక పరిణామాలనూ అక్షరబద్దం చేసేదీ , యుగాల తరబడి నిలిపేదీ సాహిత్యమే ! ఆటల్లో క్రికెట్ కితప్ప మిగతా వాటికి గుర్తింపు లేనట్టుగా సినిమాలు , టీవీలకున్న ప్రాధాన్యత సాహిత్యానికివాళ లేదు . నిజానికి వాటికి కావాల్సిన కథలూ , మాటలూ , పాటలూ వంటి ముడి సరుకునందించేది సాహిత్యమే . అందులోనూ స్త్రీలు ఏ కళలోనైనా ప్రావీణ్యత సంపాదించాలంటే వారి వ్యక్తిగత జీవితాన్నీ , సమయాన్నీ చాలాఅడ్జస్ట్ చేసుకోవాల్సి , త్యాగం చేయాల్సి ఉంటుంది . అలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితుల్లోనూ తమ కళల్నినిలుపుకుని సమాజానికి అందిస్తున్న మహిళల్ని గుర్తించి , గౌరవించాలని ఒక ఆలోచనకు రూపమేఅపురూప అవార్డులు . ఇక తెలంగాణా కథయిత్రుల ‘ వెతలే కథలై ‘ ఆవిష్కరణ సభలో డా . ముదిగంటిసుజాతా రెడ్డి గారికి అమృతలత జీవన సాఫల్య పురస్కార ప్రదానం తో మొదలైన అవార్డులు గత పదేళ్లుగాకొనసాగుతూ ఉండడం మీకు తెలిసిందే ! అన్ని కళా విభాగాల్లోనూ ఇచ్చే అవార్డుల్లో సింహ భాగంసాహిత్యానికీ .. అందునా సగానికి పైగా తెలంగాణా మహిళలకు చెందాలనేది మా అభిలాష . అవార్డుగ్రహీతలు దీన్ని అపురూపంగా , గౌరవంగా భావించడం …, రెండు వందలకు పైగా సాహితీ వేత్తలు పాల్గొనితమ ఇంటి పండుగలాగా ఈ పురస్కార సభను విజయవంతం చేయడం చూసి మా లక్ష్యం నెరవేరిందనిభావించాం . ఈ సందర్భంగా అవార్డు గ్రహీతల , అతిథుల జీవిత విశేషాలతో కూడిన ‘అభినందన ‘ ప్రత్యేకసంచిక ‘ కు కూడా మంచి పేరు వచ్చింది . విశిష్ట మహిళలకు అవార్డులివ్వాలనుకునే వారికి , పరిశోధకవిద్యార్థులకూ ఈ సావనీర్స్ ఉపయోగపడుతున్నాయి . పోతే ..బంధు మిత్రుల సహకారంతోనే ఈ కార్యక్రమందిగ్విజయంగా జరుగుతోంది . అందులోనూ సింహ భాగం నెల్లుట్ల రమాదేవి , కిరణ్ బాల గార్ల పాత్ర ఉంది .

12 .ప్రశ్న :మీరు ముందు రచయిత్రి , తరువాత టీచర్ .. ఆ తరువాత విద్యా సంస్థల వ్యవస్థాపకురాలు . వీటిల్లో మీకు ఏ పాత్ర ఇష్టం ? ఎందుకని ?

జ : నాకు అన్నిటి కన్నా టీచర్ పాత్రే చాలా ఇష్టం . విద్యార్థికీ , టీచర్ కీ ప్రత్యక్ష సంబంధం , అపురూపఅనుబంధం ఉంటుంది . టీచర్ తన విద్యార్థిని ప్రభావితం చేసి , ఉత్తమ పౌరుడిగా తీర్చి దిద్దగలడు .  రచయిత రచనల ద్వారా కొద్ది మంది ప్రభావితులయ్యే అవకాశం ఉందేమో గానీ , అది పాఠకుల మేధోస్థాయిని బట్టీ , వాళ్ళు ఆ రచనను చూసే కోణాన్ని బట్టీ ఉంటుంది . ఇక విద్యాసంస్థల నిర్వాహకులకైతేపాలసీ డెసిషన్స్ , టీచర్ల పని తీరు, అడ్మినిస్ట్రేషన్ వంటివి తప్పితే పిల్లలతో ప్రత్యక్ష సంబంధమే ఉండదు . నేను స్కూల్ పెట్టి టీచింగ్ కి దూరమయ్యాననే బాధ నన్ను అప్పుడప్పుడూ వేధిస్తూ ఉండడంతో కొన్ని సార్లుక్లాసులు తీసుకుంటుంటాను .

13 .ప్రశ్న :మీరు ‘ అమృత కిరణ్ ‘ అనే పక్ష పత్రిక పెట్టి రెండేళ్ల పాటు నడిపారు . పత్రిక పెట్టాలని ఎందుకుఅన్పించింది ? ఎందుకు ఆపేశారు ?

జ : నాకు ఇవాళ కొద్దో గొప్పో సాహిత్యంతో పరిచయం , అందులో ప్రవేశం ఉందంటే నేను చిన్నతనంలోచదివిన పత్రికలూ , పుస్తకాల వల్లే . అయితే చాలా పత్రికలు ఓ మాదిరి పేరున్న వాళ్ళ రచనలే వేసేవారు . దానితో ఒక పక్ష పత్రిక ప్రారంభించి ఎందరో వర్ధమాన రచయితలకు , కవులకు అవకాశం ఇవ్వాలని ‘ అమృతకిరణ్ ‘ స్థాపించి అనుకున్నట్లుగానే చాలా మంది కొత్త వాళ్లకు అవకాశం ఇచ్చాం . లబ్ద ప్రతిష్టులూ రాశారు. జిల్లా లోనే మొట్టమొదటి ఆఫ్ సెట్ ప్రింటింగ్ ప్రారంభించింది మేమే ! అయితే … మార్కెటింగ్ లో మెళకువలుతెలియక , సరిగా మార్కెటింగ్ , అడ్వర్టైజింగ్ చూసే వాళ్లు లేక దాన్ని మూసేయాల్సి వచ్చింది .

14 ప్రశ్న :‘ అమృతలత -అపురూప అవార్డ్స్ ప్రారంభించడానికి ఆలోచన ఎలా వచ్చింది ? పదేళ్లలోమరపురాని సంఘటనలు ఉన్నాయా ? ఇంత పెద్ద కార్యక్రమాన్ని ఎలా నిర్వహించగల్గుతున్నారు ?

జవాబు : చాలా ఏళ్లుగా  నా పరిశీలనలో ఉన్న విషయం ఏమిటంటే లలిత కళల్లో చాలా వాటికి మూలంసాహిత్యమే .రామాయణ , మహాభారత కథల నుంచీ … చరిత్రలో అనేక సంఘటనలూ , యుద్ధాలూ , సామాజిక పరిణామాలనూ అక్షరబద్దం చేసేదీ , యుగాల తరబడి నిలిపేదీ సాహిత్యమే ! ఆటల్లో క్రికెట్ కితప్ప మిగతా వాటికి గుర్తింపు లేనట్టుగా సినిమాలు , టీవీలకున్న ప్రాధాన్యత సాహిత్యానికివాళ లేదు . నిజానికి వాటికి కావాల్సిన కథలూ , మాటలూ , పాటలూ వంటి ముడి సరుకునందించేది సాహిత్యమే . అందులోనూ స్త్రీలు ఏ కళలోనైనా ప్రావీణ్యత సంపాదించాలంటే వారి వ్యక్తిగత జీవితాన్నీ , సమయాన్నీ చాలాఅడ్జస్ట్ చేసుకోవాల్సి , త్యాగం చేయాల్సి ఉంటుంది . అలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితుల్లోనూ తమ కళల్నినిలుపుకుని సమాజానికి అందిస్తున్న మహిళల్ని గుర్తించి , గౌరవించాలని ఒక ఆలోచనకు రూపమేఅపురూప అవార్డులు . ఇక తెలంగాణా కథయిత్రుల ‘ వెతలే కథలై ‘ ఆవిష్కరణ సభలో డా . ముదిగంటిసుజాతా రెడ్డి గారికి అమృతలత జీవన సాఫల్య పురస్కార ప్రదానం తో మొదలైన అవార్డులు గత పదేళ్లుగాకొనసాగుతూ ఉండడం మీకు తెలిసిందే ! అన్ని కళా విభాగాల్లోనూ ఇచ్చే అవార్డుల్లో సింహ భాగంసాహిత్యానికీ .. అందునా సగానికి పైగా తెలంగాణా మహిళలకు చెందాలనేది మా అభిలాష . అవార్డుగ్రహీతలు దీన్ని అపురూపంగా , గౌరవంగా భావించడం …, రెండు వందలకు పైగా సాహితీ వేత్తలు పాల్గొనితమ ఇంటి పండుగలాగా ఈ పురస్కార సభను విజయవంతం చేయడం చూసి మా లక్ష్యం నెరవేరిందనిభావించాం . ఈ సందర్భంగా అవార్డు గ్రహీతల , అతిథుల జీవిత విశేషాలతో కూడిన ‘అభినందన ‘ ప్రత్యేకసంచిక ‘ కు కూడా మంచి పేరు వచ్చింది . విశిష్ట మహిళలకు అవార్డులివ్వాలనుకునే వారికి , పరిశోధకవిద్యార్థులకూ ఈ సావనీర్స్ ఉపయోగపడుతున్నాయి . పోతే ..బంధు మిత్రుల సహకారంతోనే ఈ కార్యక్రమందిగ్విజయంగా జరుగుతోంది . అందులోనూ సింహ భాగం నెల్లుట్ల రమాదేవి , కిరణ్ బాల గార్ల పాత్ర ఉంది .

15 ప్రశ్న :మిగతా ప్రైవేట్ పాఠశాలలతో పోలిస్తే మీ పాఠశాలల ప్రత్యేకత ఏమిటి ? మీ విద్యార్థులు కథలూ , కవిత్వం రాస్తారు , ఆటలూ , పాటలూ నేర్చుకుంటారు .. చదువు వెనక బడుతుందని తల్లిదండ్రులు ఏమీఅనరా ?

 జవాబు : నిజమే , ఒక సాహిత్యమనే కాదు , మా విద్యార్థులు యోగా , సంప్రదాయ నృత్యాలూ , సంగీతం , మార్షల్ ఆర్ట్స్ , క్రీడలూ … ఇలా అన్నింటిలోనూ రాష్ట్ర ,జాతీయ , అంతర్జాతీయ స్థాయిల్లో బహుమతులుగెల్చుకుంటూనే చదువులో అత్యున్నతంగా రాణిస్తారు . ఇక తల్లిదండ్రులకు అభ్యంతరమేముంటుంది ? నిజానికి లలిత కళలు మనో వికాసానికీ , చదువుపై శ్రద్ధ పెరగడానికీ దోహదం చేస్తాయి కూడా . మావిద్యార్థుల్లో పాతిక మందికి పైగా పీజీ డాక్టర్లు ఇక్కడే .. మా నిజామాబాద్ జిల్లా లోనే వైద్య సేవలుఅందిస్తున్నారు అంటే ఆనందమే కదా ! ఇటీవల విక్టోరియా మహారాణి చేతుల మీదుగా లండన్ లో తనవైద్య సేవలకు గాను అవార్డు తీసుకున్న డా . శ్రీధర్ మా విద్యార్ధి అవడం మాకు గర్వకారణం . మా దగ్గరచదువుకున్న ముప్పై అయిదు వేల మంది విద్యార్థుల్లో అలాంటి వాళ్ళు ఎందరో !

16 ప్రశ్న :‘ ఇచ్చుటలో ఉన్న హాయి ‘ మీకు బాగా తెలుసు .బాధల్లో ఉన్నవారికి సహాయం చేయడం , కొన్ని సార్లుఆశ్రయం, ఉపాధి కల్పించడం , విద్యార్థులకు , అనాథ స్త్రీలకు తోడ్పడడం , పుస్తకాలు వేసుకోలేనిరచయితలకు చేయూతనివ్వడం …. ఇలా చాలా గుప్త దానాలు చేస్తూంటారు . కానీ ఎక్కడా చెప్పుకోరు . ఎందుకని ? జనం క్యూ కడతారనా ?

జవాబు : మన జీవితం చాలా చిన్నది , విలువైంది కూడా ! ఇందులో మనం ఏ కాస్తయినా ఇతరులకుసహాయపడడం మనుషులుగా మన బాధ్యత , అంతే ! దాన్ని గొప్పగా ప్రచారం చేసుకోవడం ఎందుకు ? అదిసహాయం పొందిన వాళ్ళను న్యూనతకు గురి చేయడం , అవమానించడం కూడా ! ఇకపోతే తరతరాలకుసరిపోయేంత కూడబెట్టాలని నాకు కోరిక లేదు . నేను ఇతరులపై ఆధార పడకుండా జీవితం గడిచిపోతేచాలు . బద్దకస్తులకూ , నిజాయితీ లేని వారికీ నా దగ్గర చోటుండదు . అలాంటి వారికి నేనేమీ సహాయంచేయలేను .

17 ప్రశ్న . తెలంగాణా తొలి ఉద్యమం లో విద్యార్థిగా , మలి ఉద్యమంలో విద్యా సంస్థల ముందు టెంట్ వేసివిద్యార్థులను నడిపించిన వారుగా మీరు పాల్గొన్నారు . పోరాట సమయం లో అందరూ మహిళలే రచించిన’గాయాలే గేయాలై ‘ కవిత్వాన్నీ , ‘ వెతలే కథలై ‘ కథలనూ పుస్తక రూపంలో వెలువరించారు . ఒక తెలంగాణాప్రేమికురాలిగా ఇప్పుడేమంటారు ?

జ : మనం ఆశించిన తెలంగాణా వచ్చింది . మహిళలు అన్ని రంగాల్లో దూసుకు పోతున్న ఈ రోజుల్లో నేటితరం యువతులు రాజకీయాల్లోకి కూడా పెద్ద సంఖ్యలో వచ్చి స్వచ్ఛమైన సుపరిపాలన అందించాలి . ఆ రోజుతొందర్లో రావాలని ఎదురు చూద్దాం .