బాంచన్ బతుకుల బంధుకి పోరాట బాటలో పాటల తూటా వెలివాడల్లో పొడిచే పొద్దు కార్మిక కర్షక విప్లవ జ్వాల ఆకలి కేకల పోరుగానం దోపిడీ వర్గాలపై యుద్ధ గీతము అణగారిన ప్రజల ఆయుధం నల్ల నేలలో ఉదయించిన సూర్యుడు తెలంగాణ సాంస్కృతిక విప్లవ సేన త్యాగాల తొవ్వే మరువలేని మట్టి మనిషి అలుపెరగని పోరాట కెరటం గద్దర్.
ప్రజల పాటకు ప్రతిరూపం జీవితాంతం ప్రజా ఉద్యమాల గీతం ఆయన దేహం పాటల మయం ప్రజలు మాట్లాడుకునే సులభ పదాలతోనే ;పాట కట్టగల మేధావి. అలనాటి అన్నమయ్య,త్యాగయ్య పాటలా గద్దర్ సాహిత్యం కూడా నిలిచే ఉంటుంది. ఉద్యమం కోసం పాట కోసం సమాజం కోసం జీవితాన్ని ధారపోసిన గద్దర్ ఈ దేశ సాంస్కృతిక యుగ కర్త గద్దర్ అను పేరును స్వాతంత్య్రo రాక ముందు బ్రిటిష్ రాజ్యాన్ని వ్యతిరేకించిన గద్దర్ పార్టీ కి గుర్తుగా తీసుకోవడం జరిగింది
ప్రముఖ విప్లవ కవిగాను దళిత రచయితగా అందరికి సుపరిచితమైన గద్దర్ గారి అసలు పేరు గుమ్మడి విఠల్ రావు తెలంగాణ ఉద్యమంలో తన పాటలతో ఎంతో కీలకపాత్ర పోషించి ప్రజా యుద్ధ నౌకగా తుది శ్వాస విడిచారు వీరు 1949లో లచ్చమ్మ శేషయ్య దంపతులకు జన్మించారు వీరిది మెదక్ జిల్లాలోని తుఫ్రాన్ గ్రామంలో ఒక నిరుపేద కుటుంబం గద్దర్ హైదరాబాద్ లో ఇంజనీరింగ్ విద్యను అభ్యశించారు 1969లో తెలంగాణ ఉద్యమంలో గద్దర్ చురుగ్గా పాల్గొన్నారు ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రత్యేకతను అందరికి తెలియ జెప్పడానికి గద్దర్ గారు బుర్రకథను ఎంచుకున్నారు వీరు ప్రతి ఆదివారం ప్రదర్శనలు ఇస్తూ వాడ వాడలా ప్రజలను చైతన్య వంతులుగా చేస్తున్న క్రమంలో 1971వ సంవత్సరంలో బి.నర్సింగరావు సినిమా దర్శకులు ప్రోత్సాహంతో మొదటి పాట “అపరరిక్ష” పాట రాశాడు. వీరి మొదటి పాటల ఆల్బమ్ పేరు ‘గద్దర్’ ఇదే ఆయన పేరుగా స్థిరపడింది. 1975లో గద్దర్ బ్యాంకు రిక్రూట్ మెంట్ పరీక్ష రాసి కెనరా బ్యాంకులో క్లర్క్ గా చేరాడు. తర్వాత విమలను వివాహం చేసుకుని సూర్యుడు, చంద్రుడు, వెన్నెల అనే ముగ్గురు పిల్లలకు తండ్రిగా భాద్యత నిర్వహించారు.
1972వ సంవత్సరంలో జన నాట్య మండలి ఏర్పడింది ఇది పల్లెల్లో జరుగుతున్న అకృత్యాలను, అరాచకాలను ఎదురించేందుకు, దళితులను మేల్కొల్పేందుకు వారిని చైతన్య పరిచే దిశగా పనిచేసింది. ఆ ప్రభావం కూడా క్రమక్రమంగా గద్దర్ పై పడింధీ. మా భువి సినిమాలో సాయుధ పోరాట యోధుడుగా యాదగిరి పాత్రలో నటించి యాదగిరి పాడిన “బండెనక బండికట్టి ” అనే పాటను పాడి ఆడారు. 1984లో సంవత్సరంలో ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేశాడు. పిమ్మట జన నాట్యమండలిలో చేరి 1985వ సంవత్సరంలో కారంచేడులో దళితుల హత్యలకు వ్యతిరేకంగా పోరాటం చేశారు. ఒగ్గు కథ, బుర్రకథ, ఎల్లమ్మ కథల ద్వారా గ్రామీణ ప్రజల్లోకి వెళ్లారు. మహారాష్ట్ర, మధ్యప్రదేశ్, ఒడిశా, బీహార్ రాష్ట్రాలలో కుడా ప్ర్రదర్శనలు ఇచ్చారు. కింద గోచి, ధోతి, పైన గొంగళి ధరించి పాడిన పాటలు ప్రజల్లో చైతన్యం కలిగించాయి. గద్దర్ పాటలు కొన్ని వందల, వేల క్యాసెట్లు గాను సిడీలు గాను రికార్డ్ అయి అత్యధికంగా అమ్ముడు పోయాయి. ఆయనకు ప్రజల్లో ఉన్న అభిమానం వాళ్ళ ప్రజాయుద్ధ నౌక అనే పేరు వచ్చింది. 1990 ఫిబ్రవరి 18న జన నాట్య మండలి ఆధ్వర్యంలో దాదాపు 2 లక్షల మంది ప్రజలతో హైదరాబాద్ లోని నిజాం కాలేజీ గ్రౌండ్స్ భారీ భహిరంగ సభను నిర్వహించారు. 1997 ఏప్రిల్ 6వ తేదీన పోలీసులు గద్దర్ పై విరుచుకు పడ్డారు ఆయన శరీరంలో అనేక బుల్లెట్లు గుచ్చుకున్నాయి. అన్నింటిని తొలగించారు కానీ ఒక్క బులెట్ మాత్రం ప్రాణహాని ఉన్నందున తొలగించలేదు. నక్సలైట్ పార్టీలో ఉంటూ విప్లవ సాహిత్యాన్ని ప్రజల ముందు పెట్టారు. విప్లవ రచయితల సంఘం ద్వారా ప్రజలను చైతన్య పరిచారు. 2002లో ప్రభుత్వం తో చర్చల కు సమయంలో నక్సలైట్స్ , గద్దర్, వరవర రావును తమ ధూతలుగా పంపారు ప్రత్యేక తెలంగాణ కోరుకున్న నాయకుల్లో గద్దర్ కుడా ఒకరు. గద్దర్ మొదటి నుంచి తెలంగాణ వాడిగానే ఉన్నారు. తెలంగాణ ఉద్యమ సమయంలో గద్దర్ వెనుకబడిన కులాలు, నిమ్న కులాల ఉద్దరణ ఉద్దేశంతో ఒక ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం కోసం మద్దతును తెలపటం ప్రారంభించారు.
గద్దర్ రాసిన పాటల్లో “అమ్మ తెలంగాణమా ” అనే పాట ఎంతో ప్రజాధారణ పొందినది. తెలంగాణలోని అన్ని అంశాలను స్పృశిస్తూ సాగింది. “నీ పాదం మీద పుట్టు మచ్చనై చెల్లెమ్మ” అనే పాటకు ఉత్తమ గీతంగా ‘నంది ‘ అవార్డు వచ్చింది. “జైబోలో తెలంగాణ” సినిమాలో తెరపై కనిపినిచ్చారు. “పాడుస్తున్న పొద్దు ” మీద పాట రాసి ఆయనే పాడి అభినయించారు. ఈ పాట అద్భుత విజయం సాధించింది. “అమ్మ తెలంగాణమా ఆకలి కేకలగా నమా ” అనే పాట ఎంతో ప్రాచుర్యం పొందింది, ఎన్నో ఉద్యమ గీతాలను రాసి ఆడి,పాడి ప్రజల్లో జ్వాలలను రగిలించిన అమర వీరుడు మన గద్దర్. భౌతికంగా మన మధ్య లేకున్నా వారి సదాశయాలు పాడిన పాటలు జన గుండెల్లో చిరస్మరణీయం.