వ్యాసాలు

గులాబీల మల్లారెడ్డి తేది 26 – 01 – 1952 రోజున తురకవాని కుంట పోతారం (జె) గ్రామం, అక్కన్నపేట మండలం,సిద్దిపేట జిల్లాలో జన్మించారు.తల్లిదండ్రులు భూదేవి,లింగారెడ్డి.తండ్రి లింగారెడ్డి తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో పాల్గొని నైజాం పోలీసుల వల్ల చిత్రహింసలు ఎదుర్కొన్నాడు.వ్యవసాయం చేస్తూ జీవనం సాగించే వాడు. తాత మల్ దాదా.నాయనమ్మ ఎల్లవ్వ.తాత మల్ దాదా స్వాతంత్ర్య పోరాట యోధుడు,మొదటి బోల్షివిక్,మొదటి సెక్యులరిస్ట్ కూడా.మల్లారెడ్డి విద్యాభ్యాసం తురకవానికుంట,గుడాటి పల్లె,రామవరం నంగునూరు మండల కేంద్రం, హుస్నాబాద్ జిల్లా ప్రజా పరిషత్ పాఠశాలలో పి.యు.సి. చదివాడు.మల్లారెడ్డి డిగ్రీ విద్యను ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల, సిద్దిపేటలో చదివాడు. మల్లారెడ్డి న్యాయవిద్యను ఎల్.ఎల్.బి ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ, హైదరాబాదులో చదివాడు. మల్లారెడ్డి 1978 సంవత్సరంలో న్యాయవాదిగా బార్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ హైదరాబాదులో ఎన్ రోల్ చేసుకున్నాడు.మల్లారెడ్డి కరీంనగర్ బార్ అసోసియేషన్ లో సభ్యత్వం తీసుకొని 1978 సంవత్సరం నుండి న్యాయవాదిగా కొనసాగుచున్నాడు. మల్లారెడ్డి 1979 సంవత్సరం నుండి 1988 సంవత్సరం వరకు పోతారం (జె) గ్రామానికి సర్పంచ్ గా విధులు నిర్వహించి చక్కటి పేరు తెచ్చుకున్నాడు.మల్లారెడ్డి విద్యార్థిగా సిద్దిపేట డిగ్రీ కళాశాలలో చదువుతున్నప్పుడే గులాబీ పక్షపత్రికను నడిపాడు.1991 సంవత్సరంలో రైతు భారతం పక్షపత్రికను ప్రారంభించి ఐదు సంవత్సరాలు నడిపినాడు.మల్లారెడ్డి రాసిన కవితలు,కథలు వివిధ పత్రికలలో ప్రచురితమయ్యాయి.

మల్లారెడ్డి వెలువరించిన పుస్తకాల వివరాలు:

1) పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటి – 1984.

2) జర్నలిస్టు కథల సంపుటి – 1986.

3) వకాలత్  వజ్రాయుధం

  కోర్టు రణ భూమిలో వెయ్యి యుద్ధాలు వెయ్యి

  విజయాలు – 2014.

4) జనమేవ జయతే కవితా సంపుటి – 2014.

5)మల్ దాదా చారిత్రక నవల -2016.

6) నా లక్ష్యం నా గమ్యం కవితా సంపుటి -2016.

7) ఎద్దు ఎవుసం సురుకుల వైద్యం కవితా సంపుటి

   – 2019.

8) ప్రకృతి ప్రియురాలు – మానవత కవితా సంపుటి

  2020.

9) ఐదు తరాలు కథా సంపుటి – 2021.

10) ప్రేమ పవనాలు – మానవతా సౌరభాలు. (సాంఘిక నవల) (క్యాంపస్ లో సరిగమలు) – 2022.

మల్లా రెడ్డి రచించిన మల్ దాదా నవలకు పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వారి కీర్తి పురస్కారం అందుకున్నారు.

గుబాళించిన గులాబీల మల్లారెడ్డి కవిత్వం.  

గులాబీల మల్లారెడ్డి పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవిత. 

సుప్రభాతం ఆగుతుందా ? కవిత.

నడవడి కవిత. 

సత్యము స్వప్నము కవిత.

ఎవరన్నారు కవిత.

జంపాల ప్రసాద్ కవిత.

ఎంత హాయి కవిత.

నిజం కవిత.

గది –హృది కవిత.

ఖైది సంకల్పం కవిత.

164 (c r p c) STATEMENT (స్టేటు మెంట్) కవిత.

చేదు మాత్ర కవిత.

నిశ్శబ్ద నిరాకార ఛాయ చిత్రాలు కవిత.

 ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లా రెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

నాగలి పట్టి దుక్కి దున్ని బక్క చిక్కిన రైతన్నలు ఇది భారతదేశంలోని సగటు గ్రామీణ రైతు జీవిత చిత్రం.దేశంలోని 70 శాతం మంది ప్రజలు వ్యవసాయం చేసి జీవనం సాగిస్తున్నారు.హలికుడైన రైతు మట్టిని నమ్ముకుని మడి చెక్కను దున్ని సేద్యం చేస్తున్నాడు.కాలం ఉంటేనే పంటలు. వర్షాధారంతో సాగుబడి అవుతున్న భూములు.వరుణుడి కరుణ లేక వర్షాలు పడక పంటలు పండవు.వరుణ దేవుని కరుణ కొరకు కప్పతల్లి ఆటలు ఆడుతారు.శ్రమను నమ్ముకున్న రైతు నాగలి పట్టి దుక్కి దున్నుతాడు.రైతు మడిలో పశువుల పేడ ఎరువుగా వాడతాడు.రైతు పొలం మడి చెక్క తయారు కావడానికి ఎన్నో సార్లు దున్నుతాడు.పొలం మడి తయారు కాగానే వరి నాట్లు వేస్తాడు.పచ్చ పచ్చని పైరు తయారై పొలం వరి గొలుసులు వేస్తే చూసి ఆనందిస్తాడు.రైతు ఆరుగాలం రెక్కలు ముక్కలు చేసికొని కష్టపడతాడు.రైతు అహర్నిశలు పొలాలు,చేనులు,చెల్కల్లో శ్రమిస్తాడు.ఈ దేశంలో కష్ట పడే వాళ్ళు ఎవరు? అంటే రైతులు అని ఠక్కున చెప్పవచ్చు.రైతు చేస్తున్న శ్రమకు పండించిన పంటకు గిట్టుబాటు ధర ఉందా? లేదు అని చెప్పవచ్చు.రెక్కలు ముక్కలు చేసుకుని శ్రమిస్తున్నది రైతు.లాభాలు దండుకుంటున్నది దళారులు.ఈ వ్యవస్థలో తరాలుగా మార్పు లేదు.నిజంగా భారత దేశంలో రైతుల దుస్థితిని కళ్ళకు కట్టినట్లు చిత్రించారు ఈ కవితలో మల్లారెడ్డి.”నా వాళ్లంతా/నాగళ్ళకు సిలువ వేయబడి/ తరతరాలుగా/ నెత్తురుని/నెత్తురు  కంటే అమూల్యమైన చెమటని/ సమాజం కోసం దారపోస్తున్నప్పుడు.” మనకు తెలిసిన బైబిల్ కథ ఏ నేరం చేయని మంచి కోసం పాటుపడిన ఏసుక్రీస్తు ప్రవక్తను సిలువ వేసి పొట్టన పెట్టుకున్న వైనం. భారతదేశంలోని రైతులు నాగళ్ళకి సిలువ వేయబడి తరతరాలుగా నెత్తురుని నెత్తురు కంటే అమూల్యమైన చెమటని సమాజం కోసం ధార పోస్తున్నారు.ఈ కవిత 1984 సంవత్సరంలో పల్లె పొలిమేరల్లోకి  కవితా సంపుటిలోని మొదటి కవిత.కవి మల్లారెడ్డి 40 సంవత్సరాల కింద పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవిత రాసాడు.ఈ కవిత రైతులు ఎదుర్కొంటున్న సామాజిక ఆర్థిక సమస్యలకు అద్దం పట్టినట్టుగా ఉంది.మల్లారెడ్డి తుర్కవానికుంట గ్రామంలో రైతు బిడ్డగా జన్మించాడు.తాత మల్ దాదా,తండ్రి లింగారెడ్డి,తల్లి భూదేవి,వ్యవసాయం చేసి జీవనం సాగించే వారు.మల్లా రెడ్డి నాన్న లింగారెడ్డి,తల్లి భూదేవితో కలిసి వ్యవసాయ పనుల్లో పాల్గొన్నాడు.“నేనొక్కడిని స్వార్థంతో/ క్యాంపస్ పొలిమేరల్లో/ నగర ఉద్యానవనాల్లో/ శాసనసభల్లో/సాంస్కృతిక సమావేశాల్లో/ కోర్టు దర్బారుల్లో.” విద్యార్థుల జీవిత ధ్యేయం చదువు. విద్యార్థుల సంకల్పం నెరవేరాలంటే యూనివర్సిటీ క్యాంపస్ లో చేరి ఉన్నత విద్య అభ్యసించాలి.యూనివర్సిటీలో చదువుకున్న విద్యార్థులు భావి జీవితంలో ఉపాధ్యాయులుగా,వైద్యులుగా,ఇంజనీర్లుగా, న్యాయవాదులుగా,తాసిల్దారులుగా,వ్యవసాయ అధికారులుగా,బ్యాంకు ఉద్యోగులుగా,రక్షణ,పోలీసు,పోస్ట్ ఆఫీస్,వివిధ ఉద్యోగాలలో చేరుతారు.వివిధ రకాల వృత్తులు చేపడుతారు.విద్యార్థులు క్యాంపస్ పొలిమేరల్లో చక్కగా చదువుకొని విద్యను అభ్యసిస్తారు.విద్యార్థులు తమ న్యాయమైన హక్కుల కోసం పోరాటం సాగిస్తారు.రాజకీయ పార్టీల నాయకులు నగర ఉద్యానవనాల్లో చేరి పిచ్చాపాటి కబుర్లతో కాలక్షేపం చేస్తున్నారు.ప్రజలు ఎన్నుకున్న శాసన సభ్యులు సమాజ వికాసం కొరకు పని చేయడం లేదు.పాలకులు తమ ప్రయోజనాలు నెరవేర్చుకొనుట కొరకు పని చేస్తున్నారు. ప్రజలు ఎన్నుకున్న పాలకులు పక్షపాతంతో వ్యవహరిస్తున్నారు. పాలకులు ప్రజాసంక్షేమం కొరకు ఉపయోగించాల్సిన నిధులు దుర్వినియోగం చేస్తున్న తీరు ఆవేదన కలిగిస్తుంది.ప్రజా ప్రతినిధులు కోట్ల రూపాయల నిధులు దండుకుంటున్న వైనాన్ని ప్రశ్నించే నేతలు కరువు అయ్యారు.నిస్వార్థ నాయకుడు,ప్రముఖ పార్లమెంటేరియన్ తరిమెల నాగిరెడ్డి పార్లమెంట్ అసెంబ్లీలు బాతకాని షాపులు అని పేర్కొన్నారు.తరిమెల నాగిరెడ్డి తాకట్టులో భారతదేశం అనే గొప్ప గ్రంథం రచించారు.ఈనాడు జరుగుతున్న సాంస్కృతిక సమావేశాలు,సమాజ అభ్యున్నతిని కాంక్షించడం లేదు.ఏదో మొక్కుబడిగా కాలక్షేపం కొరకు వినోద కార్యక్రమాలు ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.కోర్టు దర్బారుల్లో న్యాయం జరగడం లేదు.బ్రిటిష్ కాలంలో తయారు చేసిన చట్టాలు ఇంకా అమలులో ఉన్నాయి.చట్టంలోని లొసుగుల వల్ల నేరస్తులు తప్పించుకు తిరుగుతున్నారు.నేరస్తుల నేర నిరూపణ కావడం లేదు.దీనికి తోడు పోలీసులు నేరస్తుల కొమ్ము కాస్తున్నారు. ప్రాసిక్యూషన్ వారు సరైన సాక్ష్యాధారాలు ప్రవేశ పెట్టక పోవడం వల్ల కోర్టులో కేసులు వీగిపోతున్నాయి.పోలీసులు, ప్రాసిక్యూటర్లు,జడ్జీలకు కూడా అవినీతి చీడ తగిలింది.జడ్జీలు ఆమ్యామ్యాలు అందుకొని తీర్పులు తారుమారు చేసి న్యాయాన్ని నిలువునా పాతేస్తున్న తీరు మనం చూస్తూనే ఉన్నాం.“పుచ్చు విత్తనాల్లాంటి వాగ్దానాలతో”.కవి మల్లా రెడ్డి  వాగ్దానాలను పుచ్చు విత్తనాలతో పోలుస్తున్నాడు.పుచ్చు విత్తనాలు మొలకెత్తవు.నిజంగానే కొన్ని సీడ్స్ కంపెనీలు పుచ్చు విత్తనాలు మంచి విత్తనాలు అని నమ్మించి రైతులను మోసం చేస్తున్నారు.అమాయకమైన రైతులు పుచ్చు విత్తనాలు కొని మోసపోతున్నారు.రాజకీయ నాయకులు గెలుపు కోసం శుష్కమైన వాగ్దానాలు చేస్తారు.ఓట్ల కొరకు ఓటర్లకు గాలం వేస్తారు.అమాయక ఓటర్లకు సారా తాగిస్తున్నారు. తినిపిస్తున్నారు.డబ్బులు పంచుతున్నారు.ప్రలోభాలకు గురి చేసి ఓట్లను కొల్లగొడుతున్నారు.అవినీతిపరులైన రాజకీయ నాయకుల వాగ్దానాలకు లొంగితే ఐదు సంవత్సరాలు మోసపోవడం ఖాయం అని కవి మల్లా రెడ్డి చెబుతున్నాడు.. “చెదలు పట్టిన చేతులతో/ శవం లాంటి మనిషిలా బతకలేను/ అందుకే/పల్లె పొలిమేరల్లోకి వెళుతున్నాను/ నన్నక్కడే నా వాళ్ళతో/నాగళ్ళకి సిలువ వేసినా సరే/కంకర కొడుతున్న వాళ్లతో/కాంక్రీట్ చేసినా సరే/అక్కడే కోయిలనై/ఇష్టమొచ్చిన కొత్త గానం చేస్తాను.” చెదలు పట్టిన చేతులతో వెళుతున్నాను అని అంటున్నారు.చేతులు ఎక్కడన్నా చెదలు పడతాయా? చేతులు చెదలు పడవని మన అందరికి తెలుసు.కవి మల్లారెడ్డి భావన చక్కగా ఉంది.వేమన ఏమన్నాడు.పుట్టలోన చెదలు పుట్టదా గిట్టదా అన్నాడు.శవంలాంటి మనిషిలా బతకలేను. మనిషి చనిపోతే శవం అంటారుశవాన్ని కొందరు ఖననం చేస్తారు.శవాన్ని కొందరు దహనం చేస్తారు.ఇన్నాళ్లు బతికిన మనిషి ఏదో ఒక రోజు జీవితాన్ని వదిలి వెళ్ళిపోవాల్సిందే.ఆ శవాన్ని ఎవ్వరు ఇంటి ముందు ఎక్కువ సేపు ఉంచరు.తొందర తొందరగా పాడె కట్టి డప్పులతో శవాన్ని తరలిస్తారు. చనిపోయిన మనిషి అంత్యక్రియల వేడుకల్లో కుటుంబ సభ్యులు,స్నేహితులు,బంధువులు అందరు పాల్గొంటారు. శవంలాంటి మనిషిలా బతకలేను.శవం ఎక్కడైనా బతుకుతుందా?శవం ఎప్పుడు బతకదు.జీవం లేని శవం వలె బతకను.అందుకే పల్లె పొలిమేరల్లోకి వెళుతున్నాను.కల్లా కపటమెరుగని పసిపిల్లల్లాంటి పల్లె జనులైన రైతులతో కలిసి పోతాను.నన్నక్కడ నా వాళ్ళతో నాగళ్ళకి సిలువ వేసినా సరే.ఈ దేశంలో రైతు నాగళ్ళకి సిలువ వేసినప్పటికి దుక్కి దున్నడం మానలేదు.అనాదిగా రైతు వ్యవసాయం చేస్తు జీవనం సాగిస్తున్నాడు.రైతు పండించిన పంటతో జనానికి తిండి పెడుతున్నాడు.కంకర కొడుతున్న వాళ్లతో కాంక్రీట్ చేసినా సరే. వడ్డెరలు గుట్టలు తొలిచి కంకర రాళ్లు తయారు చేస్తారు.కంకర రాళ్లతో ఇల్లు నిర్మాణం చేస్తారు.కంకర రాళ్లు లేకుండా పునాదులే ఉండవు.పునాదులు లేకుంటే ఇండ్లు ఉండవు.రోడ్లు కూడా కంకర రాళ్లతో వేస్తారు.కంకర కొడుతూ జీవనం సాగిస్తున్న వడ్డెర వాళ్ళ శ్రమని స్వేదాన్ని గుర్తుచేస్తున్నాడు.కొండలు పగలేసినం బండలనే పిండినం శ్రమ ఎవడిదిరో సిరి ఎవడిదిరో చెరబండ రాజు కవిత గుర్తుకొస్తుంది.గ్రానైట్ కంపెనీలు వచ్చి గుట్టలు మాయమవుతున్నాయి.ప్రకృతి ప్రసాదించిన వరాలు గుట్టలు.గుట్టలు లేకుంటే పల్లె సోయగం మారిపోతుంది. గుట్టలను కాపాడాల్సిన బాధ్యత ప్రభుత్వం మీద ఉంది. ప్రభుత్వం గుట్టల పరిరక్షణకు ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోవడం లేదు.వసంత మాసం రాగానే కోయిల కూస్తుంది.కోయిల కుహు కుహు రాగాలు వింటే మనసుకు ఎంతో ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది.ప్రకృతికి పర్యాయపదంలా ఉన్న పల్లెలో కోయిలనై ఇష్టం వచ్చిన కొత్త గానం చేస్తాను అని కవి చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.భావితరానికి పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవిత స్ఫూర్తిని అందిస్తుంది.స్వార్థం పరమార్థంగా బతుకుతున్న పాలకుల తీరును చూసి దిగులు కలుగుతుంది.ఈ దేశంలో రైతు మాత్రమే స్వేదం చిందించి అందరి ఆకలిని తీరుస్తున్నాడు.కవి మల్లారెడ్డి చక్కటి కవిత అందించినందుకు అభినందిస్తున్నాను.రైతే రాజు,జై కిసాన్,అన్నదాత సుఖీభవ అనే నినాదాలు వెలవెలబోతున్నాయి.స్వాతంత్రం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు అయిన సందర్భంగా ఆమృతోత్సవాలు జరుపుకుంటున్నాము. అయినప్పటికి రైతు జీవితంలో ఎలాంటి మార్పు లేదు.రైతు జీవితంలో ఎలాంటి మార్పు రాదు అనే తీరుగా పాలకులు వ్యవహరిస్తున్నారు.ఈ దేశంలోని రైతులు ఆత్మహత్యలు లేని వారై ఉండాలి.రైతుల జీవితాల్లో వెలుగులు విరజిమ్మాలని కోరుకుందాం.కవి మల్లా రెడ్డి ఆశావాది.రైతు శ్రేయస్సు కోసం అహరహం కాంక్షించే వ్యక్తి అని కవితలోని భావాలు తెలియ జేస్తున్నాయి.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి  సుప్రభాతం ఆగుతుందా? కవిత పై విశ్లేషణా  వ్యాసం.                               .                     

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది, గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని సుప్రభాతం ఆగుతుందా? కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.సుప్రభాతం ఆగుతుందా ?కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాకు నచ్చింది.నాలో ఆలోచనలు రేకెత్తించింది.కవి మల్లారెడ్డి ఈ కవితను 1984 సంవత్సరంలో రాసాడు. దాదాపుగా 40 ఏళ్లు అవుతుంది.ఆనాటి కాలమాన పరిస్థితులు సామాజిక స్థితిగతులకు అద్దం పడుతుంది.కవిత ఇప్పుడే రాసినట్టుగా అనిపిస్తుంది.ఈనాటికి సమాజంలో మారని సామాజిక సమస్యలు,కొరకరాని కొయ్యలుగా తయారయ్యాయి.సుప్రభాతం అంటే తెలుగులో శుభోదయం. ఆంగ్లంలో గుడ్ మార్నింగ్ అని అర్థం. ఇవ్వాళ ఉదయాన్నే లేచి ఎంత మంది శుభోదయం, గుడ్ మార్నింగ్ చెపుతున్నారు. ఉదయాన్నే ఎంత మంది నిద్ర లేస్తున్నారు.రాత్రి తొందరగా నిద్రపోతే ఉదయాన్నే కోడి కూసే వేళకు లేవగలుగుతారు.Early to bed early to rise makes the man healthy,wealthy and wise.అని ఆంగ్లంలో సూక్తి ఉంది.ఈనాటి పెద్దలు,పిల్లలు గుడ్లగూబల్లా రాత్రంతా మెలకువతోనే ఉంటే ఉదయాన్నే నిద్ర లేవడం సాధ్యం కాదు గదా.వాడ వాడలా వెలిసిన మన దేవాలయాలు ఉదయాన తెరుచుకోవడం లేదు.ఉదయాన్నే గుడిలో వెంకటేశ్వర సుప్రభాతం,విష్ణు సహస్రనామాలు వినిపించడం లేదు.భక్తులు బారెడు పొద్దెక్కిన తరువాత లేచి కాలకృత్యాలు తీర్చుకొని స్నానాదికాలు పూర్తి చేసుకుని గుడికి చేరి పూజలు చేస్తారు.పూజారులు,భక్తులు వచ్చే వేళకు వచ్చి గుడి తలుపులు తెరుస్తారు.పూజారులు దేవుని పూజ చేసి  భక్తులకు హారతి ఇస్తారు.మన శాస్త్రాలు,పూజా విధానాలు మనిషిని సన్మార్గం పై పయనించడానికి తోడ్పడడం లేదు.ఏదో మొక్కుబడి కొరకు పూజలు పునస్కారాలు జపం వగైరా చేస్తున్నారు.చిత్తం ఏమో శివుని మీద మనసు ఏమో గుడి బయట విడిచి వచ్చిన చెప్పుల మీద ఉంటుంది.శివుని శరణాగతి ఎలా దొరుకుతుంది?మనకు  పొద్దున్నే తెలిసిన వారు ఇరుగు పొరుగు వారు కనిపిస్తే ఆప్యాయంగా పలకరించాలి.కవి మల్లారెడ్డి కవితకు సుప్రభాతం ఆగుతుందా ? అని  పేరు పెట్టాడు.సుప్రభాతం ఏనాడు ఆగదు.ఆగిన సందర్భాలు లేవు. రోజుకు 24 గంటల సమయం.కాలచక్రం గిర్రున తిరుగుతుంటుంది.ప్రభాత వేళ సముద్రం చెంతకు చేరి మనం వీక్షిస్తే ఎంతో గమ్మత్తుగా హాయిగా ఉంటుంది.అలలు తీరానికి చేరాలని తహతహలాడుతుంటాయి.అలలు సవ్వడి యొక్క అనుభూతి మాటల్లో వర్ణించలేం.మనసుకు చెప్పలేనంత  ఆహ్లాదంగా అనిపిస్తుంది.”నేను నా మిత్రులంతా/                                         
అర్ధరాత్రి పెంకుటింట్లో”.ఆ కాలంలో నేను నా మిత్రులం అందరం కలిసి స్నేహంగా ఉండేవాళ్ళం.ఈ రోజుల్లో ఎవరైనా అర్ధరాత్రి పెంకుటింట్లో మిత్రులతో కలుస్తున్నారా? లేదు అని చెప్పవచ్చు.నాడు అర్ధరాత్రి పెంకుటింట్లో మిత్రులం అంతా కలుసుకునే వాళ్ళం అంటే విస్మయం కలిగించవచ్చు.ఈ కాలం పిల్లలకు పెంకుటిల్లు ఉంది అనే సంగతి తెలువదు.మన పెంకుటిల్లు మన సంస్కృతికి అద్దం పడుతుంది.భావి తరాలకు పెంకుటిల్లు ఉందనే సంగతి సుప్రభాతం ఆగుతుందా? కవిత చదివితే,మనకు గుర్తుకు వస్తుంది.ఒకప్పుడు 50 ఏళ్ల కింద ఎటు చూసినా అన్ని పెంకుటిండ్లు మనకు దర్శనమిచ్చేవి.పల్లెల్లో ఒకరో ఇద్దరో ధనవంతులు ఉండే వారు.ధనవంతులు కట్టుకున్న పెద్ద పెద్ద లోగిళ్ళతో పెద్ద భవంతులు కనువిందు చేసేలా,రాజ భవనాలను తలపించేలా ఉండేవి.పల్లెల్లో స్తోమతను బట్టి చిన్నవి పెద్దవి పెంకుటిండ్లు ఉండేవి.మంచి గాలి,వెలుతురు వచ్చేటట్లు విశాలంగా ఇల్లు కట్టుకునే వారు.ప్రతి ఇంటి ముందు పందిరి,చెట్లు చేమలు,పెరడు మరియు పశువుల కొరకు ప్రత్యేకంగా దొడ్డి ఉండేది.కష్టం చేసి ఇష్టంగా కట్టుకున్న పెంకుటిల్లు యజమానులు ఇష్ట దైవమైన పరమాత్మను చేరుకున్నారు.తండ్రులు కట్టిన పెంకుటిల్లలో కుమారులు మాత్రం నివసించడం లేదు.ఆనాటి ఆ పాత ఇంటిలో నివసించడం నామోషీగా భావిస్తున్నారు.అలనాటి పెంకుటింటిలో ఎవ్వరు ఉండటం లేదు.పల్లెల్లో ఉన్న పెంకుటిండ్లు అన్ని ఆలనా పాలన లేక శిథిలమై కూలి మట్టిలో కలుస్తున్నాయి.ఇప్పటి వారు కొత్త కొత్తగా బిల్డింగులు రోడ్డుకు ఇరుపక్కల కట్టుకుంటున్నారు. కొత్త పల్లె రోడ్డును చేరింది.పాత పల్లె శిథిలావస్థకు చేరి ఒట్టిపోయిన గోవులా ఎవరు పట్టించుకోని ఈ విధంగా అలానే ఉండి పోయింది.”చిందర వందరగా పడి ఉన్న/ సమస్యల పుస్తకాల మధ్యన కూర్చుండి మాట్లాడుకునేది/నేడావరించిన చిమ్మ చీకట్లను గూర్చి /లక్షల మిలియన్ జీవుల కళ్ళలోని ధైన్యం గూర్చి/  లేదా/రేపటి మహా సుప్రభాతం గూర్చి”. ఇవ్వాళ పల్లెలో పట్నంలో స్నేహితులు ఒక్కచోట కూర్చుండి ఏం చేస్తుంటారు. కాలక్షేపానికి ఉబుసుపోక కబుర్లు చెబుతూ గడుపుతుంటారు. పేకాట ఆడుతారు.తింటారు.తాగుతారు.సమయాన్ని ఖూనీ చేసి ఎంజాయ్ చేస్తుంటారు.షికారుకు వెళతారు..కొందరు ఉదయం పూట వాకింగ్ చేస్తుంటారు.వాకింగ్ లో కూడా పనికి రాని చెత్త కబుర్లతో పకపకలు వికవికలు చేస్తుంటారు.ఎవరి కొంపలు ముంచుదాం‌.తిందాం.తాగుదాం.అసూయ అనే రోగంతో రగిలి పోతుంటారు.తప్పుడు కేసులు పెడతారు.తప్పుడు సాక్ష్యాలు తయారు చేస్తారు.తప్పుడు పనుల్లోనే తేలియాడుతుంటారు. ప్రయోజనకరమైన పనుల గురించి ఆలోచించరు.వాకింగ్ చేస్తున్న వాళ్లు సరైన శ్వాస తీసుకోవాలి.పీల్చేగాలి,వదిలే గాలి సమంగా ఉండాలి.అనవసరమైన విషయాలు మాట్లాడకూడదు. మౌనంగా ఉండాలి.తోటి వారిని ఆప్యాయతగా పలకరించాలి. ఇతరుల విషయాల్లో జోక్యం చేసుకోకూడదు.ఇవి ఎవరైనా పాటిస్తున్నారా? లేదు అని చెప్పవచ్చు.పేదరికం ఒక శాపంగా మారింది.అసమానతలు బీద,గొప్ప తేడాలు పెచ్చు పెరిగి పోయాయి.కరువు కాటకాలతో పంటలు సరిగా పండడం లేదు.రైతులు తీవ్రమైన నిరాశా నిస్పృహలకు గురి అయి కొందరు ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటున్నారు.పూర్వం రైతుల ఆత్మహత్యలు ఏనాడు కని విని ఎరుగం.రైతుల ఆత్మహత్యలు తీవ్ర దిగ్భ్రాంతిని కలిగిస్తున్నాయి.అయినప్పటికీ రైతులు వ్యవసాయం పట్ల నమ్మకంతో పంటలు పండిస్తున్నారు.పడరాని పాట్లు పడుతున్నారు.చాలామంది రైతు కూలీలు ఊళ్లో చేసేందుకు పని లేక ఉన్న ఊర్లో బతుకు గడవక వలసలు పోతున్నారు.ప్రాణంగా పెంచుకున్న పశువులకు మేత లేక వాటి గోస చూడలేక అంగడిలో అమ్ముకుంటున్నారు.పశువులు అంగడి నుండి కబేలాకు తరలి పోతున్నాయి.బతుకు తెరువుకు వలస ఒకటే మార్గం అయింది.పెద్దవాళ్లు ఇంటి పట్టునే ఉండి కలో గంజి తాగి బతుకుతున్నారు.పెద్దవాళ్లు తమ సంతానంతో పట్టణానికి వెళ్ల లేరు.పెద్దవాళ్లు తమ సంతానం తమ వద్ద లేకుండా పల్లెల్లో ఉండలేరు.అయినప్పటికీ ఏదో జీవితాన్ని పల్లె పట్ల ఉన్న గాఢమైన అభిమానంతో రోజులు నెట్టుకు వస్తున్నారు. పల్లెలో ఎటు చూసినా ఆవరించిన చీకటి బతుకులు.లక్షల మిలియన్ జీవుల కళ్ళలోని  ధైన్యం గూర్చి ఆలోచించే కవులు, కళాకారులు మాత్రమే ఉన్నారు.సంపద ఉన్నవాడి అబ్బ సొత్తు కాదు.సంపదను అందరూ సమానంగా పంచుకు తినాలి అని కమ్యూనిజం చెప్తోంది.కమ్యూనిజం మూల బీజాలు భారతదేశంలో ఉన్నాయి.లెనిన్ నాయకత్వంలో సోవియట్ రష్యా అభివృద్ధి పథంలో సాగింది.లెనిన్ మరణం తర్వాత స్టాలిన్ నాయకత్వంలో రష్యాను మరింత బలోపేతం చేసి అభివృద్ధి పథంలో నడిపించాడు.సోవియట్ రష్యా దేశం యొక్క స్ఫూర్తిని అందుకొని మన తెలంగాణలోని కమ్యూనిస్టు నాయకులు నిజాంకు వ్యతిరేకంగా సాయుధపోరాటం సాగించారు.1946 నుండి 1951 వరకు సాయుధ పోరాటం కొనసాగింది.తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో 4,000 మంది వీరులు అమరులయ్యారు.బ్రిటిష్ వారు కమ్యూనిస్టు పార్టీ పై నిషేధం విధించారు.కాంగ్రెస్ పార్టీ తీసుకున్న అనుచిత నిర్ణయాల వల్ల సాయుధ పోరాటం ఆపివేయబడింది.సాయుధ పోరాటం విజయం సాధిస్తున్న దశలో కమ్యూనిస్టుల ప్రాబల్యం పెరగకుండా జాతీయ ప్రజాతంత్ర విప్లవం రాకుండా కాంగ్రెస్ అభివృద్ధి నిరోధక శక్తులు అడ్డుకున్నాయి. స్వాతంత్రం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు అయిన సందర్భంగా అమృతోత్సవాలు జరుపుకుంటున్నాము.ఇప్పటికీ ప్రజల కనీస అవసరాలు తీర లేదు.కూడు,గూడు,గుడ్డ,విద్య అందరికీ అందడం లేదు.ప్రజల జీవితాల్లో ఎలాంటి మార్పు లేదు. సామాన్యుడి జీవితం ఎండమావిలా తయారైంది.ఆరుగాలం కష్టం చేసిన ప్రజలు అర్థాకలితో మలమలమాడుతున్నారు. వ్యవసాయక విప్లవం రాలేదు.దున్నేవాడికి భూమి లేదు.పేదలు మరింత పేదలుగా మారారు.రైతులు,రైతుకూలీలు తీవ్ర సంక్షోభంలో కొట్టు మిట్టాడుతున్నారు.పల్లెల్లో మరియు పట్టణాల్లో నిరుద్యోగం పెరిగిపోయింది.ఎటు చూసినా వైరుధ్యాలు. పాలకులు ప్రజలను వంచన చేస్తూ పబ్బం గడుపుతున్నారు.రేపటి మహా సుప్రభాతం గురించి ఆలోచించే కమ్యూనిస్టు పార్టీ సిద్ధాంతాలు, భావజాలం, మన దేశం మూలాల్లో పరివ్యాప్తమై ఉంది.కవులు,కళాకారులు ఎల్లెడలా సమాజాన్ని చైతన్యం చేస్తూ జాగృతపరుస్తున్నారు.  ప్రజలు తమ హక్కుల కోసం చైతన్యంతో పోరాడుతున్నారు. సంపద కొద్దిమంది చేతుల్లోనే ఉంది.సంపన్నులు పేదల రక్తాన్ని జలగల్లా తాగుతున్నారు.సంపన్నులు కోట్ల కొద్ది ధనాన్ని స్విస్ బ్యాంకుల్లో కూడ బెడుతున్నారు.“మీ ఆస్తుల్ని కొల్లగొట్టాలని కాదు”.పేదల ఆస్తుల్ని కొల్లగొట్టింది ఎవరు?ధనికులు,అవిద్య, అజ్ఞానం, అమాయకత్వం, ఆసరా చేసుకుని పేద ప్రజలకు అప్పులు ఇచ్చి వడ్డీల కింద వారి శ్రమను దోచుకుంటున్నారు. పేదలు సంవత్సరాల తరబడి ధనికుల ఇళ్ళ ముందు కావలి కుక్కల్లా కాపలా ఉండి ఊడిగం చేసిన తీరని అప్పులు తీరడం లేదు.పేదలకు ఉన్న కొద్దిపాటి భూమిని అప్పుల కింద జమ కట్టుకొని ఆస్తుల్ని జప్తు చేస్తున్న వైనం ఇంకా కొనసాగుతూనే ఉంది .పేదల ఆస్తులు కొల్ల గొట్టింది ధనికులేనన్నది సత్యం.పేదల అవసరాలను అసరాగా చేసుకుని అప్పులు ఇచ్చేవారు.ధనికులు ఏం చేసినా చెల్లుబాటు అయ్యేది.పేదలు బాధలను కన్నీటి మాటున దాచుకునేవారు. ధనికులు పేదల ఇళ్లకు నిప్పు పెట్టేవారు.“రక్తపాతం సృష్టించాలని అంతకంటె కాదు”.రక్తపాతం సృష్టించాలని పేదలు ఎన్నడు భావించలేదు. ధనికులు చేస్తున్న దుర్మార్గం అన్యాయం అని ఎదురు తిరిగితే నక్సలైట్ అని చెప్పి పోలీసుల చేత ఒళ్ళు హునం అయ్యేలా దారుణంగా హింసింప జేసేవారు.పోలీసులు ఎన్ కౌంటర్  పేరిట అమాయక పేద జనాలను చంపుతున్నారు.రక్తపాతం సృష్టించేది.పేదల గృహాలు దహనం చేసేది ధనికులే.ధనికులు చెప్పిన మాట వినకపోతే రక్తపాతం సృష్టిస్తారు.ధనవంతులు పదవులు పొంది కోట్ల కొద్ది సొమ్మును,తరతరాలు తిన్నా తరగని ఆస్తులు కూడ బెట్టారు. పేదలు పదవులు పొందిన దాఖలాలు ఉండవు.పేదలు పదవిలో ఉన్నా నామ్ కే వాస్తే.అధికారం దర్పం చలాయించేది ధనిక మహారాజులే.ధనికులు ఎలక్షన్లలో గెలవడానికి ఎన్ని జిత్తుల మారి పనులనైనా చేస్తారు.ధనికులు ఎన్నికలు అయ్యే వరకు ప్రజలతో వినయంగా ఉంటారు.ధనికులు పేద ప్రజలకు బాగా తినిపిస్తారు,తాగిస్తారు.ధనికులు పేద ప్రజలను మాయలో ముంచేస్తారు.ధనికులు పేద ప్రజలను ఆ దొరకే ఓట్లు వేస్తాం అనేటట్లు చేస్తారు.పేదల ఓట్లతో గెలిచిన దొర పదవులు అందుకుంటాడు.పేదలు ఎక్కడైనా పదవులు పొందారా ? పేదలు పదవులు పొందడం అనేది కల్ల మాట.పేదలు ధనికులు వద్ద పనిచేస్తూ పేదలుగానే మిగిలిపోతారు. “వాటిపై ఆశ ఉంటే” .పదవుల పై ఆశ ఉంటే మేము ఎన్నికల్లో పచ్చి అబద్ధాలు చెప్పే వాళ్ళమే.ఎన్నికల్లో పచ్చి అబద్ధాలు చెబుతున్నది ఎవరు? రాజకీయ నాయకులు. రాజకీయ నాయకులు చేస్తున్నది ఏమిటి? రాజకీయ నాయకులు అబద్ధాలతోనే రోజును ప్రారంభిస్తారు. రాజకీయ నాయకులు అబద్దాలతోనే జీవితం గడిపేస్తారు. రాజకీయ నాయకులు మాటల మాంత్రికులు.రాజకీయ నాయకులు మాయల మరాఠీలు.రాజకీయ నాయకులు ఏ పని చేయరు.రాజకీయ నాయకులు వాగ్దానాలు మాత్రమే చేస్తారు. రాజకీయ నాయకులు ప్రజలకు చేసేది ఏమీ ఉండదు.రాజకీయ నాయకులు ప్రజలను మభ్య పెట్టడంలో నిష్ణాతులు అని చెప్పవచ్చు. ”మోసం దగా చేయ రాక కాదు”.పేద ప్రజలను మోసం దగా చేస్తున్నది ఎవరు?రాజకీయ నాయకులు పేద   ప్రజలను మోసం దగా చేసి ఎలక్షన్లలో గెలుస్తున్నారు.పేద ప్రజలపై రాజకీయ నాయకులు చేస్తున్న మోసం,దగా ఎన్నాళ్ళు ఉంటుంది?పేద ప్రజలు అజ్ఞానం,అవిద్యలో ఉన్నంతకాలం రాజకీయ నాయకులు దగా చేసి మోసగిస్తారు. ”మనస్సును చంపుకోలేక,రాజకీయ నాయకులకు మనస్సు అనేది లేదు.  రాజకీయ నాయకులు మాయకులోనై వంచనకు పాల్పడుతున్నారు.సజ్జనులు నిర్మలమైన మనసుతో ధర్మం, న్యాయం,నీతితో వ్యవహరిస్తారు.సజ్జనుల వ్యవహారంలో లోపం ఉండదు.సజ్జనులు ప్రజా సంక్షేమం కొరకే జీవిస్తారు.ఇప్పుడున్న వ్యవస్థలో మానవత్వం విలువల గురించి మాట్లాడితే వాటి వలువలు ఒలుస్తున్న బడా బాబుల  తీరు చూస్తే జుగుప్స కలిగిస్తుంది.”మానవతని హత్య చేయ లేక”.మానవతని హత్య చేస్తున్నది ఎవరు?మానవతని హత్య చేస్తున్నది రాజకీయ నాయకులు అని చెప్పవచ్చు.రాజకీయ నాయకులు ఎప్పుడూ ద్రోహబుద్ధి,ద్రోహచింతనతో గడుపుతు పేద ప్రజలకు తీరని అన్యాయం చేస్తున్నారు.మనస్సును చంపుకొని ఘోరాలు నేరాలు చేసి అందలాలేక్కుతూ అధికార పీఠాన్ని రాజకీయ నాయకులు అధిరోహిస్తున్నారు.పేద ప్రజలు మాత్రం మనసును చంపుకొని జీవచ్చవంలా బతుకు గడుపుతున్నారు.”ఈ తపన/ఈ తపస్సు/ఈ యజ్ఞం/ఇది మా నేరమని, కుట్రని/ /మా కలాలకు చేతులకు సంకెళ్లు వేస్తే/రానున్న సుప్రభాతం సుప్రభాతం ఆగుతుందా?”.భారతదేశంలో నివసిస్తున్న కవులు, కళాకారులు,తపనతో సమాజం యొక్క అభివృద్ధి కొరకు ఇతోధికంగా పాటు పడుతున్నారు.కవులు,కళాకారులు తమ జీవితాలను తపనతో పోరుబాటలో కొనసాగిస్తున్నారు.కవులు, కళాకారులు తమ దారిలో ఎన్ని ఆటంకాలు వచ్చినా నమ్మిన లక్ష్యం కోసం న్యాయమైన బాటను విడవడం లేదు.పూర్వ కాలంలో మునులు దేవుడు ప్రత్యక్షం కావాలని తపస్సు చేసే వారు.వారు చేస్తున్న తపస్సుకు మెచ్చి దేవుడు ప్రత్యక్షమై వారి కోరిక నెరవేర్చేవాడు.కాని ఈనాడు కమ్యూనిస్టు సిద్ధాంతాల పట్ల సరైన అవగాహనతో ప్రజా యుద్ధం చేస్తూ ప్రజల కొరకే జీవితాలను అంకితం చేసిన నిస్వార్థ నాయకులు తరిమెల నాగిరెడ్డి,దేవులపల్లి వెంకటేశ్వరరావు,పుచ్చలపల్లి సుందరయ్య, రావి నారాయణ రెడ్డి లాంటి ఎందరో మహనీయులు సమాజం కోసం పాటుపడ్డారు.యజ్ఞం చేస్తే వాతావరణం పరిశుద్ధం అవుతుందని వేదం చెబుతుంది.రామాయణ కాలంలో ప్రతి ఇంట హోమం చేసేవారు.శుభకార్యాల ముందు హోమం చేస్తారు. హోమంలో సమిధలను ఆహుతి ఇస్తారు. కవులు, కళాకారులు  సమిధల్లా ఆహుతి అయిన చరిత్ర మనకు ఉంది.కవులు, కళాకారులకు జోహార్లు చెప్పాలి.గద్దరు రాసిన పాటలు ప్రజా కోటికి శిరోధార్యం అయ్యాయి.గద్దర్ పాటల్లో ప్రజా జీవితం తొంగి చూస్తుంది.తెలంగాణ కొరకు తపనతో తపస్సుతో ఉద్యమాలు చేశారు.1200 మంది విద్యార్థులు అమరులు అయ్యారు. ధూంధాం పేరిట పల్లె పల్లెనా ప్రజలను చైతన్యం చేస్తూ కవులు, కళాకారులు ప్రదర్శనలను ఇచ్చారు.కళాకారులు,గాయకులు గజ్జె కట్టి పాడితే హృదయాల లోతుల్లోకి పాట చొచ్చుకు పోతుంది.కవులు ప్రజల కోసం తమ కలాలు ఎక్కుపెట్టి రాస్తున్నారు.పీడిత ప్రజల పక్షాన తమ హక్కుల కోసం పోరాడుతున్నారు.ప్రజా కళాకారులు ప్రజల్లో చైతన్యం తెచ్చేందుకు,వాళ్ల హక్కులను తెలియజేస్తూ గజ్జె కట్టి గళాల నెత్తి పాడుతున్నారు.ప్రదర్శనలు ఇస్తున్నారు.ప్రజాక్షేమం కాంక్షించి పాటల ద్వారా కళారూపాల ద్వారా ప్రదర్శన చేస్తున్న కవులు, కళాకారులు ప్రజలను కర్తవ్యం వైపుగా సాగేటట్లు చేస్తున్నారు. ప్రజల కోసం పాటు పడుతున్న కవులు,కళాకారులది కుట్రని మా కలాలకు చేతులకు సంకెళ్లు వేస్తే రానున్న సుప్రభాతం ఆగుతుందా? సుప్రభాతం ఏనాడు ఆగదు.ఉదయించిన సూర్యుడు అస్తమించక మానడు.మళ్లీ సూర్యుడు ఉదయిస్తాడు.సుప్రభాతం కొనసాగుతుంది.వేనవేల సూర్య కిరణాలై అక్షర కళాకారులు చేస్తున్న ప్రదర్శనలు దీక్షలు ఎన్నడు ఆగవు.రానున్న సుప్రభాతం ఆగదు అని కవి మల్లారెడ్డి ఘంటాపదంగా చెబుతున్నాడు.కవి మల్లారెడ్డి ఆశావాది,తన కలాన్ని పదునుపెట్టి ప్రజాపక్షం వైపున నిలిచి తన రచనల ద్వారా ప్రజలను మేల్కొల్పుతున్నాడు.చక్కటి కవితను అందించిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని,సమాజ శ్రేయస్సు కొరకు పాటుపడాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి  నడవడి కవితపై  విశ్లేషణా  వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్టు,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని నడవడి కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.నడవడి కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాలో ఆలోచనలు రేకెత్తించింది. నడవడి గల వ్యక్తులను మంచివాళ్లు అంటారు.నడవడి గల వాళ్లు పద్ధతి ప్రకారం నడుచుకుంటారు.నడవడి గల వాళ్లలో రీతి రివాజు వారి సొంతం అని చెప్పవచ్చు.ఇతిహాసం తిరగేస్తే మనకు మర్యాదా పురుషోత్తముడైన శ్రీ రామచంద్రుడు మన కళ్ళ కెదురుగా ప్రత్యక్షమవుతాడు.మాటమీద నిలబడే వ్యక్తిని మనం ఎక్కడైనా చూసామా?తండ్రి అయిన దశరథ మహారాజు మాటను మన్నించి రాముడు 14 ఏళ్ళు వనవాసం చేశాడు. రామాయణంలో మహర్షి వాల్మీకి శ్రీరాముడిని ధీరోదాత్తుడైన వ్యక్తిగా తీర్చిదిద్దాడు.ఏ భాషలో కూడా ఇంత  గొప్ప కావ్యం రాయబడ లేదు.శ్రీరాముడిని మంచి నడవడి కల వాడు అని లోకమంతా భావిస్తుంది.ఈ కాలంలో మంచి నడవడి కల  వాళ్లలో ప్రపంచమంతా శ్లాఘిస్తున్న మహాత్మా గాంధీ ఒకడు. మంచి నడవడి లేని వాళ్లను చూసి లోకమంతా అసహ్యించుకుంటుంది.నడవడి లేని వాళ్లను గురించి చెప్పాలంటే రజాకార్లు మరియు దోపిడీలు దొంగతనాలు చేసే పిండారీలను చెప్పవచ్చు.రజాకార్లు చేసిన అకృత్యపు నీచమైన పనుల వల్ల నిజాం రాజుకు చెడ్డపేరు వచ్చింది.నిజాం రాజ్యం సర్దార్ వల్లబ్ భాయ్ పటేల్ నేతృత్వంలో జరిగిన సైనిక తిరుగుబాటుకు నిలువెల్లా కూలిపోయింది.సెప్టెంబర్ 17న ప్రతి ఏటా తెలంగాణ విమోచన దినం జరుపుకుంటున్నాం.మా నిజాం రాజు  తరతరాల బూజు అని మహాకవి దాశరథి కలం నుండి వెలువడింది.పిండారీలు మొత్తం గ్రామాన్ని దోచుకునే వారు. అత్యాచారాలు చేసే వారు.అడ్డు వచ్చిన వాళ్లను చంపేసే వారు.అందుకే పిండారీ నా కొడుకులు అనే సామెత వెలిసింది.పిండారీల దారుణ దురంతాలను దేశమంతా ఎదుర్కొంది.”పోలీసు మిత్రులారా !/ మీలో కొన్ని ఆటవిక మృగాలు/ప్రవేశించాయని తెలిసాక వ్రాస్తున్నాను ఈ లేఖ”.       
.తప్పు చేసిన వాళ్లను గౌరవించే సంస్కారం భారతీయుల్లో అనాదిగా వేదకాలం నుంచి ఉంది.అటువంటి భావ జాలాన్ని నర నరాల్లో పుణికి పుచ్చుకున్న కవి మల్లారెడ్డి వృత్తిరీత్యా సీనియర్ న్యాయవాది,ప్రవృత్తిరీత్యా కవి,పోలీసు మిత్రులారా అని సంబోధించడం వారి యొక్క తల్లిదండ్రుల నుంచి నేర్చుకున్న సంస్కారాన్ని తెలుపుతుంది.పోలీసుల్లో కొందరు ఆటవిక మృగాలు ప్రవేశించటం ఏమిటి?వింటుంటే చాలా చిత్రంగా ఉంది. వన్యప్రాణులైన పులులు,సింహాలు,చిరుతలు మొదలైన మృగాలు అడవుల్లో స్వేచ్ఛగా సంచరిస్తూ ఉంటాయి.అవి ఆకలి అయినప్పుడు మాత్రమే జంతువులను వేటాడి చంపి తింటాయి.ఈనాటి నవ నాగరిక నవీన మానవులు తమ స్వార్థం కోసం విస్తారంగా అడవులను నరికి వేయడం మూలంగా  క్రూర మృగాలైన సింహాలు,పులులు,చిరుతలు,జనావాసాల్లోకి చొరబడి దిక్కు తోచక దారి దొరకక చెట్లు చేమలతో కళ కళలాడుతున్న పోలిస్ ఠాణాల్లోకి చేరినయా ఏమిటి? క్రూర మృగాలు కనుక అటవీ శాఖ అధికారులను పిలిచి పులులు,సింహాలు, చిరుతలను పోలీసు ఠాణా బోనులో బంధించారా? అటవీశాఖ వాళ్లు పోలీసు ఠాణాల్లో బంధించిన క్రూర మృగాల సంగతి మర్చిపోయినట్లున్నారు.అటవీ శాఖ అధికారులు పోలీస్ స్టేషన్లో బంధించిన క్రూర మృగాలను అడవుల్లో విడిచిపెట్టాలి.అటవీ శాఖ అధికారులు అలసత్వం నిర్లక్ష్యం వల్ల అవినీతికి పాల్పడుతూ‌‌ ఉండడం వల్ల అడవులు అంతరించి పోతున్నాయి. కాని ఆటవిక మృగాలను దగ్గరగా చూసిన పోలీసులు ఆటవిక మృగాల్లాగే మనుషులను వేటాడుతున్నారు.”మీ లోనూ కొందరున్నారు/మా బోటి మనుష్యులు- / మామూలు వాళ్ళు/ దేనికి ఎదురు తిరగని వాళ్ళు/అందులో సందేహం లేదు”. కవి మల్లారెడ్డి లేఖలో  పోలీసుల్లో కొందరు మంచి వాళ్లు ఉన్నారని ఒప్పుకుంటున్నాడు.కొందరు మానవతామూర్తులు పోలీసు శాఖలో ఉండడం వల్ల పోలీసుల ప్రతిష్ట ఇనుమడించింది.”సిగ్గు పడుతున్నాను నేను/ దేవుడనే వాడుంటే/మిమ్మల్ని మనుష్యులుగా పుట్టించినందుకు”.       
కవి మల్లా రెడ్డి ఆవేదన చెందుతూ రాసిన లేఖలోని చరణాలను తడిమితే  దేవుడు మిమ్మల్ని మనుష్యులుగా ఎలా పుట్టిస్తాడు? అయితే గియితే మిమ్మల్ని మృగాలుగా పుట్టించాలి.కానీ మీరు పోలీస్ శాఖలో చేరి మనుష్యులను బతికుండగానే చిదిమేస్తున్నారు.అంతకంటే మరి సిగ్గుపడుతున్నాను.మనుషులే కానీ మిమ్మల్ని ఉద్యోగాల్లో ఎలా నియమించారని ప్రశ్నిస్తున్నాడు.పోలీసులను నియామకం చేసేటప్పుడు వాళ్ళ మూలాలేమిటి?వాళ్లు నేర చరిత్ర కలిగినవారా?ఏమి ఆశించి పోలీస్ శాఖలో ఉపాధి కొరకు వస్తున్నారు?వాళ్లు మంచి నడవడి కలిగిన మనుషులేనా?  కాదా?వాళ్లలో మానవత్వం ఏ కోశానా అయిన ఉందా? నీతి,నిజాయితీ,ధర్మం,ప్రేమ,సమాజంలో జీవిస్తున్న సాటి మనుషుల పట్ల సానుభూతి ఉందా?వారిలో  మంచి మనిషి లక్షణాలు ఉన్నాయని నిర్ధారణకు వచ్చారా? ఇట్లాంటి వాళ్లను పోలీసులుగా నియమించడం మానవత్వానికి అవమానం కాదా? అనర్హులైన ఆటవిక మృగాలను నియమిస్తే ఎన్ని అనర్థాలు ఘోరాలు జరుగుతాయో మనం రోజు చూస్తూనే ఉన్నాం. ”ప్రత్యక్షంగా చూసాను”. కవి మల్లారెడ్డి  పంచేంద్రియాల సాక్షిగా కళ్ళతో చూసి లేఖలో వివరిస్తున్నాడు.”రుధిరోద్గారి వరదల్లో/చెర్లు గండ్లు పడినవి/కాలువలు గతులు తప్పినవి/ వంపులు మిట్టలయినవి/పంట పొలాలు ఇసుక దిబ్బలైనవి/ కాని అది ప్రకృతి బీభత్సం”.మన తెలుగు సంవత్సరాది రుధిరోద్గారి 1983 సంవత్సరంలో వచ్చింది.ఆ నాటి వరదలు తుపానుల తాకిడికి మన కరీంనగర్ జిల్లానే కాదు.ఆంధ్ర రాష్ట్రమంతా అట్టుడికి పోయింది.చెరువులన్నీ గండ్లు పడినాయి. పంట పొలాలు ఇసుకదిబ్బలైనవి. కానీ అది ప్రకృతి వల్ల కలిగిన విలయం.ఎవరు కాదనలేని కని విని ఎరుగని సత్యం అది ఆ వరదల వల్ల రైతన్నలు తీవ్ర ఉత్పాతాన్ని ఎదుర్కొన్నారు. ”ఏమిటో, ఇక్కడ చూస్తున్నానీ విపరీతం/మనుష్యుల రక్తనాళాలు తెగిపడుచున్నవి/కండరాలు కీమాగా కొట్ట బడుచున్నవి/ ఎముకలు నుజుగా నుజ్జుగా మారుచున్నవి/ఒళ్ళు  బొగ్గు రాళ్ల బీడుగా మారుతుంది/మనిషే బతికున్న శవంగా మారాడని వార్త.”చనిపోయిన మనిషిని శవం అంటారు .బతికున్న మనిషి శవంగా ఎలా మారుతాడు? సమాజ హితం కోసం పోరాడే వ్యక్తులను హింసించి ప్రాణాలు తీసే హక్కు ఏ రాజ్యాంగం కల్పించింది.జీవించే స్వేచ్ఛను హరించి వేసే పోలీసులపై కేసులు బుక్ చేయాలి.అట్లాంటి పోలీసులను ఉద్యోగాల నుంచి తొలగించాలి.దుర్మార్గులైన పోలీసులను కొనసాగించాలా? లేదా? అని ప్రభుత్వాలు పునరాలోచించాలి. సమాజ రక్షణ కొరకు ఎంచుకోబడ్డ పోలీసులు విధి నిర్వహణలో అలసత్వం ప్రదర్శిస్తూ మొత్తం భారత జాతికే తీరని అవమానం కలిగిస్తున్నారు.ఇది 1983లో జరిగిన సంఘటనగా తోస్తోంది. ఇప్పటికీ పోలీస్ వ్యవస్థలో విధి నిర్వహణలో అలసత్వం క్రూరత్వం మర్రిచెట్టు వేళ్ళలా పాతుకుపోయి విధ్వంసం కొనసాగుతోంది.జీవించే హక్కును కాల రాయడం నేరంగా పరిగణించాలి.”అయితె నేమి ఆ కామ్రేడు నడవడి /భావి తరాల వాళ్ళకి రహదారి/మరి పోలీసుల నడవడి/యమ  దూతల ఒరవడిలో” సమాజంలో పేదరికం,నిరుద్యోగం, అసమానతలు కొనసాగుతున్నాయి.పేదలు నిరుపేదలుగా మారుతున్నారు.నిరుద్యోగం పెచ్చు పెరిగి పోతుంది.ధనికులు కోట్లకు పడగ లెత్తుతున్నారు. అత్యాచారాలు, అరాచకాలు, దోపిడీల గురించి ప్రశ్నించినందుకు పోరాటం చేస్తున్నందుకు కక్షతో దొరలు వారి తాబేదారులు పోలీసులకు అప్పగిస్తున్నారు. పోలీసులు పోరాట వీరులను చిత్రవధ చేసి చంపుతున్నారు. సమాజం కోసం పాటు పడుతున్న ఆ కామ్రేడ్ నడవడి భావి తరాలకి రహదారి.పోలీసుల నడవడి యమదూతల ఒరవడి. యమదూతలు తప్పు చేసిన వాళ్లను తీసుకుపోయి యమధర్మరాజు ముందు ప్రవేశపెడతారు.అప్పుడు యమ ధర్మరాజు ఇతడు చేసిన నేరం ఏమిటి? అని అడుగుతాడు. తప్పు చేసిన వాళ్లను సలసల కాగే నూనెలో వేస్తారు.కానీ మంచి కోసం,మంచి సమాజం కోసం పోరాడే వాళ్లకు స్వర్గం చూపించాలి.తప్పులు చేయని వాళ్లకు పోలీసులు నరకం చూపించడం ఏ శిక్షా స్మృతిలో ఉంది?పోలీసులు పరిశీలన చేసుకోవాలి.ఆత్మశోధన లేని బతుకు అది ఏమి బతుకు ? పోలీసు మిత్రులు సరియైన నడవడిలోకి మారేందుకు ఈ కవిత ఒక గుణపాఠంగా ఉంటుందని భావిస్తున్నాను.పోలీసుల నైతిక శిక్షణ పాఠ్యాంశాల్లో నడవడి కవితను కూడా చేర్చాలి.కవులు, కళాకారులు,ప్రజలను సరియైన నడవడికల వ్యక్తులుగా తీర్చిదిద్దేందుకు రచనల ద్వారా కళారూపాల ద్వారా అశేషమైన కృషి చేస్తున్నారు.చక్కటి కవితను అందించిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.                               ‌‌             

గులాబీల మల్లా రెడ్డి  సత్యము స్వప్నము కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లా రెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలి మేరల్లోకి కవితా సంపుటినిలోని సత్యము స్వప్నము కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.                                                                                                                                                                  సత్యము స్వప్నము కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాకు నచ్చింది.నాలో ఆలోచనలు రేకెత్తించింది.సత్యం అంటే నిజమగు మాట.ఆంగ్లంలో Truth అని అర్థం.మహాత్మా గాంధీ చిన్నతనంలో సత్యహరిశ్చంద్రుడు నాటకం చూసి సత్యం కోసం సత్య హరిశ్చంద్రుడు ఎన్ని కష్టాలు ఎదుర్కొన్నాడు? కుమారుడు లోహితాస్యుడు పాము కుట్టి చని పోయాడు.సత్యం కొరకు తన భార్య చంద్రమతిని కాటికాపరికి అమ్మేశాడు. గాంధీగారు సత్య హరిశ్చంద్రుని నుంచి ప్రేరణ పొంది ఆ మహనీయుని అడుగు జాడల్లోనే నడవాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.జీవితమంతా అదే సత్య పథంలో నడిచాడు.మహాత్మా గాంధీ వ్రాసిన సత్యశోధన పుస్తకంలో కూడా రాసుకున్నాడు.సత్యం అహింసలే ఆయుధంగా మన దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సాధించాడు.స్వామి దయానందుడు సత్యం కొరకే చిన్నతనంలోనే ఇంటి నుండి పారిపోయి వేద విజ్ఞానం ఆర్జించి వేదాల ప్రాముఖ్యత గురించి తెలియజేస్తూ సత్యార్థ ప్రకాశిక గ్రంథం రచించాడు.

అన్ని మతాల ఖండన చేశాడు.సత్యం కొరకు పాటుపడ్డాడు.మల్లారెడ్డి తన తల్లి భూదేవి,తండ్రి లింగారెడ్డి,తాత మల్ దాదా నుండి పుణికి పుచ్చుకున్న సంస్కారంతో సత్యమైన బాటలో నడుస్తున్నాడు. సత్యము స్వప్నము కవిత మనకు అందించిన నిధి అని చెప్పవచ్చు.స్వప్నము అంటే కల అని అర్థం.మల్లారెడ్డి కవిత శీర్షిక  పేరు సత్యము స్వప్నము ఏమిటి? అని  మనకు ఆశ్చర్యం కలిగించవచ్చు.మనలో ఆలోచనలు రేకెత్తించవచ్చు.మనం గురు పూర్ణిమ జరుపు కుంటున్నాం.గురువు అంటే ఎవరు? అజ్ఞానం నుండి అంధకారం నుండి వెలుగులోకి తీసుకు వచ్చే వాడని అర్థం.ఆ రోజుల్లో  శ్రీకృష్ణ భగవానుడు గురువు సాందీపని వద్ద విద్య నేర్చుకున్నాడు అని మనం చదువుకున్నాము.శ్రీకృష్ణ భగవానుడు అర్జునునికి యుద్ధ రంగంలో కలిగిన విషాదానికి భగవద్గీతలోని 700 శ్లోకాలు చెప్పి జ్ఞానోదయం చేశాడు.ప్రతి ఇంట శ్రీకృష్ణ గురువు ప్రబోధమైన భగవద్గీత ఉంటుంది.మనిషి ఎలా జీవించాలి? మనిషి ఎలా మనుగడ సాగించాలి?  మానవుడు మాధవుడిగా ఎలా మారాలో భగవద్గీత  తెలియజేస్తుంది.మహాత్మా గాంధీకి ఏ సందేహం కలిగిన భగవద్గీతను చదివేవాడని తన ఆత్మ కథలో రాసుకున్నాడు. భగవద్గీతలో సత్యం ఉంది కనుకనే అన్ని మతాల వాళ్ళు ఒప్పుకుంటున్నారు.విద్యా హక్కు మనకు రాజ్యాంగం కల్పించింది.రాజ్యాంగంలో రాసిన రాతలు అమలు కావడం లేదు.అందరికీ ఆరోగ్యం,అందరికీ విద్య కల్పించాల్సిన బాధ్యత ప్రభుత్వం పై ఉంది.కాని పాలకుల  చేతగానితనం వల్ల విద్యా హక్కు ఆరోగ్యం హక్కు నినాదాలుగా మిగిలిపోయాయి. స్వాతంత్రం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు అయిన సందర్భంగా అమృతోత్సవాలు జరుపుకుంటున్నాం.అందరికీ విద్య అందరికీ ఆరోగ్యం రాజ్యాంగం కల్పించిన హక్కులు కూడా అమలుకు నోచుకోవడం లేదు.మన పాలకుల దమననీతికి ఇది అద్దం పడుతుంది.చదువుల నేపథ్యంలో విద్య ఈరోజు వ్యాపారంగా తయారైంది.విద్య ప్రైవేట్ పరం చేయడం వల్ల విద్యాసంస్థలన్నీ ప్రైవేటు వ్యక్తుల చేతుల్లో పడి లాభాలు దండుకుంటు న్నారు. ఒకప్పుడు గవర్నమెంట్ బడులు ఉండేవి.నాణ్యమైన విద్యను అందించేవి.ఆ కాలపు టీచర్లు నిస్వార్ధంగా విద్యాబోధనే ధ్యేయంగా విద్యార్థులను పరిపూర్ణమైన వ్యక్తులుగా తీర్చిదిద్దే వారు.ఈనాటి ఉపాధ్యాయుల వల్ల ప్రభుత్వ పాఠశాలల రూపు మారిపోయింది.ప్రభుత్వ పాఠశాలలు మూసి వేసే దశకు చేరాయి.ఈనాటి ఉపాధ్యాయులకు అంకిత భావం లేదు.విధిని మరిచి సవాలక్ష వ్యాపారాలు చేస్తూ రాజకీయ నాయకులకు అండగా ఉంటున్నారు. చదువుల నేపథ్యంలో అబ్బాయిలు, అమ్మాయిలు కూడా హాస్టల్లో ఉండి చదువును కొనసాగిస్తున్నారు.40 ఏళ్ల కిందట ఇద్దరు,ముగ్గురు స్నేహితులు కలిసి గది అద్దెకు తీసుకొని వంట చేసుకుని కాలేజీకి వెళ్లి చదువును కొనసాగించే వారు.అప్పుడు హాస్టళ్లు ఉండేవి కావు.నేటి కాలంలో పట్టణాలలో గదుల అద్దెలు విపరీతంగా పెరిగాయి.బ్యాచిలర్స్ కు ఎవరు గదులు అద్దెకు ఇవ్వరు. పట్టణంలో గల్లీ గల్లీకి బాయ్స్ హాస్టళ్లు,బాలికల హాస్టళ్లు పుట్ట గొడుగుల్లా వెలిశాయి.నెలకు కొంత డబ్బులిస్తే వాళ్లే భోజనం వండి పెడతారు,వసతి కల్పిస్తారు.చిన్న గదులు మరియు పెద్ద గదులు విశాలంగా ఉన్నప్పటికీ విద్యార్థులతో కిక్కిరిసి ఉంటాయి.హాస్టల్  నిర్వాహకులు వేళకు భోజనము,టీ,టిఫిన్, స్నాక్స్ ఇస్తారు.విద్యార్థులు పొద్దున లేచి కాలకృత్యాలు తీర్చుకొని స్నానం చేసి,టిఫిన్ చేసి కాలేజీకి వెళ్తారు.విద్యార్థులు మధ్యాహ్నం వేళ హాస్టల్ కు వచ్చి అన్నం తింటారు.విద్యార్థులు హాస్టల్ నుండి కాలేజీకి వెళతారు.విద్యార్థులు కాలేజీ నుండి సాయంత్రం పూట హాస్టల్ కి వస్తారు.హాస్టల్ లో విద్యార్థులు టీ,స్నాక్స్ తీసుకుంటారు.విద్యార్థులు హాస్టల్ లో చదువుకుంటారు,హోంవర్క్ చేసుకుంటారు.విద్యార్థులు హాస్టల్ లో రాత్రి పూట భోజనం చేసి పడుకునే వరకు చదువు కుంటారు. తిండి మంచిగా ఉన్నా లేకున్నా హాస్టల్ లో ఉన్న విద్యార్థులు అన్నదమ్ముల్లా కలిసి మెలిసి ఉంటారు. హాస్టల్ వాతావరణానికి అడ్జస్ట్ అయిపోతారు.హాస్టల్ లో పిల్లలు ఇది కావాలి,అది కావాలి అని గొంతెమ్మ కోరికలతో హాస్టల్ యాజమాన్యాన్ని సతాయించరు.ఇంటి వద్ద ఉన్న అమ్మా, నాన్నలను డబ్బుల కొరకు ఎలాంటి  ఇబ్బంది పెట్టరు. హాస్టల్ లో ఉన్న విద్యార్థుల లక్ష్యం చదువు.అదే ధ్యేయంతో విద్యార్థులు చదువును కొనసాగిస్తారు. విద్యార్థులు చదువు పూర్తి అయితే ఏదైనా ఉద్యోగం దొరుకుతుందనే ఆశతో కుటుంబానికి ఆసరాగా ఉంటుందని శ్రద్దాశక్తులతో చదువుతున్నారు.కొందరు పిల్లలు తల్లిదండ్రుల ఆర్థిక పరిస్థితి బాగా లేనప్పటికీ హాస్టల్లో ఉండి చదువుకుంటు తీరిక సమయాల్లో పార్ట్ టైం జాబ్ చేస్తున్నారు. హాస్టల్ కు కట్టే డబ్బులు వాళ్లే సంపాదించుకుంటున్నారు. తల్లిదండ్రులకు ఇబ్బంది లేకుండా చదువుకుంటూ జీవనం సాగిస్తున్నారు.తల్లిదండ్రుల ఆర్థిక పరిస్థితి అంతంత మాత్రం గానే ఉంటున్నది.కొందరి తల్లిదండ్రులు వ్యవసాయం,కూలీ పనులు చేస్తున్నారు.అయినప్పటికీ వ్యవసాయంలో,కూలీ పనుల్లో ఏమీ మిగలడం లేదు.కొందరు తల్లిదండ్రులు మార్కెట్ లో కూరగాయలు,పండ్లు అమ్ముతున్నారు.కొందరు తల్లిదండ్రులు పాల వ్యాపారం చేస్తున్నారు.అయినప్పటికీ ఏమీ మిగలడం లేదు.ఎంత పని చేసినా కుటుంబానికి సరిపోయే ఆదాయం ఉండడం లేదు. పిల్లల భవిష్యత్తు విషయంలో తల్లిదండ్రులు బాగా శ్రద్ధ చూపుతున్నారు.మా బతుకులు ఇలా కడతేరాయి.మా పిల్లలు బాగా చదువుకోవాలి.మా పిల్లలు వాళ్ళ కాళ్ళ మీద వాళ్ళు నిలబడి ఏదైనా పని చేసుకుని బతకాలి. పిల్లలు కూడా తల్లిదండ్రులు చెప్పినట్లే నడుచుకుంటున్నారు మరియు బుద్ధిగా మెదులుతున్నారు.కుటుంబం కోసం పిల్లలు త్యాగాలు చేస్తున్నారు.కుటుంబానికి అండగా ఉంటున్నారు. 
“అర్ధరాత్రి హాస్టల్ గదిలో…… మగత నిద్రలో … చైతన్యం శరీరానికి జడత్వం కప్పు కొన్నప్పుడు “కలల సౌదములో …. కళ్యాణ మందిరం                            “సిగ్గుల దొంతర లో … శిల్పాల్లాంటి  కన్నెలు”..
హాస్టల్ గదిలో ఉన్న విద్యార్థులు కూడా కలలు కంటారు.కలలు ఎప్పుడు పడితే అప్పుడు రావు.మగత నిద్రలో కలలు వస్తాయి. చైతన్యం జాగృతమై నిద్ర లేవగానే కలలు మాయమవుతాయి. అర్ధరాత్రి హాస్టల్ గదిలో మగత నిద్రలో చైతన్యం శరీరానికి జడత్వం కమ్ముకున్నప్పుడు కలలు వస్తాయి.కలలు అందరు కంటారు.కలలు నిజం చేసుకునేవాళ్లు కొందరు మాత్రమే ఉంటారు.కలలోని విషయాలు ఆచరణ ద్వారా నిజాయితీగా సాధించుకునేవారు కొందరు అని మాత్రమే చెప్పవచ్చు. తెలంగాణ కొరకు తొలి దశలో 369 మంది విద్యార్థులు అమరులయ్యారు.మలి దశలో తెలంగాణ కొరకు 1200 మంది విద్యార్థులు అమరులయ్యారు.అమర వీరుల బలిదానాల వల్లనే తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడింది.అమరవీరులు లేకున్నా వాళ్లు కన్న కలను తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని సాకారం చేసి చూపించారు. అమరవీరులు నిజాయితీగా కల కన్నారు.అమరవీరులు తెలంగాణ రాష్ట్రం కలను నిజం చేసిన నిజమైన వీరులు త్యాగధనులు.తెలంగాణ రాష్ట్రం కొరకు ప్రాణాలు త్యాగం చేసిన అమర వీరులకు నా జోహార్లు అర్పిస్తున్నాను. అమరవీరులు తెలంగాణ చరితలో చెరిగిపోని శిలాక్షరాలు. అమరవీరుల తెలంగాణ త్యాగం కల ఎప్పటికీ గుర్తుంటుంది. విద్యార్థులు కంటున్న కలల గురించి చెబుతున్నారు.   “కలల సౌదంలో… కళ్యాణ మందిరం”. విద్యార్థులు కంటున్న      కలల సౌధం ఉంది.అందులో కళ్యాణ మందిరం ఉంది అని మనకు తెలియజేస్తున్నాడు.పెళ్లంటే నూరేళ్ల పంట అది పండాలి అని కవి రాసిన సినిమా పాట ప్రతి పెళ్లిలో వింటాం.పెళ్లంటే ఎంత హంగామా.ఇప్పుడు లక్షల రూపాయలు కళ్యాణ మందిరాలకు చెల్లిస్తున్నారు.ఆడంబరాల కోసం తల్లిదండ్రులు పెళ్లిలో అనవసరంగా వృధా ఖర్చులు చేయడం వల్ల కుటుంబాలు ఆర్థికంగా చితికి పోతున్నాయి.పెళ్లిలో అంత ఖర్చు  చేయడం అవసరమా?ఆడపిల్ల తల్లిదండ్రులకు ఆడంబరాల పేరిట ఎంత ఖర్చు చేసినప్పటికీ అమ్మాయిల కాపురాలు బాగున్నాయా? అంటే అది కూడా లేదు.అదనపు వరకట్నం కోసం అత్త,మామ,ఆడబిడ్డలు,భర్త,మరదలు కలిసి కొత్త కోడలును వేధించి చంపేస్తున్నారు.వర కట్నం దురాచారం ఈ దేశంలో ఆడపిల్లల పాలిట శాపంగా మారింది.కట్నం తీసుకుని కోడలును చక్కగా చూడక కాటికి పంపిస్తున్న వైనం మనం ఎరిగినదే.ఆడపిల్లల తల్లిదండ్రులను తీరని క్షోభకు గురిచేస్తున్నారు.     “సిగ్గుల దొంతరలో …  శిల్పాల్లాంటి కన్నెలు.”  పదహారేళ్లకు నీలో నాలో ఆ ప్రాయం చేసే చిలిపి పనులకు  కోటి దండాలు శత కోటి దండాలు మరో చరిత్ర సినిమా పాట గుర్తుకు వస్తే తన్మయత్వంలోకి వెళ్లి పోతాం.ప్రాయంలో ఉన్నప్పుడు ఆడపిల్లలు మనోహరంగా కనిపిస్తారు.ఆడపిల్లలు సిగ్గులు ఒలక పోస్తారు. సిగ్గుతో ఉన్నప్పుడు ఆడపిల్లలు ఎంతో అందంగా కనిపిస్తారు.అజంతా,ఎల్లోరా శిల్పాల వన్నెలు చూస్తే ఎంత అందంగా ఉన్నాయో తెలుస్తాయి.చిత్రకారుడు గీసిన చిత్రాన్ని చూస్తే అక్కడ మనిషి చిత్రంలో ఉన్నట్టు కొట్టొచ్చినట్టు కనిపిస్తుంది.అట్టి చిత్రకారుని ప్రతిభకు సెల్యూట్ చేయాలి అనిపిస్తుంది.అజంతా,ఎల్లోరా,శిల్పాలను కళాత్మకంగా తీర్చిదిద్దిన శిల్పులను అభినందించాలి. “అరవిచ్చిన  గులాబీలు … పరిమళించే మల్లెలు.”    అర విచ్చిన గులాబీలు ఎంతో అందంగా ఉంటాయి. అమ్మాయిలను అరవిచ్చిన గులాబీలతో పోలుస్తున్నాడు. పరిమళించే మల్లెలు సువాసనలు వెదజల్లుతాయి.మల్లెపూల వాసన మనసుకు ఆహ్లాదాన్ని కలిగిస్తుంది.అమ్మాయిలు పరిమళించే మల్లెపువ్వుల్లా ఉంటారు.మల్లెపూలు తెల్లగా తేటగా ఉంటాయి.మల్లెపూలు సిగలో ధరిస్తారు.సిగలోని మల్లెపూలు మత్తును కలిగిస్తాయి. ప్రేమ మైకంలో దించుతాయి. ”చాయకొచ్చిన చామంతులు … పూబంతులు.” పచ్చదనం పసుపు రంగులో చామంతులు ఎంతో అందంగా ఉంటాయి.  చాయ కొచ్చిన చామంతుల్లా ఉన్న అమ్మాయిలను చూస్తే మైమరిచిపోతాం.బంతిపూలను చూసి పూబంతులు అమ్మాయిలు అంటున్నాడు.ముద్ద బంతి పూవులో మూగ కళ్ళ ఊసులో ఎనక జన్మ భాషలు ఎందరికి తెలుసులే.ఘంటసాల గానం చేసిన పాట మనం రోజు వింటాం.ముద్దబంతి పూలు ముగ్ధ మనోహరం గా ఉంటాయి. “వన్నె వన్నెల సన్నజాజులు రంగులేని గడ్డి పూలు.” వన్నె వన్నెల సన్న జాజి పువ్వుల్లా అమ్మాయిలు అందంగా ఉంటారు. రంగులేని గడ్డి పూవుల్లా అమ్మాయిలు సొగసుతో కనిపిస్తారు.”సోకు లేని గరిక పూలు …. వేయి రేకుల కలువ పూలు”.సోకు లేని గరిక పూల వలె ఉన్న అమ్మాయిలు కూడా అందం చిందిస్తున్నారు.వేయి రేకుల  కలువ పూవుల వలె అమ్మాయిలు విలక్షణమైన అందంతో కనిపిస్తున్నారు.”వికసించే మందారాలు …విప్పారే సింధూరాలు.” మందార పూలు ఎన్నో రకాలు ఉన్నాయి.   అందులో వికసించే మందారాల అందం చెప్పనలవి కాదు. వికసించే మందార పూల వలె అమ్మాయిలు సొగసుతో అలరిస్తున్నారు.అమ్మాయిలు శోభను చేకూర్చుతున్నారు. సింధూర పూలు చూడ చక్కగా ఉంటాయి.విప్పారే సింధూరాలు మనోహరంగా ఉంటాయి.విప్పారే సింధూర పూలవలె చూడచక్కగా అమ్మాయిలు సొగసుతో  కనిపిస్తున్నారు.    
“దోసిల్లలో కట్నాలు…… వేయి మొదలు కోటి వరకు” సమాజంలో వరకట్నం దురాచారం ఎంతగా పేరుకుపోయిందో చెప్తున్నాడు.40 ఏళ్ల కిందనే కవిత వ్రాసి మనకు అందించాడు. దోసిల్లలో కట్నాలు వేయి మొదలు కోటి వరకు.ఆ కాలంలో కూడా కట్నం ఉంది అని మనకు తెలియజేస్తున్నాడు.వరకట్నం దురాచారం వల్ల ఎంత మంది ఆడపిల్లల జీవితాలు బలి అయిపోతున్నాయో మనం పేపర్లలో చదువుతున్నాం.న్యూస్  చానళ్ళ లో చూస్తున్నాం. ఇన్నేళ్లయినా వరకట్నపు దురాచారపు వికృతపు నీలి నీడలు ఇంకా ఈనాటికీ కొనసాగుతున్నాయి.ఆ రోజుల్లో వేయి రూపాయల కట్నం ఉంటే ఈనాడు లక్షల రూపాయల కట్నం నుండి కోట్ల రూపాయలకు ఎగబాకి వరకట్న వ్యాపారం సజావుగా సాగుతుంది. “నన్ను కొంటున్న అంగడి అంగడి బేరాలు.”వారానికి ఒక రోజు జరిగే సంతలోకి పశువు     లను తీసుకువచ్చి అమ్ముతారు.పశువులన్నీ అంగట్లో అమ్మకానికి సిద్ధంగా ఉంటాయి.అమ్మే వాళ్ళతో కొనే వాళ్ళతో అంగడి రద్దీగా ఉంటుంది.అంగట్లో పశువులను అమ్మే దళారులు ఉంటారు.దళారులు పశువుల ధర చెబుతారు.పశువుల్లో ఎవరికి నచ్చిన పశువును వారు ఎన్నుకుంటారు.ఒకే పశువును కావాలన్న వాళ్లు ఎక్కువగా ఉంటే సవాలు వేస్తారు.   “నాకోసం సవాలేస్తున్న నినాదాలు”. వారానికి ఒక రోజు జరుగుతున్న సంతలో సరుకులు,పశువులు, అమ్మకాలు, కొనుగోళ్లు జరుగుతాయి.సంతలో దళారీ రేటును ప్రకటించి సవాలు ఒకటో సారి రెండోసారి మూడోసారి అని అంటాడు. ఎవరి సవాలు నెగ్గితే వారికి ఆ పశువు దక్కుతుంది. “విసిరేస్తున్న నూలు పగ్గాలు.’సంత జరిగే రోజున సవాలు వేసి నెగ్గిన వాళ్ళు పశువుపై నూలు పగ్గం వేసి డబ్బులు కట్టి పశువును సొంతం చేసుకుని వెళ్ళిపోతారు.”సిగ్గేసి మనిషిని అన్నాను”.సంతలో జరిగిన దానిని చూసి సిగ్గేసి మనిషిని  అన్నాడు. సంతలో పశువులను అమ్మినట్లు మనుషులను కూడా అమ్ముతున్నారా?నిజమే మనుషులను పశువుల వలె వరకట్నం సంతలో అమ్ముతున్నారు.అమ్మాయిలు డబ్బులు ఇచ్చి సంతలో మనిషిని కొంటున్నారు.ఇదెక్కడి చోద్యం? అని ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది.అమ్మాయిలు సంతలో మనిషిని కొనడం అతడు చూసినాడు.అతడు ఆమెను చూసి సిగ్గేసి మనిషిని అన్నాడు. మనిషికి పశువుకు తేడా లేదు అని సినిమా పాట ఉంది.ఇవాళ అది నిజం చేసి చూపిస్తున్నారు.సమాజం ఎటు పయనిస్తుంది? నాగరికత నుండి అనాగరికత దిశకు వెళుతుంది.రోజు రోజుకు దారుణ దృశ్యాలు కంటున్నాం. వింటున్నాం.ఇది మన దేశానికి పట్టిన అరిష్టం అని చెప్పకనే చెబుతున్నది.వరకట్నం తీసుకుంటున్న మగ మనిషిలో మార్పు రావాలి.
“వాట్ ఆర్ యూ?…..నో…నో..
 “హి…హి…హి… చడి చప్పుడు లేని శబ్దాలతో    
పువ్వులు నవ్వులు రువ్వినవి.”   
ఓ మనిషి నీవు ఏం చేస్తున్నావు? అని ఆమె ప్రశ్నించింది.అంగట్లో అమ్ముడయ్యే పశువు అయిపోయావా.  కాదు…కాదు..అంగట్లో అమ్ముడయ్యే పశువులాంటి నిన్ను చూసి   హి..హి…హి….. చడి చప్పుడు లేని శబ్దాలతో,పువ్వు లాంటి నాజుకైనా ఈనాటి నవీన యువతి ఆత్మవిశ్వాసంతో నవ్వులతో సమాధానం చెప్పింది. “కొంటెగా హేళన చేసింది”. నీవు సంతలో    పశువు అయి పోయావని అతనిని చూసి ఆమె కొంటెగా హేళన చేసింది.ఆమె అతడిని కొంటెగా హేళన చేయడంలో న్యాయం ఉంది.”మెస్కులైన్,సుపీరియారిటీ నీలో లేదన్నది.”    నీలో మగ జాతి ఆధిక్యపు లక్షణాలు ఏకోశాన లేవు. నీవు మగాడివే కాదు.మగాడిలా ప్రవర్తించడం లేదు.మగాడివి అయితే కట్నం ఎందుకు తీసుకుంటావు అని ప్రశ్నించింది?పక్షులు చూడు ఆడ మగ జంటగా అనురాగంతో ఒకే గూటి పక్షులై కలిసి మెలిసి ఉంటాయి.పశువులు కూడా ఆడ మగ జంతువులు కూడా జంటగా ఎప్పుడూ కలిసి మెలిసి తిరుగుతాయి.పక్షులను పశువులను చూసి నేర్చుకో. ధన మదంతో నీలో ప్రేమరాహిత్యం ఏర్పడింది. ప్రేమతో మెలిగే పక్షుల్లా,జంతువుల్లా మెలగడం నేర్చుకో.ఇదేనా నీవు నేర్చుకున్న చదువు సంస్కారం అని ప్రశ్నించింది? ” నన్ను అసలే వరించమన్నవి.” ప్రకృతి పురుషుడు వీరిద్దరిని జంట అంటారు.ప్రకృతి పురుషుడు కలిసిమెలిసి ఉంటేనే సృష్టి. ప్రకృతి పురుషుడులోని అన్యోన్యతను దూరం చేసి అంగట్లో సరుకై అమ్ముడుపోతున్నావు.నీలో జంటగా కలిసి ఉండాల్సిన లక్షణాలను కోల్పోయి ప్రేమ మాధుర్యమును మరిచిపోయి వరకట్నం తీసుకొని అంగట్లో సరుకై పశువులా అమ్ముడైపోతున్నావు. అందుకే నిన్ను వరించమన్నది.  “భోజరాజు ముందరి విక్రమార్కుడి కన్నెల్లా ఎగిసిపోయినవి ఒక్కొక్కటి.    “ఆర్కుడి కోసం విక్రమార్కుడి కోసం.”   చెట్టుమీదనున్న బేతాళుడు శవాన్ని భుజాన వేసుకుని వెళ్తున్నాడు.పువ్వు లాంటి అమ్మాయిలు వరకట్నం కోసం కలియుగంలో పడుతున్న ఇక్కట్లు చూసి విక్రమార్కుని ప్రశ్నించాడు.పువ్వు లాంటి అమ్మాయిలకు సరైన సమాధానం చెప్పాలి.లేకుంటే నీ తల రెండు ముక్కలైపోతుంది.జంటగా ఉండాల్సిన జంటలు అనురాగంతో ఆప్యాయతతో కలిసిమెలిసి ఉండాలి.వరకట్నం దురాచారం వద్దు. అబ్బాయిలు మీరు అంగట్లో సరుకు కావద్దు.ప్రేమ పక్షుల్లా ప్రేమ జంతువుల్లా ప్రకృతి పురుషుడిలా అనురాగంతో కలిసి మెలిసి ఉండాలి అని సమాధానం చెప్పాడు.సరైన సమాధానం చూసి చెట్టు మీద బేతాళుడు విక్రమార్కుడికి కృతజ్ఞతలు తెలిపాడు.మల్లారెడ్డి సత్యము స్వప్నము కవితలోని అద్భుతమైన భావాలు పాఠకుల హృదయాలను పరవశింపజేస్తాయి.అయినప్పటికీ సమాజంలో మార్పు లేదు.వరకట్నం దురాచారానికి అతివలు ఆహుతి అవుతున్న సంగతి మనం రోజు చూస్తూనే ఉన్నాం.స్వప్నంలో కూడా సత్యమునే  చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.సుకుమారమైన లేలేత పూచిన పువ్వులైన అమ్మాయిల ద్వారా కర్తవ్యము తెలియ చేసిన తీరు అద్భుతంగా ఉంది.పువ్వులు కూడా నవ్వగలవని కొంటెగా హేళన చేయగలవని సత్యము స్వప్నము కవిత ద్వారా తెలుసుకున్నాము.కవి మల్లారెడ్డి వరకట్నం వ్యతిరేకించే వారని అభ్యుదయ భావాలు పుణికి పుచ్చుకున్న వారని సత్యము స్వప్నము కవిత ద్వారా తెలుస్తున్నది.కవి మల్లారెడ్డి సమాజం హితం కోరి కవితా వ్యవసాయం చేస్తున్నాడు.వరకట్నం అనే సాంఘిక దురాచారం వల్ల ఎంతో మంది ఆడపిల్లలు బలి అవుతున్న సంగతికి చక్కటి పరిష్కార మార్గం అందించాడు. స్వప్నంలో కూడా సత్యాన్ని ఆవిష్కరించడం చక్కగా ఉంది.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి ఎవరన్నారు కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం. 

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లెపొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని “ఎవరన్నారు” కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం. ఎవరన్నారు కవిత శీర్షిక చదవగానే నన్ను ఆలోచింపజేసింది. ఇందులో ఏదో మతలబు ఉంది.మల్లారెడ్డి ఆషామాషీగా ఏది పడితే అది రాసే వ్యక్తి కాదు.ఆయన నిబద్ధత గల వ్యక్తి.విద్యార్థి దశ నుండి కవిత్వాన్ని ఔపోషణ పట్టాడు.కమ్యూనిజం భావ జాలాన్ని హృదయం నిండారా పుణికి పుచ్చుకున్న వ్యక్తి.ఆయన రాసిన తొలి కవితా సంపుటి పల్లె పొలి మేరల్లోకి  కవితల్లోని భావ వ్యక్తీకరణ అద్భుతం.మల్లారెడ్డి యువకుడిగా ఉన్నప్పుడు రాసిన ఆయన కవిత్వ ధార ఉప్పొంగే  కెరటాల్లా సాగుతున్న భావ జలపాతం ఎంతో అద్భుతం.నాకు నచ్చింది.సమాజంలోని అసమానతలను అడుగడుగునా చూసి ఆవేదనతో ఆర్తితో తన గుండెలో రగులుతున్న ప్రకంపనలను అలవోకగా ఆవేశంగా వ్యక్తం చేసిన తీరు నన్ను అబ్బురపరిచింది.”ఎవరన్నారు/ మీరు మంచి వారు కాదని?”.ఎవరన్నారు మీరు మంచివారు కాదని ప్రశ్నించడంలోనే సమాధానం దాగి ఉంది.ఈ అసమ సమాజంలో కూడా మంచివారు ఉంటారు అని నమ్మిన వ్యక్తి.మంచి కోసం పాటుపడుతున్న మంచి వారి గురించి మాట్లాడే దమ్ము,ధైర్యం ఎందరికి ఉంటుంది.అలాంటి మంచి కొరకు పాటు పడే మహనీయులు ఉంటారని మనకు మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన ఎవరన్నారు కవిత చదివితే తెలుస్తుంది. ఎవరన్నారు కవిత మనలో ఆలోచనలు రేకెత్తిస్తుంది.మనలో మరుగున పడి పోయిన మంచితనాన్ని ప్రేరేపించే భావనలు కలిగిస్తుంది.ఎంత మంది మంచి గురించి మాట్లాడుతున్నారు? మంచి గురించి పాటుపడుతున్నది ఎవరు?మనసా వాచా కర్మణా మంచితనం పునాదులు కదిలాయో ఏమో అని ఆలోచిస్తున్న తరుణంలో ఒక పరి మన మనసులను మంచితనం కెరటాలపై మల్లారెడ్డి కవిత తేలియాడజేస్తుంది. మల్లారెడ్డి రాసిన కవిత అద్భుతంగా ఉంది.ఇవ్వాళ మంచితనం విలువల గురించి తెలియజేసే గ్రంథం మన భారతీయ ఇతిహాసంలో వాల్మీకి విరచిత శ్రీమద్రామాయణం. రామాయణంలో మంచితనం విలువలు కావ్యం నిండా మనకు వాల్మీకి పంచిపెట్టాడు.లక్షల సంవత్సరాల కింద రాయబడినప్పటికీ అందులోని విషయాలు మంచిని కోరుకునే వారికి శిరోధార్యాలు.ప్రపంచ చరిత్రలో ఏ కావ్యం అంత చక్కగా అంత గొప్పగా రాయబడలేదు.రామాయణంలోని నీతిని నేటికీ మనం అనుసరిస్తున్నాం.మంచి ఎక్కడున్నా మనం స్వాగతించాలి.”మీలో మంచితనం జల లేదని”.వాల్మీకి మహర్షి రచించిన రామాయణంలో మంచితనం జల పుష్కలంగా      ఉందని కావ్యం చదివితే తెలుస్తుంది.మంచితనం మానవీయ విలువలకు తిలోదకాలు ఇచ్చిన ఈ రోజుల్లో మంచితనం జలను గూర్చి గుర్తు చేస్తూ కమ్యూనిజం భావవ్యాప్తితో ఎవరన్నారు కవిత ద్వారా మనకు సందేశాన్ని మల్లారెడ్డి అందజేస్తున్నాడు. మీలో మంచితనం జల లేదని ప్రశ్నిస్తున్నాడు.మంచితనం జల కొరకు ఆరాటపడుతున్న తపన ఉంది.చెరువుల వద్ద వాగుల వద్ద కుంటల వద్ద ఉసికెను తోడితే నీటి జల ఉబికి వస్తుంది.ఆ నీటి జలను చెలిమె అంటారు.ఆ చెలిమె నీరు తీయగా కమ్మగా ఉంటుంది.అమృతం గ్రోలినట్లుగా మధురంగా ఉంటుంది.మళ్లీ మళ్లీ ఆ నీటిని తాగాలనిపిస్తుంది.పారే వాగు వద్ద చుట్టు పక్కల పొలాలు చేనులు చెలకల్లో పని చేసే కూలి జనాలు రైతులు చెలిమె వద్దకు చేరి కమ్మని నీరు తాగుతారు.రైతులు కడవల్లో కుండల్లో చెంబుల్లో నీరు తీసుకుపోతారు.మృగ్యమైపోయిన మంచితనం జలను మళ్లీ మనుష్యుల వ్యక్తిత్వాల్లో మరియు అరమరికలు లేకుండా కలిసిమెలిసి ఉండే పల్లె జనుల ముఖాల్లో  చూస్తున్న అభ్యుదయవాది మల్లారెడ్డి.“మీ గుండె లోతులు తెగలేదని”. మంచితనం గుండెల్లో గూడు కట్టు కొని ఉంటుందని మన అందరికీ తెలుసు.మనుషుల హృదయ స్పందనలో ఎలాంటి మార్పులు రాలేదు.”మీ ఎదల్ని కావలసినంత సై పట్ట లేదని? ఎద అంటే మనసు,హృదయం అని అర్థం. మీ మనసు పొరల్లో దాగి ఉన్న మంచితనాన్ని కావల్సినంత పదును పెట్ట లేదని అంటున్నాడు.మనిషి మనసు చంచలమైనది. ఎటుపడితే అటు తిరిగే కోతి లాంటిది. కోతి ఈ కొమ్మ నుంచి ఆ కొమ్మ పైకి ఎగురుతుంది.ఎక్కడ కుదురుగా ఒక క్షణం కూడా ఉండదు. కోతులు అడవుల్లో ఉంటాయి. అడవుల విధ్వంసం నరికివేత కారణంగా కోతులు మనుషులు నివసించే జనావాసాల్లోకి వలస వచ్చాయి. కోతులు ఇప్పుడు నగరాల్లోకి ప్రవేశించాయి. నగరంలోనే జీవనం సాగిస్తున్నాయి.ఆ ఇంటి మీద నుండి ఈ ఇంటి మీదకు మరియు ఇండ్లలో ఉన్న చెట్ల మీద తిరుగుతు ఆహారాన్ని వెదుక్కుంటున్నాయి.అడవుల నరికివేత కారణంగా పులులు, ఎలుగుబంట్లు, క్రూరమృగాలు కూడా అప్పుడప్పుడు నగరంలోకి వచ్చి మనుషులను,పశువులను కూడా చంపుతున్నాయి.అందుకే చలించే మనసును కోతి చేష్టలు అంటారు.అలాంటి ఆ మనసును నిర్మలంగా తేటగా ఉంచాలి.మీ మనసును కావలసినంత సై పట్ట లేదని ప్రశ్నిస్తున్నాడు?మనసు గుర్రానికి కళ్లెం వేయాలి.మనసును స్వాధీనంలో ఉంచుకోవాలి అని తెలియజేస్తున్నాడు.మహామహులైన గొప్పవాళ్లు మనసు చెప్పినట్లు చేయగలరు.కాని మామూలు మనుషులు మనసు తుఫాన్ లో పడి కొట్టుకుపోతారు.“మీ అంతరాంతరాల్లో ఇంకా అడుగు జలలు పుట్టలేదని”.మీ మనసు యొక్క అంతతరాంత రాల్లో ఇంకా అడుగు జలలు పుట్టలేదని మనల్ని ప్రశ్నిస్తున్నాడు. మనలోని ఆలోచనల పునాదులను తడుముతున్నాడు.అంతరాంతరాల్లో అంటే లోలోపల అని అర్థం.అనంతమైన ఆకాశంలో నక్షత్ర మండలం ఉంటుంది. అందులో వేనవేల చుక్కలు,తోకచుక్కలు,ఉల్కలు ఉంటాయని మన అందరికీ తెలుసు.నక్షత్ర మండలంలాంటి మన శరీరంలో కూడా అనంతమైన అడుగు జలలు ఉంటాయి.అడుగు జలలు పుట్టలేదని కవి మల్లారెడ్డి ఆవేదన చెందుతున్నాడు.”పాతాళ గంగ ఊటలు ఊర లేదని”.పాతాళ గంగ ఎక్కడ ఉంటుంది.      భూమి అడుగు పొరల్లో పాతాళగంగ నీరు ఉంటుంది అని మన అందరికీ తెలుసు.భూమి అడుగు పొరల్లో నీటిని పాతాళ గంగ ఊటలు అంటారు.ఒకప్పుడు పల్లెల్లో ప్రతి ఇంట చేదబావి, చేనులు,చెలుకలు,పొలాల్లో మోట బావులు ఉండేవి.పట్టణాల్లో చేద బావులు ఉండేవి.చేదబావి నుండి ఇనుప గిరుకకు బొక్కెన వేసి చాంతాడుతో నీటిని పైకి లాగుతారు.పల్లెల్లో చేదబావి నుండి నీరు చేదుకొని తాగడం,స్నానం చేయడం,బట్టలు పిండుకొని ఆరవేయడం,చేద బావి వద్దనే జరుగుతుండేవి. గ్రామాల్లో నివసించే అందరికీ చేద బావులు ఉండేవి కావు. కొందరు కలిగిన వాళ్ళ ఇంటి దగ్గర చేద బావి ఉండేది.చేద బావి లేని వాళ్ళు కలిగిన వాళ్ళ ఇళ్ళకి వెళ్లి చేద బావి నీళ్లు తోడు కొని తెచ్చుకునే వారు.చేద బావి నీరు పాతాళ గంగ నీరు.పంట పొలాల్లో కూడా మోట బావులు ఉండేవి.మోట బావుల నుండి మోట గొట్టిన నీటిని పారకం ద్వారా పంట పొలాలకు అందిస్తారు.రెండు ఎడ్లు కాడికి కట్టి మోట బొక్కెనతో బావి నుండి నీళ్లు పైకి లాగి పొలాలు,చేనులు,చెలుకలు పారించే వారు.ఇప్పుడు మోట బావులు మూలనపడ్డాయి.తర్వాత ఆయిల్ ఇంజన్లు వచ్చాయి. ఇప్పుడు ఆయిల్ ఇంజన్లు కూడా మరుగున పడ్డాయి.ఇప్పుడు కరెంటు మోటార్లతో నీరు పారిస్తున్నారు. ఇప్పుడు ఆధునికత పేరిట కరెంటు బావులు,ఆ నీరు కూడా  పాతాళ గంగ నీరు.వర్షాలు లేక కరువు కాటకాలతో చేద బావులు, మోట బావులు ఎండిపోయాయి.పల్లెల్లో మరియు పట్టణాల్లో బోరు బావులు తవ్వకం ఎక్కువ అయి పాతాళ గంగ నీటిని ప్రజలు అవసరానికి మించి  విపరీతంగా తోడి వేయడం వల్ల వేయి గజాలు బోర్ వేసినా నీటి ఊట రావడం లేదు. భూగర్భ జలాలు అడుగంటి పోతున్నాయి.పల్లెల్లో మరియు పట్టణాల్లో బోర్ల సంస్కృతి వచ్చింది.హైదరాబాదు లాంటి విశ్వ నగరంలో బోర్లన్నీ ఎండిపోయాయి.ఇప్పుడు నదీ జలాలు త్రాగడానికి మరియు సాగు నీరుగా వాడుతున్నారు. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు పూర్తిచేసి దాని  నీరు వాడుతున్నారు. ”మీరింకా భువిని నందనవనం చేయలేదని ? మీరు ఇంకా భూమిని నందనవనం చేయలేదని ప్రశ్నిస్తున్నాడు.ఆకాశం నుండి వర్షపు చినుకు పడగానే భూమి పులకరిస్తుంది.ఆ వర్షపు నీరు తాగి భూమి పొరలలో అణిగి ఉన్న అసంఖ్యాకమైన వేళ్ళు తిరిగి జీవం పోసుకుంటున్నాయి. లెక్కలేనన్ని చెట్లు బ్రతికాయి.ఎండా కాలంలో నామరూపాలు లేకుండా ఎండి పోయిన చెట్లు,చేమలు వర్షం పడగానే మళ్ళీ కొత్త జన్మ ఎత్తుతాయి.వర్షాకాలంలో చెట్లు, చేమలు వర్షపు నీటితో పులకించి పచ్చదనంతో సస్యశ్యామలం చేస్తాయి.బీడు దనమంతా మాయం అవుతుంది.ఆదిమ మానవుడు నుండి ఆధునిక మానవుని వరకు నేలను నందనవనంగా తీర్చి దిద్ది ఎన్నో రకాల పంటలను పండిస్తున్నాడు.ఎన్నో అద్భుతాలు సృష్టించాడు.ఎన్నో ఆవిష్కరణలు చేశాడు.”ఎవరన్నారు ? ఎవరన్నారు ?”.  ఎవరన్నారు అని ఎవరన్నారు అని లోకం తీరు గురించి ప్రశ్నిస్తూ మనలో ఆలోచనలు రేకెత్తిస్తున్నాడు.”మీరింక మంచితనం పంటలు/పుట్ల కొద్ది తీయలేరని ?/ఇంటింటికి పంచలేరని”.    వ్యవసాయదారుడు ఎద్దు ఎవుసంతో ఆరుగాలం కష్టం చేసి పుట్ల కొద్ధి పంటలు పండిస్తాడు.మంచితనం పంటలు ఎవరు పండిస్తారు?మంచితనంతో మెలిగేవాళ్లు మంచితనం పంటలు పుట్ల కొద్ది పండించగలరు.మంచితనం పంటలను అందరి హృదయాల్లో ఆవిష్కరించగలరు.ఎంత మంది మంచి వాళ్ళు ఉన్నారు? అని మనం వేళ్ళ మీద లెక్కపెట్టవచ్చు. మంచితనంతో మనుగడ సాగిస్తున్న మహనీయులు గ్రామానికి ఒకరో ఇద్దరు ఉన్నారు.మంచి వాళ్లు నడిచిన నేల కూడా పవిత్రమవుతుంది అంటారు.మంచివాళ్లు మంచి నడవడికతో సమాజ శ్రేయస్సు కొరకే జీవిస్తారు.మంచి వాళ్ళ ముఖాల్లో పారాడే మంచితనం పంటలు వాళ్లు జీవించి ఉన్నన్ని రోజులు పండుతాయి.మంచి వాళ్లు వారు నివసిస్తున్న గ్రామాన్ని సౌభాగ్యవంతం చేస్తారు.ఆ మహనీయులు తమ చేతల ద్వారా దయతో మంచితనం పంటలు ఇంటింటికి పంచగలరు. మంచితనం పంటలు పుట్ల కొద్ది తీయలేరని ఇంటింటికి పంచ లేరని అభిప్రాయ పడు తున్నాడు. మంచితనం చిరునామా ఎక్కడ ? అని మనం ప్రశ్నించుకోవాల్సిన తరుణం వచ్చింది.ఇవాళ మంచితనం పంటలు పుట్ల కొద్ది పండించే మనుషులు కావాలి.వాల్మీకి రామాయణంలో శ్రీ రామచంద్ర ప్రభువు ధీరోదాత్తుడు అయిన నాయకుడు,మంచితనంతో రాజ్యాన్ని పాలన సాగించాడు. ప్రజలను కన్న బిడ్డల్లా చూసుకునే ఔదార్యం రామునికి ఉండేది. మళ్లీ రామరాజ్యం  రావాలని రాముడి పాలన కావాలని మల్లారెడ్డి ఆరాటపడుతున్నాడు.” మానవత్వం లోతు   తెలియని అర్బకులున్నారేమో/ సేద్యం చేయ రాని       సోమరిపోతులని ఉంటారు కాబోలు”.ఎక్కడ చూసిన మన కళ్ళకు కనిపించేది అమానుషత్వం,అరాచకాలు.వీటిని సృష్టిస్తున్నది ఎవరు?మానవత్వం లోతు తెలియని అర్బకులని మల్లారెడ్డి గుర్తించారు.ఇప్పుడు ఈ కాలం పిల్లలు వ్యవసాయం చేయడం లేదు.బేవార్స్ గా తిరుగుతూ సోమరిపోతుల జాబితాలో చేరారు.మంచితనం పంటలు ఎందుకు తీయ లేరు. పుట్ల కొద్ది మంచితనం పంటలు తీయ గలరు.ఇంటింటికి పంచ గలరు.ఇవ్వాళ పేరుకుపోయిన సంక్షుభిత సమాజంలో కరుడుగట్టిన అమానుషత్వం నిలువెల్లా నింపుకున్న మనిషి సమాజ వినాశానికి పాల్పడుతున్నాడు.కొద్ది మంది సంపన్నుల చేతిలో సంపద ఉంది.ఆ సంపద కలవారి నడవడిక సరిగా లేదు. కొద్ది మంది సంపన్నులు,రాజ్యాన్ని పాలిస్తున్న నాయకులు, అధికారులు,తీవ్రమైన అవినీతికి,అన్యాయానికి, అక్రమాలకు పాల్పడుతున్నారు.వాళ్ళ చేతలు సమాజానికి వికృత రూపం దాల్చాయి అని చెప్పవచ్చు.మంచితనం కోల్పోయిన మనిషి మంచితనం పంటలు పుట్ల కొద్ది ఎలా తీయ గలడు? పుట్ల కొద్ది పంటలు తీయ లేరనే వాస్తవాన్ని మన ముందు తేటతెల్లం చేస్తున్నాడు.రైతు ఆరుగాలం కష్టించి పండించిన పంటను తను ఒక్కడే అనుభవించడు.తన వృత్తికి సంబంధించిన సహస్ర వృత్తుల వారికి  సాయపడడం ఈనాటిది కాదు.తరతరాల నుంచి ఎద్దు ఎవుసంతో జత కూడిన ప్రతి వాడికి ఆసరాగా నిలుస్తాడు.పల్లె అంటేనే ఒక కుటుంబంగా మరి వసుధైక కుటుంబంగా జీవించిన చరిత్ర ఉంది.కాని ఈనాడు మారిన ఈ కలియుగం లో మానవత్వం లోతు తెలియని అర్బకులున్నా రేమో సేద్యం చేయ రాని సోమరిపోతులు ఉంటారు కాబోలు. కష్టించి శ్రమించే వాళ్లకు మానవత్వం లోతు తెలుస్తుంది.ఈనాడు కష్టించని అర్బకులే ఎక్కువ.అర్బకులు ఖుషి ఖుషీగా జీవితాన్ని గడిపేస్తున్నారు.భ్రమల్లో తేలియాడుతున్నారు.ఇవ్వాళ రైతు కుటుంబాల్లో పిల్లలు చదువుకుంటున్నారు. వారికి వ్యవసాయం అంటే ఏమిటో తెలియకుండా తల్లిదండ్రులు పెంచుతున్నారు. చదువు చక్కగా చదువుతున్నారా?అంటే అది కూడా లేదు. చక్కగా చదవక,వ్యవసాయం పనులు నేర్చుకోక,ఖాళీగా ఉంటున్నారు. చదివిన చదువులో నైపుణ్యం లేదు.కాబట్టి ఉద్యోగాలు దొరకవు.ఇంటికి వచ్చి తల్లిదండ్రులకు చేదోడు వాదోడుగా వ్యవసాయ పనుల్లో సాయంగా ఉండటం లేదు. సేద్యం చేయరాని సోమరిపోతులు ఉంటారన్నది వాస్తవంగా తోస్తుంది.”కాని/మీ లోతు గుండె బావి నిండా పూటికె  నిండదని/అది వట్టి బుడుగు మడుగుగా మారిందని/ తెలియదు పాపం అమాయకులకు/దాని నిండా స్వార్థం క్రిములు  కుతకుతలాడుతున్నవి”.మనుషులు చేస్తున్న వింత పనులకు  పరితాపం చెంది మీ లోతు గుండె బావి నిండా పూటికె నిండదని తెలియజేస్తున్నాడు.గుండెకు లోతులు ఉంటాయని మీయొక్క గుండె బావికి పూటికె నిండదని హృదయం డాక్టర్ గా  కార్డియాలజిస్ట్ గా మనలను స్టెతస్కోప్ లేకుండానే పరీక్షించి ఖరాఖండిగా కవి అయిన మల్లారెడ్డి తెలియ జేస్తున్నాడు.”అది వట్టి బుడుగు మడుగుగా మారిందని”.పల్లెలో పుట్టిన మల్లారెడ్డి పల్లెలో ప్రతి ఇంట చేద బావి మరియు చేను,చెలకలు మోట బావిని చూసిన తన తండ్రితో కలిసి ఎద్దు ఎవుసం చేసిన అనుభవంతో చెబుతున్నాడు.చేద బావిలో నీరు రాకపోతే పూటికె నిండిందని తెలుస్తుంది.చేద బావిలో దిగి గడ్డపారతో తవ్వి పూటికె తీస్తేనే జలధార వస్తుంది.చేనులో కూడా ఇలాగే జరుగుతుంది.బావి నిండా పూటికె నిండితే నీళ్ల జలరాదు.జల ఆగిపోతుంది.మళ్ళీ నీటి జలతో బావి కళకళలాడాలంటే ఆ బావిలో పూటికే తీస్తేనే మళ్లీ నీటి  ధార ఊటలు ఊటలుగా ఉబికి వస్తుంది.కొన్ని బావుల్లో పనికి రాని వ్యర్థ పదార్థాలు చెత్త చేరి బుడుగు మడుగ్గా తయారవు తుంది. పనికిరాని చెత్త వ్యర్థ పదార్థాలు తీసి పారేస్తేనే బావి శుభ్రంగా తయారవుతుంది. ఎల్లవేళలా బావిని శుభ్రం చేస్తూ వాడుతుంటేనే బాగుంటుంది. లేకుంటే బావి బుడుగు మడుగు వల్ల ఉన్న జల ఆగి పోతుంది. దాని నిండా స్వార్థం క్రిములు కుతకుతలాడుతాయి.ఇవ్వాళ ఉన్న వ్యవస్థను డ్రైనేజీ మోరీతో పోల్చవచ్చు.దాని నిండా స్వార్థం క్రిములు అడుగడుగునా మనకు అగుపిస్తూ ఉంటాయి. ఒక్కని స్వార్థానికి వేల మంది హాహాకారాలతో అలమటిస్తుంటారు. ధనికులు కోట్ల కొద్ది సొమ్ము స్విస్ బ్యాంకుల్లో దాస్తున్నారు.స్విస్ బ్యాంకులో ఉన్న ధనికుల డబ్బు తీసుకువస్తే భారతదేశం,అమెరికాలాంటి సంపన్న దేశంగా తయారవుతుంది. కాని స్వార్థపరులు సంపాదించిన డబ్బు స్విస్ బ్యాంకుల్లోనే మూలుగుతూ ఉంటుంది.ఆ డబ్బు బయటకు తీయరు.తీసే దమ్ములు మన స్వార్థ రాజకీయ నాయకులకు లేదు.ఇవ్వాళ రాజకీయం ఆటను సంపన్నులు ఆడుతున్నారు.సంపన్నులు డబ్బు కూడబెడుతారు. వితరణ గుణం వాళ్లలో మచ్చుకైనా ఉండదు.సంపన్నుల సంపద ప్రజా సంక్షేమం కొరకు వినియోగించరు.ఇవ్వాళ వ్యవస్థలు భ్రష్టు పట్టాయి.ఏ రంగాన్ని తీసుకున్నా అందులో అవినీతి మరకలు లేకుండా ఒక్కరు లేరు. ఇవ్వాళ అవినీతి గుట్టలు గుట్టలుగా పేరుకు పోయింది.ఎటు చూసినా స్వార్థం నిండిన నాయకులు కోట్ల కొద్ది సంపదను కూడ బెడుతున్నారు. సమాజ సంక్షేమం కొరకు ఏదైనా చేయాలనే తపన,త్యాగం వాళ్లలో ఏ కోశానా ఉండదు.సంపన్నులు స్వార్థంతో జీవనం సాగిస్తున్నారు.అందుకే మల్లారెడ్డి దానినిండా స్వార్థం క్రిములు కుతకుతలాడుతున్నవి.స్వార్థం క్రిముల ఆట పట్టించే యువతకు సరైన మార్గదర్శకత్వం ఇస్తే చైతన్యం స్ఫూర్తితో జ్వలించే జ్వాలలుగా మారతారు.పరుల గురించి ఆలోచించి మంచి కొరకు మానవత్వం కొరకు పాటుపడే మహనీయుల ఆత్మలు కావాలిప్పుడు.ఆనాటి నాయకులు సర్వ మానవాళి శ్రేయస్సు కొరకు సమాజ విలువల పరిరక్షణకు తీవ్రంగా కృషి చేశారు.ఆనాటి నాయకులు విలువల కొరకే జీవితాన్ని అంకితం చేశారు.ఇవ్వాళ విలువలు పరిరక్షించే దాతలు ఎందరు ఉన్నారు.”కండల బలమున్న/గుండెల  బలమున్న/పడుచు సేద్యగాళ్ళకి – మాకు/పగలు రేయి కష్టించే వాళ్లకు/చెమట చుక్కల్లోనే స్వర్గం చూపే వాళ్లకి/  ఒక పరి అప్పగిస్తే”.దేశమంటే మట్టి కాదు.దేశమంటే  మనుషులోయి అన్నాడు గురజాడ వెంకట అప్పారావు మహనీయుడు.ఆరోగ్యమైన వ్యక్తి ఏదైనా సాధించ గలడు. సంపూర్ణ ఆరోగ్యం ఉన్న యువత సమాజం గురించి ఆలోచించ గలడు.సమాజ శ్రేయస్సు కొరకు తమ జీవితాలను అంకితం చేస్తారు.ఈనాటి సమాజ వికాసం కొరకు కండల బలమున్న గుండెల బలమున్న పడుచు సేద్య గాళ్ళకు పగలు రేయి కష్టించే వాళ్లకు చెమట చుక్కల్లోనే స్వర్గం చూపే వాళ్ళకు ఒక పరి నాయకత్వాన్ని అప్పగించాలి.అలాంటి యువత కొండల్ని పిండి చేయగలదు.శ్రామికుని స్వేదానికి విలువ కట్టింది karal Marx. ప్రపంచ శ్రామికులారా ఏకం కండి అనే పిలుపుతో  ప్రతి సంవత్సరం మేడే గా జరుపుకుంటున్నాం.కార్మిక వర్గ ఐక్యతతో సోవియట్ రష్యాలో పోరాటం చేసి లెనిన్ నాయకత్వంలో 1917 అక్టోబర్ లో కమ్యూనిస్టు రాజ్య  స్థాపన మొదటిసారిగా జరిగింది.కమ్యూనిస్టు పాలనలో సంపద అంతా సమాజ పరం చేసి ఆ దేశాన్ని అన్ని రంగాల్లో అభివృద్ధి పథంలో పయనింప జేశాడు.జయకేతనం ఎగురవేశాడు.విప్లవాల విజయం బాట పట్టించిన దేశం సోవియట్ రష్యా.”మీ మనసు తట్టలకి/ పురోగమనం త్రాళ్లు కట్టి/ అభ్యుదయం చేంతాడుతో/పూటికంతా లాగుతాం/ మళ్లీ పాతాళ గంగ ఊటల్ని  రప్పిస్తాము”.మనసు ఎక్కడ ఉంటుంది.అంతరంగంలో  ఉంటుంది. మనలో కనిపించే మనసు,బయటకు కనిపించని మనసు కూడా ఉంటుంది.మనసు చేసే మాయలు మంచి కోసమా,చెడు కోసమా మనమే నిర్ణయించుకోవాలి.మనసు తట్టలుగా ఉండదు.మనసును తట్టల్లోకి ఎత్తలేం.మనసును ప్రేమించిన వాడు. మానవత్వం ఉన్న మనిషిగా ఆ మనసును పరిపూర్ణమైన సంకల్పంతో సరైన దారుల్లో నడిపించాలి. మనసును ఉత్సాహంతో ఉద్దీపింప చేయాలి.ఉత్సాహమైన మనసు తట్టలకి పురోగమనం తాళ్లు కట్టి అభ్యుదయం చేంతాడుతో పూటికంతా బయటకు లాగాలి ఆ విధంగా చేసి మళ్లీ పాతాళ గంగ  ఊటల్ని రప్పిస్తాము అని అంటున్నాడు. క్షణ క్షణము మారే మనసును కూడా సరైన దారిలో పెట్టి చక్కని ఆలోచనాత్మక కర్తవ్యమును మనకు ప్రబోధిస్తు న్నాడు. మనిషిలో మాయమైన మానవత్వం జలతో పూటికంతా లాగుతాం అంటున్నాడు.మనిషి అంతరంగంలో అదృశ్యమైన మనసు పొరలకి మళ్లీ పాతాళగంగ ఊటలు రప్పిస్తాను అని చెప్తున్నాడు.మృగ్యమైన మానవతా దీపాలు వెలిగిస్తానంటున్నాడు.ఎంత చక్కటి ఆలోచన.సమాజాన్ని ప్రేమించిన వాడు.సమాజ హితం కోరుతున్న వాడు. మనుషుల్లోని మనసులను,మృగ్యమైపోయిన మానవత్వపు విలువలను తన చైతన్యంతో రప్పిస్తున్నాడు.”గుండె గుండెకు  మోట పెట్టి/బండ బండను మడి చేసి/రాళ్లలో రతనాలు  పండిస్తాం/కరిగిపోని వసంతాలు సృష్టిస్తాం”.గుండె గుండెకు   మోట పెట్టి బండ బండను మడి చేసి రాళ్లలో రతనాలు  పండిస్తాం అంటున్నాడు.ప్రతి మనిషికి గుండె ఉంటుంది.గుండె లబ్ డబ్ మని శబ్దం చేస్తుంది.డాక్టర్ స్టెతస్కోప్ ద్వారా గుండె ధ్వనులను వింటాడు.బీపీ చెక్ చేసి లోబిపి లేదా హైబీపి ఉంది అని చెప్తాడు.సమాజాన్ని పరిశీలించే డాక్టర్ గా సమాజ హితం కొరకు పాటుపడే వ్యక్తిగా మనుషుల గుండెలకు మోట పెట్టి బండ బండను మడి చేస్తాను అంటున్నాడు.బండగా మారిన బండ బారిన హృదయాలను సేద్యం మడి చేసి రాళ్లలో రతనాలు పండిస్తాం అంటున్నాడు.విజయనగరాన్ని పాలించిన శ్రీకృష్ణదేవరాయలు కాలంలో విదేశీయులు వచ్చి రతనాలను మన దేశం నుండి కొనుక్కుపోయే వారట.నిజంగా రతనాలు పండిన దేశం మనది.అందుకే మన దేశాన్ని రత్న గర్భ అని అంటారు.”కరిగిపోని వసంతాలు సృష్టిస్తాం”. కరిగిపోని  వసంతాలు ఎక్కడ ఉంటాయి.స్వర్గంలో ఉంటాయి.స్వర్గంలోని ఆ చెట్లకు పూచిన పూలు ఎప్పటికీ వాడిపోవు.స్వర్గంలోని కాలువలు ఎప్పుడూ ప్రవహిస్తూ ఉంటాయి.స్వర్గంలో ఎవరికి ప్రవేశం ఉంటుంది?మానవత్వంతో ఆలోచించే వాళ్లకి మానవత్వంతో నడుచుకునే వాళ్ళకి స్వర్గంలో ప్రవేశం ఉంటుంది.దుర్మార్గులకు నరకంలో శిక్షలు ఉంటాయి. ”ఎవరంటారు/మాకా దమ్ముల్లేవని?”.ఎవరంటారు మాకు  దమ్ములు లేవని అని మనల్ని ప్రశ్నిస్తున్నాడు.సత్యమైన బాటలో నడిచే వాళ్ళు ఉన్నారు.మానవత్వంతో నడిచే వాళ్లు ఉన్నారు. సమాజ సౌభాగ్యాల కోసం పాటుపడుతున్న వారు ఉన్నారు. అలాంటి మహనీయులను మీకు దమ్ముల్లేవని అడిగే వారు ఉండరు.”చూడాల్సింది మా కలాల్ని కాదు/మా చేతుల సత్తువని”.కవుల కలాలు కూడా కర్తవ్యం గుర్తు చేయగలవని సమాజ హితం కోసం పాటు పడగలవని చెబుతున్నాడు. చూడాల్సింది మాకలాల్ని కాదు.మా చేతుల సత్తువను అని  తెలియజేస్తున్నాడు.”మా శ్రామిక శక్తి పవనోర్మికలని/మా  నెత్తురు కణాల కత్తులని”.శ్రామిక శక్తి అనే గాలి అలల బలం చేత విప్లవాలు సృష్టించబడ్డాయి.ప్రపంచ చరిత్రలో విప్లవ బాటలో నడిచి విప్లవిస్తే జయం మనది అని ఆ రెండు దేశాల్లో సోవియట్ రష్యా మరియు చైనాలో కమ్యూనిస్టుల పాలన ఏర్పడి ఆ దేశ సౌభాగ్యానికి ఎంతో తోడ్పడ్డాయి.ఇవ్వాళ మరుగున పడుతున్న మానవత్వపు జలను మల్లారెడ్డి ఎవరన్నారు కవిత ద్వారా పంచుకున్నారు.మల్లారెడ్డి అంతరంగంలో పురుడు పోసుకున్న ఎవరన్నారు కవిత సర్వ మానవాళి శ్రేయస్సును కాంక్షిస్తుంది.మల్లారెడ్డి శ్రామిక వర్గ పక్షపాతి.ఆయన రాతల్లో అభ్యుదయం,తపన అలాగే  కొనసాగుతుంటుoది.మల్లారెడ్డి మానవత్వం పరిమళాలను పండిస్తాడు.మానవత్వానికి స్వాగతం పలుకుతూ మల్లారెడ్డి కలానికి మంచి పదునుపెట్టాలని కోరుకుంటున్నాను .శ్రామికుని శక్తి నుండి స్వేదం నుండి పంటలు తీస్తాం.నెత్తురు కణాల కత్తులు.శ్రామికుల నెత్తురుని కణాల కత్తులు అంటున్నాడు. ఎవరన్నారు చక్కటి కవితను అందించిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.  

 గులాబీల మల్లారెడ్డి  “జంపాల ప్రసాద్” కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.   

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని జంపాల ప్రసాద్ కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.ప్రగతి శీల విద్యార్థి సంఘం ఉద్యమనేత జంపాల చంద్రశేఖర్ ప్రసాద్ నిజామాబాద్ జిల్లా బోధన్ తాలూకా ఎత్తోండ గ్రామంలో జంపాల నాగేశ్వరరావు,కొసరాజు రాజ్యలక్ష్మి దంపతులకు1951 సంవత్సరంలో జన్మించాడు.తండ్రి నాగేశ్వర రావు స్వగ్రామం గుంటూరు జిల్లా దుగ్గిరాల,తల్లి రాజ్యలక్ష్మి స్వగ్రామం గుంటూరు జిల్లా సంగం జాగర్లమూడి. జంపాల చంద్ర శేఖర్ ప్రసాద్ 1968 సంవత్సరంలో ఉస్మానియా ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలో బి.టెక్ విద్యలో ప్రవేశం పొందినాడు.అనతి కాలంలోనే అభివృద్ధి నిరోధక శక్తులపై పిడికిలి బిగించి సింహ స్వప్నంగా మారాడు.జార్జిరెడ్డి మరణానంతరం ఉద్యమ పతాకాన్ని భుజానికి ఎత్తుకున్న జంపాల చంద్రశేఖర్ ప్రసాద్ ప్రగతిశీల భావజాలానికి కేంద్ర బిందువు అయ్యాడు.ప్రసాద్ జార్జి రెడ్డి అడుగు జాడల్లో నడిచిన వాడు.జార్జిరెడ్డి పి,డి,యస్,యు. విద్యార్థి సంస్థను స్థాపించాడు.విద్యార్థుల హక్కుల కోసం అహ రహం శ్రమించిన వాడు.యూనివర్సిటీలో చదువుకున్న విద్యార్థులకు అన్నయ్యలా మెదిలిన నిస్వార్థ జీవి.ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో విద్యను అభ్యసించాడు.ఎల్ల వేళలా సమాజ సంక్షేమం గురించి పాటుపడిన వ్యక్తి.కొన్ని అసాంఘిక స్వార్థపర శక్తులు ఆయన సిద్ధాంతాలు నచ్చక ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ కాంపౌండ్ లోనే  మట్టుపెట్టారు.విద్యార్థి లోకమంతా శోకసంద్రంలో మునిగిపోయింది.జార్జి రెడ్డిని అంతం చేసిన ఆయన స్థాపించిన విద్యార్థి సంస్థ అంతం కాలేదు.ఒక వీరుడు మరణిస్తే వేల కొలది వీరులు ప్రభవిస్తారు.స్వాతంత్ర సంగ్రామంలో బ్రిటిష్ వారికి ఎదురు తిరిగి పోరాడిన మన్యం వీరుడు అల్లూరి సీతారామ రాజును మట్టు పెట్టారు. అయినప్పటికీ భారతదేశ ప్రజల్లో రగులుతున్న స్వాతంత్రోద్యమ కాంక్షను మాత్రం మట్టుపెట్ట లేకపోయారు. మహాత్మా గాంధీ నాయకత్వంలో దేశమంతా ఎదురు తిరిగి బ్రిటిష్ వారి పై పోరాటం కొనసాగించింది.బ్రిటిష్ వారు తోకముడిచి పారిపోయారు.జార్జిరెడ్డి అందించిన స్ఫూర్తితో వేల లక్షల మంది వీరులు తయారయ్యారు.జంపాల ప్రసాద్ జార్జిరెడ్డి అడుగు జాడల్లో నడిచిన వాడు.జార్జిరెడ్డి అందించిన స్ఫూర్తిని, ఆయన ఆశయాలను,ఆయన సిద్ధాంతాలను,విలువలను,అలాగే కొనసాగిస్తూ వచ్చాడు.ప్రసాద్ ప్రగతిశీల విద్యార్థి సంఘం ఉద్యమానికి ఊపిరిగా నిలిచాడు.ప్రసాద్ విద్యార్థులు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యల పరిష్కారం కోసం విద్యార్థులను అందరిని రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఏకం చేసి పోరుబాట కొనసాగించాడు. ప్రసాద్ విద్యార్థి లోకానికి ఒక వెలుగుగా నిలిచాడు.1975 సంవత్సరంలో భారత దేశంలో ఇందిరాగాంధీ ప్రభుత్వం అప్రజాస్వామిక ఎమర్జెన్సీని జూన్ 26, 1975 నుండి మార్చ్ 1977 వరకు విధించింది.ఎమర్జెన్సీని చీకటి రోజులు అంటారు. ఎమర్జెన్సీలో ప్రభుత్వం పాశవికంగా పౌరుల ప్రాథమిక  హక్కులను పూర్తిగా హరించింది.1970 దశాబ్దం నుంచి 1975 నవంబర్ 5న తుది శ్వాస విడిచే దాక విప్లవ భావ వ్యాప్తికై మనస్ఫూర్తితో పనిచేసిన దీక్షా దక్షుడు ప్రసాద్.1975 నవంబర్ 3 న విప్లవ నేత ఉపాధ్యాయ ఎమ్మెల్సీ నీలం రామచంద్రయ్యతో సహా విజయవాడలో పోలీసులకు పట్టుబడి చిత్రహింసలకు గురయ్యాడు.నవంబర్ 5 న ఖమ్మం జిల్లా ఇల్లందు తాలూకా చీకటిగండ్ల అడవుల్లో నీలం రామచంద్రయ్యతో పాటు జంపాల చంద్రశేఖర్ ప్రసాద్ ను కాల్చి చంపారు. పోలీసులు ఎన్కౌంటర్ పేరిట కట్టు కథలను సృష్టించారు.1975 సంవత్సరంలో ఖమ్మం జిల్లా ఇల్లందు మండలంలో పోలీసులు అమానుషంగా జంపాల ప్రసాదును చెట్టుకు కట్టి ఎన్కౌంటర్ పేరిట చంపేశారు. “నేస్తం/క్యాంపస్ విద్యార్థి వైన నీవు/కొత్త ఆర్థిక విధానాలు చూపినందుకు/శాస్త్రీయ విద్యా విధానం కావాలన్నందుకు/నిన్ను నక్సలైటని/ నిస్సహాయంగా /చెట్టుకు కట్టి/బందూకు గురిపెట్టినపుడు/ కొండల గుండెలు జాలువారినవి/ కన్నీటి జాలు వారినవి/ చెట్ల కొమ్మలు –ఆకులు/కత్తులై లేద్దామని/పిట్టలతో పిచ్చుకలతో ముచ్చట్లాడినవి/నీ గుండె చీల్చిన తుపాకీ గుండు/జీవము లేని బొగ్గుగా మారింది/నీ రక్తం మోదుగు పూలై వనమంతా పూసింది” అని కవి మల్లారెడ్డి ఆవేదనతో ప్రసాద్ పై కవితను రాశారు. జంపాల ప్రసాద్ ను నేస్తంగా సంబోధిస్తున్నాడు.చెలిమికి మారుపేరు స్నేహం.ఆపతి సంపతిలో ఆదుకునేవాడు స్నేహితుడు.అశేష విద్యార్థి లోకానికి ఆశాదీపం ప్రసాద్.ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ క్యాంపస్ విద్యార్థిగా ఎదిగిన నిన్ను చూసి కన్న తల్లిదండ్రులే కాదు,నీవు పుట్టిన పల్లె,నేల కూడ పునీతమైంది.ప్రసాద్ తనతో చదువుకున్న స్నేహితులు, విద్యార్థులందరికీ మార్గదర్శిగా నిలిచాడు.ప్రసాద్ విద్యార్థులు, రైతులు,రైతు కూలీలు సకల జనావళి ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలకు మూలాలను కనుక్కున్నాడు.ప్రసాద్ నూతన ఆర్థిక విధానం,శాస్త్రీయ విద్యా విధానం కావాలన్నాడు.ప్రసాద్ మూఢ సంస్కృతిని ఎదిరించాడు.పురోగమించిన ప్రసాద్ ను నక్సలైట్ అని ముద్ర వేసి నిస్సహాయంగా చెట్టుకు కట్టి బందూకు గురి పెట్టినప్పుడు కొండల గుండెలు కన్నీటితో జాలువారినవి. శిఖరంలా ఎదిగిన ప్రసాద్ ను చూసి కొండల గుండెలు కరిగి దుఃఖంతో కన్నీటి జలపాతాలై ప్రవహించినవి.ప్రసాద్ వీరుని హత్య చేస్తుంటే చూసి ప్రకృతిలో భాగాలైన చెట్లు కొమ్మలు ఆకులు కత్తులై లేద్దామని పిట్టలతో పిచ్చుకలతో ముచ్చట్లాడినవి.నోరు లేని పక్షులు ముచ్చటించాయని చదువుతుంటే ఒళ్లంతా బాధతో వణుకుతుంది.ప్రసాద్ గుండెను చీల్చిన తుపాకీ గుండు కూడా చలించి జీవం లేని బొగ్గుగా మారింది. ప్రసాద్ రక్తంతో తడిసిన నేల మోదుగు పూలై వనమంతా పూసింది.”నీ ఆశయాల చిగుళ్ళతో/ వనానికే వసంతం వచ్చింది”.జంపాల ప్రసాద్ అందించిన ఆశయాల చిగుళ్ళైన నూతన ఆర్థిక విధానం,మూఢ సంస్కృతి పై పురోగమించిన తీరు,శాస్త్రీయ విద్యా విధానం కావాలని అతను నాటిన ఆలోచనలు ఇవ్వాళ అందరికీ శిరోధార్యం అయ్యాయి. ప్రసాద్ నీవు అందించిన ఆశయాల చిగురులు తొడిగిన వసంతం వల్ల కొత్త శోభ వచ్చింది అని కవి మల్లారెడ్డి చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.”నిన్ను నక్సలైటన్న/నీవే ఎందరికో టార్చ్ లైటని వింటున్న.”/నక్సల్ బరి ఉద్యమం బెంగాల్లో మొదలైంది.చార్ మజుందార్ ఈ ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించాడు. దేశమంతా నక్సల్ బరి ఉద్యమం విస్తరించింది.కమ్యూనిజాన్ని నమ్ముకున్న వాళ్ళని నక్సలైట్ అని పిలిచారు.నక్సలైట్లు, విప్లవకారులుగా ప్రసిద్ధి పొందారు.నక్సలైట్లు ప్రజా సంక్షేమం కొరకు పాటుపడుతున్నారు.ప్రసాద్ సమాజం కోసం పోరాడిన వాడు.ప్రసాద్ సమాజం అభివృద్ధిని కాంక్షించినవాడు.ప్రసాద్ సమాజం వెలుగు కొరకు నూతన ఆర్థిక విధానాలు,శాస్త్రీయ విద్యా విధానం కావాలని ప్రజలను మమేకం చేసి ఉద్యమాన్ని నడిపించినాడు.ప్రసాద్ లక్ష్యాన్ని చూసి ఓర్వలేని అప్రజాస్వామిక శక్తులు ఎన్కౌంటర్ పేరిట పాశవికంగా మట్టు పెట్టాయి.ఈ దేశంలో రాజ్య హింస కొనసాగుతుందని చెప్పటానికి ప్రసాద్ హత్య సాక్ష్యంగా నిలుస్తుంది.ప్రసాద్ నీవు చూపించిన అడుగుజాడల్లో అందరు పయనిస్తున్నారు.ప్రసాద్ నీవు అందించిన మార్గం అందరికీ వెలుగునిచ్చే టార్చ్ లైట్ అని వింటున్నాను.ఎమర్జెన్సీలో కవి మల్లారెడ్డి కొంత కాలం జైల్లో ఉన్నాడు.చీకటి రోజులైన ఎమర్జెన్సీకి సాక్ష్యంగా జంపాల ప్రసాద్ ఎన్కౌంటర్ నిలుస్తుంది.వీరుడైన జంపాల ప్రసాద్ గురించి చక్కటి కవితను అందించినందుకు కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను. కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి ఎంత హాయి కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని ఎంత హాయి కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.ఎంత హాయి కవిత పేరు వినగానే మనకు ఎంత హాయి ఈ రేయి ఎంత మధురమీ హాయి ఘంటసాల గళం నుండి పాడిన పాట గుర్తుకు వస్తుంది.పాట వినగానే ఒళ్లంతా తన్మయత్వంలోకి చేరుతుంది. మనకు ఆ పాటను మళ్లీ మళ్లీ  వినాలనిపిస్తుంది.ఎంత హాయి సినిమా పాట వినగానే మనస్సు ఆనందంతో కేరింతలు వేస్తుంది. మనకు ఎద నిండా ఎన్ని బాధలు ఉన్నా ఎంత హాయి పాట వినగానే క్షణంలో మన  బాధలన్నింటిని మరిచిపోతాం. అనారోగ్యంతో హాస్పిటల్ కి వెళ్ళితే డాక్టర్ పరీక్షలు చేసి మీకు ఏ జబ్బు లేదు.మీరు బేషుగ్గా ఆరోగ్యంగా ఉన్నారు.మీరు కొంత సమయం మ్యూజిక్ థెరఫీ చేయాలి.మీరు అపాత మధురమైన అలనాటి వీనుల విందైన మంచి పాటలు వినమని చెబుతున్నారు.పాటకు పల్లవి ప్రాణం.పాటకు అమేయమైన శక్తి ఉంది.పాటల ఉయ్యాలలో చేరి ఊగితే మనసును తెలియని లోకంలోకి తీసుకుపోతుంది.పాట మనలను ఆకాశ తరంగాల్లో ఊగిస్తుంది.తెలంగాణ పల్లెల్లో నివసించే అమాయక పల్లె జనాలు ఎలాంటి కల్మషం లేకుండా స్వచ్ఛతకు ప్రతిరూపాలు అని చెప్పవచ్చు.ప్రకృతి ఒడిలో పెరిగిన జానపదులు వారి దైనందిన జీవితాల్లో నిత్యం నిర్వర్తించే కర్షక కార్మిక వృత్తులన్నీ కథా వస్తువులే.కార్మిక,కర్షక గేయాలు,తుమ్మెద పదాలు,స్త్రీల పాటలు అంతా దేశీయ సాహిత్యం.“నేను పాడాను నాటి రాత్రి ఒంటరిగా/ ఓ అమాయకపు అద్భుతపు పాట/మా పేట దొర దొమ్మి ఆటల గూర్చి/అంతే/తెల్లారి కల్లా/ సంకెళ్లతో పోలీసులు”.తెలంగాణలో దొరలు చేసిన దొమ్మి ఆటల గూర్చి అమాయకుడైన యువకుడు పాట పాడినందుకు తెల్లారేసరికల్లా సంకెళ్ళతో పోలీసులు వచ్చి అరెస్టు చేసినట్లుగా తోస్తుంది.
తెలంగాణ పల్లెల్లో జనాలు స్వేచ్ఛగా తమ గళాలు విప్పి పాటలు పాడుకొనటానికి వీలు లేదు.ప్రభుత్వాల అనుమతితో పోలీసుల రాజ్య హింస ఎలా జరుగుతుందో మల్లారెడ్డి కవిత చదివితే తెలుస్తుంది.జననాట్యమండలి కళాకారులు పాడిన పాటలతో పల్లెలు మారు మ్రోగేవి.జననాట్యమండలి నుండి ఎదిగిన గద్దర్ గొప్ప కళాకారుడుగా ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి పొందాడు.గద్దర్ ప్రజల జీవితాన్ని కాచి వడబోసినట్లు బతుకు పాటలు రాశాడు.పాట ప్రజా కళారూపం.పొలాల్లో కలుపుతీస్తూ నాట్లు వేస్తూ జానపదులు ఎంతో హాయిగా పాటలు పాడుతారు.పల్లె జనాలు పొద్దున్నుండి సాయంత్రం వరకు వంచిన నడుం ఎత్తకుండా పనులు చేసుకుంటారు.పనుల్లో అలసట అనేది తెలియకుండా ఉండటం కొరకు పల్లె జనాలు పాటల లోకంలో విహరిస్తారు. మనకు స్వాతంత్ర్యం 1947 ఆగస్టు 15 రోజున అర్ధరాత్రి వచ్చింది.కాని మన తెలంగాణ ప్రాంతం నిజాం రాజు నిరంకుశ పాలనలో కొనసాగింది.నిజాం రాజు కింద పని చేసే రజాకార్లు వారి తొత్తులైన దొరల,దోపిడీలు,దౌర్జన్యాలు,అత్యాచారాలు, అరాచకాలు,వెట్టి చాకిరి,కుల వివక్ష తీవ్రంగా కొనసాగింది. తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో 4,000 మంది యువకులు అమరులయ్యారు.చాలామంది ప్రజలు ఉరి తీయబడ్డారు. చాలామంది ప్రజలు తీవ్రమైన చిత్రహింసల పాలయ్యారు.ఆడ కూతుర్ల మాన,ప్రాణాలకి రక్షణ లేకుండా పోయింది.సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ తీసుకున్న సాహసోపేతమైన చర్య సైనిక తిరుగుబాటు వల్ల సెప్టెంబర్ 17,1948 నాడు నిజాం రాజు లొంగి పోయాడు.అయినప్పటికీ గ్రామాల్లో దొరల దౌర్జన్యాలు,వెట్టి చాకిరి,కుల వివక్ష అలాగే కొనసాగుతూ వచ్చింది.పొట్టి శ్రీరాములు అమరులు అయిన తర్వాత 1956 నవంబర్ 1న ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం అవతరించింది.పాటలు పాడుకునే స్వేచ్ఛ లేని తెలంగాణ సమాజం గురించి మనం ఈ కవిత చదవగానే అర్థం అవుతుంది.తెలంగాణలో ఒక గ్రామంలో జరిగిన సంఘటనగా తోస్తుంది.తెలంగాణలో పల్లెలన్నీ దొరల మరియు వారి తాబేదారుల ఏలుబడిలో కొనసాగాయి.దొరల దౌర్జన్యాలకు,అమానుషాలకు అంతు లేకుండా పోయింది.ఇది పల్లెల్లో జరుగుతున్న మామూలు విషయాలుగా చెప్పవచ్చు. భారత రాజ్యాంగం ప్రసాదించిన హక్కులు హరించే ప్రభుత్వాలు ఉన్నంతకాలం ఇలాంటి రాజ్య హింసను తెలంగాణ ప్రజలు ఎదుర్కొన్నారు.దొరలకు తొత్తులుగా పోలీసులు వ్యవహరిస్తున్నారు.పోలీసులు డబ్బులకు కక్కుర్తి పడడం ఇప్పటికీ విచ్చలవిడిగా కొనసాగుతుంది.పోలీసులకు విశేషమైన అధికారాలు.పోలీసులు ఏం చేస్తే అదే వేదంగా వాదంగా సాగుతోంది.స్టేషన్ హౌస్ ఆఫీసర్ తప్పు చేస్తే మందలించే వ్యవస్థ లేదు.స్టేషన్ హౌస్ ఆఫీసర్ పోలీస్ స్టేషన్ కు రాజు.స్టేషన్ హౌస్ ఆఫీసర్ తన ఇలాఖాలో ఏం చేసినా చెల్లుతుంది.స్టేషన్ హౌస్ ఆఫీసర్ గురించి ఎవరికి ఫిర్యాదు చేసినా చర్య తీసుకోరు. బాధితుడి రోదనలు అరణ్య రోదనలు అవుతున్నాయి.కోర్టుకు వెళ్లిన కోర్టులో న్యాయమూర్తులు లంచం తీసుకొని నేరస్తునికి అనుకూలంగా తీర్పులు ఇస్తున్నారు.చట్టంలోని లొసుగులను తమకు అనుకూలంగా వాడుకుంటు న్నారు. ప్రజలు తమ హక్కుల గురించి ఎవరిని అడగాలి?కనిపించని ఆ దేవుడికి మొర పెట్టుకోవాలా? సమాధానం దొరకని ప్రశ్నలు ప్రజలను వేధిస్తున్నాయి.ప్రజలను కన్నబిడ్డల్లా చూడాల్సిన పోలీసులు ఆమ్యామ్యాలకు లొంగి తమ విధులు నిర్వర్తిస్తున్నారు. ప్రభుత్వాన్ని పాలిస్తున్న పాలకులు శుష్క వాగ్దానాలతో ఐదు సంవత్సరాలు ప్రజలను భ్రమల్లో తేలియాడ జేస్తున్నారు. “మోకాళ్లు – రోకళ్లు పోటీ పడినవి నెల్లాళ్ళు/కళ్ళు –నీళ్ళింకిన సంద్రాలైనవి/ ఒళ్ళు – సహారా ఎడారి అయింది”.పోలీస్ స్టేషన్లో దొర ఏం చెప్తే అది జరిగి తీరుతుంది.దొర దగ్గర పోలీసులు లంచం తీసుకున్నారు.బ్రిటిష్ కాలం నాటి థర్డ్ డిగ్రీ మెథడ్స్ ఇప్పటికీ అనుసరిస్తూ ఏ నేరం చేయని అమాయకుడిని పోలీస్ స్టేషన్లో ఉంచి మోకాళ్ళకు రోకలి ఎక్కించి అమానుషంగా హింసించారు.పోలీసులు అమాయకుడిని నెల రోజులు హింసించడం తప్పు.ఏ రాజ్యాంగం ద్వారా పోలీసులకు అమాయకులను హింసించే హక్కు కల్పించింది.అమాయకుడిని శిక్షించే హక్కు పోలీసులకు ఎక్కడిది?.పోలీసుల హింస వల్ల అమాయకుని ఒళ్ళు సహారా ఎడారి అయింది.అమాయకునిపై పోలీసుల హింస తలచుకుంటేనే గుండెలు అవిసిపోతున్నాయి. వాళ్ళు“నిజం కక్కిస్తానన్న పోలీసు/అబద్ధం కేసు పెట్టాడు” .పోలీసులు బాధితుడు వద్ద లంచం తీసుకుని కేసు రిజిస్టర్ చేస్తారు.పోలీసులు విచారణ పేరిట నేరస్తుని వద్ద ఎక్కువగా లంచం డబ్బులు తీసుకుంటున్నారు.పోలీసులు అమాయక బాధితుని కేసును తప్పుడు కేసు అని క్లోజ్ చేస్తున్నారు. అమాయకుడు నేను పెట్టిన కేసు ఎందుకు కేసు క్లోజ్ చేశారు అని పోలీసులను అడిగితే పోలీసులు బాధితున్ని ఏం చేస్తావో? చేసుకో,పో, బయటకు వెళ్ళు అని గెంటేస్తున్నారు.అమాయక బాధితుడు కోర్టుకు వెళ్తున్నాడు.కోర్టులో కూడా కొందరు న్యాయమూర్తులు లంచం తీసుకొని అమాయక బాధితుని ఫిర్యాదును కొట్టివేస్తున్నారు.న్యాయమూర్తులు అవినీతికి పాల్పడడం ఆవేదనగా ఉంది.న్యాయమూర్తులు న్యాయదేవతకు కళ్ళు లేవని అన్యాయపు తీర్పులు రాస్తున్నారు.న్యాయదేవత మమ్మల్ని ఏమీ చేయలేదని న్యాయమూర్తులు అవినీతికి పాల్పడుతున్నారు.న్యాయమూర్తులు అవినీతికి పాల్పడడం తీవ్రమైన ఆవేదన కలిగిస్తుంది.“ఇప్పుడు రోజు పాడుతున్నాను/ అదే పాట/జైల్లో – రైల్లో/ బస్సుల్లో/ కోర్టు హాల్లో/వందల దొరల ముందు/వేల పోలీసుల ముందు/జనం ముందు/జడ్జీల ముందు/ఎంత హాయి”.తెలంగాణలో పోలీసులు ధనవంతులైన ఆసాములకు దాసులుగా పనిచేస్తున్నారు.ఈ వ్యవస్థ మారాలి. ప్రశ్నించే గొంతులను తప్పుడు కేసులతో వేధిస్తూ కొందరి ప్రాణాలను తీస్తున్నారు.రాజ్యాంగం కల్పించిన హక్కులను మనం పోరాటాలు చేసి పరిరక్షించుకోవాలి.ప్రజలు తమ హక్కుల కోసం పోరాటాలు చేయాలి.ఈ వ్యవస్థ బాగు కోసం దొర దొమ్మి ఆటలను గూర్చి పాట పాడినందుకు యువకుడు ఎన్నో శిక్షలు ఎదుర్కొన్నాడు.అయినప్పటికీ ఇప్పుడు ఆ యువకుడు పాట పాడుతున్నాడు.జనం ముందు, జడ్జీల ముందు,ఎంత హాయి అని చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.ఎంత హాయి కవిత 1984 సంవత్సరంలో జరిగిన సంఘటనలకు సాక్షీ భూతంగా నిలుస్తుంది.రక్షించాల్సిన పోలీసులు రక్కసులయి అమాయకుడిని హింసల పాలు చేసి,తప్పుడు కేసులు పెట్టి జైల్లోకి తోస్తున్నారు.పోలీసులు తప్పుడు కేసులు నమోదు చేసే హక్కును ఏ రాజ్యాంగం కల్పించింది? నిజాయితీగా పనిచేసేవాళ్లను పోలీసులుగా విధుల్లోకి తీసుకోవాలి.జడ్జీలను కూడా నిజాయితీపరులను ఎంపిక చేయాలి.పోలీసులు,జడ్జీలు చేస్తున్న అవినీతిని అరికట్టాలి.అవినీతిని అరికట్టడం జరిగే పనేనా?అని అనుకోకూడదు.అవినీతిని అరికట్టడం జరిగి తీరుతుంది.మంచికి పునాది పడుతుంది.ఎంత హాయి పాట మనోరంజకంగా వినబడుతుంది.చక్కటి కవిత రాసిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లా రెడ్డి నిజం కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని నిజం కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.నిజం అనగా సత్యం.ఆంగ్లం లో Truth అని అర్థం.నిజం అనేది నిజాయితీ, త్యాగం వలె మనం పాటించవలసిన సంగతిగా చెప్పవచ్చు. సత్యం వద అంటే సత్యమునే చెప్పుము.సత్యం పలకడం వల్ల తాత్కాలికమైన కష్టాలు ఎదురైనా చివరికి విజయం మాత్రం తథ్యం అని చెప్పవచ్చు.నిజం పలకడానికి మనిషికి ధైర్యం కావాలి.పొద్దున్నే పాలు అమ్మే వ్యక్తి పాల ప్యాకెట్ తో ఇంటి ముందు ప్రత్యక్షమవుతాడు.సైకిల్ మీద పాల క్యాన్ వేసుకుని ఇంటింటికి తిరిగి పాలు పోసిన రోజులు పోయినవి. సైకిల్ మీద పాల క్యాను వేసుకుని పాలు అమ్ముదామని వీధుల వెంట తిరిగినప్పటికీ పాలను ఎవ్వరు కొనడం లేదు అని వాపోతున్నాడు.ఇదేమి చిత్రమో? క్యాన్ లో పాలు ఇంటింటికి తిరిగి అమ్మే వ్యక్తికి జనాల సంగతి ఏమీ అర్థం కావడం లేదు. విచిత్రంగా జనాలలో ఎంత మార్పు వచ్చింది అని ఆశ్చర్యపోతున్నాడు.అందరు జనాలు పాల ప్యాకెట్లకు అలవాటు పడి కొనుగోలు చేస్తున్నారు. కొందరు పాల ప్యాకెట్లు తీసుక వచ్చి ఇంటింటికి తిరిగి అమ్ముతున్నారు.పాల ప్యాకెట్ రాగానే పాలు కాగ బెట్టి టీ తయారు చేయడం ఇంటికి దీపం అయిన ఇల్లాలుకు ఆనవాయితీగా మారింది.ఉదయం లేచిన తర్వాత టీ తాగుతూ దినపత్రిక చదివే అలవాటు చాలా మందికి ఉంది.పొద్దున్నే పేపర్ చదవడానికి ఇరుగు పొరుగు వారు రావడం పరిపాటిగా చెప్పవచ్చు.పొద్దున్నే ఇంటి ముందు వాకిట్లో కూర్చుండి జనాలు ఆ రోజు దినపత్రిక చదువుతూ పిచ్చాపాటి కబుర్లతో కాలక్షేపం చేస్తారు.జనాలు ఉబుసుపోక ముచ్చట్లతో పాటు కుటుంబం గురించి,గ్రామం గురించి,దేశం గురించి,పార్టీల గురించి,దేశంలో పెరిగిపోతున్న అవినీతి గురించి,ఆకాశానికి పెరిగిన నిత్యావసర వస్తువుల ధరల గురించి, చర్చలు, వాదోపవాదాలు చేస్తారు.దినపత్రిక చదవడం అయిపోయిన తర్వాత చుట్టుపక్కల ఇళ్లలోని జనాలు అన్ని విషయాలు అక్కడే వదిలేసి ఏం చక్కా ఎవరి ఇంటికి వారు భేషుగ్గా వెళ్ళిపోతారు.జనాలు దేశాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న సమస్యలకు పరిష్కార మార్గం కొరకు ఆసక్తి చూపడం లేదు. ప్రజలు ఎదుర్కోవలసిన సమస్యలను గాలికి వదిలేస్తున్నారు. సమస్యలు మాత్రం ఎక్కడ వేసిన గొంగడి అక్కడే కదలిక  లేకుండా ఉంటున్నాయి.జనం ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలకు పరిష్కార మార్గాల గురించి ఎందుకో ఎవరూ దృష్టి పెట్టడం లేదు అనేది వాస్తవం.మనం జీవిస్తున్న సమాజంలో ఆ రోజటి నాడు పేపర్ చూడకున్నా పాల ప్యాకెట్ అమ్మే అబ్బాయి రాకున్నా ఇంటి యజమానిలో కలిగిన మార్పులు చూస్తే వింతగా తోస్తుంది.అతడు కాలు గాలిన పిల్లిలా ఇంట్లోనే తిరుగుతూ అటు ఇటు తొంగి చూస్తూ దిక్కు తోచక వీధిలో పచార్లు చేయడం విచిత్రంగా వుంటుంది.ఇప్పుడు వ్యక్తులు టీ తాగకుండా ఉండగలరు.కానీ పేపర్ చదవకుండా ఉండ లేని స్థితికి చేరుకున్నారు.ఇవ్వాళ ఎవరైనా పొద్దున లేవగానే టీ తాగుతూ ఒక పార్టీ వాళ్లు ఎదురు పార్టీ వాళ్ళని దుమ్మెత్తి పోయడం చూస్తూనే ఉన్నాం.అధికార పార్టీ వాళ్లు అది చేస్తాం ఇది చేస్తాం అని గుప్పించే వాగ్దానపు వార్తలు ప్రజలను కలవరపెడతాయి. ఆత్మహత్యలు,హత్యలు,దొంగతనాలు,దోపిడీలు,ఊరి గొడవలు,సవాలక్ష సమస్యలకు సంబంధించిన వార్తలు పేపర్లలో రోజు వస్తుంటాయి.ప్రపంచంలో ఏం జరిగింది? పేపర్ చదవడం ద్వారా ప్రపంచంలో జరిగే విషయాలతో పాటు అన్ని విషయాలు మన కళ్ళ ముందు  ప్రత్యక్షమవుతాయి.పల్లె,మండలం,జిల్లా ,పట్టణం,అన్ని ప్రదేశాలకు సంబంధించిన వార్తలు అందిస్తున్నారు.కవి మల్లారెడ్డి నిజం కవితలోని చరణాల్లోకి వెళ్లి దృష్టిని సారిద్దాం.గొప్ప అనుభూతులను సొంతం  చేసుకుందాం.”ఇది దిన పత్రిక మొదటి పేజిలో/ డబ్బా కట్టిన వార్త/ అక్కపల్లిలో/నక్సలైటు వర్గాల మధ్య ఘర్షణ.” దినపత్రికలో అనేక రకాల వార్తలు వస్తున్నాయి.దినపత్రిక ఎడిషన్ లో వివిధ రకాల వార్తలు ఉంటాయి.దినపత్రికలో అనేక రకాలైన వార్తలతో పాటు కొన్ని సంచలన వార్తలు కూడా ఉంటాయి.ఆ రోజు జరిగిన ముఖ్యమైన సంచలనం సృష్టించిన వార్తను దినపత్రిక మొదటి పేజీలో ప్రచురించబడింది అని తోస్తుంది.ఇది ఆ రోజు అక్కపల్లి గ్రామంలో జరిగిన సంచలన వార్తగా చెప్పవచ్చు.అందుకే  దినపత్రిక మొదటి పేజీలో డబ్బా కట్టిన వార్తగా వచ్చింది.అక్కపల్లి గ్రామంలో నక్సలైట్ వర్గాల మధ్య ఘర్షణకు సంబంధించిన వార్తను ఇది ఆ రోజు దినపత్రిక మొదటి పేజీలో వచ్చింది అని కవి మల్లారెడ్డి కవితలోని భావాలు తెలియజేస్తున్నాయి.అక్కపల్లి గ్రామంలో పేద రైతు కూలీలు అత్యధికంగా నివసిస్తున్నారు.గ్రామంలో రైతులు పండిస్తున్న పంటలకు గిట్టుబాటు ధరలు ప్రభుత్వాలు కల్పించడం లేదు. అందువల్ల రైతులు తమ పొలాల్లో పనిచేసే కూలీలకు న్యాయమైన కూలీ చెల్లించడం లేదు.గ్రామంలోని కూలీలు తీవ్రమైన పేదరికంలో మగ్గుతున్నారు.పేదరికంలో ఉన్న కూలీల పిల్లలకు చదువులేదు,సరైన కూడు,గూడు,గుడ్డ లేదు.హీనమైన స్థితిలో జీవితాలను గడుపుతున్న పేదలకు అండగా నక్సలైట్లు ఉంటున్నారు. అన్నలు గ్రామీణ పేదల సంఘం ఏర్పాటు చేసి పేద వారికి రాత్రి పూట చదువును అందిస్తున్నారు.చీకటిలో బతుకు గడుపుతున్న గ్రామీణ పేదలకు పేదరికంకు గల కారణాలు తెలుపుతున్నారు.అన్నలు పేద ప్రజలకు వారు ఎదు ర్కొంటున్న సమస్యల గురించి సరైన అవగాహన కల్పిస్తున్నారు.ఎందుకు గ్రామాలు సమస్యలకు నెలవుగా ఉంటు న్నాయి? ఎందుకు  ప్రజలు తీవ్రమైన పేదరికంలో బతుకు గడుపుతున్నారు? గ్రామాల్లో భూస్వాముల దోపిడీ ఎందుకు నిరాటంకంగా కొనసాగుతూ ఉంది?.భూస్వాములు పేదల శ్రమను దోపిడీ చేస్తున్నారు.భూస్వాములు చేస్తున్న శ్రమ దోపిడికి వ్యతిరేకంగా గ్రామీణ పేదల సంఘం తరఫున నిలిచి తమ హక్కుల కోసం పోరాడుతున్నారు.ప్రజలు తమ హక్కుల కోసం ప్రభుత్వంను నిలదీస్తూ ఉద్యమాల బాటలో సాగుతున్నారు. అన్నలు గ్రామాల్లోకి వచ్చిన తర్వాత పేదలపై తాము చేస్తున్న దోపిడీకి ఆటంకం ఎదురైంది అని భావించి భూస్వాములు పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేస్తున్నారు. భూస్వాములకు అండగా పోలీసులు నిలుస్తున్నారు.పోలీసులు నక్సలైట్ అన్నల గురించి ఆచూకీ కొరకు ఆరా తీస్తూ గ్రామస్తులందరిని తీవ్రంగా కొడుతూ హింసిస్తున్నారు.వాళ్ళు”పోలీసులు మొదట విప్లవకారుల కోసం వచ్చారు/నాకు పార్టీలతో సంబంధం లేదు/ నేను కమ్యూనిస్టును కాను/అందుకే వాళ్లను లక్ష్య పెట్టలేదు.” అక్క పల్లి గ్రామంలోకి పోలీసులు విప్లవకారుల కోసం వచ్చారు.పోలీసులు గ్రామంలోని ఇల్లిల్లు తిరిగి అన్నల కోసం వెతికారు.పోలీసులు గ్రామం అంతా తిరిగినప్పటికీ అన్నలు ఎవరు కనిపించలేదు. అన్నల కొరకు వెతుకుతుండగా ఒక ఇంటిలో 20 సంవత్సరాల వయసున్న యువకుడు పోలీసులకు కనిపించాడు.అతనికి ఏ పార్టీలతో సంబంధం లేదు.అతను కమ్యూనిస్టు పార్టీకి చెందిన సభ్యుడు కాదు.అందుకే తమ గ్రామమునకు పోలీసులు వచ్చినప్పటికీ అతను వారిని గురించి పట్టించుకోలేదు అని నిజాయితీగా తెలియజేస్తున్నాడు.”తరువాత వాళ్ళు రైతు సంఘ నాయకుల కోసం వచ్చారు/నేనెలాగు సంఘ సభ్యుడుని కాదు/కావున లక్ష్య పెట్ట లేదు”. పోలీసులు అక్కపల్లి గ్రామంలోకి  రైతు సంఘం నాయకుల కోసం వచ్చారు. పోలీసులు రైతు సంఘం నాయకుల కోసం గ్రామంలోని వారి ఇండ్లల్లో వెతికారు.గ్రామంలో రైతు సంఘ నాయకులు ఎవరూ కనిపించలేదు.పోలీసులకు రైతు సంఘం నాయకుల జాడ దొరకలేదు.పోలీసులు రైతు సంఘం నాయకుల కోసం వెతుకుతుండగా అక్కపల్లి గ్రామంలో పోలీసులకు యువకుడు కనిపించాడు.పోలీసులు ఆ యువకుడిని ప్రశ్నించారు.అక్కపల్లి గ్రామంలోని ఆ యువకుడు తన గురించి చెబుతున్నాడు.నేను రైతు సంఘం యొక్క సభ్యుడిని కాదు.మా గ్రామంలో పోలీసులు వచ్చినప్పటికీ నేను వారిని గురించి పట్టించుకోలేదు అనే నిజం తెలియజేస్తున్నాడు. ”అప్పుడు వాళ్లు లోగడ ఆశ్రయమిచ్చి తిండి పెట్టిన వాళ్ల కోసం వచ్చారు/నా పైన ఆ దాఖలాలేవి లేవు/అందుకే నేను లక్ష్య పెట్టలేదు”అక్కపల్లి గ్రామంలోకి వచ్చిన పోలీసులు అన్నలకు ఆశ్రయమిచ్చిన తిండి పెట్టిన వాళ్ల కోసం వచ్చారు. పోలీసులు అన్నలకు ఆశ్రయమిచ్చి తిండి పెట్టిన వాళ్ళ కొరకు ఇండ్లల్లో వెతికారు.అన్నలకు ఆశ్రయమిచ్చిన తిండి పెట్టిన వారి జాడ దొరకలేదు.వారు ఎవరు కనిపించ లేదు.అక్కపల్లి గ్రామంలోని ఆ యువకుడు చెబుతున్నాడు.నేను అన్నలకు ఎలాంటి ఆశ్రయం ఇవ్వలేదు. ఎన్నడు వారికి తిండి పెట్టలేదు అని పోలీసులకు చెప్పాడు. అన్నలకు ఆశ్రయం ఇచ్చినట్టుగా తిండి పెట్టినట్టుగా నా పై గ్రామంలో ఏ ఆధారాలు ఎవరు చూపించ లేదు.అందుకే నేను పోలీసులు అక్కపల్లి గ్రామమునకు వచ్చినప్పటికీ నేను వారిని గురించి పట్టించుకోలేదు.”తర్వాత జామీనుదార్ల కోసం వచ్చారు/ నేను ఏ కేసులో ఏ నక్సలైట్ నాయకుడికి జామీనుపడలేదు/ అందుకే/ సంబంధం లేదన్నాను.”అక్కపల్లి గ్రామమునకు పోలీసులు అన్నలకు జామీను ఇచ్చిన జామీనుదార్ల కోసం వచ్చారు.పోలీసులు జామీనుదారుల ఇండ్లల్లో తిరిగి వెతికారు. జామీనుదారుల ఆచూకీ లభించ లేదు. పోలీసులు ఆ యువకుడిని జామీనుదారుల గురించి వివరాలు అడిగారు.ఆ యువకుడు నేను ఏ కేసులో ఏ నక్సలైట్ నాయకుడికి జామీను పడ లేదు అని జవాబు ఇచ్చాడు.అందుకే నాకు జామీను విషయంలో సంబంధం లేదు అని నిక్కచ్చిగా చెప్పాడు.”ఇవాళ్ళ పోలీసులు అరెస్టు చేశారు నన్ను/ ఎందుకో తెలుసా?/ నేను అక్కపల్లిలో పుట్టినందుకు/ అక్కపల్లిలో ఇరవై సంవత్సరాల నుండి  పెరిగినందుకు/ స్వేచ్ఛగా గాడుపు పీల్చినందుకు/దొరల మాట విననందుకు.”  అక్కపల్లి గ్రామంలోని యువకుడు నేను ఈ పల్లెలో పుట్టినందుకు 20 సంవత్సరాల నుండి ఈ పల్లెలో పెరిగినందుకు నన్ను పోలీసులు అకారణంగా అరెస్టు చేశారు.అక్కపల్లి గ్రామంలో నేను స్వేచ్ఛగా గాలి పీల్చినందుకు నన్ను పోలీసులు అరెస్ట్ చేశారు.అక్క పల్లి గ్రామంలో నేను దొరల మాట విననందుకు పోలీసులు నన్ను అరెస్టు చేశారు అనే నిజాన్ని యువకుడు చెబుతున్నాడు.ఈ కవిత పేరు నిజం అమాయకుడైన యువకుడిని అరెస్టు చేసి జైలుకు పంపారు.జైలు నుండి విడుదల అయి కన్నీళ్లతో చెప్పిన కథను కవి మల్లారెడ్డి కవితగా రాసారు.దొరలు ఏమైన చేస్తారు. దొరలు పోలీసులను లంచాలతో తమ వైపు తిప్పు కుంటారు. దొరలు తమ మాట వినని అమాయకులను కేసులలో ఇరికించి జైలు పాలు చేస్తారు.ఆ యువకుడు నిజమైన విప్లవకారుడు ఆవునా? కాదా? అని పరిశీలించాల్సిన పోలీసులు ఒక్క క్షణం ఆలోచిస్తే బాగుండేది.కానీ చివరకు పోలీసులు ఏ నేరం చేయని అమాయకుడైన యువకుడిని బలి చేశారు.ఆ యువకుడి అశ్రుధారలు కవితా బిందు వులుగా మల్లారెడ్డి కలం నుండి నిజం కవితగా రూపు దిద్దుకున్నాయి.చట్టాన్ని పరిరక్షించాల్సిన పోలీసులు రాక్షసత్వం ప్రదర్శిస్తూ అమాయకులను పట్టుకొని జైలు పాలు చేస్తున్నారు.బ్రిటిష్ కాలం నుండి వచ్చిన పోలీస్ వ్యవస్థలో మార్పులు తీసుకు రావాలి.నిజాయితీపరులను పోలీసులుగా ఎంపిక చేయాలి.ప్రభుత్వాలు ఆ దిశగా అడుగులు వేసి సమ సమాజంను స్థాపించాలి.నిజం కవిత సమాజానికి స్ఫూర్తిని అందిస్తుంది.కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లా రెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి  గది-హృది కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితా సంపుటిలోని గది –హృది కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.కవి తనలో కలిగిన భావాలను స్పందనలను కవితల రూపంలో వెల్లడిస్తున్నాడు.కవిత్వం సమాజంలో జరుగుతున్న సంఘటనలను ఆవిష్కరిస్తుంది.కవి మల్లారెడ్డి ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ లా గ్రాడ్యుయేట్. ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ లా హాస్టల్లో ఉండి విద్యాభ్యాసం కొనసాగించాడు.మల్లారెడ్డి సమాజ అభ్యుదయం కాంక్షించి రచనలు చేస్తున్నాడు.మల్లారెడ్డి విద్యార్థిగా చదువుకునే రోజుల్లో విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో స్వయంగా పాల్గొన్నాడు.మల్లారెడ్డి ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ హాస్టల్ గదిలో ఉండి న్యాయ విద్యను అభ్యసించాడు.మల్లారెడ్డి హాస్టల్  గదులకు హృదయాలు ఉంటాయని తెలియజేస్తున్నాడు.ఆ కాలంలో మన తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ మరియు కాకతీయ యూనివర్సిటీ,రెండే రెండు యూనివర్సిటీలు ఉండేవి.జిల్లాకు ఒక డిగ్రీ కాలేజ్ ఉండేది.అందరు విద్యార్థులు చదువుకోవడానికి కాలేజీలో సీట్లు దొరికేవి కావు.పీజీ చేయడానికి రెండే యూనివర్సిటీలు.చదువుకోవాలనే కోరిక ఉన్నప్పటికీ చదువుకునే అవకాశం అందరి విద్యార్థులకు దక్కేది కాదు. పేదరికం మరియు చదివిన చదువులకు ఉద్యోగాలు లేక చాలామంది విద్యార్థులు చదువులకు స్వస్తి చెప్పి పల్లెల్లోనే వ్యవసాయం చేసుకునేవారు.కరీంనగర్ జిల్లా హుస్నాబాద్ మండలం పోతారం (జె) తుర్కవానికుంట మారుమూల గ్రామంలో పుట్టిన మల్లారెడ్డి ఉన్నత చదువులకై ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ వెళ్లి సీటు సాధించి హాస్టల్ లో ఉండి లా విద్యాభ్యాసం పూర్తి చేశాడు.ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ గడప తొక్కిన వారు ఆ కాలంలో చాలా అరుదని చెప్పవచ్చు. తుర్కవానికుంట గ్రామంలోని మల్లారెడ్డి మరియు రాజిరెడ్డి అనే ఇద్దరు విద్యార్థులు ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో విద్య నభ్యసించారని మనం గర్వంగా చెప్పవచ్చు. గది –హృది కవిత హాస్టల్ గదులకు అద్దం పడుతుంది.ఒక యువ విద్యార్థిలో కలిగిన సంఘర్షణలను కవితలో చిత్రించిన తీరు అద్భుతంగా ఉంది.”అది హాస్టల్ గది”.ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో చదువుకునే విద్యార్థులకు హాస్టల్ గదులను కేటాయిస్తారు.ఆ రోజుల్లో విద్యార్థులు విద్యార్జనే  ధ్యేయంగా తమ చదువును రేయింబవళ్లు కష్టపడి కొనసాగించే వారు.మల్లా రెడ్డి విద్యార్థులు చదువుకునే హాస్టల్ గదులు ఎలా ఉంటాయో చక్కగా వివరించారు.”నాలో గదిలాంటి హృది/ మాసిన బిస్తరు/ చుట్టూర చిత్తు కాగితాలు / చిరిగిన చాప చింపు/గుడ్డిగా వెల్గుతున్న బల్బు/ గదినిండా దోమల సమ్మె/ రక్తానికి బదులుగా/ రక్తనాళాలలో సాంబారు/ ప్రవహింప చేస్తున్నాడని దోమల రోధ’.కవి మల్లారెడ్డి చదువుకునే సంకల్పంతో ఉన్న విద్యార్థుల గదులకు హృదయాలు ఉంటాయని కూడా చెబుతున్నాడు. హాస్టల్ గదిలో విద్యార్థుల హృదయాలు చేసే గుండె చప్పుళ్ళను రికార్డు చేసినట్టుగా తోస్తోంది. చదువుకునే విద్యార్థుల గదుల్లో ఏముంటాయి? మాసిన బిస్తర్లు ఉంటాయి.విద్యార్థులు కాలేజీకి వెళ్లి ప్రొఫెసర్ చెప్పేది శ్రద్ధగా వింటారు.నోట్స్ రాసుకుంటారు. కాలేజీ అయిపోగానే మళ్లీ గదికి వచ్చి చదివిన విషయాలను కాగితాలపై రాసుకుంటారు.గదిలో కాగితాలన్నీ చిందరవందరగా పేరుకు పోయి ఉంటాయి.గడ్డి మేసిన ఆవు తర్వాత తీరిగ్గా  నెమరు వేస్తుంది.అలాగే ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ విద్యార్థులు రాసిన కాగితాలను చదివి మనస్సులో  నిక్షిప్తం చేసుకుంటారు. ప్రొఫెసర్ చెప్పిన నోట్స్ కాగితాలు గదుల్లో గుట్టలుగా పేర్చ బడి ఉంటాయి.అందుకే హాస్టల్ గది అంతటా చిత్తు కాగితాలతో నిండి ఉంటుంది.ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ హాస్టల్ లోని అన్ని గదులు దాదాపుగా ఇలానే ఉంటాయని చెప్పుకోవచ్చు. విద్యార్థులు చదువుకోవాలన్న దీక్షతో పోటీపడి చదువుతారు. ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో చదువులు ఒక  యజ్ఞంలా కొనసాగుతున్నాయి. విద్యార్థులు చిరిగిన చాపలో కూర్చుంటారు.హాస్టల్ గదిలో గుడ్డి బల్బు అలా వెలుగుతూనే ఉంటుంది. ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో చదువును  విద్యార్థులు నిరాటంకంగా కొనసాగిస్తారు.విశాలంగా పచ్చని చెట్లతో కళకళలాడుతూ ప్రకృతికి ప్రతిబింబంగా ఉన్న ఉస్మానియా యూనివర్సిటీలో దోమలు కూడా విస్తారంగా ఉన్నాయి.గది నిండా దోమలు సమ్మె చేస్తున్నాయి.విద్యార్థులు గదిలో ఉన్నంత కాలం వారిని దోమలు వెన్నంటి ఉంటాయి. హాస్టల్లో వేడి వేడి సాంబారు తింటారు.కాబట్టి విద్యార్థుల రక్తనాళాల్లో సాంబారు ప్రవహింప చేస్తున్నారని దోమలు సమ్మె చేస్తున్నవి.నిజమే ఆ గదుల్లో దోమలు అంతటా వ్యాపించి ఉంటాయి.సమ్మె చేసే దోమలకు విద్యార్థులు భయ పడరు. విద్యార్థులు చదువుల యజ్ఞమును నిర్విఘ్నంగా దీక్షగా కొనసాగిస్తారు.“అది నా గదిలోని వాస్తవిక గాధ”.అది నా గదిలో జరుగుతున్న వాస్తవిక గాథ అని నిజాయితీగా ఒప్పుకుంటున్నాడు.”మరి హృది” విద్యార్థుల హృదయం గురించి వారిలో చెలరేగుతున్న హృదయాలోచనలను ఆవిష్కరిస్తున్నాడు.“ఇదిగో అణగారిన ఆశలు/ జీవితం  ముళ్ళబాట / ఆరిపోతున్న దీపం లాంటి కోరిక” తల్లిదండ్రులు తమ కుమారులు చక్కగా చదువుకోవాలని కోరుకుంటారు. పిల్లలు కూడా అలాగే అమ్మా నాన్నల కలలు నిజం చేయాలనే సాధనలో ఉంటారు.ఉద్యోగం సంపాదించాలి. నచ్చిన అమ్మాయిని పెళ్లి చేసుకోవాలి.తను పెళ్లి చేసుకునే అమ్మాయి అందంగా ఉండాలి.కోట్ల ఆస్తిని కట్నంగా తీసుకోవాలి అని చాలా మందికి ఇలాంటి గొంతెమ్మ కోరికలు,ఎదలో గొప్ప ఆశలు కూడా ఉంటాయి.కొందరు విద్యార్థులు వర్తమానంలో జీవిస్తారు.కొందరు విద్యార్థులు వెలుగుతున్న దీపంలా ఉంటారు.కొందరు విద్యార్థులు సమాజం గురించి ఆలోచిస్తారు.కొందరు విద్యార్థులు సామాజిక బాధ్యతను గుర్తెరిగి నడుచుకుంటారు.కొందరు విద్యార్థులు సమాజంలో ధనికులు,పేదలు అనే రెండు వర్గాలు ఎందుకు ఉన్నాయి? అని ఆలోచిస్తారు.ధనికులు పేదలపై చలాయించే ఆధిపత్యం,వివక్ష చూపడం,మనసును కలచివేసే విషయాలపై అవగాహనతో పోరు బాటన సాగుతారు. మనుషులంతా ఒకటే కదా మరి పేద గొప్ప తేడాలెందుకు? అందరిలో ప్రవహించే రక్తం ఒకటే కదా.కుల మతాల పేరిట కొనసాగుతున్న వివక్ష ఏమిటి? అగ్ర వర్ణాలు చేస్తున్న దోపిడీలు దౌర్జన్యాలకు అంతం లేదా? పేదలు ఆరుగాలం కష్ట పడి పని చేస్తున్న కడుపు నిండా తిండి ఎందుకు దొరకదు.పేదలు పస్తులతో ఎందుకు జీవితం గడుపుతున్నారు. తరతరాలుగా పేదరికంతో ఎందుకు మగ్గుతున్నారు.పేదలు చదువు సంధ్య లేక అనాగరికులుగా వెట్టిచాకిరి చేయడం ఏమిటి? పేదలపై జరుగుతున్న దోపిడీకి చరమగీతం పాడాలని సంకల్పం కొందరిలో ఉంటాయి.” ఆ గది/ ఈ హృదికి ప్రతిబింబం/ఈ హృది/ ఆ గదిని/ కూల్చి రేపటి సౌభాగ్యం కోసం/  చెట్ల నీడల్లోకి/కొండ గుహల్లోకి/బాధలు లేని బంజరు భూముల్లోకి/ సూర్యుడి కిరణాలపై పయనిస్తా/ అమృత లోకాల కోసం బాణం సంధిస్తా.” విద్యార్థి ఉద్యమాలు ఉవ్వెత్తున ఎగసిపడుతున్న రోజులవి. కొందరు విద్యార్థులు చదువు పూర్తి కాగానే ఒక లక్ష్యంతో సమాజాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న అసమానతలకు చరమ గీతం  పాడేందుకు కంకణం కట్టుకున్నారు.విద్యార్థులు ప్రభంజనంలా ఉద్యమాల్లోకి దూకారు.సమాజంలో చైతన్యం తీసుకురావాలి అనే సంకల్పంతో అడవులు కొండల బాటలు పట్టారు.కొందరు విద్యార్థులు తమ జీవితాలను ఉద్యమాలకు అంకితం చేశారు. కొందరు విద్యార్థులు భరతమాత ముద్దు బిడ్డలై ప్రజా పోరాటాల్లోకి చేరి ప్రజలను మమేకం చేసే దిశగా ఎదిగారు. ప్రజలకు రాత్రిపూట చదువు నేర్పించినారు.నిరక్షరాస్యత నిర్మూలన,కూలీల రేట్ల పెంపు,వెట్టి చాకిరి నిర్మూలనతో పాటు ప్రజలను సంఘటిత పరిచారు.ప్రజల హక్కులు ఏమిటో తెలియజేసి పోరాటం చేస్తేనే హక్కులు సాధిస్తాం.పోరాటం లేకుంటే ఎక్కడ వేసిన గొంగళి అక్కడే అన్నట్లుగా ఉండి పోతాం. ప్రజలకు కూడా తమ సంక్షేమం గురించి పాటుపడుతున్న కార్యకర్తల పట్ల నమ్మకం పెరిగింది. ప్రజలు ఐక్యం అవ్వడం వలన ఉద్యమాలకు ఊపు వచ్చింది.ప్రజలలో వచ్చిన చైతన్యం చూసి పల్లెలో తమ అధికారం సాగదని దొరలు గ్రామాలు విడిచి పారిపోయినారు. దొరలు పట్టణంలో నివాసం ఏర్పాటు చేసుకుని జీవించసాగారు.ఆ యువకులు సూర్యుడి కిరణాలపై పయనిస్తారని అమృత లోకాల కోసం బాణం సంధిస్తారనే కవి భావన అద్భుతంగా ఉంది.సమ సమాజం కోసం పాటుపడేవాళ్లు సూర్యుడి కిరణాలపై పయనిస్తారు.అమృత లోకాలను స్వర్గమంటారు.స్వర్గంలో పాపులకు చోటు లేదు.ప్రజల కోసం అహరహం పాటుపడుతున్న ఆ యువకులను అమృత లోకాలు అక్కున చేర్చుకుంటాయనే కవి భావన చక్కగా ఉంది.చక్కని కవితను అందించిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను. 

 గులాబీల  మల్లారెడ్డి  ఖైది సంకల్పం కవిత పై విశ్లేషణా  వ్యాసం

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన పల్లె పొలిమేరల్లోకి  కవితా సంపుటిలోని ఖైది సంకల్పం కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం. నేరస్తులు అంటే సమాజంలో చెడు అభిప్రాయం ఉంది. నేరాలు,ఘోరాలు,హత్యలు,అత్యాచారాలు,దోపిడీలు, దొంగతనాలు,దొమ్మీలు,అసాంఘిక కార్యకలాపాలకు పాల్పడిన వాళ్లను బంధించి జైలుకు పంపిస్తారు.నేరస్తులు నేరాలు చేయడమే వృత్తిగా ఏర్పరచుకుంటారు.కరుడుగట్టిన నేరస్తులు నేర సామ్రాజ్యం స్థాపించి నేరాలకు పాల్పడుతుంటారు. అటువంటి నేరస్తుల ఆట కట్టించేందుకు పోలీసులు,చట్టాలు, న్యాయస్థానాలు ఉన్నాయి.న్యాయ స్థానంలో నేర నిరూపణ కాగానే నేరస్తులను జైలుకు పంపిస్తారు.జైల్లో ఉన్న నేరస్తులను ఖైదీలు అంటారు.న్యాయస్థానం నేరస్తులను జైలుకు పంపించడం వారికి సరియైన శిక్షగానే భావించ వచ్చు.ఒక ఆశయం కోసం స్వరాజ్య సాధనే లక్ష్యంగా స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో బ్రిటిష్ వాళ్ళతో పోరాడి అల్లూరి సీతారామరాజు అమరులయ్యాడు. బ్రిటిష్ వాళ్ళతో స్వరాజ్యం కోసం పోరాడుతూ చాలామంది యువకులు పట్టుబడి జైలు పాలయ్యారు.స్వాతంత్ర్యం సాధించాలన్న లక్ష్యం సంకల్పం వాళ్లలో కనిపించేది.దేశం కోసం పోరాడిన వాళ్లను రాజకీయ ఖైదీలు ఉంటారు.భగత్ సింగ్, రాజగురు,సుఖదేవ్ పార్లమెంట్లో బాంబులు వేసి పట్టుబడ్డారు. తప్పించుకునే అవకాశం ఉన్నా పారిపోలేదు.బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం భగత్ సింగ్, రాజగురు,సుఖదేవ్ లాంటి గొప్ప వీరులను ఉరి తీసింది.అశేష భారత ప్రజానీకం దృష్టిలో భగత్ సింగ్,రాజగురు, సుఖదేవ్ అమరవీరులుగా నిలిచారు.భారత దేశ చరిత్రలో ఆ ముగ్గురికి విశేషమైన స్థానం ఉంది.ప్రతి సంవత్సరం ఆ విప్లవ వీరులకు నివాళులర్పిస్తారు.వీరు భరతమాత గుండెల్లో కల కాలం గుర్తుండి పోయే వీరులు.కవి మల్లారెడ్డి జైల్లో ఉన్న ఖైది సంకల్పాన్ని మొక్కవోని ధైర్యాన్ని కవిత్వీకరించారు.కవితను కొత్త పుంతలు తొక్కించారు.ఖైదీలు ఎక్కడ ఉంటారు? అని ప్రశ్నిస్తే జైలులో అని ఠక్కున సమాధానం వస్తుంది.కటకటాల్లో ఖైదీ అంటే ఎవరు? జైల్లో ఉన్న ఖైది.జైల్లో శిక్ష అనుభవిస్తున్న ఖైది ఏం చేస్తుంటాడు? జైల్లో  ఖైదీ కటకటాల్లో బందీగా ఉంటాడు.జైలులో ఉన్న ఖైది కళ్ళలో చిరు నవ్వులు ఉంటాయా?జైలులో ఉన్న ఖైది చూపుల్లో చిరు దివ్వెలు ఉంటాయా? జైలులో ఉన్న ఖైది ముఖారవిందంలో  తరగని సంకల్పం ఉంటుందా?కవి మల్లారెడ్డి ఖైది కళ్ళల్లో మెరుస్తున్న చిరునవ్వులు చూశారు.జైలులో ఉన్న ఖైదితో మాట్లాడుతూ చిరునవ్వులు పూయించారు.జైలులో ఉన్న ఖైది చూపుల్లో చిరుదివ్వెలు చూశారు.జైలులో ఉన్న ఖైది ముఖారవిందంలో తరగని సంకల్పాన్ని చెదిరిపోని దీక్షను చూశారు.ఒక లక్ష్యం కోసం,ఒక ఆశయం కోసం,ఒక ఆదర్శం కోసం, మొక్కవోని దీక్షతో పనిచేసిన భగత్ సింగ్,రాజగురు, సుఖదేవ్ లలో మంచి లక్షణాలను మనం చూశాం.భారత దేశ స్వాతంత్ర్యం కాంక్షించి ఎందరో వీరులు అమరులయ్యారు. ఆనాటి ఆ వీరుల త్యాగాల ఫలితం మనం సాధించుకున్న స్వరాజ్యం.ప్రత్యేక తెలంగాణ కోసం తొలి దశ ఉద్యమంలో 1969 సంవత్సరంలో 369 మంది యువకులు బలి అయ్యారు. మలి దశ తెలంగాణ ఉద్యమంలో 1200 మంది విద్యార్థులు బలిదానాలు చేశారు.ఆ వీరుల త్యాగ ధనుల ఫలితమే మనం అనుభవిస్తున్న బంగారు తెలంగాణ.ప్రత్యేక తెలంగాణ కొరకు ఆ వీరులు బలి అయి తెలంగాణ పువ్వులు పూయించారు.2014 జూన్ 2న తెలంగాణ రాష్ట్రం  ఏర్పడింది.తెలంగాణ కొరకు ఎందరో యువకులు జైలు పాలయ్యారు.తన రక్తాన్ని ఇచ్చి నవమాసాలు కడుపులో మోసిన తల్లి తన కొడుకును జైలులో చూడవలసి రావడం దిగులు కలిగిస్తుంది.జైలులో తన కొడుకును చూసిన తల్లికి కళ్ళ నుండి కన్నీళ్లు జాలువారినాయి. విద్యాబుద్ధులు నేర్పించి పెంచిన కొడుకు పై తల్లికి అపారమైన ప్రేమ అభిమానాలు ఉంటాయి. ”నువ్వేం చేసావు నాన్న?/ ఎవరికోసం చనిపోతావు ?/అర క్షణం మౌనం… .జైలులో ఉన్న కొడుకుతో అమ్మ అలా అడగింది.అమ్మ ఎవరు? అమ్మ ప్రత్యక్ష దైవం.అమ్మ పరమాత్మ స్వరూపం. అమ్మ కొడుకు పై ఉన్న ప్రేమతో అలా అడగడం సహజం అనిపిస్తుంది.“ఎక్కడో మారుమూల/గుండె కొండల్లో ప్రతిధ్వనులు”.మనుషులకు గుండెలు ఉంటాయి.మనుషులు మాట్లాడితే ధ్వనులు వినిపిస్తాయి.మారు మూల కొండల్లో మనిషి మాట్లాడితే ధ్వనులు,ప్రతిధ్వనులుగా వినిపిస్తాయి.కొండలకు కూడా గుండెలు ఉంటాయని వాటికి ప్రతిధ్వనులు ఉంటాయని కవి మల్లారెడ్డి వ్యక్తం చేసిన భావం చక్కగా ఉంది. “ప్రజల కోసం/ వ్యవస్థ మార్పు కోసం/సమస్త జనావళి సుఖ సంతోషాల కోసం”.ప్రజల కోసం ఆ యువకుడు మారు మూల కొండల్లో కోనల్లో నివసిస్తూ అహరహం శ్రమ పడుతున్నాడు.వ్యవస్థ మార్పు కోసం సమస్త జనావళి సుఖ సంతోషాల కోసం పోరు బాట పట్టిన యువకుడిని బంధించి జైల్లో వేశారు.”మరుక్షణమే/ అమాయకపు అమ్మ కోసం బదులు”. జైలులో ఉన్న ఆ యువకుడు అమ్మను ఓదార్చడం కోసం అమ్మతో మాట్లాడుతూ ధైర్యం నూరి పోస్తున్నాడు.“అమ్మా పక్కింటి చిన్నాన్న ఎలా ఉన్నాడు”. జైలులో ఉన్న ఆ యువకుడు అమ్మతో మాట్లాడుతూ మన పక్కింటిలో  గల చిన్నాన్న ఎలా ఉన్నాడు? అని ప్రశ్నించాడు.అమ్మ జవాబు ఇస్తూ చిన్నాన్న కలరాతో చనిపోయాడు అని చెప్పింది.“నాన్నగారి స్నేహితుడు అప్పారావు…? ఎలా ఉన్నాడు అని అమ్మను ప్రశ్నించాడు. అమ్మ జవాబు ఇచ్చింది. “ఇద్దరాడ పిల్లల పెళ్లిళ్లు చేయలేక/మనో వ్యాధితో మంచం పట్టాడు/ రేపో మాపో రోజులు లెక్కబెట్టుతున్నాడు”.అమ్మ జవాబు విని ఆ యువకుడు “అందరు అంతేనమ్మా/ఏదో ఒక రోజు పోవాల్సిందే”. అని సమాధానం ఇచ్చాడు.జాతస్య హి ధృవో మృత్యు :  భగవద్గీతలో ఉంది శ్రీకృష్ణ భగవానుడు అర్జునుడికి ప్రబోధిస్తున్నాడు.పుట్టిన వారికి మరణము తప్పదు మనం ఈ భూమి మీదకు వచ్చింది.ఏదో ఒక రోజు మళ్ళీ మనం తిరిగి వెళ్లి పోవాడానికే పుట్టడం గిట్టడం ఇది ఒక అనివార్య కార్యక్రమం. దీన్ని ఎవరు ఆపలేరు.ఇది ఒక జీవన చక్రం.ఇది ఒక జీవిత ప్రయాణం అని తాత్వికంగా అమ్మకు ప్రబోధిస్తున్నాడు. “కాని/మా కలలు నిజాలు అవుతాయి/అప్పుడే కటకటాలుండవు/కన్నీళ్లు ఉండవు”.అని ఆ యువకుడు అమ్మకు తెలియజేస్తున్నాడు.ఏ సంకల్ప సాధన కోసం మేము పోరాడుతున్నామో మా కలలు నిజాలు అవుతాయి. మేం విజయం సాధించిన తర్వాత అప్పుడు కటకటాల జైళ్లుండవు.ఎవరి కళ్ళలో కన్నీళ్లుండవు.అమ్మ కళ్ళల్లో కన్నీళ్లు కాదు,సంతోషంతో ఆనంద భాష్పాలు ఉబికి వచ్చాయి.
“ఖైది కళ్ళలో/ తిరుగుబాటు బావుటా రెపరెపలాడింది”.జైలులో ఉన్న ఖైది కళ్ళలో తిరుగుబాటు జెండా ఎగురవేసినట్లు కనిపించింది.ఎందరో వీరుల త్యాగాల ఫలితంగా సాధించుకున్న స్వాతంత్ర్యంలో ప్రజలకు సుఖ శాంతులు లభించడం లేదు. ఈనాటికీ దోపిడీ విధానం కొనసాగుతుంది.పాలక వర్గాలు చేస్తున్న దోపిడిని అరికట్టడం కొరకు యువకులు మార్పు కోసం పోరాడుతున్నారు.ఈ దేశంలో నివసిస్తున్న తల్లులు ప్రజల జీవితాల్లో మార్పు కోసం ప్రయత్నిస్తున్న తమ పిల్లలను జైలులో ఖైదిలుగా చూస్తున్నారు.ఈ వ్యవస్థ మారాలని కాంక్షించే వాళ్లలో కవి మల్లారెడ్డి ఒకరు.అతడు రాసిన ఖైది సంకల్పం కవిత సమాజానికి ఒక ప్రేరణగా నిలుస్తుంది.ఖైది సంకల్పం కవిత దిక్సూచిగా ఉంటుందని చెప్పడంలో సందేహం లేదు. మంచి కవితను రాసిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లా రెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని  మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి 164 ( c r p c)  STATEMENT (స్టేటు మెంట్) కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది, గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన”పల్లె పొలి మేరల్లోకి” కవితా సంపుటిలోని 164 (c r p c ) STATEMENT.( స్టేట్ మెంట్) కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ చట్టం,1973, తెలుగులో నేర విచారణ చట్టం,1973.ఏమి చెబుతుంది.?పోలీసులు వారి బాధ్యతలను,న్యాయస్థానాల చర్యలను,నేరారోపణ చేయబడిన వారి హక్కులను,ఇతర విషయాలను నేర విచారణ చట్టం తెలియజేస్తుంది.నేరం చేసిన వారిని ఖైదు చేసి,కాపలాలో ఉంచి,తగిన నేరారోపణ చేసి, న్యాయ స్థానం సమక్షానికి హాజరు పరిచి,విచారణ తర్వాత, నేరానికి తగిన శిక్షను న్యాయస్థానం విధిస్తున్నది.నేరం సమాచారం అందగానే, దర్యాప్తుని ప్రారంభించి పోలీసు వారు చర్య తీసుకుంటారు.నేరస్థుని పట్టుకోవడం నుంచి అతన్ని విచారణకు లోబరచడం వరకు చర్య తీసుకోవాల్సి ఉన్నది. క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ 164 (c r p c)  STATEMENT (స్టేట్మెంట్)ఏం చెప్తుంది.అంగీకారాన్ని వాంగ్ములాల నమోదు చేయుట గురించి తెలుపుతోంది.వాంగ్మూలాల నమోదు,ఎవరు నమోదు చేస్తారు?పోలీసులు వాంగ్మూలం నమోదు చేస్తారు.చీమలు పుట్టలు పెడతాయి.చీమల పుట్టల్లో పాములు చేరతాయి.పల్లెల్లో చేనులు,చెల్కల్లో పుట్టలు ఉంటాయి.పుట్టల్లో పాములు ఉంటాయని జనాలు దూర దూరంగా వెడతారు. పాములను నాగదేవతగా నాగుల పంచమి రోజున పూజిస్తారు. పాములు బయటకు వస్తే బడిత పూజ చేసి చంపేస్తారు.పాము కోరల్లో విషం ఉంటుందని పాము కుడితే చనిపోతారని జనం నమ్మిక.ఎర్ర చీమలు,నల్ల చీమలు,పసుపు చీమలు,అని చాలా రకాల చీమలు ఉన్నాయి.All ants are social and live in colonies.చీమలు బాగా కష్టిస్తాయని శ్రమజీవులు అని అంటుంటారు.వేసవిలో చీమలు తమ కొరకు ఆహారాన్ని సేకరిస్తాయి.చీమల ఆహారం విత్తనాలు.చీమలు మనుష్యులకు ఎంతో సహాయం చేస్తాయి.నెపోలియన్ చక్రవర్తి ప్రపంచ సామ్రాజ్యాధిపత్యం సంపాదించాలన్న కాంక్షతో ఎన్నో యుద్ధాలు చేశాడు.కొన్ని యుద్ధాలు గెలిచాడు.కొన్నింట్లో  పరాజయం పాలయ్యాడు.నెపోలియన్ చక్రవర్తి యుద్ధం చేసి అలసిపోయి ఒక కొండ గుహలో దాగి విశ్రాంతి తీసుకుంటున్నాడు.ఆ కొండ గుహలో చీమను చూశాడట. ఎన్నిసార్లు విఫలమైనా చీమ తన ప్రయాణాన్ని అలాగే కొనసాగిస్తుంది.నెపోలియన్ చీమను ఆదర్శంగా తీసుకొని రాజ్య కాంక్ష అయిన యుద్ధాలను కొనసాగిస్తూ ప్రపంచ విజేతగా నిలిచాడని చరిత్ర వల్ల మనకు తెలుస్తున్నది.కవి మల్లారెడ్డి 164 (c r p c) STATEMENT ( స్టేట్ మెంట్) కవిత ద్వారా సమాజానికీ హిత బోధ చేస్తున్నాడు.చీమల్లాగా జీవిస్తున్న 90% జనాలకు ఈ కవిత ఒక స్ఫూర్తిని ఒక వెలుగును ప్రసాదిస్తుంది.”చీమలు పెట్టిన పుట్టలు చీమలకే చెందాలని/ పాములు దూరితే పడగలు కోయండని/చిట్టి చిట్టి చీమలకు కర్తవ్యాన్ని నిర్దేశిస్తాను”.చీమలను ఉదాహరణగా తీసుకొని చీమల్లాంటి కోట్లాది జనాలకు పాములు దూరితె పడగలు కోయండని కర్తవ్యాన్ని తెలియజేస్తున్నాడు.ఎంత బలవంతమైన సర్పమైన సరే ఐక్యంగా కలిసి పోరాడిన చలి చీమల ధాటికి ఆగలేదని చీమలకు విజయం కలుగుతుందనే జీవన సత్యాన్ని నూరి పోస్తాను అని అంటున్నాడు.బలవంతమైన సర్పం చలి చీమల చేతికి చిక్కి చావదె సుమతి అని.సుమతి శతక కారుడు బద్దెన చెప్పినట్లు మనం చదువుకున్నాం.”అనంత జీవరాశిలో/
పది శాతం లేని పాముల మాట నమ్మితే/ పాలకవర్గం పాములకే  పావులుగా మారితే/ నా కలాన్ని లాగేస్తే/ నా గళాన్ని నొక్కేస్తే/ఊపిరాడేంత వరకు/ పిడికిలితో పోరాడుతాను/కత్తి లేకున్నా సరే ప్రాణమైన విడుస్తాను”.సృష్టిలో అనంతమైన జీవరాసులు ఉన్నాయనే సంగతి మనందరికీ తెలుసు.ప్రతి జీవికి ఏదో ఒక ప్రత్యేకత ఉంటుంది.మానవుడు రెండు తెగలుగా విడిపోయాడు. 1) ధనికులు 2)  పేదలు.10 శాతం ఉన్న ధనికులు, 90 శాతం ఉన్న పేదలపై అధికారం చెలాయిస్తున్నారు.10 శాతం లేని ధనిక పాముల మాట చలామణి అవుతోంది.పాలకవర్గం కూడా ధనిక పాముల మాటకే పావులుగా మారుతున్నది. 90 శాతం కంటే ఎక్కువ ఉన్న పేదల పక్షాన పోరాడే కలాలు గళాలు ఉన్నాయి.“నా కలాన్ని లాగిస్తే/నా గళాన్ని నొక్కిస్తే/ఊపిరాడేంత  వరకు/పిడికిలితో పోరాడుతాను”.సామాజిక దృక్పథంతో కవులు రచయితలు పేదల పక్షాన రచనలు చేస్తున్నారు.ప్రజల్లో చైతన్యం తెచ్చేందుకు గళాలను విప్పుతున్నారు.“కత్తి లేకున్నా సరే/ ప్రాణమైన విడుస్తాను”.అని ప్రతిన పూని పొరుబాట సాగిస్తున్న వీరులు ఉన్నారు.ఎందరో వీరులు ప్రాణాలు పణంగా పెట్టి పోరు సలుపుతున్నారు.ప్రజా పోరాటాలు ఉధృతంగా సాగుతున్నాయి. తమ హక్కుల కోసం అణగారిన వర్గాల్లో చైతన్యం మొదలైంది.
“కాని/నిరాశా వాదాన్ని/కర్మ సిద్ధాంతాన్ని/మర్మ సిద్ధాంతాన్ని/ మాయా సిద్ధాంతాన్ని/నా చుట్టూర పడి ఉన్న/చీమలకు మాత్రం చస్తే చెప్పను.” చీమలను మాత్రం సరైన దారిలో నడిపిస్తానని ప్రతిన చేసి చెప్తున్నాడు.90 శాతం ఉన్న చీమల్లాంటి జనాలు పేదరికం,అవిద్య,నిరుద్యోగం,అసమానతలు,కుల వివక్ష ఎదుర్కొంటున్నారు.పౌరుల హక్కుల కోసం పోరాడుతున్న కలాలను గళాలను చంపుతున్నారు.అయినప్పటికీ 90 శాతం ఉన్న చీమల్లాంటి ప్రజలకు నిరాశా వాదాన్ని,కర్మ సిద్ధాంతాన్ని, మర్మ సిద్ధాంతాన్ని,నా చుట్టూర పడి ఉన్న వాళ్లకు చస్తే చెప్పను. చీమలను ఉదాహరణగా చెబుతూ 90 శాతం ప్రజలకు హామీ ఇస్తున్నాడు.కవి మల్లారెడ్డి మానవులంతా ఒక్కటేనని ధనిక,పేద తేడాలు ఎందుకని సమానత్వంతో అందరూ క్షేమంగా ఉండాలని  కాంక్షించే వారిలో ఒకరని 164( c r p c) STATEMENT ( స్టేట్ మెంట్) కవిత చదివితె తెలుస్తుంది.ప్రజాస్వామ్య దేశంలో మనం  నివసిస్తున్నాం.ప్రజల కొరకు ప్రజల చేత  పాలింపబడే దేశమని గొప్పలుగా  చెప్పుకుంటున్నాం.ప్రజాస్వామ్యం అపహస్యం  పాలయింది.మునుగోడు ఎలక్షన్లు అవి ఎలక్షన్లే కావని ప్రజలు డబ్బుకు అమ్ముడుపోయారనే సంగతి లోకమంతా ఎరిగిందే. అక్కడ ఏ పార్టీ గెలిచిన అది గెలుపు కాదని బలుపు అని ప్రజలంతా ముక్కు మీద వేలు వేసుకుంటున్నారు.ఇంకా సమాజంలో అసమానతలు,వివక్ష  కొనసాగుతుంది.  అసమానతలు వివక్ష రూపుమాపడానికి ప్రజాస్వామ్యవాదులైన కవులు,రచయితలు, ఉద్యమకారులు,కళాకారులు,తమ జీవితాలను అంకితం చేస్తున్నారు.హక్కుల కోసం పోరాడే వాళ్లను అంతం చేస్తున్నప్పటికి.ప్రజా పోరాటాలు నిరంతరం కొనసాగుతునే ఉన్నాయి.ప్రజలకు స్ఫూర్తిని చైతన్యాన్ని కలిగించే కవితను అందించినందుకు కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను. కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి ” చేదు మాత్ర” కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్, సీనియర్ న్యాయవాది, గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన “పల్లె పొలిమేరల్లోకి” కవితా సంపుటిలోని “చేదు మాత్ర” కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.చేదు మాత్ర ఎవరికి ఇస్తారు?అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న వారికి రోగం నయం కావడానికి డాక్టర్ చేదు మాత్ర ఇస్తాడు. ఆయుర్వేదం,యునాని,హోమియోపతిలలో వ్యాధులు నయం కావడానికి మూలికలతోని  మందులు తయారు చేస్తారు.ప్రకృతి ప్రసాదించిన చెట్ల నుండి మందులు తయారు చేయడం ఏమిటి? చిత్రంగా అనిపించవచ్చు.చేదు మాత్ర ఏమిటి? చేదు మాత్ర వేసుకుంటే రోగం తొందరగా నయమవుతుందని రోగులకు అపారమైన విశ్వాసము.చేదు మాత్ర ఇవ్వడానికి మల్లారెడ్డి మెడిసిన్ చదివిన డాక్టర్ కాదు.వృత్తి రీత్యా సీనియర్ న్యాయవాది,ప్రవృత్తి రీత్యా కవి.ఇందులో ఏదో మతలబు ఉంది. చేదు మాత్ర కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాకు చాలా నచ్చింది. మా పల్లె గొల్ల ఎల్లయ్య గొర్ల కాసుకుని జీవించే వాడు.జీవాలను పెంచుతూ వాటిని పొద్దుగాల నుండి చీకటి పడే వరకు మేపుతూ రాత్రి కాగానే గొర్ల మందకు కంచె వేసి జీవాల మధ్యనే జీవించే అమాయక జీవి. జీవాలను మేపుతూ వాటికి దాహం వేస్తే చెరువుల  వద్ద నీటిని తాపే వాడు.ఇంటి నుండి సద్ది మూట తెచ్చి ఇస్తే స్నానం చేసి అక్కడే ముద్ద మింగి జీవాలతో జీవంగా బతికిన వాడు.అక్షరం పోకడ రాని వాడు.ఎల్లయ్య తల్లిదండ్రులు కూడ జీవాల పెంపకంతోనే జీవితం గడిపారు. ఎల్లయ్యకు చదువు అంటె అదెట్లుంటదో అతనికి తెలువదు. ఎల్లయ్య కూడ తల్లిదండ్రులు ఎలా జీవాలతో మెదిలారో తను కూడ అలా జీవాలతో గడుపుతూ చదువు సంధ్య జోలికి పోలేదు.జీవాలతోనే జీవనాన్ని కొన సాగించాడు.ఊర్లో బడి ఉన్నప్పటికీ తోటి పిల్లల్లా చదువుకోవాలనే ఆలోచన లేని వాడు. ఇరుగు పొరుగు పిల్లలు బడికి పోయి చదువుతుంటే వాళ్ళ లాగా చదవాలని అనుకోలేదు.నలుగురి దగ్గరికి వెళ్లి మాట్లాడలేని వాడు.ఎల్లయ్య గొర్రెలు ఎన్ని కాస్తున్నాడో తెలియని వాడు.గొర్రెల గుర్తులే ఆనవాలుగా ఏలుకునేటోడు కరీంనగర్ జిల్లాలో పుట్టాడు కానీ కరీంనగర్ ని కన్నాగురం అనెటోడు.karal Marx అనటానికి నోరు తిరగని వాడు.”ఏదో అన్యాయం జరిగి/వాడిలో అవేశం పెరిగి/ ఎవడి రక్తం వాడికే చెందాలి/ఎవడి చెమట వాడే పొందాలి/మధ్యలో దొర ఎవ్వడు?/వాని పోక డేంది? /పటేలు ఎవ్వడు?/వాని పటాటోపం ఏంది/అన్నంత మాత్రాన/నక్సలైట్ ఎలా అవుతాడు/వాడి దగ్గర బాంబు లెందుకుంటాయి/ కేసు పెట్టిన నాడు/ఒక్క పోలీసులకే మెదడు లేదనుకున్నాను/నేడు తీరా శిక్ష పడ్డాక/జడ్జిలలో పోలీసు తమ్ముళ్లు ఉన్నారని/నన్ను నేను సముదాయించుకున్నాను.”ఈ కవితను వ్రాసిన సీనియర్ న్యాయవాది మల్లారెడ్డి మా పల్లె గొల్ల ఎల్లయ్యకు సంబంధించిన కేసును వాదించినాడు.గొర్లు కాచే వాళ్ళు పోలీసు అధికారులకి పండుగల పేరిట జీవాలు ఇనాంగా ఇవ్వాలి.దొరలకి,పటేండ్లకి పెండ్లిండ్లకి మరియు పేరంటాలకు జీవాలు ఇనాం ఇవ్వాలి.ఎల్లయ్యకు దొరలపై,పటేండ్లపై,మరియు పోలీసులపై వానికి కక్ష ఎందుకు ఉంటుంది.ఎల్లయ్య జీవాలను కాస్తూ వృత్తి జీవితాన్ని గడుపుతున్నాడు.ఎల్లయ్య దగ్గర బాంబులు ఎందుకు ఉంటాయి.అమాయకుడు ఎల్లయ్య మీద కేసు బనాయించడం, దొరలు పటేండ్ల  ప్రోద్బలంతో జరిగినట్లుగా తోస్తుంది.నక్సలైట్లను ఎదుర్కోలేక అమాయకుడైన ఎల్లయ్య మీద కేసు బనాయించారు.సాక్ష్యాధారాలు పరిశీలించి జడ్జి అమాయకుడికి  శిక్ష వేయడం ఎంతవరకు సబబు? అమాయకుని మీద కేసు పెట్టిన పోలీసులకే మెదడు లేదనుకున్నాను.కాని తీరా శిక్ష పడ్డాక జడ్జిలలో కూడ పోలీసు తమ్ముళ్లే ఉన్నారని నన్ను నేను సముదాయించుకున్నాను అని వ్రాసిన కవిత చేదు మాత్రగా ఉంది.ఆనాటి  వైద్యులు ధన్వంతరి వారసులు ధరణిలోని దేవతలు ఇచ్చిన చేదు మాత్ర రోగాన్ని నయం చేస్తుంది.అమాయకుడైన  గొల్ల ఎల్లయ్యకు వేసిన శిక్ష చేదు మాత్ర. జడ్జిలలో పోలీస్ తమ్ముళ్లే ఉన్నారు అనడం మల్లారెడ్డి సంస్కారాన్ని తెలియజేస్తుంది.చాలా మంది జడ్జిలు కింది నుండి పై దాకా అన్యాయపు తీర్పులు ఇస్తూ అమాయకుల ఉసురు పోసుకుంటున్న తీరును చేదు మాత్ర కవిత ద్వారా వెల్లడి చేశారు.మనసున్న మనుషులు గా చేదు మాత్రను ఇచ్చి రోగాలను నయం చేసే ఆనాటి వైద్యుల వలె మసలు కోవాలి.ఈనాటి వైద్యులు శవాలను అడ్డు బెట్టుకొని డబ్బులు దండుకుంటున్న  తీరును గర్హించాలి.చేదు మాత్ర కవితను పోలీసులు మరియు జడ్జిలు చదవాలి.మంచి కవిత చదివితే సమాజం కొరకు మంచి చేయాలన్న ఆలోచన కలుగుతుంది.పోలీసులు మరియు జడ్జిలలో పరివర్తన రావాలని సమాజ సంక్షేమం కోసమే పాటు పడాలని కోరుకుంటున్నాను. మంచి కవితను రాసిన కవి మల్లారెడ్డిని అభినందిస్తున్నాను.కవి మల్లా రెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

గులాబీల మల్లారెడ్డి  “నిశ్శబ్ద నిరాకార  ఛాయ చిత్రాలు” కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.                                                    

ప్రముఖ కవి,జర్నలిస్ట్,సీనియర్ న్యాయవాది,గులాబీల మల్లారెడ్డి కలం నుండి జాలువారిన”పల్లె పొలిమేరల్లోకి “కవితా సంపుటి లోని “నిశ్శబ్ద నిరాకార ఛాయ చిత్రాలు”కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాకు నచ్చింది. నాలో ఆలోచనలు రేకెత్తించింది.కవి మల్లారెడ్డి కవితా చరణాల్లోకి వెళ్ళి దృష్టిని సారిద్దాం.అలౌకిక అనుభూతిని సొంతం చేసుకుందాం.”మానవతా శిఖరాలని/ అధిరోహించాలని జిగీషీతో/ తపనతో/ఎన్నెన్నో కలలు – అంతర్యంలో  అలలు/ దారిలో ఎన్ని ఆటంకాలు -అవరోధాలు”.కవి మల్లారెడ్డి కవితా పంక్తులు ఎంతో మంచి భావనలను కలిగి ఉన్నాయి.తన కలం ద్వారా సృజన శక్తికి పదును పెట్టాడు.ఇవ్వాళటి సంక్షుభిత సమాజంలో అసలు మానవత్వం ఉందా? అని ప్రశ్నించుకోవలసిన అవసరం వచ్చింది.మానవత్వం ఎక్కడో మూలన చేరి మరుగున పడిన మాణిక్యం వలె దాగి ఉందా? అనే సందేహాం మనలో పొడ చూపుతుంది.ఎవరైనా వ్యక్తి మానవత్వం గురించి మాట్లాడితే పాత కాలం నాటి వ్యక్తి అని వింతగా చూస్తారు.గాంధీ అంటే ఎవరు? అని ప్రశ్నించే రోజులు మనకు ముందు ముందు ఎదురవుతాయి.ఈ కాలం పిల్లలకు గాంధీ అంటే జాతి పిత అని కూడా తెలియదు.మనం మన కరెన్సీ నోట్ల పై గాంధీ బొమ్మ ముద్రించి ఉంటుంది.ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 2 న గాంధీ జయంతిని జరుపుకుంటున్నాం.అయినప్పటికీ గాంధీ ఎవరు అంటూ మనల్ని నిలదీస్తారు.ఈనాటి తరాన్ని మనం నిందించాల్సిన అవసరం లేదు.రోజులు మారాయి. ఆనాటి నేతలు త్యాగ పురుషుల నడకలు సత్యం పునాదుల మీద సాగేవి.వాళ్ళ ఆలోచనలు ఆచరణలు సమాజ సంక్షేమం దిశగా సాగేవి. అలాంటి నేత అన్నా హజారే ఉన్నారు.ఈనాడు మనుషుల్లో విశాల దృక్పథం కొరవడింది.ఆయినప్పటికీ మల్లారెడ్డి తన కవితల ద్వారా మానవతా భావనలు ప్రేరేపించేలా మనల అందరిని మన చుట్టు ఉన్న సమాజాన్ని మంచితనం తరగల పై నడయాడేలా చేస్తున్నారు.ఇవ్వాళ ఉన్న వ్యవస్థలో మానవతను గురించి ఆలోచించడం చాలా బాధగా ఉంటుంది.రోజు మనం  ఎక్కడ చూసినా అమానవీయ సంఘటనలు మన కళ్ళ ముందు కదలాడుతాయి.మన దేశంలోనే కాదు.అగ్రరాజ్యం అయిన అమెరికాలో కూడా జాత్యహంకారపు విద్వేషపు నీలి నీడలు ఇంకా తొలగిపోలేదు.నల్ల జాతికి చెందిన అబ్రహం లింకన్ అమెరికా ప్రెసిడెంట్ గా ఎన్నికైనప్పటికీ నల్లజాతి ప్రజల పై శ్వేత జాతీయుల దౌష్ట్యం ఇంకా కొనసాగుతోంది.తెల్ల జాతికి చెందిన అమెరికన్ పోలీస్ అధికారి నల్లజాతికి చెందిన జార్జి ప్లాయిడ్ మెడ పై బూటు కాలుతో తొక్కి ఎనిమిదిన్నర నిమిషాల పాటు చిత్ర హింస చేసి చంపాడు.జార్జి ప్లాయిడ్ మరణం పై  విచారం చెంది నల్ల జాతి ప్రజలు అంతా ఐక్యమై అమెరికా ప్రెసిడెంట్  భవనం పై దాడి చేశారు.అమెరికా ప్రెసిడెంట్ డోనాల్డ్ ట్రంప్ బంకర్ లోకి వెళ్ళి దాక్కున్నాడు.ప్రజాస్వామ్య దేశం అయిన అమెరికాలో జరుగుతున్న  ఈ అరాచకాలు  మానవతకు మచ్చలు కావా? మానవత అంటే ఏమిటి?అని ప్రశ్నించే రోజులు రానున్నాయా ? అనిపిస్తుంది.అలాంటి ప్రశ్నలు మనకు అడుగడుగునా ఎదురవుతాయి.కవి మల్లారెడ్డి ఈ కవితను 40 ఏళ్ల కింద రాశాడు.మానవతా శిఖరాలను అధిరోహించిన వారు ఎవరు?బుద్ధ భగవానుడు,ఏసుక్రీస్తు,మహమ్మద్ ప్రవక్త,స్వామి దయానంద సరస్వతిలాంటి ఎందరో మహనీయులు ఆ కోవకు చెందిన వారు.పేరుకు మాత్రమే ప్రజాస్వామ్య దేశం.ప్రజాస్వామ్య దేశంలో కూడా అస్థిరత వల్ల సమాజంలో కల్లోలం చెలరేగి ఆందోళన కలిగిస్తున్నది.ఈనాటి సమాజంలో కొందరు మానవతావాదులు మానవతా శిఖరాలను అధిరోహించాలనే జిగీషీతో తపనతో కృషి చేస్తున్నారు.“ఎన్నెన్నో కలలు- /ఆంతర్యంలో  అలలు/దారిలో ఎన్ని ఆటంకాలు-అవరోధాలు’. కలలు అందరికీ ఉంటాయి.కాని ఆ కలలను సాకారం చేసుకునే వారు కొందరే ఉంటారు.తెలంగాణ సాధన కొరకు తొలిదశలో 369 మంది అమరులైన వీరులు,మలి దశలో అమరులైన 1200 మంది వీరులను మానవతామూర్తులు అని పేర్కొనవచ్చు. “ఆంతర్యంలో అలలు”.ప్రతి మనిషి అంతర్యంలో దేవుడు ఉంటాడు అంటారు.అందుకే జీవుడు దేవుడు అన్నారు.ప్రతి మనిషిలో మనసులో చెలరేగే ఆలోచనలు రెండు రకాలు అని చెప్పవచ్చు.ప్రతి మనిషిలో కనిపించే మనసు అతని ముఖంలో ప్రస్ఫుటంగా ప్రతిపలిస్తూ ఉంటుంది.ప్రతి మనిషిలో కనిపించని మనసులోని ఆలోచనలు అతనిలో అంతర్యామి రూపంలో దాగి ఉంటాయి.కనిపించే మనసు,కనిపించని మనసులోని భావనలు యదార్థమైనవి.నోటితో మంచి పలుకుతూ నొసటితో వెక్కిరించే వారు ఎక్కువ ఉన్న సమాజంలో జీవిస్తున్నాం.నోటితో నొసటితో కూడా యథార్థాన్ని వెల్లడించే సౌశీల్యత ఎందరికి ఉంటుంది? అలాంటి సౌశీల్యత ఉన్నవాళ్లే మానవతామూర్తులు అని చెప్పవచ్చు.జయశంకర్ సార్ తెలంగాణ జాతిపిత అని భావించడంలో సందేహం లేదు.సముద్రంలో అలలు ఏం చేస్తుంటాయి?గులక రాయి వేస్తే అలలు అక్కడే ఆగిపోవు. అలలు తీరాన్ని చేరాలనే తపనతో తహతహలాడుతూ ఉంటాయి.”దారిలో ఎన్ని ఆటంకాలు -/అవరోధాలు”.తెలంగాణ కోసం 56 ఏళ్ళు ఎదురుచూడాల్సి వచ్చింది.ఎంతో మంది  పిట్టల్లా రాలిపోయారు.తెలంగాణ కల సాకారమైంది.తెలంగాణ ప్రాంత అస్తిత్వం కొరకు పోరాటం చేయాల్సి వచ్చింది.ఆ పోరాటంలో తెలంగాణ ప్రజల ఆత్మ గౌరవానికి జూన్ 2, 2014 చరిత్రలో ఒక మైలురాయి.తెలంగాణ రాష్ట్రం ఆవిర్భావం తెలంగాణ ప్రజల ఆత్మగౌరవానికి ప్రతీకగా నిలుస్తుంది.ఔనన్నా  కాదన్నా ఇది నిజం. “భూగోళాన్ని బంతిగా ఆడుకోవాలని/ రాజకీయ ఆటగాళ్ళు/పాచికలతోనే గెలిచింది.’మనకు తెలిసిన మహాభారత గాధను కవి మల్లారెడ్డి గుర్తు చేస్తున్నాడు.మహా భారతం చరిత్రలో నిలిచి పోయింది.అది మనం ఎప్పటికీ మరిచిపోని గాధ.దుర్యోధనుడు ధర్మ యుద్ధం ద్వారా పాండవులను గెలువలేమని తెలుసుకొని శకుని ద్వారా మాయా ద్యూతం ఆడించి పాండవులను అడవుల పాలు చేశాడు.కాని తర్వాత 12 ఏళ్లు వనవాసం ఒక ఏడు అజ్ఞాతవాసం పూర్తి చేసుకున్న తర్వాత పాండవులకు వారి రాజ్యం వారికి అప్పగించాలి.కాని దుర్యోధనుడు రాజ్యం పాండవులకు అప్పగించ లేదు.దుర్యోధనుడు యుద్ధమునకు పురికొల్పాడు. ఆనాటి ధర్మయుద్ధంలో పాండవులు గెలిచారు.కౌరవులు ఓడిపోయారు.ధర్మం గెలిచింది.అధర్మం ఓడిపోయింది.ఈనాటి కలియుగంలో రాజకీయ ఆటగాళ్లు భూగోళాన్ని బంతిలా ఆడుకోవాలని పాచికలతోనే గెలిచింది అనే విషయాన్ని మనందరికీ  విశదం చేస్తున్నాడు. “నువ్వా? నేనా? చూసుకుందామనే/కుటిల కుతంత్ర శాంతి కాముకులు”.ఈనాటి సమాజంలో రాజకీయం వికృత రూపం దాల్చింది.ఊసరవెల్లి రాజకీయాలతో అధికారం పొందడానికి ఎన్నో కుట్రలు, కుతంత్రాలు పన్నుతున్నారు.ప్రజలను వాగ్దానాల ఎరలు వేసి  దోపిడీ చేస్తున్నారు.ప్రజల కొరకు సంక్షేమ పథకాలు ఏర్పాటు చేశామని చెబుతూ కోట్లాది రూపాయల ప్రజాధనం దుర్వినియోగం చేస్తున్నారు.కుట్రలతో,కుతంత్రాలతో,రాజకీయ నాయకులు అధికారాలను చేజిక్కించుకొని శాంతికాముకుల పై చేస్తున్న దోపిడీని కవి మల్లారెడ్డి తన కవిత ద్వారా తీవ్రంగా ఎండగడుతున్నాడు.”పైస కోసం కళ  -కళ కోసం కళ కాదనే/సినీ చిత్రాలు – ఆడ నవలల కుప్పలు”..కళలు ఎన్ని అంటే అవి అరువది నాలుగు అని ఎరిగినదే.కవి మల్లారెడ్డి చెప్పినట్లు పైస కోసం కళ తయారయింది.కళను పైస నడిపిస్తుంది.పైస లేని కళకు గుర్తింపు లేదు.సృజన చేసిన కవికి రాణింపు లేదు.ఎంత గొప్పగా రాసినా ఏదో మతలబు ఉంటేనే అది ప్రింట్ అవుతుంది.లేకుంటే ఆ కవికి గుర్తింపు లేదు.కళలు మానవ మనుగడకు దోహదం చేశాయి.కళల పట్ల కళాకారుల పట్ల చిన్నచూపు ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది.కళ కోసం కళ కాదనే సినీ చిత్రాలు మనం చూస్తూనే ఉన్నాం.సినీ జగత్తు ఊహ లోకాల్లో విహరింపజేస్తూ ప్రజలను మాయలో పడవేస్తుంది.ఆ మాయలోనే,మత్తులోనే జనాలు మూడు గంటలు సినిమాను చూస్తూ ఆనందించడం మనం చూస్తూనే ఉన్నాం.నిజ జీవితానికి సినిమాకు తేడా ఉంది.అయినప్పటికీ జనాలు ఆ మాయలో మత్తులో పడి మునిగి తేలుతున్నారు.40 ఏళ్ల కింద ఆడ నవలలు కుప్పలు తెప్పలుగా వస్తుండేవి.ఏ పత్రిక తిరిగేసిన ఆడవాళ్ళ నవలలే ఉండేవి.మగవాళ్ళు రాసిన నవలలు కనిపించేవి కావు.మగవాళ్ళు నవలలు రాసినప్పటికీ ఆడవాళ్ళ పేరు మీద రాస్తేనే పత్రికల్లో ప్రచురింపబడుతుండేవి.ఆ నవలలలో వాస్తవిక జీవిత చిత్రణ ఎక్కడ వెతికినా కనిపించేది కాదు.ఏవో ఊహలు కాల్పనిక జీవితాన్ని చిత్రించేవి. సమాజానికి ఆ నవలల వల్ల ఎలాంటి ప్రయోజనం ఉండేది కాదు.”దమ్మారే దమ్ శ్రుతులు – /జుగుప్స నింపుతున్న మతులు”.సినిమాల్లో చూపిస్తున్న దమ్మారే దమ్ శ్రుతులు ఎగురడాలు,దుముకడాలు,అవాస్తవ స్థితికి అద్దంపడుతున్నాయి.తల్లి,తండ్రి,కొడుకు,కూతురు ఆ సినిమా నృత్యాలు కుటుంబంతో కలిసిమెలిసి చూడాల్సిన విధంగా ఉండటం లేదు.సినిమాలు చూస్తే సినిమాల్లో డ్యాన్సులు నిజంగానే జుగుప్స కలిగిస్తున్నాయి.ఏం సినిమా చూసామనే నైరాశ్యం మనల్ని ఆవహిస్తుంది.”ఏదో బలమైన అన్వేషణ/నా నర నరాల్లో పొంగినప్పుడు/ స్వాప్నిక జగత్తు ధరిత్రిని/ నా పద్యాలలో పదాలలో ఆవిష్కరిస్తూ”. కవి మల్లారెడ్డి  ఉబుసు పోక కొరకు కలం పట్టిన వ్యక్తి కాదు.సమాజంను సామ్యవాదం దిశగా నడిపించాలని కాంక్ష గల వ్యక్తి.స్వప్నలోక ప్రపంచంలో భూమండలమంతా వ్యాపించి ఉన్న ధరిత్రి భూమాతను పద్యాలలో పదాలలో ఆవిష్కరించడం సామాన్యమైన విషయం కాదు. గొప్ప గొప్ప ఆవిష్కరణలు ఊరకనే జరగవు.థామస్ అల్వా ఎడిషన్ మనం ఉపయో గించే బల్బును తయారు చేయడానికి 999 సార్లు ప్రయత్నించాడట.అయినప్పటికి నిరాశ చెందక వెయ్యో సారి బల్బును కనిపెట్టాడు.మహానుభావుల ఆవిష్కరణలు అలాగే ఉంటాయి.ఆపిల్ పండు నెత్తి మీద పడగానే భూమికి గురు త్వాకర్షణ శక్తి ఉందని నిరూపించాడు న్యూటన్ మహాశయుడు.”నా అంతర్యం చెలిమె నుండి/ జాలువారుతున్న ప్రతి కళా బిందువు/ఒక రసరాగ ఝరి అనంత సౌరభాల విరి”.సృజన చేసే కళ అందరికీ అబ్బదు.సృజన కారులని కవులు అంటారు.నా మనస్సు లోపల నుండి దూసుకు వచ్చే కవిత్వం చెలిమెలోని ఊటలాగా జాలు వారుతున్న ప్రతి కళాబిందువు నవరసాలతో కూడిన రాగాలను ఆలపిస్తున్న జలపాతం.నేను రాస్తున్న కవిత్వం అనంతమైన సువాసనలు వెదజల్లుతున్న పూల తోటలోని పువ్వు అని కవి మల్లారెడ్డి  వ్యక్తం చేసిన తీరు చక్కగా ఉంది.”ఈ నిరాకార ఛాయ చిత్రాలలో/ఒక శిశువు నడవాలని/తొలి అడుగు వేయాలని తపిస్తున్నాడు/ఈ చీకటి వెలుతురు జయించి/నూతన వసంతోదయ పరంపర కోసం తొలి అడుగు”.నిజానికి మనకు కనిపించని వినిపించని ఎన్నెన్నో సంఘటనలు నిశ్శబ్దంగా నిరాకారంగా కనుల ముందు కనిపిస్తూ ఉంటాయి.అలాంటి సంఘటనలు ఎన్నింటినో తీసుకొని చివరకు మానవతనే ముఖ్యమని మానవత కోసమే ప్రతి శిశువు (మనిషి) నడవాలని చీకటి జీవితాలను జయించి నూతన వసంతోదయ పరంపర కోసం తొలి అడుగు వేయాలని కవి మల్లారెడ్డి చాలా బలమైన భావాలతో కవితను రాసినట్టు మనకు గోచరిస్తుంది.ఈ కవితలో వాడిన పదజాలం కవితా సంపుటి పల్లె పొలిమేరల్లోకి కవితలన్నింటిలో తలమానికంగా ఉంది.కవి మల్లారెడ్డి నిశ్శబ్ద నిరాకార ఛాయ చిత్రాలు కవిత మొత్తం కవితా సంపుటిని అజరామరం చేసింది.కవి మల్లారెడ్డి మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

సాంకేతిక పరిభాష

పరిచయం

ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం 1974లో వరంగల్ జిల్లా (వ.జి.)కు చెందిన 142 శాసనాలను ముద్రించింది. 1985కు పూర్వం ఆంధ్రప్రదేశ్లో జిల్లాలు తాలూకాలుగా విభజింపబడి ఉండేవి. ఈ కారణంగా ఆ యా గ్రామాలకింద తాలూకా పేరు ఉంటుంది. వరంగల్ జిల్లాలో ఉన్న 142శాసనాలు దిగువ తెలిపిన అరవైనా లుగు (64)  గ్రామాలల్లో లభించాయి. అత్యధిక శాసనాలు వరంగల్ తాలూకాలో ఉన్నాయి. అందులోనూ ఒక వరంగల్

కోటలోనే దాదాపు ఇరవై (20) శాసనాలున్నాయి, హనుమకొండలో పదిహేను (15) శాసనాల లభించాయి.

ఆ యా శాసనాల వివరాలను తెలుసుకున్న తర్వాత శాసనాలలోని సంవత్సరాల గురించి తెలుసుకుందాం.

శాసనాల వివరాలు:

అకారాది క్రమం ప్రకారం 63 గ్రామాలు – 142శాసనాలు

1)            అయ్యనవోలు     (శా.సం. 23, 103)

2)            అశోక్ నగర్                 (శా.సం.116)

3)            ఆకునూరు                 (శా.సం.3,37)

4)            ఇంగుర్తి           (శా.సం. 49, 59, 60. 76,106)

5)            ఉరుసుగుట్ట                (శా.సం. 99, 100)

6)            కంఠఆత్మకూరు   (శా.సం.75)

7)            కందికొండ                  (శా.సం. 194,105)

8)            కాజీపేట           (శా.సం. 1,4,15)

9)            కుందవరం                  (శా.సం. 58)

10)కుమరపల్లి              (శా.సం. 13)

11) కొండపర్తి               (శా.సం. 48, 142)

12) కొరవి                   (శా.సం.6,137,138, 139, 140)

13) కొలనుపల్లి    (శా.సం. 87,88)

14) గిర్మాజిపేట   (శా.సం. 61,93)

15) గుండాల      (శా.సం. 78, 117)

17) గుర్జాల                       (శా.సం. 32)

18) గూడూరు              (శా.సం. 27)

19) గోబిచెర్ల       (శా.సం. 120, 121,122)

20) గోవిందపురం (శా.సం. 26)

21) ఘనపూర్              (శా.సం. 82,114,115 )

22) చిట్యాలపాడు (శా.సం. 52)

23) చీర్యాల                 (శా.సం. 112,133)

24) జఫర్ ఘడ్             (శా.సం. 2)

25) తాటికొండ              (శా.సం. 30)

26) డిచ్చకుంట   (శా.సం. 55,56)

27) ధర్మారావుపేట         (శా.సం. 69)

28) ధర్మసాగర్             (శా.సం. 74)

29) నరసం పేట            (శా.సం. 16)

30) నర్సింలుపేట      ( శా.సం. 9)

31) నవాబుపేట   (శా.సం. 5,134)

32) నారాయణగిరి (శా.సం.     10,135,136)

33) నిడిగొండ     (శా.సం. 7.17,57)

34) నీలకుర్తి                (శా.సం. 77)

35) పర్కాల                (శా.సం.81)

36) పాకాల                 (శా.సం. 67)

36) పాకాల                 (శా.సం. 67)

37) పాలంపేట.  (శా.సం. 50, 79)

38) పెంబర్తి                 (శా.సం. 126)

39) పెద్దాపూర్              (శా.సం. 125)

40) పొన్నవోలు             (శా.సం. 10)

41) బనాజిపేట              (శా.సం. 14)

42) బెక్కల్లు       (శా.సం. 20,38,42)

43) బైరాన్పల్లి               (శా.సం. 18,19)

44) మచ్చపురం (శా.సం. 51,54)

45) మట్టెవాడ (శా.సం. 33,68,130)

46) మహబూబాద్         (శా.సం.84,90)

47) మాటేడు(శా.సం. 24, 25,86)

48) ముప్పవరం            (శా.సం. 70)

49) మేడపల్లి(శా.సం.21,118,119)

50) మొగలిచెర్ల    (శా.సం. 123,124)

51) మొరిపిరాల            (శా.సం. 40)

52) యెల్లంపేట             (శా.సం. 39)

53) యెల్కుర్తి     (శా.సం. 73,91)

54) రాంపూర్               (శా.సం. 85)

55) రాఘవాపురం          (శా.సం. 11)

56) రామన్నపేట           (శా.సం. 53)

57) రాయపర్తి     (శా.సం. 66, 83)

58) రాజులకొత్తపల్లి          (శా.సం. 92)

59) వరంగల్కోట శాసనాలు మొత్తం = 20

(3.30. 34,41,46,47,62,63,65,71,89,95, 96, 97, 98, 102, 108, 109, 111,131,132,141 =

20శాసనాలు

60) వర్దన్నపేట             (శా.సం. 72)

61) వెంకటాపురం (శా.సం. 31)

62) శామీర్ పేట            (శా.సం. 98)

63) సాయంపేట            (శా.సం. 110)

64) హన్మకొండ             (శా.సంఖ్యలు)

హన్మకొండశాసనాలు మొత్తం = 15 (శా.సం. 22, 23, 29, 35, 36, 43, 44,45,80,94,101,113,127, 128, 129).

శాసనాలుతాలూకాలు:

ఈ శాసనాలను తాలూకాల పరంగా విభజించిచూస్తే, అత్యధికంగా 72శాసనాలు వరంగల్లు తాలూకా లో లభించాయి. 23శాసనాలు మహబూబాబాద్ తాలూకాలో, 19శాసనాలు జనగాంతాలూకాలో, 15శాసనాలు నరసంపేట తాలూకాలో, 9శాసనాలు ములుగు తాలూకాలో, మూడు (3) శాసనాలు పర్కాలలో లభించాయి. ఒకే ఒక శాసనానికి రామన్నపేటశాసనం (53) తాలూకా పేరు లేకుండా ఉన్నది.

శాసనాలు – గ్రామాలు

శాసనాలను గ్రామాలపరంగా చూసినపుడు అ) అత్యధిక శాసనాలున్న గ్రామాలు, ఆ) ఐదు శాసనాలు ఉన్న గ్రామాలు, ఇ) మూడుశాసనాలున్న గ్రామాలు, ఈ) రెండు శాసనాలున్న గ్రామాలు, ఉ) ఒక శాసనమున్న గ్రామాలు అని విభజించవచ్చు.

ఈ విభజన వల్ల ఆయా గ్రామాల వైశిష్ట్యం, గ్రామాల ప్రాచీనత, ఆ యా గ్రామాలలో ఉన్న వ్యక్తులు, జరిగిన సంఘటనలు,వ్యక్తులఇంటిపేర్లు, వృత్తులఆపాధాన్యత, వారి కిచ్చిన లేదా పొందిన హక్కులు మొదలైన అంశాలు, వాటి ప్రాచీనతలు, ప్రాముఖ్యతలు తెలుస్తాయి.

అ) అత్యధిక శాసానాలున్న గ్రామాలు:

20 శాసనాలు – వరంగల్ కోట

(8.30.34,41,46,47,62,63,65,89,95,96, 97, 98, 102,108,109,111,131,132,141)-

వరంగల్ తాలూకా

15 శాసనాలు: హనుమకొండ

శా. సం. 22, 28, 29, 35, 36, 43, 44, 45,80, 94, 113,127, 128, 129 – వరంగల్ తాలూకా

ఆ) ఐదు శాసనాలు:గ్రామాలు:

కొరవి    (శా.సం. 6,137,138, 139, 140) మహబూబాబాద్ తాలూకా

ఇనుగుర్తి (49, 59, 60,76,106) మహబూబబాద్ తాలూకా

ఇ) మూడు శాసనాలున్న గ్రామాలు:

1) నిడిగొండ (శా.సం. 7,17,57) జనగాంతాలూకా

2) చేర్యాల(శా.సం. 8,112,133) జనగాంతాలూకా

3) బెక్కల్లు (శా.సం. 20,38,42) జనగాం తాలూకా

1) మాటేడు (శా.సం. 24, 25, 86)                     మహబూబాబాద్ తాలూకా

2) నర్సింలుపేట (శా.సం. 107,135,136)          మహబూబాబాద్ తాలూకా

1) మేడపల్లి       (శా.సం.21,118,119)                          నరసంపేటతాలూకా

1) ఖాజీపేట       (శా.సం. 1,3,15)                                  వరంగల్ తాలూకా

2) మట్టెవాడ      (శా.సం. 33, 68, 130)                         వరంగల్అలూకా

3) గోబిచెర్ల        (శా.సం. 120,121,122)                      వరంగల్అలూకా

ఈ) రెండు శాసనాలున్న గ్రామాలు:

1) ఆకునూరు(శా.సం. 3,37) జనగాంతాలూకా

2) నవాబుపేట (శా. సం. 5,134) జనగాంతాలూకా

3) బైరాన్ పల్లి     (శా.సం. 18,19) జనగాంతాలూకా

1) మహబూబాబాద్ (శా. సం. 84,90) మహబూబాబాద్లోలూకా

2) కందికొండ(శా.సం. 104,105) మహబూబాబాద్ లూకా

1)            పాలంపేట (శా.సం. 50, 79)               ములుగు తాలూకా

2)            మాచపురం (శా.సం. 51,54)            ములుగు తాలూకా

1)            గుండాల (శా.సం. 78,117) నరసంపేట తాలూకా

2) దిచ్చకుంట     (శా.సం. 55,56) నరసంపేట తాలూకా

1) మొగిలిచెర్ల     (శా.సం. 123, 124) వరంగల్ తాలూకా

2) అయ్యనవోలు (శా.సం. 23,103) వరంగల్ తాలూకా

3) ఉరుసుగుట్ట   (శా.సం. 99,100) వరంగల్ తాలూకా

4) కొండపర్తి       (శా.సం. 48,142) వరంగల్ తాలూకా

5) రాయపర్తి      (శా.సం. 66, 83) వరంగల్ తాలూకా

6) కొలనుపల్లి     (శా.సం. 87,88) వరంగల్ తాలూకా

7) యెల్కుర్తి      (శా.సం. 73,91) వరంగల్ తాలూకా

8) గిర్మాజిపేట     (శా. సం. 61,93) వరంగల్ తాలూకా

ఉ) ఒక్క శాసనమున్న గ్రామాలు

1) శామీర్పేట     (శా.సం. 12) జనగాంతాలూకా

2) గూడూరు      (శా.సం. 27 ) జనగాంతాలూకా

3) కుందవరం     (శా.సం. 58) జనగాంతాలూకా

4) పెంబర్తి         (శా.సం. 126) జనగాంతాలూకా

1) ఎల్లంపేట       (శా.సం. 39) మహబూబాబాద్లూకా

2) నీలకుర్తి        (శా.సం. 77) మహబూబాబాద్లూకా

3) రాజులకొత్తపల్లి (శా.సం. 92) మహబూబాబాద్లూకా

1)            వెంకటాపూర్ (శా.సం. 31) ములుగు తాలూకా

2)            చిట్యాలపాడు (శా.సం.52) ములుగు తాలూకా

1) ఖాన్ఆత్మకూర్ (శా.సం. 75) పర్కాల తాలూకా

2) పర్కాల (శా.సం.81) పర్కాల తాలూకా

3) సాయంపేట (శా. సం.110) పర్కాల తాలూకా

1) ధర్మారావుపేట (శా.సం. 69) నరసంపేట తాలూకా

2) రాంపూర్       (శా.సం.85) నరసంపేట తాలూకా

3) అశోక్ నగర్    (శా.సం. 116) నరసంపేట తాలూకా

4) గుర్జాల         (శా.సం. 32) నరసంపేట తాలూకా

5) పాకాల         (శా.సం. 67) నరసంపేట తాలూకా

6) బానాజిపేట     (శా.సం. 14) నరసంపేట తాలూకా

7) నరసంపేట (శా.సం. 16) నరసంపేట తాలూకా

8) గోవిందపురం (శా.సం. 26) నరసంపేట తాలూకా

1)            రామన్నపేట (శా.సం.53) తాలూకా పేరు లేదు

1) జాఫర్ ఘడ్ (శా.సం. 2) వరంగల్ తాలూకా

2) నారాయణగిరి (శా.సం. 9) వరంగల్ తాలూకా

3) పున్నవోలు (శా.సం. 10) వరంగల్ తాలూకా

4) రాఘవపురం  (శా.సం.11) వరంగల్ తాలూకా

5) కుమర్పల్లి      (శా.సం. 13) వరంగల్ తాలూకా

6)పెద్దాపూర్       (శా.సం. 125) వరంగల్ తాలూకా

7) సిద్ధేశ్వరగుట్టహనుమకొండ (శా.సం.101) వరంగల్ తాలూకా

8) మొరిపిరాల (శా.సం. 40) వరంగల్ తాలూకా)

9) ఖుషీమహల్ వరంగల్ (శా.సం.71) వరంగల్ తాలూకా

10) వర్ధన్నపేట (శా.సం. 72) వరంగల్ తాలూకా

11) ధర్మసాగర్ (శా.సం. 74) వరంగల్ తాలూకా

12) ముప్పవరం (శా.సం. 70) వరంగల్ తాలూకా

13) తాటికొండ (శా.సం. 30) వరంగల్ తాలూకా

శాసనాలు – సంవత్సరాలు

ఈ నూటనలభైరెండు(142) శాసనాలలో 87 శాసనాలకు సంవత్సరాలు లేవు. ఇక మిగిలినవి 55 శాసనాలు. అందులో ఒక శాసనంలో శక సంవత్సరం గాకుండా కలియుగసంవత్సరాన్ని పేర్కొన్నారు, శక సం వత్సరం పేర్కొనలేదు.

ఇక మిగిలిన 54శాసనాల్లో కొన్నిట్లో కేవలం తెలుగు అంకెల్లో శక సంవత్సరాన్ని పేర్కొన్నారు. ఇలా ఇలా రకరకాల విభజనలు పోగా పహేను (15) శాసనాలలోని సంవత్సరాలకు ‘సాంకేతిక పరిభాష’ను వాడార 3. అందులోనూ ఒకటి శిథిలరూపంలో ఉంది. ఇక మిగిలిన పద్నాలుగు 14) శాసనాలు స్పష్టంగా ‘సాంకేతిక పరిభాష’లో ఉన్నాయి.

మిగిలిన 54శాసనాలలో కొన్నిటిలో శకసంవత్సరం గాకుండా చాళుక్యవిక్రమశకం లేదా ఆయా రాజుల పరిపాలనా కాలాన్ని(సంవత్సరాన్ని) పేర్కొన్నారు. కొన్నిటిలో చాళుక్యవిక్రమశకం మరియు శక సంవత్స రాన్ని తెలుగుఅంకెల్లో పేర్కొన్నారు.

కొన్నిట్లో కేవలం శక సంవత్సరాన్ని తెలుగు అంకెల్లో పేర్కొన్నారు. ఇలా ఇలా రకరకాల విభజనలు పోగా పదిహేను(15) శాసనాల్లో సంవత్సరాలకు ‘సాంకేతిక పరిభాష’ను వాడారు. అందులోనూ ఒకటి శిథిల రూపంలో ఉంది. ఇక మిగిలిన పద్నాలుగు 14) శాసనాలు స్పష్టంగా ‘సాంకేతిక పరిభాష’లో ఉన్నాయి. ఈ వ్యాసంలో ఆ పద్నాలుగు(14) శాసనాల సాంకేతికపరిభాష గురించి, సంవత్సరాల గురించి వివరించడం జరిగింది.

ఈ పరిభాషను కుడి నుండి ఎడమకు చదవాలి, రాయాలి. అలా వచ్చిన శక సంవత్సరానికి 78 కలిపి తే వచ్చేది (కామన్ ఎరా = సి ఇ). ఇప్పుడు మనం వాడుకుంటున్న సాధారణ సంవత్సరం అంటే క్రీ.శ. వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు-సంవత్సరాలు-సాంకేతిక పరిభాష:

1.సముద్ర పుర భేందుమితే శకాబ్దే

(మేడిపల్లిశాసనం.21, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 52)

సముద్రం  = 4

పుర     = 3

 ఖ      =  ఆకాశం=  0

ఇందు=చంద్రుడు= 1

శక సంవత్సరం 1034, క్రీ.శ. 1112

2. సక(శక)మహీపాలాబ్దనికరంబు నయజలనిధినభోవిధు సంఖ్య (మాటేడు శాసనం. 24, వరంగల్ జిల్లా

శాసనాలు, పుట. 68

నయ = కండ్లు =  2

జలనిధి=సముద్రం=4

నభ = ఆకాశం = శూన్యం = సున్న (0)

విధు = చంద్రుడు =

శక సంవత్సరం 1042, క్రీ.శ. 1120

3. రత్నాంబోధి వియత్శశాంక గత శాకాబ్దే

(గోవిందపురం శాసనం. 26, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు,పుట. 74)

రత్నం = త్రిరత్నాలు= 3

(బుద్ధం, ధర్మం, సంఘం శరణం గచ్ఛామి)

అంబోధి = సముద్రం= 4

వియత్ = ఆకాశం= 0

శశాంక=చంద్రుడు= 1

శక సంవత్సరం 1043, క్రీ.శ. 1121

4. శాకాబ్దే తత్వరురదైరిమతిమతి రుధిరోద్గారి

(కొండవర్తి శాసనం. 48, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట.136)

తత్వ = పంచభూత తత్త్వాలు (5×5) = 25

రుద్రైః = ఏకాదశ రుద్రులు = 11

శక సంవత్సరం 1125, క్రీ.శ.1203

5. శాక్యేహ్యర్కేందు సంఖ్యే

(ఇనుగుర్తి శాసనం. 49. వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట.141)

అహి =నాగులు  = 8

అర్క = సూర్యుడు = 12

ఇందు = చంద్రుడు =1

శక సంవత్సరం 1128, క్రీ.శ.1206

6. శరలోకేందు భూసంఖ్యే శాకాబ్దే|

(పాలంపేట శాసనం. 50, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 149)

శర = మన్మథుని బాణాలు = 5

లోక = త్రిలోకాలు =3

ఇందు = చంద్రుడు = 1

భూ = భూమి =1

శక సంవత్సరం 1135, క్రీ.శ.1213

7. శరలోకేందు భూసంఖ్యే శాకాబ్దే

(చిట్యాలపాడు శాసనం. 52, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 156)

శర = మన్మథుని బాణాలు = 5

లోక = త్రిలోకాలు  =3

ఇందు = చంద్రుడు = 1

భూ = భూమి =1

శక సంవత్సరం 1135, క్రీ.శ.1213

8. చంద్రాబ్ధీశమితే ప్రమాధిని శకస్యాబ్ధౌ

(నిడిగొండ శాసనం. వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట.171)

చంద్ర = చంద్రుడు = 1

అభి= సముద్రం  =4

ఈశ = ఈశులు = 11

శక సంవత్సరం 1141, క్రీ.శ.1219

9. ప్రమాధిని శకస్యాబ్దే, (త్ర ——) శిథిలం

(కుందవరం శాసనం, 58, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 176)

10. రామాబ్ధి రుద్రగణితే శాకేబ్దే వృషసంజ్ఞకే|

(ఇంగుర్తి శాసనం. 59, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 176)

రామ= ముగ్గురు రాముళ్లు = 3

అబ్ధి = సముద్రం = 4        

రుద్ర=ఏకాదశరుద్రులు = 11

శక సంవత్సరం 1143, క్రీ.శ. 1

11. నేత్ర రసేందు భూ పరిమితే శాకాబ్దకే

(కొండపర్తి శాసనం. 64, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 198)

నేత్ర = కండ్లు=2

రస = ఆరు రసాలు= 6

ఇందు = చందుడ్రు= 1

భూ= భూమి= 1

శక సంవత్సరం 1162, క్రీ.శ.1240 – 1

12. శాకాబ్దే గిరి తర్క భూ శశి మితే

(వరంగల్కోటశాసనం. 65, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 2000)

గిరి=  సప్తగిరులు= 7

తర్క= ఆరు శాస్త్రాలు= 6

భూ= భూమి= 1

శశి =చందుడ్రు= 1

శక సంవత్సరం 1167, క్రీ.శ. 1245

13. శాకాబ్దే శశినంద భాస్కరమితే

(అయనవోలుశాసనం. 103, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 273)

శశి = చంద్రుడు   = 1

నంద =  నందులు          = 9

భాస్కర = సూర్యుడు = 12

(ద్వాదశ ఆదిత్యులు)

శక సంవత్సరం 1291, క్రీ.శ.1369

14. శాకేద్రి రంధ్ర నేత్రేందు సంఖ్యే రాక్షసహాయనే

(కందికొండశాసనం. 104, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 279)

అద్రి=  పర్వతాలు =7

 రంధ్ర = మానవశరీరంలోని రంధ్రాలు= 9

నేత్ర = కండ్లు

ఇందు= చందుడ్రు =  1

శక సంవత్సరం 1297, క్రీ.శ.1375,

15. శాకాబ్దే తత్త్వ దేవవ్రజి(జ) విభుగణితే రక్తసంవామి వర్షే (వరంగల్కోటశాసనం. 111, వరంగల్ జిల్లా శాసనాలు, పుట. 291)

తత్త్వ = పంచభూత తత్వాలు = 25

దేవ=    4

ప్రజి= కృష్ణుడు    =1

శక సంవత్సరం 1425, క్రీ.శ. 1504,

వరంగల్ జిల్లాలోని పై శాసనాలను పరిశీలించినపుడు క్రీ.శ.12వ శతాబ్దపు ప్రారంభ కాలం నుండి అంటే పావులూరిమల్లన కాలం నుండి క్రీ.శ.14వ శతాబ్ది అంతం వరకు దాదాపు మూడు శతాబ్దాలు శాసనాల లో ఈ సాంకేతిక పరిభాషను వాడినట్టు తెలుస్తున్నది.

(ఈ వ్యాసం ఇంతకు ముందు వ్యాసానికి పొడిగింపు అని గమనించగలరు)

ఎలనాగ సాహితీ ప్రియులకు చిరపరిచితమైన పేరు .పుట్టిన ఊరు లోని సగం, ఇంటి పేరులోని సగాన్ని తీసుకొని ‘ఎలనాగ’ కలం పేరుగా చేసుకుని సాహితీ వినీలాకాశంలో ధ్రువతారలా ప్రకాశిస్తున్న బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి. వృత్తి ధన్వంతరీతత్వం, ప్రవృత్తి సాహితీ సేద్యం, రెండింటినీ సమన్వయం చేసుకుంటూ ముందుకు సాగిన అక్షర కృషీవలుడు.

      కరీంనగర్ కు కూతవేటు దూరంలోని ఎలగందుల వీరి జన్మస్థానం .తల్లిదండ్రులు నాగరాజు తిరుమలయ్య ,రంగమ్మ గార్లు. వీరి అన్నయ్య శ్రీ నాగరాజు రామస్వామి ప్రముఖ సాహితీవేత్త కాగా తమ్ముడు డాక్టర్ నాగరాజు రవీందర్ సంస్కృతం, పద్య రచనల్లో దిట్ట.

        ఎలనాగ గారు వైద్య విద్యను అభ్యసించి, కొంతకాలం నైజీరియా లో ఉద్యోగం చేసి, ఇండియా  తిరిగి వచ్చి వైద్య విధానపరిషత్తు లో వివిధ స్థాయిల లో బాధ్యతలు నిర్వర్తించి రాష్ట్ర స్థాయి అధికారిగా పదవీవిరమణ చేసారు.

            పువ్వు పుట్టగానే పరిమళిస్తుందన్న నానుడి అక్షరసత్యం అంటూ బాల్యంలోనే అబ్బిన  కవన సురభిళానికి ప్రతీకగా కరీంనగర్ నుండి వెలువడ్డ ‘గౌతమి’ పత్రికలో వీరి తొలి కవిత ప్రచురితమైంది. మెడిసిన్ అభ్యసించే సమయంలో భారతి, కృష్ణా పత్రిక ,స్రవంతి, ఆంధ్ర ప్రభ,తరుణ  పొలికేక, విపుల మొదలైన పత్రికల్లో వీరి రచనలు ప్రచురితమయ్యాయి.   అప్పటినుండి వెనుతిరిగిచూడకుండా సాహిత్యంలో కృషి చేస్తూనే ఉన్నారు. నైజీరియాలో వైద్యుడిగా సేవలు అందిస్తూనే తీరిక వేళల్లో ఆంగ్ల సాహిత్యాన్ని ఎక్కువగా చదివి పట్టు సాధించారు. ఆంగ్ల పదాలకు అర్ధాలు వెతికే పనిలో  డిక్షనరీకి ఎంతో సమయాన్ని కేటాయించి  మరీ చదివేవారు. సోమర్సెట్ మామ్ రచనలను చదివి ప్రభావితమయ్యానని చెప్పే వీరు  ‘The Alien Corn ‘ నవలికను తెలుగులో ‘కలుపుమొక్క’ గా అనువదించారు. ఇది 2005లో అచ్చయింది. అప్పటివరకు చేసిన రచనలన్నీ నాగరాజు సురేంద్ర పేరుతో చేసినవి కాగా 2009 నుండి’ ఎలనాగ’ కలం పేరుతో రాయడం మొదలెట్టారు.    

         ఎన్నో ప్రక్రియల్ని సృజించినా కవిత్వం, అనువాదాలను ఎక్కువగా ఇష్టపడతానంటారు. వచనం రాయడంలో నైపుణ్యం ,ఆకర్షణీయత రెండు ప్రధానమంటారు. అనువాదం ఓ ‘గొప్ప కళ’ దాన్ని తపస్సులా భావించి సాధన చేయాలి. మూల భాష ,లక్ష్య భాషలపై సరైన పట్టుండాలని, పొందికైన పదాలకు భావ సౌందర్యం తోడైతే రచన అందమైన ఆకృతిదాలుస్తుందని వీరి అభిప్రాయం .తెలుగు ఇంగ్లీష్ భాషల్లో సమానమైన పట్టు ఉండడంతో తెలుగు నుండి ఆంగ్లంలోకి ఆంగ్లం నుండి తెలుగులోకి ఎన్నో పుస్తకాలు అనువదించారు .

        వచనాన్ని అనువదించడం సులభమని కొందరి అభిప్రాయం, నాకైతే కవిత్వానువాదమే సులభతరమని అనిపిస్తుంది. బహుశా కవిని కావడమే కారణమేమో అంటారు. అనువాద రచనల్లో స్వేచ్ఛ తక్కువే కానీ ఇరు ప్రాంతాల సంస్కృతీసాంప్రదాయాలు  ఒకరివొకరికి చేరు వౌతాయనేది వీరి భావన .ఆ ప్రాంత ప్రజల శైలి ,నైపుణ్యాలపై స్పష్టమైన అవగాహన ఏర్పడుతుందంటారు. అనువాద రచనలు చాలా తక్కువ. తెలుగు నుండి ఆంగ్లంలోకి అనువాదాలు చాలా తక్కువ జరిగాయి. ప్రోత్సాహలేమి ప్రధాన కారణమని పేర్కొన్నారు. జాతీయాలకు ఆంగ్ల పదాలు దొరకవు ,అటువంటి సందర్భాల్లో ఆ పరదాలను ఆంగ్లంలో పెట్టి,  క్రింద ఫుట్ నోట్స్ లో వివరిస్తానంటారు. ఉదాహరణ : బొడ్రాయి బతుకమ్మ మొదలైనవి.

  కాళోజీ ,దాశరథి ,వట్టికోట ఆళ్వారు స్వామి ,అమ్మంగి వేణుగోపాల్ గార్ల రచనల్ని ఆంగ్లంలోకి తర్జుమా చేశారు. వీరు తమ పుస్తకాలకు పెట్టే శీర్షికల్లో ఎంతో భావ సౌందర్యం కనిపిస్తుంది.

‘నుడి క్రీడ ‘గళ్ళ నుడికట్టుకు ఎంతోమంది ప్రభావితులయ్యారు. ఒక ప్రముఖ పాఠశాల యాజమాన్యం తమ విద్యార్థుల కోసం కొన్ని పుస్తకాలను తెప్పించి వారి తెలివికి పదునుపెట్టించారు అనడంలో అతిశయం లేదు.     శాస్త్రీయ సంగీతం పై మక్కువ, అవగాహనలతో శాస్త్రీయ సంగీతంపై 28 కవితలు,

సంగీతజ్ఞులపై 33 వ్యాసాలతో Memorable Melody Makers and Other Poems on Music అనే గ్రంథాన్ని రాశారు. ఇది కాకుండా అదనంగా సంగీతం మీద సంగీత విద్వాంసుల మీద తెలుగులో ఎన్నో కవితలు, వ్యాసాలు రాశారు.

    వీరి మొదటి ప్రచురణాసంకలనం ‘వాగంకురాలు’ . తెలుగులో 16 స్వతంత్ర రచనలు, ఆంగ్లంలో 2 స్వతంత్ర రచనలు,ఇంగ్లీషు -తెలుగు అనువాదాలు -10, తెలుగు-ఇంగ్లీషు అనువాదాలు- 9 చేశారు, మొత్తం 37 పుస్తకాలు వెలువరించారు.

 ఆంగ్లంలో రచించిన ‘Dazzlers’ కవితా సంపుటిని ,Kolkata Literary Carnival లో ‘ఉకియోటో’ సంస్థ ప్రచురించి ‘,poet of the year 2023 ‘అంతర్జాతీయ పురస్కారం  అందించడమే కాకుండా ఏడు ప్రపంచ భాషల్లోకి  అనువదించారు.

( ఫ్రెంచ్  ,చైనీస్, జర్మన్,టర్కిష్ ,రష్యన్, స్పానిష్,జాపనీస్ ) వీరి పుస్తకాన్ని 70 దేశాలకు పంపుతుందీసంస్థ.

       సరైన  పదాల అన్వేషణ ఓ తపస్సు లాంటిది .ఒక్కోసారి పదాల పొందిక ,అర్థాలకై నెలల తరబడి వెతుకులాడిన సందర్భాలు ఉన్నాయంటారు.  కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ కి చేసిన అనువాదాలు రెండే , మొదటిది పవన్. కె. వర్మ రాసిన Galib : The Man, The Times.గాలిబ్ : నాటి కాలం, కాగా రెండవది సైరన్ మిస్త్రి  రాసిన ‘Chronicle of corps bearer ‘ ‘శవాలు మోసే వాడి కథ’ . మూడవది ప్రచురణ దిశగా సాగుతోంది . గాలిబ్ – నాటి కాలం పుస్తకానికి (అనువాదంలో) కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు అందుకున్నారు. ఆ కాలపు సామాజిక ,రాజకీయాంశాలు గాలిబ్ ఆయన రాజకీయ, జీవిత విశేషాలు ,రచనా వ్యాసంగాల ఒడిదొడుకుల నేపథ్యంతో సాగే రచన ఇది. దీనిని పవన్ కె. వర్మ .ఆంగ్లంలో రచించారు.

    ‘మోర్సింగ్ మీద మాల్కౌస్ రాగం ‘ ఇది కొత్త రకం ప్రక్రియ. అచ్చం వచన కవితలా కనిపించే ఛందోబద్ధ పద్యాలుంటాయి.

పన్ ( pun) నీటి జల్లు :  శ్లేషాత్మక వాక్యాలు.

మేధామథనం : ప్రామాణిక గళ్ళ నుడికట్టు ,ఆధారాలు (వాక్యాలు) గ్రిడ్  (గడులు) లేకుండా రూపొందించారు.

19 శతాబ్దంలో పుట్టి ఫ్రాన్స్ లో ప్రాచుర్యం పొందిన’ పేరాగ్రాఫ్’ కవితా ప్రక్రియ, తెలుగులో రాసేవాళ్ళు అంతగా లేరని ఈ కవితారూపాన్ని ఎక్కువగా రాసి పాపులర్ చేశానంటారు . ‘Tempest Of Time ‘ పేరుతో కొండపల్లి నీహారిణి గారి

‘కాల ప్రభంజనం’ కవితా సంపుటిని 2022 లో ఆంగ్లంలోకి అనువదించారు.

       పాశ్చాత్తా సాహిత్యంలో శిల్ప సౌందర్యం అద్భుతం అంటూ ,లాటిన్ అమెరికా కథలు చదివేటప్పుడు నిజమనే భ్రాంతికి లోనవుతామన్నారు.

    వారి రచనల్లో కొన్ని పంక్తులు: పద్యపు మొక్కను పెంచుతుంటే విశేషణాల మిడతలు

గుంపులుగా వచ్చి వాలుతాయి వాటిని పారద్రోలకలపోతే

 పద్యపు మొక్కకు పచ్చదనం చేకూరదు –  అని చెప్పే వారిలో, చదువరులకు ఓ అక్షర హాలికుడు మనసులో మెదలక మానడు. సేద్యం చేసే రైతు ఎంత ఎరుకలో ఉండి సాగు చేస్తాడో అలాగే ఈయన కవన సేద్యం కూడా అంతే జాగరూకతతో చేస్తాడు.

ఇక వీరి జ్ఞాపకాలదొంతర  తిరిగేసినప్పుడు:

 పదవ తరగతిలో తెలుగు మాస్టారు రాజ శర్మ గారు శ్రీనాథునిపై వ్యాసం రాయమనగా పుస్తకంలోని కొన్ని పేరాల్లోని విషయాల్ని తీసుకుని సమాస భూయిష్టంగా రాయగా వారు మెచ్చుకొని ,అన్ని తరగతులు తిరిగి చదివి విద్యార్థులకు వినిపించారని చెప్తారు.

          ఇంకో సందర్భంలో సినారె అధ్యక్షతన వేములవాడలో జరిగిన కవి సమ్మేళనంలో ప్రౌఢభాషలో రాసిన ‘తారావిలాసం’ కవితను సమయాభావం వల్ల గబగబా  చదవడంతో చివరగా సినారె మెచ్చుకుంటూ , ఇదే కవిత నేను గాని చదివి ఉంటే సభ కరతాళ ధ్వనులతో మార్మోగేదని కితాబిచ్చారు అని అంటారు.    

        1975లో ఆకాశవాణి కవి సమ్మేళనంలో చదివిన కవిత విని భుజం తట్టి ,బాబూ ఇలాగే రాస్తూ ఉండండి అంటూ సీనియర్ దాశరథి గారు మెచ్చుకోవడం గుర్తు చేస్తారు.

       ఆదిలాబాద్ లో ఉన్నప్పుడు సామల సదాశివ మాస్టారు గారి సాంగత్యం ఎంతో స్ఫూర్తిదాయకమని  అప్పుడే సంగీతంపై మరింత ఆసక్తి కలిగిందని ఇలా ఎన్నో మధుర  జ్ఞాపకాలని   గుర్తు చేసుకుంటారు. 

     గాలిబ్  – నాటి కాలం  లోని కొన్ని పంక్తులు:

‘ నేను సలిపే సమరం పంజరంలో కూడా పుల్లలతో గూడుకట్టుకునే పక్షుల పోరాటం లాంటిది’ అంటాడు ‘ఓ నా హృదయమా దుఃఖ గీతాన్ని సైతం ఉపశమనముగా భావించు లేని పక్షంలో ఈ శరీరం ఎక్కడో ఒకనాడు ఇంద్రియ జ్ఞానం లేకుండా మొద్దుబారిపోతుంది ‘ అంటూ – సుఖదుఃఖాలను సమానంగా స్వీకరించమంటూ చేసే హితబోధ కనిపిస్తుంది .

కాశీలోని ధూళి స్వర్గపు కనుబొమల నడుమ కమనీయంగా మెరిసే సిందూరపు బొట్టు.. అంటూ

 కాశి క్షేత్ర వైభవాన్ని హృద్యంగా వర్ణించారు.

“ఈ ధనస్సులో బాణం లేదు

ఏ వేటగాడు వేట పనిలో లేడు

ఈ బంది ఖానా బతుకులో అంతటి సౌకర్యం ఉంది “

“ఓ గాలిబ్ నావ తీరానికి చేరినప్పుడు

నావికుని అధర్మం గురించి ఫిర్యాదు ఎందుకు

అంటూ తన శారీరక రుగ్మతలతో విసిగి అసంతృప్తిలో హృదయ వేదనను వెల్లడించే క్రమంలోని హృదయ ఘోష.

      ఇలా ఓ కవి హృదయాన్ని సరైన రీతిలో ఆవిష్కరించడం మరోకవికే  సాధ్యమౌతుందనేది అక్షరసత్యం.

  స్థానికంగా తగిన ప్రోత్సాహం లభించలేదనేవీరు, ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండివచ్చిన పురస్కారాలే ఎక్కువంటారు.

 వీరిని వరించిన పురస్కారాలు :

     1. Ukiyoto’s Poet of the year Award – 2023

      2. సోమ సుందరం పురస్కారం

       3. అద్దేపల్లి పురస్కారం

        4. జింక నాగరాజు పురస్కారం 

        (  అనువాదాలకు)

         5. తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం

            వారి కీర్తి పురస్కారం   

              (అనువాదాలకు )

       6. విశ్వ సాహితీ వారి

      పురస్కారం       

      7.  గిడుగు రామ్మూర్తి పంతులు

           పురస్కారం

       8.నెలవంక – నెమలీక  వారి              

 కలహంస పురస్కారం   ( రెండేండ్లు వరుసగా)

 9. కరీంనగర్ శాతవాహన విశ్వవిద్యాలయం వారి పురస్కారం.

భావోద్వేగం ఎక్కువైనప్పుడే మంచి కవితలు తన్నుకువస్తాయంటారు .తెలుగులో కవిత్వం రాయడం తగ్గించి ఆంగ్ల సాహిత్యం లోనే రాయాలని నిర్ణయించుకున్నానని చెప్పిన వీరు, మరీ భావోద్వేగం ఎక్కువైనప్పుడు తెలుగులో తప్పకుండా రాస్తానని చెప్పారు .వాసి గల కవిత్వం రాసే కొద్ది మంది కవుల కోసం ఫేస్బుక్ చూస్తానంటూ చెప్తారు.

     కవిగా, రచయితగా, విమర్శకుడిగా, అనువాదకుడిగా ఇన్ని ప్రక్రియల్లో చేసిన నిరంతర సాధనే వారిని కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పీఠంపై ఆసీనుడిని చేసిందనడంలో అతిశయోక్తి లేదు .వారు మరిన్ని మంచి రచనలు చేస్తూ, మరెన్నో పురస్కారాలు అందుకుంటూ, సాహిత్యాన్ని మరింత పరిపుష్టం చేయాలని ఆకాంక్షిస్తూ …

        అక్షరాభివాదం

విరించి కలానికి భారతి

పాళీని కూర్చగా

సారస్వత క్షేత్రంలో ఉదయించిన తెలుగు తేజం

సృజన పర్వతపు అధిరోహణ మెళకువల్ని ఆపోశన  పట్టి

అక్షర శిల్పాలకు మెరుగులద్ది  సుందరాకృతినిచ్చిన సాహితీశిల్పి

 స్వర ఝరులలోని సారాన్ని గ్రోలి నేర్పుతో సాహితీ సుసేద్యంలో అంకురార్పణ చేసిన అక్షర కృషీవలుడు

స్పృశించే అంశానికి

సృజనాత్మకత చేర్చి

 అందంగా మలచిన  శిల్పాలెన్నో !

పద కవిత మొదలు పద్య

 కవిత వరకు

ప్రక్రియలు ఎన్నింటనో

పరకాయ ప్రవేశం చేసిన

 భాషా సాహసికుడు

అనువాద కళకు

అక్షర సొబగులద్ది

 భాషాభిమానాన్ని విశ్వవ్యాప్తం చేసిన సాహితీ వైతాళికుడు

 వృత్తి ధన్వంతరీతత్వం

ప్రవృత్తి సాహితీమూర్తిమత్వం

సాహిత్య ‘గురుకులం’లో నిత్య పరిశోధకుడు

 వాగాడంబరమెరుగని

నిరాడంబర భాష్యకారుడు

( పితృసమానులైన ఎలనాగ గారికి                                

        చిరు కవితాసుమగుచ్ఛం)

(తెలంగాణా ప్రభుత్వం చేత ”కాళోజీ అవార్డు (2021)” అందుకున్న డా. పెన్నా శివరామకృష్ణ)

అతి సాధారణమైన వేషధారణ, చురుకైన చూపు, నిత్యచైతన్యశీలి, అలుపెరుగని సాహిత్య సృజనకారులు, తెలుగు సాహిత్యంలో వివిధ ప్రక్రియలలో ప్రయోగాలు చేసిన నిజమైన ప్రయోక్త. అతడే పెన్నా శివరామకృష్ణశర్మ. సాహితీ సృజనకారులకు, విమర్శకులకు తెలుగు సాహిత్యలోకంలో సుపరిచితమైన పేరు. వారు నల్గొండలో సహాధ్యాయి కావడం వలన, కొన్ని విషయాలు మీతో పంచుకోవాలని, వచన కవిత్వం, (తెలుగు) గజళ్ళు, రుబాయీలు, హైకూలు, విమర్శ గ్రంథాలు సమాంతరంగా సృష్టించి తెలుగు సాహిత్యంలో తనదైన స్థానాన్ని పరచుకున్న తెలంగాణా కవి శ్రీ పెన్నాగారు. నిరంతర చదువరి, సమసమాజాన్ని చాలా లోతుగా పరిశీలించి, వాచ్యంగా కాకుండా వ్యంగ్యంగా, ధ్వనిపూర్వకంగా విషయాలను వచన కవిత్వం ద్వారా తెలిపిన కవి. ఛంథ్శాస్త్రంలో, ఆలంకారిక శాస్త్రంలో నిష్ణాతులు, ఆంగ్ల, ఉర్దు సాహిత్య పరిచయం ఉన్నవారు.

అలల పడవలమీద, నిశ్శబ్దం నా మాతృక మొబబన కవితా సంపుటాలు వచన కవిత్వానికి గీటురాళ్ళుగా నిలుస్తాయి. దీపఖడ్గం కవితా సంపుటి వారి కవితా మాధుర్యానికి నిదర్శనాలు. రహస్య ద్వారం, దేశదేశాల హైకు – అన్న హైకూ ప్రక్రియా సామర్థ్యానికి ప్రతీకలు. ఆ తరువాత ఈనాడు హైకూలు రాస్తున్న కవులకు మార్గదర్శకులయ్యారు.

సాహిత్య విమర్శ ఎంతో ఇష్టంగా వారు ఎంచుకునే ప్రక్రియ. డిగ్రీ చదివే నాటికే ప్రాచీన సాహిత్యంతో పాటు, ఆధునిక సాహిత్యాన్ని ఆసాంతం చదివారు. శేషేంద్ర, ఆరుద్ర, శ్రీశ్రీ, సినారే, శివారెడ్డిల కవిత్వాలను, వ్యక్తిత్వాలను చదివినవారు. వారు శేషేంద్ర కవిత్వానుశీలనం’ పేరుతో పరిశోధన గ్రంథాన్ని వెలువరించారు. రచనలద్వారా వారి వ్యక్తిత్వాన్ని ఆవిష్కరించారు. సినారే కవిత్వాన్ని, శివారెడ్డి కవిత్వాన్ని తన ఆలోచనాలోచనలతో పరిశీలించారు.

ఈ మధ్య 2017, 2020లలో గోరటి వెంకన్న కవితా పరామర్శ, ఎన్‌. గోపీ తత్త్వవివేచన అనే సాహిత్య విమర్శను వెలయించారు. వచన కవిత – ఆలంకారికలు (2018లో) వచన కవిత్వంలో పదచిత్రాలు, భావచిత్రాలు సాధారణంగా చెప్తారు. కానీ ఆలంకారికత గురించి విశ్లేషించడం పెన్నా పెన్ను విశేషం.

అలాగే సినారే విశ్వంభరలో ఆర్థయుక్తిని విశ్లేషించారు. గోరటి వెంకన్న గేయాల్లో సాహిత్యాన్ని లోకానికి చూపించారు.

వీటన్నింటికీ వేరవుతూ, కొన్ని ప్రక్రియలు విలక్షణంగా చేపట్టి కృతకృత్యులయ్యారు పెన్నా. వాటిలో ఉర్దూ మూలంగా తెలుగు భాషలోకి దాశరథి, సినారే వలన తెలుగులో కాలూనిన గజల్‌, రుబాయీ. వీటిని ఉర్దూ భాషా మాధుర్యాన్ని ఛందస్సు రీత్యా పూర్తిగా తెలుగులోకి తీసుకొచ్చిన కవి పెన్నా. గజళ్ళలో సల్లాపం, శిశిరవల్లకి కవిత్వం మనసుకు హత్తుకుంటాయి.

గజల్‌ కి ఒక ప్రత్యేకమైన ఛందస్సు, భావం, పదజాలం ఉంటాయి. ఇవన్నీ బాగా అవగాహన చేసుకుని, గజల్‌ ప్రక్రియని ఫలవంతం చేశారు. గజళ్ళు, రుబాయీలు విషయంలో ఏమైనా సందేహాలున్నప్పుడు వారి గురువులైన నోముల సత్యనారాయణ, సామల సదాశివ గార్లతో సంప్రదించి, రచనలు చేశారు.

ఈ షేర్‌ చూడండి-

ఎపుడూ కొనగోటనైన మీటబోకు నాతనువు,

అణువణువున నీపేరే మారుమోగిపోతుంది.         (29) ”సల్లాపం”

ప్రియుడు ఏకపక్షంగా ప్రియురాలి గురించి విరహంతో, తన ప్రేమను అద్భుతంగా తెలియచేయడమే.

గజల్‌. అదే మార్గంలోనే వారి గజల్‌ రచన సాగుతుంది.

‘నవ్వబోకు నా చెలియా’ నా వయసు ఆగిపోతుంది.

నీ నవ్వు ననుకరించాలని ఏరు ఆగిపోతుంది’.   అని అద్భుతంగా షేర్‌ రాసారు.

”శిశిర పల్లకి” నుండి మరొక షేర్‌

‘నిన్ను మరచిన నన్ను మరచుటె అనుచు తానే పలికెను

నను మరచిపొమ్మని తేలికగ’నే చెప్పివెళ్ళెను ప్రేమతో

నిను మరచిన నన్ను మరచినట్లే అన్న ప్రేయసి, మరచిపొమ్మని తనను తేలికగా చెప్పి వెళ్ళిందట. గజల్‌ కి చమత్కారం ప్రధానం, ఇలాంటి చమత్కారాలు వారి ఎన్నో షేర్లలో కన్పిస్తాయి.

‘ఆశ్రువంటే ఆణిముత్యమె, విలువ ఎరిగిన మంచిది.

ఒక్క బిందువు కూడ రెప్పను దాటనీయకు మిత్రమా!’

కన్నీటి కుండను గుండెలోనే దాచుకోమంటున్నాడు కవి. గజళ్ళలో అశ్రువు అనే పదం పలుమార్లు వస్తుంది.

ఇక రుబాయీల విషయానికి వస్తే, తెలంగాణా రుబాయీలు, అశ్రుధార రెండు ఉన్నాయి. తెలంగాణా ఉద్యమం ఊపందుకున్న సమయంలో రాసినది తెలంగాణా రుబాయీలు, అవి ఆ కాలానికి సరిపోయేవే. ”ఆశ్రుధార” 2021లో వచ్చిన రుబాయీల కవిత్వ పుస్తకం. ఇది కవిత్వపరంగా, రుబాయీ, లక్షణ పరంగా, భావపరంగా అద్భుతమైనది. ఇవి కాక గజళ్ళు, రుబాయీల పై లక్షణ గ్రంథాలనదగిన ”తెలుగు గజళ్ళు-రుబాయీలు, గజల్‌ సౌందర్యదర్శనం” కూడా గజళ్ళు, రుబాయీలు నేర్చుకునే వారికి మార్గదర్శక గ్రంథాలు, అశ్రుధార నుండి ఒక రుబాయీ.

”కనిపించే గాయమైతే తడమకనే తెలిసేది!

లోలోపల వేదన ఒక తలగడకే తెలిసేది!

అవ్యక్తపు ఆర్తులన్ని చితిదాకా అనాథలే!

సాంధ్య ఘోష అంతా ఒక పడమరకే తెలిసేది!”

మరొక రుబాయిలో చివరి రెండు పాదాలు

”కడదాకా అశ్రు అగ్ని గర్భ అక్షరమే!

భగ్నహృదయ శకలాలకు కడతీరం అయినది”

ఇలా విషాద మాధుర్యాన్ని రుబాయీల్లో ఒలకబోసారు.

ఇక ఎన్‌ గోపి కవితా తత్త్వవివేచన విమర్శ గ్రంథంవైపు చూస్తే. ప్రతి ఒక్క కవి మీదా పెన్నాగారికి ఒక ప్రత్యేకమైన అభిప్రాయం కనిపిస్తుంది. ఇది దానికి నిదర్శనం.

‘పాఠకుడు భావుకుడు.

కాలటం తెలిసిన కట్టెలాంటివాడు.

కరగడం తెలిసిన వెన్నలాంటి వాడు!

నేను రాసిన కవిత సగమే!

అతనికి అందినపుడే అది సంపూర్ణ కవిత!” – అంటారు గోపీ గారు.

దానికి పెన్నాగారి విమర్శ – ”కాలటం తెలిసిన కట్టెలాంటివాడు పాఠకుడు అని చెప్పడం భరతుని నిర్వచనాన్ని గుర్తుచేస్తాయి. ”యో ఆర్థో హృదయ సంవాదీ తస్య భావో రసోద్భవః| శరీరం వ్యాప్యతే తేన శుష్యం కాష్ట మివాగ్నినా” భరతుడు రసానుభవాన్ని ఎండుకటైకు అగ్ని వ్యాపించడంతో పోల్చాడు. ”కాలటం తెలియడం” లోనే భావుకత్వమూ, కావ్యానుశీలనానుభవమూ ఇమిడి ఉన్నాయి. అని తీర్మానిస్తారు పెన్నా నవ్యంగా చెప్పారు.

గోపీ అంటారు –

”కవి కావడంలో సుఖం లేదు.

అది నిత్యారుణమైన గుండెకోత” – అంటారు గోపి. దీనిని సాదరంగా ఆహ్వానిస్తారు పెన్నా, ఏదైనా గోపీ ఆశావాది అని, ప్రగతిశీల మానవతావాది, వచన కవిత్వాన్ని కొత్తదారుల్లో నడిపించినవాడు గోపీ యని పెన్నా సద్విమర్శ చేస్తారు.

ఇవే కాకుండా, కవితా సంకలనాలకు సంపాదకులుగా ఉన్నారు. తెలుగువారికే కాకుండా అందరికీ పనికొచ్చేట్లుగా ”రోజు రోజుకో చరిత్ర” ”జాతీయ అంతర్జాతీయ దినోత్సవాలు”, ”తారీఖుల్లో తెలంగాణ” వంటి సాధారణ ప్రజ్ఞకు సంబంధించిన విషయాలతో పుస్తకాలు రాసారు.

కవిత్వం – 12. సాహిత్య విమర్శ – 9. ఇతర రచనలు – 6. సహసంపాదకత్వం – 8. ఇలా వారి సాహిత్య ప్రస్థానం కొనసాగింది. ఇంకా కొనసాగుతుంది.

సాహిత్యంపై నిజమైన ప్రేమతో, నిజాయితీగా, నిబద్ధతతో రచనలు చేసే కొద్దిమంది రచయితల్లో, కవుల్లో డా. పెన్నా శివరామకృష్ణ గారు ఒకరు. ఎన్నో పురస్కారాలు వీరిని వరించాయి. ఇలా తెలుగు సాహిత్యంలో ప్రత్యేక స్థానాన్ని, ముఖ్యంగా ఆధునిక ప్రక్రియలలో తనదంటూ విశిష్ట స్థానాన్ని సంపాదించుకున్న ”పెన్నా” తెలంగాణా కవిగా, తెలంగాణా భాషాదినోత్సవం, కాళోజీ జయంతి సందర్భంగా కాళోజీ అవార్డును తెలంగాణా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ద్వారా పొందడం అభినందనీయం.

‘చిట్టి చిలకమ్మా! అమ్మ కొట్టిందా’ అనీ, ‘బుర్రుపిట్ట బుర్రుపిట్ట తుర్రుమన్నది’ అనీ, ‘కాకీ కాకీ కడవల కాకి’ అనీ మనం చిన్నతనంలో పాటలు పాడుకుంటూ పెరిగాం. నెమలీకలు పుస్తకాల్లో పెట్టుకొని మేతపెట్టడం, తూనీగ రెక్కలకు దారాలు కట్టి ఆడడం బాల్యపు తీపి గురుతులు. తన పిల్లలను తినేస్తున్న పాము పని బట్టడానికి రాణిగారి గొలుసుతెచ్చి పాము పుట్టలో పడేసిన కాకి కథ, గాలి వానకు పిచ్చుక కట్టుకున్న పిడకలిల్లు పడిపోయిందని చెప్పే కథ, వేటగాళ్ళ ఉచ్చులో ఎన్నో పక్షులకు సంబంధించిన కథలు చదువుకుంటూ పెరిగాం. ‘పిట్టపోరు పిట్టపోరు పిల్లి తీర్చినట్లు’, ‘ఎంగిలి చేత్తో కాకిని విసరడు’ వంటి సామెతలూ మన జీవితంలో భాగమే. ఇంటి ముందు వసారాలో పిచ్చుకల కోసం వరి కంకులు కట్టడం, ఇంటి చూరులో పిచ్చుకలు, పావురాలు పిల్లల కోసం గూళ్ళు కట్టుకుంటే వాటిని జాగ్రత్తగా చూడటం వంటివి మనకు పక్షులపై ఉన్న ప్రేమను తెలుపుతుంది. మన జీవితాలతో ఇంతగా మమేకమైన పక్షులు ఆధునిక ప్రపంచంలో అనేకానేక కారణాల వల్ల మనల్ని వీడి మాయమై పోతున్నాయి. పక్షుల గురించి కొన్ని విశేషాలు తెలుసుకుందాం.
పక్షుల వర్గీకరణను మొదటగా ‘ఫ్రాన్సిస్ విల్లగ్టీ’ మరియు ‘జాన్ రే’ అనే శాస్త్రవేత్తలు చేపట్టారు. 1676వ సంవత్సరంలో ఈ శాస్త్రవేత్తలు ‘ఆర్వితోలాగే’ అనే పుస్తకంలో పక్షుల గురించి వివరించారు. ఈ తర్వాత వచ్చిన ‘కారల్ లిన్నేయస్’ అనే శాస్త్రవేత్త 1758వ సంవత్సరంలో పక్షుల వర్గీకరణను ఆధునీకరించాడు. ఈ పక్షులు సరీసృపాల వారసులు. సరీసృపాలకు పక్షులకు చాలా దగ్గరి పోలికలుంటాయి. శిలాజాల చరిత్రను గమనిస్తే అతిపెద్ద సరీసృపాలైన డైనోసార్లు ఆహారం దొరకక విలుప్తమైపోయాయి. పాకే జీవులైన సరీసృపాల నుంచి రెక్కలున్న పక్షులు ఏర్పడ్డాయని తెలుస్తోంది. క్రస్టేషియన్ యుగంలో మొట్టమొదటగా పక్షులు అవతరించాయని తెలుస్తున్నది. క్రస్టేషియస్ యుగమంటే దాదాపు వంద మిలియన్ల సంవత్సరాలకు పూర్వమన్న మాట.
పక్షులు ‘ఏవ్స్’ విభాగానికి చెందినవి. రెక్కలు ఉండడం, ఆకాశంలో ఎగరగలగడం ప్రధాన లక్షణాలు. ఇవి నాలుగు గదుల గుండెను కలిగి ఉంటాయి. పళ్ళులేని ముక్కులున్న దవడలు గలిగిన జంతువులు ఇంకా ఇవి ఎండోదెర్మిక్ వర్టిబ్రేట్స్. వీటికి చాలా తేలికైన శరీరం, బలమైన అస్థిపంజరం ఉంటాయి. ఇవి గట్టి పెంకు గలిగిన గుడ్లను పెడతాయి. జీర్ణవ్యవస్థ, శ్వాస వ్యవస్థ కూడా వీటిలో ఎగరడానికి అనుకూలంగా పరిణామం చెంది ఉన్నాయి. ముందున్న రెండు కాళ్ళూ రెక్కలుగా పరిణామం చెందటం వలన, రెక్కలకున్న ఈకల్లో గాలి గదులుండటం వలన ఇవి ఎగర గలుగుతున్నాయి. సరీసృపాల నుంచి పక్షులు ఏర్పడ్డాయని అనుకున్నాం కదా! ఇవి అంతా ఒక్క రోజులోనో ఒక్క సంవత్సరంలోనో జరగదు కదా! పరిసరాలు, పరిస్థితులను బట్టి కొన్ని అంగాలను కోల్పోవటం, కొత్తగా కొన్నింటిని ఏర్పాటు చేసుకోవటం జరుగుతుంది. సరీసృపాలకు, పక్షులకు మధ్య వారధిలా ‘ఆర్కియాప్టెరిక్స్’ అనే జంతువు ఉండేది. దీనికి సరీసృపాల లక్షణాలు, పక్షుల లక్షణాలు రెండూ ఉంటాయి. ఇది పూర్తిగా ఆకాశంలో ఎగరలేదు. పళ్ళున్న దవడలు, పొడవైన ఎముకలున్న తోకలు కలిగి ఉంటాయి. ఇది సరీసృపాల లక్షణం.
పక్షులు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా వ్యాపించి ఉన్నాయి. సుమారు ఎనిమిది వేల జాతులన్నాయని తెలుస్తున్నది. వీటిలో 5 సెం.మీ పొడవున్న అతి చిన్న హమ్మింగ్ బర్డ్ నుంచి 9 ఫీట్ల పొడుగున్న అతి పెద్ద ఆస్ట్రిచ్ వరకు అన్ని రకాల పక్షులున్నాయి. కొన్ని పక్షులు చాలా తెలివి కలవి. అందులో చిలకలు, కొర్విడ్లు మొదలైనవి తెలివైన వాటికి ఉదాహరణగా నిలుస్తాయి. చాలా జాతుల పక్షులు సంవత్సరానికొకసారి చాలా చాలా దూరాలు వలస పోతుంటాయి. పక్షులు సంఘజీవులు. ఇవి సైగల ద్వారా, అరుపుల ద్వారా, పాటల ద్వారా తోటి పక్షులకు కావలసిన విషయాన్ని చేరవేస్తాయి. పక్షులు ఎంతో శ్రమకోర్చి పుల్లా పుడకా ఏరుకొచ్చి రకరకాల గూళ్ళను అల్లుకుంటాయి. అలా అల్లుకున్న గూళ్ళలో తమ పిల్లలను పెట్టుకుంటాయి. గుడ్లు పొదిగి పిల్లలైన తర్వాత చాలా జాగ్రత్తగా చూసుకుంటాయి పిల్ల పక్షుల్ని తల్లి పక్షులు. పక్షులు మనుష్యులతో కలసి బతుకుతాయి. మానవులకు ఆహారంగా ఉప యోగపడతాయి. వాటిని వేటాడే పిల్లులు, కుక్కల కన్నా పక్షులు మానవుల వల్లే ఎక్కువగా చనిపోతున్నాయి. 17వ శతాబ్దం నుంచి దాదాపు 120 నుండి 130 జాతుల పక్షులు అంతరించిపోయాయి. అంటే మానవుడు అభివృద్ధి బాట పట్టి నాగరికత వైపు అడుగులు వేస్తున్న సమయం నుండీ పక్షులు అంతరించి పోవటం మొదలయిందన్నమాట.
కొన్ని పక్షులు ఆర్థిక ప్రాముఖ్యాన్ని సంతరించుకున్నాయి. కోడి, బాతు వంటి వాటి గుడ్లు, మాంసం మానవులకు ఆహారంగా ఉపయోగపడుతున్నాయి. అంతేకాక పక్షుల ఈకలు కూడా టోపీలు, ఆభరణాల తయారీలో ఉపయోగపడతాయి. చిలకలు, పావురాలు వంటి పక్షులు పెంపుడు జంతువులుగా మానవుడితో సహజీవనం చేస్తాయి. పక్షుల పెంటను పొలాలకు ఎరువుగా ఉపయోగిస్తారు.

పూర్వ సామ్రాజ్యాలను కీర్తించడమో, రాజుల గాథలను చెప్పడమో అసలైన చరిత్రకాదు. సకల ప్రజల, సకల జాతి ప్రగతిని కోరుకున్న విషయాలు చెప్పేది చరిత్ర. ఈ ప్రజా చరిత్రలో అత్యంత మహత్తరమైన వ్యక్తి బీదవాడు. ఆ బీదల వైపు నిలబడిన వాడు అసలైన నాయకుడు. చారిత్రక పురుషుడు తన జీవితంలో ముఖ్యమైన కాలన్నంతా ప్రజాపక్షాన పోరాడిన నాయకుడు పెండ్యాల రాఘవరావు.ఆయనలో దేశభక్తి బీజాలు మొక్కౖెె మానై మహావృక్షమై ఫలాలందించే స్థాయికి ఎదిగాయి. ఆనాటి తెలంగాణా ప్రాంతమంతా చీకటిలో మ్రగ్గి ఉందన్నది రాఘవరావు తన చిన్న వయసులోనే గ్రహించి ప్రపంచ జ్ఞానాన్ని చారిత్రకాంశాలనీ, భారతదేశ ఆర్య సంస్కృతినీ అన్ని విషయాలను తెలుసుకున్నాడు. ఒక దేశం సునపంన్న దేశంగా ఎదగాలంటే అది సారవంతమైనదే కావాల్సిన అవసరం లేదనీ, స్వతంత్ర దేశం అయితే చాలుననీ గ్రహించాడు రాఘవరావు. మహాత్మాగాంధీ సత్యాగ్రహాలు చేయడం వీరిపై పెద్ద ప్రభావమే చూపింది. తాను కూడా వరంగల్లో నిరాహార దీక్ష చేసి, హరిజనోద్ధరణకు నడుకట్టాడు. మత మార్పిడి పై వచ్చిన తబ్లీగ్‌ ఉద్యమాన్ని అడ్డుకోవడం, వీటి వల్ల వచ్చిన ఆంక్షలను, ఎదుర్కోవడంతో రాఘవరావులో గట్టి నిర్ణాయకుడు ఉద్భవించాడు.

ఆనాటి సామాజిక వ్యవస్థలోని కుళ్ళు వ్యవస్థ అయిన అంటరానితనాన్ని ఎండగడ్తూ హరిజనులను ఇంట్లోకి తీసుకురావడం వారితో సహపంక్తి భోజనాలు చేయడం, దేవాలయ ప్రవేశంచేయడం, హరిజన స్త్రీలతో బతుకమ్మ ఆడించడం వంటివన్నీ రాఘవరావు ఎంతో దృఢ నిశ్చయంతో చేశారు. జాతీయోద్యమాలను అనుసరిస్తూ అత్యంత ప్రభావం చూపిన ఆర్య సమాజంలో, చేరడం సత్యాగ్రహోద్యమం, గ్రంథాలయోద్యమం, రైతు కూలీ పక్షాన నిలబడడం ఈ పోరాటాలలో అతని ప్రాణాలు తీయాలన్న ప్రయత్నాల నెదుర్కోవడం అన్నీ రాఘవరావు జీవితంలో ప్రముఖ ఘట్టాలే!కాంగ్రెస్‌ సత్యాగ్రాహిగా ఉండి జైలు జీవితాన్ని అనుభవించడం రాఘవరావులో అణగారి ఉన్న విప్లవవాదికి కొత్త భావాలు తోడైనవి. కమ్యూనిస్టు కార్యకర్తగా కాలక్రమంగా నాయకునిగా ఎదిగి ప్రజారాజ్యాన్ని చూడాలని సాయుధ వీరుడయ్యాడు.అజ్ఞాత జీవితంలో అనేక సంఘటనలు చవి చూశాడు. రజాకార్ల నెదుర్కొంటూ పోలీస్‌ ఆక్షన్‌ సమయంలో వీరోచిత పోరాటం చేశాడు. జాతీయ రాజకీయాలకు తోడు నిజాం గద్దె దిగడం, ఎన్నికలు రావడం, ప్రజాస్వామ్య పద్ధతిలో ప్రజాసేవ చేయాలనుకోవడం అన్ని పరిస్థితులననుసరించే జరిగినవి. పి.డి.ఎఫ్‌ ద్వారా ఎన్నికల్లో పాల్గొన్న విషయాలు ప్రజలు ఎంతో ఉత్సాహంగా చెప్పిన విషయాలెన్నో! ఆయన ఉపన్యాస ధోరణిని, వాక్కుపటిమనీ, కథలు కథలుగా చెప్పుకునేవారు ప్రజలు. ప్రత్యక్షంగా ఎన్నో తడవలు విన్న అనుభవాలు ఆ రోజుల్లో రికార్డు చేసుకోలేని పరిస్థితి. కాలం వేగంగా పరుగిస్తూ ఎన్నో సత్యాలను తనతో తీసుకెళ్ళింది.”అవి ఎమర్జన్సీ చీకటి రోజులు, రాజ్యమేలుతున్న కాలం. మహాసభానంతరం జనగామ జూనియర్‌ కళాశాల ప్రాంగణంలో జరిగిన బహిరంగ సభలో రావి నారాయణ రెడ్డి గారి ప్రసంగం తరువాత రాఘవరావుగారి ఉపన్యాసం వింటూ కాళోజీ ఏడుస్తూ చెట్టు క్రింద రాయిపై కూర్చున్నాడు. తర్వాత కాళోజీని ప్రసంగించమంటే ”రాఘవరావు ప్రసంగం తర్వాత నేను ఉపన్యసించడం అనవసరమని” కన్నీటితో జవాబు చెప్పి, వేదికపైకి రానే లేదు. స్వాతంత్రోద్యమ ఘట్టాలను ఆనాటి ప్రజల కడగండ్లను చెప్పుతుంటే సభికులు అచ్చెరువొందారు. రాఘవరావు గారి ప్రసంగం ఆ స్థాయిలో ఉండేదని చెప్పడానికే ఇది రాశాను. ఆ ఉపన్యాసం కొన్ని పత్రికలలో ప్రముఖంగానే వచ్చింది చాలా వాటితో పాటు అదికూడా మీకు లభ్యం కాలేదు.” అంటూ జనగామ నుండి కె. మాధవ రెడ్డిగారు వ్రాసిన ఉత్తరంలో ఉంది. 2007లో రాఘవరావుగారి 20వ వర్ధంతి సందర్భంగా ‘నా ప్రజాజీవితం’ పుస్తకావిష్కరణ చేసిన తర్వాత అందిన ఉత్తరం. రాఘవరావుగారు వ్రాసుకున్న అనుభవాలు కొన్ని, పెద్దల అభిప్రాయాలు కొన్ని ఉన్న ఆ పుస్తకాన్ని చదివి, ఆ పుస్తకం అసమగ్రంగా వుంది అంటూ ఎన్నో విషయాలను ఉటంకిస్తూ 18 పేజీల ఉత్తరం ఒకటి, 9 పేజీల ఉత్తరం మరొకటి వ్రాశారు. మాదవరెడ్డిగారు కొంతకాలం జిల్లా పార్టీ కమిటీ కార్యాలయ కార్యదర్శిగా పనిచేసి, రాఘవరావుగారిని దగ్గరినుండి చూసిన, పోరాటాల్లో ప్రత్యక్షంగా పాల్గొన్న అనుభవాలు ఆ ఉత్తరాలలో ప్రతి అక్షరంలోనూ కనిపిస్తున్నవి.ఎంతో శ్రమకోర్చి పుస్తకాన్ని అచ్చువేయిస్తే, తర్వాత చాలా విషయాలు తెలిశాయి. అది సమగ్రమైందికాదని తెలిసీ, అసలు విషయాలెన్నో వెలుగులోకి రాలేదనీ ఇంకా ఏదైనా చేయాలనీ సంకల్పం ధృవపడింది. వీలున్నపడల్లా రాఘవరావుగారి గురించి సమాచారం సేకరించి సిద్ధం చేసుకున్న విషయలనూ, రాఘవరావుగారి మేనకోడలు దయామతిగారు చెప్పిన విషయాలనూ ఆధారం చేసుకొని కొంత వ్రాసి పెట్టుకోవడం జరిగింది. వీరిది రాయపర్తిగ్రామం, ఈమె పరమ పండితోత్తమురాలు. రామాయణ భారత, భాగవతాలను కక్షుణ్ణంగా చదివి, పద్యాలనూ, శ్లోకాలనూ అనర్గళంగా చవగలుగోవారిమె. ఇప్పటికీ చదువుతున్నారామె. 2007లోనే ఆమె దగ్గరికి వెళ్ళి ఇంటర్వూ తీసుకున్నాను. చిన్నపెండ్యాల ఊళ్ళన్నీ చుట్టు ప్రక్కల తిరిగి సమాచారం సేకరించి ‘నా ప్రజా జీవితం’ ప్రచురించినప్పుడు దయామతిగారి దగ్గర సేకరించలేదు. ఆ పుస్తకం చదవగానే ఆమె నన్ను దగ్గరకు పిలిపించుకుని ఎన్నో విషయాలు చెప్పారు. తర్వాత కొత్తపల్లి భగవానుగారు 30 పేజీల పోరాటాల చరిత్రను వ్రాసి పంపారు. అందులో ప్రతి, సాయుధ పోరాటంలోనూ రాఘవరావే వున్నాడు. ఆ ఉదంతాలన్నీ ఈ రచనకు ప్రేరణ.’వీర తెలంగాణా సాయుధ సమరం’ కందిమళ్ళ ప్రతారెడ్డిగారి పుస్తకం, వాసిరెడ్డి నవీన్‌ గారి ‘తెలంగాణ విముక్తి పోరాట కథలు’ పుస్తకం, తెలంగాణా విమోచనోద్యమం-తెలుగు నవల’ వరవరరావు గారి పుస్తకం, పోరాటాల బాటలో అనుభవాలు జ్ఞాపకాలు’ యస్‌.వి.కె.ప్రసాద్‌ గారి పుస్తకము, సంగ్రహాంధ్ర విజ్ఞానకోశము, విజ్ఞాన సర్వస్వం వంటి ఎన్నో పుస్తకాలు చదివి ఒక ప్రణాళికను ఏర్పరచుకున్నాను. 2008లో అఫ్జల్‌ గంజ్‌ లో వున్న లైబ్రరీకి చాలారోజులు పోయిసేకరించిన పాత పత్రికలూ నాకు రచనలకు తోడ్పడ్డవే. రాఘవరావు వ్రాసిన ”నా ప్రజాజీవితం” ఆధారంగా పై పుస్తకాల నుండి సేకరించిన సమాచారంతోనూ, మా జ్ఞాపకాల ఆధారంగాను ఈ పుస్తకాన్ని వ్రాశాను.”స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో వరంగల్‌ తాలూకా’ అనే వ్యాసం కొయ్యడ రాజయ్య, పెండ్యాల రాఘవరావుగార్లు వరంగల్‌ జిల్లా స్వాతంత్య్ర యోధుల ద్వితీయ మహాసభ సందర్భంలో, సావనీర్‌ వెలువరించిన సందర్భంలో వచ్చిందై వుంటుంది. ఆ వ్యాసం చదివితే చాలు రాఘవరావుగారి వ్యక్తిత్వం అర్థమౌతుంది. అంత పెద్ద వ్యాసంలో తన విషయానికి ఏమాత్రం ప్రాధాన్యమివ్వలేదు. వరంగల్‌ జిల్లా అంతా, ఊళ్ళన్నీ తిరిగిన వీరు ఏ ఒక్క పంక్తిలోనూ ఈ వ్యాసంలో కనిపించరు. అదీ! అదివారి నిస్వార్థసేవాభావం, ప్రతిఫలం ఆశించని మనస్తత్వం.ఈ పుస్తక రచనకు పూనుకొన్నప్పుడు యస్‌.వి.కె. ప్రసాద్‌ గారి పుస్తకాన్ని చదివి, రాఘవరావు గారి సందర్భం వచ్చినప్పుడు వీరు వ్రాసిన విషయాల్ని చదివి నేను దిగ్భ్రాంతికి గురయ్యాను.” ‘పెండ్యాల రాఘవరావు, చింతల రామకృష్ణారెడ్డిగారలకు అప్పగించిన వరంగల్లు పడమటి ప్రాంతములో భూపంపక కార్యక్రమం కొంతవరకైనా అమలు జరుగలేదు. తూర్పు వరంగల్లు ప్రాంతంలో పెద్ద భూస్వాముల వద్దగల భూమి కూడా సకాలంలో పంచబడనందున, రాష్ట్ర కమిటీ నుండి తీవ్రమైన విమర్శలు వచ్చాయి.” అని వారి పుస్తకంలో పేజీ 53లో ఎస్‌.వి.కె గారు వ్రాశారు. 1948 రోజుల్లో జరిగినట్టు వ్రాశారు. అదే పుస్తకంలో 49వ పేజీలో ”గ్రామ రక్షణ దళాలతోపాటు, చైత్రయాత్రా దళాలు వెలిశాయి. ఇచ్చట వాలంటీర్లు చేతులు చాచి కొట్టడానికి అనువుగా తయారుచేసుకున్న పొడవాటి లావు కర్రలను ‘గుత్పలు’ అనేవారు. దీనివల్ల దీనికి ‘గుత్పల సంఘం’ గా పేరొచ్చింది”. అని వ్రాసుకున్నారు వారి పుస్తకంలో., ఇంత అసంబద్ధ అన్యాయమైన విషయాన్ని సభ్యసమాజం ఖండించాలి. ‘గుత్పలు ‘ అంటే ఏమిటో అర్థం చెప్పాల్సిన అవసరం  తెలంగాణ ప్రజలకు అక్కర లేదు.”1947 సెప్టెంబర్‌ 11వ తేదీన కమ్యూనిస్టు పార్టీ సంపూర్ణ విముక్తి కోసం సాయుధపోరాటానికి పిలుపునిచ్చింది. నైజాం సైన్యాలకు, రజాకారు ముఠాలను ప్రజలు సాయుధంగా ప్రతిఘటించడం ప్రారంభించారు. భూస్వాముల నుంచి స్వాధీనం చేసుకున్న భూమిని, ప్రభుత్వ భూములను ప్రజలకు పంచే కార్యక్రమం, గ్రామరాజ్యాల ఏర్పాటు ప్రారంభమయినవి.” ఇట్లా పై మాటలతో పొంతన లేకుండా వ్రాశారు. వరంగల్‌ ప్రాంతానికి వీరు వచ్చిందే 1948లల్లో ఇట్లా వ్యక్తుల మీద తప్పుడు రిపోర్టులు పంపినారనడానికి ఇంతకన్నా సాక్ష్యమింకేం కావాలి? బహుశా ఆ రోజు, ఆ క్షణంలో వారు ఇచ్చిన ఆదేశాల అమలు జరపలేకపోయి వుంటారు. కానీ వారు ఇక్కడికి వచ్చేవరకే కొన్నిగ్రామాల్లో భూపంపిణీ ఉద్యమాన్ని రాఘవరావు జరిపారు. ప్రజా పోరాటాల భాగం లో తన యవ్వన కాలమంతా అడవులలో గడిపి, ఎన్నో ఉద్యమాలు చేసిన రాఘవరావు ఇట్లాంటి అభియోగాలను ఎదుర్కోవడం లో న్యాయం ఎక్కడున్నది? వాటి పర్యవసానాలను ఏమీ పట్టించుకోని రాఘవరావు నష్టపోయింది చాలానే అని పుస్తకాలు చదివాక తెలిసింది.అయినా సరే, ఇప్పటికి తెలిసిన విషయాలైనా వ్రాయాలని నిర్ణయించుకొని వ్రాసిందే ఈ పుస్తకం! దాదాపు 1932,33ల నుండే ప్రజాపోరాటాల్లో వుండి సాయుధుడై అద్భుత విజయాలు సాధించిన రాఘవరావు క్రిష్ణారెడ్డి గార్లు తాము ఇచ్చిన భూపంపకాల కార్యమాల డ్యూటీని సరిగ్గా నిర్వర్తించలేదని వ్రాయడం ఎంతవరకు సబబు? దాదాపు 15 ఏళ్ళు వీరికంటే ముందే పోరాటాల్లో పాల్గొంటున్నవారి గురించి ఈ విధంగా నిందలు వేశారంటే ఆశ్చర్యం, బాధ కలుగుతుంది.”మావి రికార్డులు ఏమీ లేవు. వున్న రికార్డులను తగులబెట్టడమే మా కార్యక్రమాలాయే ” అని నాతో, నేను తీసుకున్న ఇంటర్వ్యూ లో చెప్పిన బొమ్మగాని ధర్మభిక్షంగారి మాటలు గుర్తుకువచ్చాయి. ”అసలు మేము బ్రతుకుతామనుకున్నామా? రాఘవరావు గారి జీవితం, విశేషాలు అది ఒక మహాసముద్రం. దానికి న్యాయం జరగాలంటే ఒకరిద్దరు మాటలతో అయ్యేదిగాదు” అని చెప్తూ మద్దికాయల ఓంకార్‌ గారు కొన్ని సలహాలు ఇచ్చారు , నేను వారిని ఇంటర్వ్యూ తీసుకున్నప్పుడు. ఇవన్నీ చూస్తుంటే నేను రాఘవరావుగారి జీవిత విశేషాలను సమగ్రంగా తీసుకురావడం సాధ్యమయ్యే పనేనా అని ఆలోచించేలా చేశాయి.  ఎవరు వ్యక్తులను ఎక్కడెక్కడ ఎలా దెబ్బకొట్టాలని ప్రయత్నాలు చేస్తారో కదా!మా బాల్యమంతా రాఘవరావుగారి క్రమశిక్షణలో, శ్రమతత్వపు ఆలోచనలతో పెరిగింది. అబద్ధాలడవద్దు, అన్యాయం చేయవద్దు. తెలివిగా విజ్ఞానదాయకంగా మంచినడవడితో జీవించాలని నేర్పించారు. కమ్యూనిస్టు భావాలతో వున్న పెండ్యాల రాఘవరావు గారి భార్య , మా అమ్మ కౌసల్యాదేవి తమ పిల్లలను రాఘవరావుగారి ఆదర్శాలకనుగుణంగా తీర్చిదిద్దింది. క్రియాశీలక రాజకీయాల్లో నిలువలేకపోవడం వారి అసమర్ధతవల్లగాడు చుట్టూ వున్న వాళ్ళ దుర్మార్గపు ఆలోచనలవల్ల, ఒక ప్రణాళికతో ఆక్రమించే ప్రయత్నాలవల్ల అని అర్థమైంది.నిరంతరం ప్రజాసేవాభిలాషలో జ్వలించిన వారి ఆలోచనలు ఆదర్శవంతమైన జీవితపు వెలుగులు నేటి యువతరానికి, భావిభారతపౌరులకు తెలియజేయాలన్న సంకల్పంతో వ్రాయడం జరిగింది. పెండ్యాల రాఘవరావుగారి కన్న బిడ్డగా గర్వంగా తలెత్తుకొనగలుగుతున్నానని సవినయంగా తెల్పుతూ – నేను ఇందులో వ్రాయనివి, మీకు తెల్సినవి, ఆనాటి పోరాటాల విషయాలైనా, రాఘవరావుగారి వ్యక్తిత్వ విషయాలైనా తెలిసినవి వుంటే మాకు అందించాల్సిందిగా కోరుతున్నాను. ఈ పుస్తకాన్ని హృదయపూర్వకంగా స్వీకరించాల్సిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను. _*_(పెండ్యాల రాఘవరావు జీవిత ప్రస్థానం’ అనే జీవిత చరిత్రను నేను తెలుగు అకాడమీకి వ్రాసిచ్చాను. 2014లో అకాడమీ ప్రచురించింది. నేను రాసిన చాలా భాగాలను తొలగించారు. నేను రాసిన ఈ ముందుమాటను కూడా అందులో ప్రచురించలేదు. ఆ జీవిత చరిత్రను ఇంకా పూర్తి చేయాల్సిన బాధ్యత నాపై ఉన్నదేమో !)( 2017 మార్చ్ నెలలో పెండ్యాల రాఘవరావు గారి శతజయంతి ఉత్సవాలు ఘనంగా నిర్వహించాము మేము . రాఘవరావు గారి సంతానం కొడుకులు కోడళ్లు, కూతుళ్ళు, అల్లుళ్ళు అందరం కలిసి. )

( మార్చ్ 15 పెండ్యాల రాఘవరావు గారి జన్మదిన సందర్భంగా)  

ఉద్య మాలకు పురుటి  గడ్డ  వరంగల్లు.  చరిత్ర కందని కాలం నుంచి ప్రజాఉద్యమా లు ఈ ప్రాంతంలో ఊ పిరి పోసుకున్నాయి . ఒక రంగం అని కాదు . శిల్ప కళ ,కవిత్వం నాట్యం ,నీటి పారుదల ,భవన నిర్మాణం మొదలుకొని సామాజిక ఉద్యమాల వరకు  ఎందరో కళా కారులను,ఉద్యమకారులను, నాయకులను అందించిన ఘనత ఈ ప్రాంతానిది.

 కాకతీయ  చక్రవర్తులయిన  గణపతి దేవుడు ,రుద్రదేవ మహారాజు , ప్రతాపరుద్రుడు మొదలుకొని బమ్మెర పోతన వంటి కవులు ,జాయప సేనాని వంటి యుద్ధ వీరుల వరకూ -ఆధునిక కాలంలో మాజీ ప్రధాని నరసింహ రావు గారు,కాళోజీ నారాయణరావగారు,,దాశరధి సోదరులు నేరెళ్ళ వేణు మాధవ గారు ఇలా ఎందరో వరంగల్లు ప్రాంతా నికే వన్నె తెచ్చారు . ఇలా ఎందరో . తెలియని మరెందరో .

ఈ  list ఇలా సాగిపోతూనే ఉంటుంది. ఆ గడ్డలో పుట్టిన ఓ మహానుభా వుని గురించి   గుర్తు చేసుకుందాం. వారే శ్రీ పెండ్యాల రాఘవ రావు గారు .  15 మార్చి 1917 నాడు  వరంగల్  జిల్లా లోని చిన్న పెండ్యాల  గ్రామంలో జన్మించారు .హై స్కూల్ చదువంత వరంగల్ లో సాగింది . బాల్యం గురించిన వివరాలు ఎక్కువగా దొరకట్లేదు . కానీ నూనూగు మీసాలు వచ్చినప్పటి నుంచి ప్రజాసంక్షేమమే ఆయన మాట,బాట ,గమ్యం కూడా .1935-36 నుండే మతమార్పిడులను  వ్యతిరేకించారు. అందులో భాగంగా హరిజన వా డలకు  వెళ్ళి ,వాళ్ళతో స్నేహం చేసి , నచ్చచెప్పే వారు . వారిలో నమ్మకం , విశ్వాసం కలిగించడానికి సహ పంక్తి భోజనాలను ఏర్పాటు చేశారు . నిరక్షరాస్య తను పోగొడితే వారిలో మార్పు మరింత త్వరగా వస్తుందని , హరిజన  పాఠశాలను ప్రారంభించారు .

అగ్ర వర్ణాల పురుషులకే అరకొరగా వసతు లున్న ఆ రోజులలో హరిజనుల విద్య కోసం పాటుపడడం ఓ సాహసం . ఇలా ఎన్నో సాహసాలకు లకు ఆయన జీవితమే ఓ చిరునామా .

కుల వ్యవ స్థను  ఖండిస్తూ, పోరాడారు . ఆజంజాహీ  మిల్లు కార్మికులకోసం ఎన్నో ఉద్యమాలు నడిపారు.

తెలంగాణా  సాయుధ పోరాటానికి మూలం అ యిన విసునూరు పోరాటం లో ముఖ్య భూమిక వహించారు .

వెట్టి చాకిరీనీ నిరసించారు .

గుండాలను సంస్కరించారు .

రజాకార్  ఉద్యమానికి వ్యతిరేకంగా సుధీ ర్ఘ మైన    పోరాటం జరిపారు  .

1938 లో కాంగ్రెస్స్ సత్యాగ్రహంలో పాల్గొన్నారు . కోపంతో బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం జైలు శిక్ష తో బాటు 300 రూ  జరిమానా విధించింది. 90 సంవత్సరాల క్రితం 300 రు అంటే ఆలోచించండి . తర్వాతి కాలంలో ఆంధ్ర మహా సభలో చేరారు .1946 లో దాన్ని రద్దు చేసినప్పుడు ఆజ్యత వాసం  చేశారు . ఆయిన జీవితమే ఓ సాహసాల  పందిరి .

వితంతు వివాహాలతో  నైజాం రాజ్యంలో చైతన్యాన్ని జ్వలింప చేశారు .

గ్రం ధాలయ ఉద్యమం  లో పా లు పంచుకున్నారు .

ఎన్నికల్లో విజయం వారి జీవితంలో ఒక అధ్భుత ఘట్టం . ఈ రోజుల్లో ఎలక్షన్లలో గెలవడం కోసం అన్నీ పార్టీలు ,అందరు  అభ్యర్థులు

అనుచరుల సాయంతో వీధి వీధి తిరిగి వోట్లను అడుగుతున్నారు . వారికి ప్రజలపై నమ్మకంలేదు . అందుకే దేశ ఆర్థిక ప్రగతిని తలకిందులు చేసేలా తాయిలా లను  ప్రకటిస్తున్నారు . అలానే ఓటర్లకు  నాయకులపై నమ్మకం లేదు .  ఇచ్చినవన్నీ  పుచ్చుకొంటున్నారు . కొసరు కోసం  బేరసా రాలను  సాగిస్తున్నారు . ఫలితాలను ప్రకటించే వరకూ నేతలను టెన్షన్ లో  ముంచెత్తుతున్నారు . ఇ లాంటి వ్యవస్థలో ఉంటూ ఇదే నిత్యాసత్యమనే భ్రమలో బ్రతికేస్తున్నాం మనం . 1952 సాధారణ ఎ న్నికలలో  కమ్యూనిస్ట్ నాయకునిగా ఒక అపురూప రికార్డ్ ను సాధించారు . రాఘవరావు గారు వరంగల్ లోకసభ స్థానం తో బాటు హన్మకొండ ,వర్ధన్నపేట శాసన సభా  స్థానాలనుంచి పోటీ చేశారు . మూడింటి లోనూ గెలిచారు . వరంగల్ లోకసభస్థానానికి ప్రాతినిధ్యం వహించారు.

 అవునా?

అంతేకాదు . ఈ ఎన్నికలలో నామినేషన్ ను జైలు నుంచి వేశారు .

ఎందుకలా?

ప్రభుత్వ వ్యతిరేక పోరాటాలు చేసినందుకు అప్పటి ప్రభుత్వం అరెస్ట్ చేసి జైలులో పెట్టింది . ఎలాంటి ప్రచార ఆర్భాటాలు లేకుండా జైలు నుంచి పోటీ చేసి గెలిచిన ప్రజనాయకునికి ప్రజల తీర్పు అది .

నిజంగానా ?

అంతేకాదు ఈ విజయం సాధిం చేనాటికి   ఆయన వయస్సు 35 ఏళ్ళే . దేశ చరిత్రలోనే ఇది అరుదైన రికార్డు . నా టి నుంచి ఒకేసారి 3 స్థానాల్లో పోటీ చేసి 3 చోట్ల గెలిచిన నేతలు ఇద్దరే . ఒకరు పెండ్యాల రాఘవరావు గారు ,మరొకరు నందమూరి తారక రామారా వు గారు .

అంటే

మీ అనుమానం  నిజమే . 1952 లో నెలకొల్పిన రికార్డ్ సమానం కావడానికి 33 సంవత్సరాలు పట్టింది.

రాఘవరావ్ గారిది ఆకర్షణీ యమైన విగ్రహం . ముఖంలో చెరగని చిరు మందహాసం . మాటల్లో చా తుర్యం ,చమత్కారం ఉట్టిపడేవి . సమాజం లోని  దుర్మార్గాన్ని ,అన్యాయాలను ప్రతిఘటించడానికి తీ వ్రవాదిగా  మరి తుపాకి పట్టినా , కంఠంలో కారుణ్యం ,మనసులో మానవతా తొణికిసలాడేవి.

,అత్యున్నత చట్టసభలో ఎన్నో కీలకమైన చర్చల్లో పా లుపంచుకున్నారు .  ఆయన ప్రసంగాలు శక్తి నిండిన  ప్రవా హాలు .

M P గా పని చేసినంత శ్రద్ధగా గ్రామ పంచాయితీ సర్పంచ్ గాను పని చేశారు. గ్రామ వికాసానికి తా  గు నీరు ,సాగునీరు, విద్యుత్ సౌకర్యం అతి ముఖ్య మైనవి . వీటి ప్రాధాన్యతను ఆనాడే గుర్తించి , కృషి చేసిన ప్రజానాయకుడు.

ఒక  ఉత్కృష్టమైన జీవితం తన కధనాన్ని తానే రాసుకుంటుంది అనడానికి గొప్ప ఉదాహరణ వారి ఆత్మ కథ . దాని పేరు నా ప్రజాజీవితం . ఆయనకు తన కన్నా ,తన కుటుంబం కన్నా ప్రజలంటేనే మక్కువఎక్కువ . అందుకే భగవంతుడు ఆయన ఆత్మకధను అసంపూర్తిగా ఆపేశాడు .

ఏ  నాయకుని జీవితము అసంపూర్తిగా మిగిలిపోదు . మరెన్ని  ఉద్యమాలకో ఊపిరి పోస్తుంది . మరేందరికో స్ఫూర్తినిస్తుంది.

అలాంటి త్యాగమూర్తుల కృషి  అనే  పునా దులపైనే మనమీ నాడు జీ విస్తున్నాము .

కొస మెరుపు 

మన ప్రియతమ సోదరి శ్రీమతి కొండపల్లి నీహరిణి గారు వీరి సుపుత్రికే . అవే లక్షణాలు వీరిలో  శా ఖో ప శాఖలై పుష్పించి, ఫలిస్తున్నవి  ఈ నాడు.

హిమజ కోటు — ధోతీ కవిత్వం.

ప్రముఖ కవయిత్రి,హిమజ కలం నుండి జాలువారిన సంచీలో దీపం కవితా సంపుటిలోని కోటు — ధోతీ కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.కోటు – ధోతీ కవితను ఆసక్తితో చదివాను.నాకు నచ్చింది.నాలో ఆలోచనలు రేకెత్తించింది.మనుషులు ధరించే కోటు – ధోతీ గురించి కవిత ఏమిటి? అని మనకు ఆశ్చర్యం కలిగించవచ్చు.మనుషులు చొక్కా పై కోటును ధరించడం గురించి మనకు అవగాహన ఉంది.ధోతీ పంచె అని పిలువబడే ఒక రకమైన వస్త్రం.ధోతీ అనేది పురుషులు ధరించే వస్త్రం.ధోతీ ఒక దీర్ఘ చతురస్రాకార రూపంలో ఉండే వస్త్రం. సాధారణంగా ధోతి సుమారు 4.5 మీటర్లు (15 అడుగులు) పొడవు,నడుము మరియు కాళ్ళ చుట్టు చుట్టబడి,ముందు లేదా వెనుక భాగంలో ముడి వేయబడి ఉంటుంది.ధోతీని మత పరమైన మరియు లౌకిక వేడుకలలో పురుషులు ధరిస్తారు.పీతాంబరం అనేది పసుపు రంగు పట్టు ధోతి.కొందరు వ్యక్తులు ధోతీని ధరిస్తారు. కొందరు పాయింట్ వేసుకుంటారు. కొందరు నిక్కర్ వేసుకుంటారు.లోకంలో భిన్నమైన మనస్తత్వాలు కలవారు ఉంటారు.భిన్నమైన రీతిలో వస్త్ర ధారణ చేస్తారు.మనుషుల అభిరుచి ఒక్క రీతిగా ఉండదు.వారు ఎవరికి ఇష్టమైన వస్త్రం వారు ధరిస్తారు. కవయిత్రి హిమజ కోటు – ధోతీ కవితా చరణాల్లోకి వెళ్లి దృష్టిని సారించండి.అలౌకిక అనుభూతిని సొంతం చేసుకొండి.

“ ఆ కాలపు ఆహార్యమో
“ఉద్యోగ ధర్మంగా అనివార్యమో
“ఆదివారం మినహాయించి అన్ని రోజులు
“మామయ్య గారు – కోటుతోనే కన్పించే వారు మాకు.
ఆహార్యం అంటే మేకప్.మేకప్ అంటే ఈ రోజుల్లో అందరికీ అర్థమవుతుంది.వేషానికి ధరించే సామాగ్రి ఆహార్యం తెచ్చుకొనతగినది.నాటకాలలో నటుల హావభావాలకు పాత్రకు తగిన ఆహార్యానికి ప్రాధాన్యత ఉంటుంది.వస్త్ర ఆభరణాలు ఆయా పాత్రలకు సందర్భోచితంగా ఉన్నప్పుడే ప్రేక్షకులకు ఆనందానుభూతి ఏర్పడుతుంది.వీరుడికి కాలోచితంగా కత్తి,డాలు,పిస్టల్,కవచము వంటివి ఆహార్యంలో ఒక భాగం.విషాద సన్నివేశంలో అయితే దానికి తగిన వస్త్రాలు ధరిస్తారు. రసానుగుణంగా పాత్రలు ధరించే ఆభరణాలు, అనులేపనలు అన్ని ఆహార్యంలోనివే.మామగారు ధరించే దుస్తులు అప్పటి కాలానికి సరిపోయే విధంగా ఉండేవి అని తెలుస్తుంది.అతను నిర్వర్తించే ఉద్యోగ ధర్మంలో భాగంగా వస్త్రధారణకు ఎంతో ప్రాధాన్యత ఇచ్చే వాడు అని తోస్తోంది.అతడు ప్రతి రోజు తన విద్యుక్త ధర్మమైన విధుల్లో భాగంగా చొక్కాపై కోటు వేసుకొనే వాడు.ఆదివారం నాడు సెలవు దినం కనుక అతను ఆ రోజు సాధారణంగా మామూలు దుస్తులు ధరించే వాడు.ఆ ఒక్కరోజు మాత్రమే అతను కోటు ధరించే వాడు కాదు.మిగతా రోజులలో చొక్కాపై కోటు వేసుకుని మామయ్య కనిపించే వారు అని కవయిత్రి హిమజ కవితలో చెప్పిన తీరు అద్భుతంగా ఉంది.
“జమా బందీలు జరిగినా
“శిస్తు వసూళ్లకు సాగినా
“రెవెన్యూ దౌరాలకు కదిలినా “ఒంటినంటుపెట్టుకొని కోటు ఉండి తీరాల్సిందే.
జమాబందీ భారతదేశంలో ఒక నిర్దిష్టమైన భూమికి సంబంధించిన హక్కుల రికార్డును సూచించడానికి ఉపయోగించే హిందీ పదం.జమాబందీలో యజమానుల పేర్లు,భూమి యొక్క విస్తీర్ణం,దాని ఉపయోగం మరియు భూమిపై ఏవైనా తణఖాలు, శిస్తులు వంటి వివరాలను కలిగి ఉంటుంది. పూర్వకాలం నుంచి ప్రభుత్వానికి ప్రధాన ఆర్థిక వనరు భూమి శిస్తు.భూమి శిస్తు వసూలు చేసి ఖజానాకు జమ చేయడం జరుగుతుంది.అతను రెవెన్యూ శాఖలో తహసిల్దారుగా పని చేసే వాడు అని తెలుస్తుంది.అతను తహాసిల్దార్ హోదాలో జమా బందీలకు,సాధారణంగా సంవత్సరానికి ఒక సారి శిస్తుల వసూలు కొరకు జరిగే సమావేశాలకు హాజరయ్యే వాడు. వ్యవసాయ భూముల శిస్తు వసూళ్లకు అధికారికంగా పర్యటించే వాడు.విధి నిర్వహణలో భాగంగా అతడు రెవెన్యూ దౌరాలకు వెళ్లే వాడు.జమా బందీలకు వెళ్లినా,శిస్తు వసూళ్లకు వెళ్లినా,రెవెన్యూ దౌరాలకు వెళ్లినా అతను కోటు ధరించి వెళ్ళే వాడు.అతను వెళ్లే అధికారిక కార్యక్రమాలకు ఒంటినట్టు పెట్టుకొని కోటు ఉండి తీరాల్సిందే అని కవయిత్రి హిమజ కవితలో చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.
“పాల తెలుపు అంగీ గ్లాస్కో ధోతీ మీద
“లేత రంగు కోటు ఎంత గంభీరమో అంతే హుందాతనం
“లోపలి మెత్తటి అస్తరుతో కోటు తిర్ల మర్ల తెలియకున్నా
“మామయ్య గారి జీవితమైతే తెరిచిన పుస్తకమే.
అతను పాల తెలుపు రంగు చొక్కా ధరించే వాడు. గ్లాస్కో కంపెనీ తయారుచేసిన ధోతీని కట్టుకునే వాడు.తెల్ల చొక్కాపై లేత రంగు కోటు ధరించిన అతను ఎంతో గంభీరంగా ఉండే వాడు.అతడు హుందాగా ప్రవర్తించే వాడు.అతని నడకలో ఒక రకమైన ఠీవి కనిపించేది.అతను హుందాతనంతో మనోహరమైన అందమైన వర్చస్సుతో ఇతరులను ఇట్టే ఆకర్షించే సుగుణంతో పాటు మర్యాద, మన్ననను పొందే వాడు.అతను వేసుకున్న కోటు లోపలి మెత్తటి అస్తరుతో కూడి ఉండటం వలన కోటు తిర్ల మర్ల తెలిసేది కాదు.మామయ్య గడిపిన జీవితం తెరిచిన పుస్తకం వలె రహస్యాలు, దాపరికాలు,ఏవీ ఉండేవి కావు.అతడు అందరితోనూ ప్రేమగా సౌహార్ధంగా వ్యవహరించే వాడు.అతడు గడిపిన జీవితం ఎలాంటి భేషజాలు లేకుండా ఉండేవి.తెరచిన పుస్తకం అనే మాట మనకు అక్కడక్కడ వినిపిస్తుంది.కనిపించే మనిషి లోపల అగుపించని మనసు ఉన్నంత కాలం అంతా దాపరికం,దాగుడు మూతలు,మాయగా ఉంటుంది. సృష్టిలో జన్మించాక అవసరాలు తీరడం కోసం మనిషి ఒక్కో చోట ఒక్కో తీరుగా వ్యవహరించాలి. తప్పదు.దాన్ని లోకజ్ఞానం అంటారు పెద్దలు.

“ఉద్యోగ బాధ్యతల్లో నిక్కచ్చితనం
“అవినీతికి ఆమడ దూరం – పైస పైస కష్టార్జితం
“తాటాకు మంట కోసం పసి పిల్లల బోళాతనం
“ఆఫీసు ఇల్లు రాముల వారి పూజ
“నుదుట వెలిగే తిరునామమెంత సరళమో
“అంతే సాదా సీదాయైన జీవన సరళి.
రెవెన్యూ శాఖలో ఉద్యోగం అయినప్పటికీ అతను ఎలాంటి ప్రలోభాలకు,అవినీతికి లొంగ లేదు.ఉద్యోగ బాధ్యతలను అతడు నీతిగా,నిజాయితీగా, నిక్కచ్చితనంతో నిర్వహించే వాడు.అతడు అవినీతికి ఆమడ దూరంలో ఉండే వాడు.అతను ఉద్యోగంతో వచ్చిన జీతంతోనే బతుకు బండిని సాగించే వాడు.అతను సంపాదించిన జీతం పైస పైస కష్టార్జితం అని చెప్పవచ్చు. తాటాకు మంట కోసం ఉండే పసిపిల్లల బోళాతనం అతనిలో కనిపించేది.అందరి పట్ల సమాన దృష్టితో పసిపిల్లల వలె అతను వ్యవహరించే వాడు అని తెలుస్తుంది. ఉద్యోగ బాధ్యతల్లో భాగంగా అతను ఉదయం ఇంటి నుండి ఆఫీసుకు వెళ్లే వాడు.ఆఫీస్ పని పూర్తి అయిన తర్వాతనే అతను ఇంటికి చేరుకునే వాడు. అతను ఆఫీస్ బాధ్యతలను ఇంటి బాధ్యతలను సంయమనంతో నిర్వహించే వాడు.ప్రాతఃకాలంలో అతను లేచిన తర్వాత కాలకృత్యాలు తీర్చుకుని నుదుట తిరునామం ధరించి ఇంటిలోని రాముల వారిని పూజించే వాడు.అతడు నుదుట ధరించిన తిరు నామం ఎంతో సరళంగా ఉంటుంది. సాదా సీదాయైనా జీవన సరళితో అతను బతుకును సాగించాడు.సభ్యతా సంస్కారాలతో కూడిన అతని జీవన సరళి అందరికీ అనుసరణీయం అని తోస్తోంది.
“కోటు – ధోతీ ఆహార్యంలో
“ఎక్కడ ఎవరు కన్పించినా
“మామయ్య గారి రూపు – నా స్మృతిలో
“తడి మెరుపై మెరిసి మాయమవుతుంది.
ఆమె జీవిత ప్రయాణంలో ఎక్కడికి వెళ్లినా కోటు ధోతీ కట్టుకొని ఎవరు కనిపించినా మామయ్య గారి రూపం ఆమె జ్ఞాపకాల్లోకి వచ్చి కళ్ళముందు అతను ప్రత్యక్షమయ్యే వాడు.మామయ్య గారు అలా కనిపించగానే ఆమె కళ్ళలో కన్నీటి ధారలు ఒక్క సారిగా ఆకాశంలోని మెరుపులా మెరిసి మాయమయ్యేవి మామయ్యగారు చనిపోయి చాలా కాలం అయినప్పటికీ ఆమె జ్ఞాపకాలలో అతను సజీవంగా నిలిచి ఉన్నాడు.అతను ఆమె పట్ల చూపించిన అనురాగం అపారమైనది, అసాధారణమైనది.అందుకే ఆమె ఎల్లప్పుడూ అతనిని జ్ఞాపకాల ద్వారా గుర్తు చేసుకుంటున్నది అని కవయిత్రి హిమజ కవితలో వ్యక్తం చేసిన భావం చక్కగా ఉంది.
“ఉద్యోగుల బలవంతపు పదవీ విరమణతో
“ఒక్కసారిగా ఆయన డీలా పడితే
“ఒంటిమీద కోటులన్ని శుభ్రపడి
“అలమరలో దాక్కున్నాయి.
పదవీ విరమణ అనేది ఒకరి స్థానం లేదా వృత్తి నుండి లేదా ఒక చురుకైన పని జీవితం నుండి వైదొలగడంగా చెప్పవచ్చు. ఉద్యోగంలో చేరిన వారు ఒక నిర్దిష్టమైన వయసు వచ్చిన తర్వాత ఉద్యోగం నుండి పదవీ విరమణ చేస్తారు.ఇన్నాళ్లు రెవెన్యూ శాఖలో ఒక బాధ్యత గల పదవిలో నుండి పదవీ విరమణ కాగానే అతనికి ఏమీ తోచేది కాదు.పదవీ విరమణ పొందిన అనంతరం ఒక్క సారిగా ఎందుకో తెలియదు అతను ఢీలా పడి పోయాడు.అతను రోజు కోటు వేసుకోవాల్సిన అవసరం లేకుండా పోయింది.అందు వల్ల అతను ధరించే కోటు దుస్తులు శుభ్రంగా ఉతికి ఆరిన తర్వాత అలమారలో దాచి పెట్టినారు.అతను ధరించిన ఒంటి మీద ఉన్న కోటులు అన్ని శుభ్రపడి అలమరలో దాక్కున్నాయి అని కవయిత్రి హిమజ చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.
“ఆస్తుల్ని నాకిచ్చి అకాలంగా వెళ్లిపోయిన
“ఆయన ఆస్తిగా భద్రంగా
“కోటు జేబులో దాచుకున్నది
“చిన్నారి శైలు ఛాయా చిత్రం ఒక్కటే.
మనిషి జీవితంలో అన్ని రోజులు ఒక్కలా ఉండవు. అకాలం అనగా మంచిగా జరగని కాలం.అతను జీవితంలో ఎంతో కష్టపడి సంపాదించిన ఆస్తుల్ని నాకు ఇచ్చి తిరిగిరాని లోకాలకు చేరినాడు.అతను అకాలంగా వెళ్లి పోయిన రోజు గుర్తుకు వస్తే మనసుకు బాధ కలుగుతుంది.ఈ లోకాన్ని వీడిపోయిన అతను తన చేతుల్లో పెరిగిన చిన్నారి శైలు ఫోటోను ఆస్తి వలె భద్రంగా తన కోటు జేబులో దాచుకున్నాడు అని కవయిత్రి హిమజ కవితలో చెప్పిన తీరు అద్భుతంగా ఉంది.
“యాభయేళ్ళ క్రితపు డైరీలో
“ఆయన రాసి పెట్టుకున్న ఒకే ఒక్క పేజీ
“శైలు తల్లి పుట్టిన తేది మాత్రమే !
డైరీ దినచర్య పుస్తకం.ఒక వ్యక్తి తను చూసిన లేదా విన్న దాని గురించి గాని వారు చేస్తున్న పని గురించి గాని ఏ రోజు జరిగిన సంఘటనలు ఆ రోజు నమోదు చేయు పుస్తకం డైరీ.ప్రజలు వివిధ కారణాల వల్ల డైరీలను వ్రాసేందుకు ఇష్టపడతారు. డైరీ రాసే వ్యక్తి తన జీవితంలో ఏమి చేశాడనే దాని గురించి తనకంటూ ఒక రికార్డు ఉండాలని అతను కోరుకుంటాడు.ఈ లోకాన్ని వీడిన అతని ఇంటి అలమరలో వెతకగా 50 ఏళ్ల క్రితం నాటి డైరీ ఒకటి దొరికింది.అతను డైరీలో రాసి పెట్టుకున్న ఒకే ఒక పేజీ కనబడింది.అతను డైరీలో రాసి పెట్టుకున్నది శైలు తల్లి పుట్టిన తేదీ మాత్రమే.50 సంవత్సరాల కిందటి డైరీలో మిగతా పేజీల్లో ఏమీ రాయలేదు.ఒక పేజీలో మాత్రం శైలు తల్లి పుట్టిన తేదీని నమోదు చేసి పెట్టుకున్నాడు.అతనికి శైలు తల్లి పుట్టిన రోజు అంత ముఖ్యమైనదిగా,అపురూపమైనదిగా తోస్తోంది.కవయిత్రి హిమజ తనను ప్రాణంగా సాదుకున్న మామయ్య గారి స్మృతిలో కోటు – ధోతీ కవితను రాసి పాఠక లోకానికి అందించింది. కవయిత్రి హిమజ రాసిన కోటు – ధోతీ కవిత ఎప్పటికీ నిలిచి ఉంటుంది.చక్కటి స్మృతి కవిత రాసినందుకు కవయిత్రి హిమజను అభినందిస్తున్నాను.కవయిత్రి హిమజ మరిన్ని మంచి కవితా సుమాలు విరబూయించాలని మనసారా కోరుకుంటున్నాను.

కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రచించిన కవిత.
ఆంగ్లం అనువాదం : అపూర్వ నారాయణ్.
తెలుగు అనువాదం : వారాల ఆనంద్.
కున్వర్ నారాయణ్ వింతయిన రోజు కవిత పై విశ్లేషణా వ్యాసం.

ప్రఖ్యాత కవి,కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రాసిన ఓ వింతయిన రోజు కవిత ఇది.కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రాసిన కవితను అపూర్వ నారాయణ్ ఆంగ్లంలోకి అనువాదం చేశాడు.కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రాసిన ఓ వింతయిన రోజు కవితను వారాల ఆనంద్ తెలుగులోకి అనువాదం చేశాడు. తెలుగులోకి వారాల ఆనంద్ అనువాదం చేసిన వింతయిన రోజు కవిత చదవగానే నాలో కలిగిన భావాలకు అక్షర రూపం దాల్చిన విశ్లేషణా వ్యాసం ఇది.ఏదైనా కొత్త విషయం తెలిస్తే మనకు వింతగా అనిపిస్తుంది.ఏదైనా కొత్త వస్తువు అపురూపమైనది చూస్తే మనకు వింతగా అనిపిస్తుంది.మనలను సంభ్రమాశ్చర్యాలకు ముంచెత్తే విషయం వింతగా చెప్పవచ్చు. ఏదైనా వింతను చూస్తే ఆశ్చర్యపోతాం. ఆశ్చర్యం కలిగించే మాటలు వినినప్పుడు మనకు వింతగా అనిపిస్తుంది. అసాధారణమైన మాటలు వినినప్పుడు లేదా చూసినప్పుడు మన మనసులో కలిగే భావనను వింతగా చెప్పవచ్చు. విస్మయము కలిగించే వస్తువును కూడా వింత గొల్పేది అని చెప్పవచ్చు.ప్రపంచంలోని ఏడు వింతల్లో తాజ్ మహల్ కూడా ఒకటి.రోజుకు 24 గంటల సమయం ఉంటుంది.కాలచక్రం ఎవరికి తెలియకుండానే గిర్రున తిరుగుతూ ఉంటుంది.మనం అనుభవించే ప్రస్తుత క్షణం కూడా రోజులోని భాగమే అని చెప్పవచ్చు. రోజును దినం అని కూడా అంటారు.రోజును వివిధ రకాలుగా పిలుస్తారు.ఏదో ఒక రోజు అని చెబుతాం. ప్రతిరోజు అని కూడా అంటాం.జీతాలు ఇచ్చే రోజును జీతాల రోజు అని అంటాం.కొందరు పుట్టిన రోజు సందర్భంగా వేడుకను జరుపుకుంటారు. కొందరు భార్యాభర్తలు పెళ్లి రోజు సందర్భంగా వేడుకను జరుపుకుంటారు.సమాజానికి గొప్ప సేవ చేసిన వారు లోకాన్ని వీడిన రోజును వర్ధంతి రోజుగా జరుపుకుంటారు. సమాజానికి గొప్ప సేవ చేసి చనిపోయిన వ్యక్తి జన్మించిన రోజును కూడా జయంతి రోజును వేడుకగా జరుపుకుంటారు. నడుస్తున్న ఈ రోజున మంచి జరిగితే మంచి రోజు అని చెబుతారు.నడుస్తున్న ఈ రోజున ఏదైనా దుర్ఘటన జరిగితే దానిని చెడ్డ రోజు అని చెబుతారు. ఓ వింతయిన రోజు కవిత ఏమిటి? అని ఆసక్తితో చదివాను.అసలు వింతయిన రోజు ఏదైనా ఉంటుందా? అనే సందేహాలు మనలో పొడచూపవచ్చు.వింతయిన రోజు అనగానే మనకు ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది.ఓ వింతయిన రోజు ఏమిటి? అనే సందేహాలకు సమాధానాలు కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రాసిన కవితను చదివితే తెలుస్తుంది.కవి కున్వర్ నారాయణ్ వింతయిన రోజు కవిత ద్వారా ఒక రోజులో జరిగిన వింతలు,విశేషాలను వ్యక్తం చేయడం అద్భుతంగా ఉంది.వింతయిన రోజు సందర్భంగా అతను ఏమేమి చేశాడు? ఆ రోజున అతనికి ఏమేమి జరిగింది అనే సంఘటనలను పూసగుచ్చినట్టు విడమర్చి చెప్పిన తీరు అబ్బురం కలిగిస్తుంది.వింతయిన రోజున జరిగిన దానిని అతను అదృష్టంగా భావిస్తున్నాడు.వింతయిన రోజు గురించి తెలుసుకోవాలి అనే ఆసక్తితో కవిత చరణాల్లోకి వెళ్లి దృష్టిని సారిద్దాం.వింతయిన రోజులో జరిగిన సంగతులు తెలుసుకొని అలౌకిక అనుభూతులను సొంతం చేసుకుందాం.

“ నేను రోజంతా గాయి గాయిగా తిరిగాను
“ ఎలాంటి ప్రమాదం సంభవించలేదు
“ అనేకమంది మనషుల్ని కలిసాను
“ ఎక్కడా అవమానం ఎదురు కాలేదు.
అతను అలా రోజంతా పని చేయకుండా వృధాగా నగరమంతా ఎందుకు తిరిగాడు? అతను ఆ రోజున చేయాల్సిన పని చేయకుండా ఎందుకు వృధాగా వీధులలో తిరుగుతాడు? అని మనకు ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది.కారణాలు ఏమిటో అతడు చెబుతున్నది నిజమేనా? అని మనకు సందేహం కలుగుతుంది.అతను అంత పెద్ద నగరంలో అలసట ఎరుగక,విసుగు చెందకుండా వృధాగా తిరిగినప్పటికీ ఆ రోజు ఏ వాహనం వల్ల గాని మరే విధంగా గాని ప్రమాదం సంభవించలేదు అని అంటున్నాడు. నిజమేనా?ఆ రోజు ఎలాంటి పని చేయకుండా నగరంలోని వీధులన్నీ తిరుగుతూ వృధా సంచారం చేస్తూ ఖాళీగా ఉండక అనేకమంది మనుషులను కలిశాను,మాట్లాడాను అని అంటున్నాడు.ఆ రోజు కలిసిన వ్యక్తులు అందరు అతనితో సానుకూలంగా మాట్లాడారు.అతనితో ఎలాంటి వాదోపవాదాలు చర్చలు జరప లేదు.ఆ రోజు ఎందుకో ఏ మనిషి వల్ల అతనికి అవమానం ఎదురు కాలేదు.అతను చెప్పిన మాటలు వింటుంటే ఎందుకో మనకు నమ్మశక్యం అనిపించదు.ఆ రోజు జరిగిన సంగతుల గురించి అతని మాటలు వినగానే మనకు ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది.ఆ రోజు అతను కలిసిన అనేకమంది మనుషులు సానుకూలంగా మాట్లాడటం ఏమిటి? ఎలాంటి గొడవలు లేకుండా మనుషులు అందరు సానుకూలంగా ఎలా ఉంటారు?.మనుషులు అందరు ఒక్కలా ఉండరు.మనుషులు భిన్న అభిప్రాయాలు వ్యక్తం చేస్తారు.ఒకరినొకరు విమర్శించుకుంటూ,వ్యతిరేకిస్తూ అవమానించుకుంటారు.కాని ఆ రోజున ఇలాంటివి ఏమీ జరగలేదు అన్న అతని మాటలు వింటుంటే ఆశ్చర్యంతో పాటు ఆనందం కలుగుతుంది.
“ నేను రోజంతా సత్యమే మాట్లాడాను
“ ఎవరూ తప్పుగా స్వీకరించలేదు
“ నేనివాళ అందరిని విశ్వసించాను
“ ఎక్కడ మోసగింప బడలేదు.
అతను ఈ రోజు అందరితో సత్యమే మాట్లాడాడు.అతను మాట్లాడిన మాటలను ఎవరు తప్పుగా అర్థం చేసుకోలేదు. అతను మాట్లాడిన మాటలను ఎవరు ఎందుకు వ్యతిరేకించలేదు?ఆ రోజు సత్యాన్ని మాత్రమే మాట్లాడటానికి అతను సత్య హరిశ్చంద్రుడు కాదు.అతను సత్యం ఎలా మాట్లాడాడు? అతను సత్యం మాట్లాడుతుంటే అందరు అతన్ని సత్యవంతుడుగా ఎలా స్వీకరించారు? అనే సందేహాలు కలుగవచ్చు.అతను ఆ రోజు అందరు మనుషులను విశ్వసించాను అని చెబుతున్నాడు.ఎవరైనా అందరి మనుషులను విశ్వసిస్తారా? అప్పుడే పరిచయమైన వ్యక్తిని ఎలా విశ్వసిస్తారు? అతను ఎవరో? ఏం చేస్తుంటాడో? అతని గురించిన వివరాలు ఏమీ తెలవదు.అతను తెలవని వ్యక్తిని విశ్వసించాను అని చెబుతున్నాడు. అతని మాటలు వింటుంటే ఆశ్చర్యం గొలుపుతుంది. ఏ మనిషి చేత ఎక్కడ మోసగింపబడ లేదు అని చెబుతున్నాడు.మనకు తెలియని మనిషి ఎలా సాయం చేస్తాడు.తెలియని వ్యక్తి సాయం చేస్తాను అని అతనితో చెప్పి మోసం చేసే అవకాశం కూడా ఉంటుంది.సాయం చేస్తానని తెలిసిన మనిషి చెప్పిన మాటలను కూడా పూర్తిగా విశ్వసించలేము.తెలిసిన మనిషి కూడా నమ్మించి మోసం చేసే అవకాశాలు కూడా ఉంటాయి.తెలిసిన మనిషిని కూడా పూర్తిగా విశ్వసించలేము.తెలవని వ్యక్తులు కూడా అతనిని మోసగిస్తారు. తెలిసిన వ్యక్తులు కూడా అతనిని మోసగిస్తారు.ఆ రోజు అతను ఏం చేస్తున్నాడో? ఎక్కడికి పోతున్నాడో? ఏం పని మీద పోతున్నాడో? తెలియకుండా అయోమయంగా నగరం అంతా సంచరించడం ఆశ్చర్యం గొల్పుతుంది.ఆ రోజు అతను అందరిని ఎలా విశ్వసించగలడు?ఆ రోజు ఎందుకో అతనిపై అందరికి నమ్మకం కుదిరింది. అందుకే అతను అందరిని విశ్వసించాడు అని తోస్తుంది.ఆ రోజు మనుషులు అందరు సత్యవంతులు అని అతడు భావించాడు.సమాజం నిండా మోసగాళ్ళు నిండి ఉన్నప్పుడు ఆ రోజు అతన్ని మోసం చేయకుండా ఎలా ఉంటారు? అనే సందేహాలు మనలో తలెత్తుతాయి.సత్యమేవ జయతే అని సూక్తి ఉంది.సత్యమే జయిస్తుంది. హరిశ్చంద్రుడు సత్యం కొరకు ఎన్నో పరీక్షలు ఎదుర్కొన్నాడు.చివరికి విజయం సాధించాడు. హరిశ్చంద్రుడు సత్యమైన బాటలో నడిచి సత్యవంతుడుగా ఖ్యాతి గడించాడు.
“ అద్భుతమయిన విషయమేమిటంటే
“ నేను ఇంటికి చేరుకోగానే
“ తిరిగొచ్చింది ఇంకెవరో కాదు
“ నేనే అని కనుగొన్నాను.
ఆరోజు నగరంలో అతను ఎటు పోతున్నాడో? ఏమి చేస్తున్నాడో? తెలియకుండా అయోమయంగా వీధులన్నీ తనవిగా భావించి తిరిగాడు.ఎందుకో ఆ రోజంతా తిరిగిన తర్వాత అలసిపోయిన అతను ఒక ఇంటికి చేరాడు.ఆ ఇల్లు ఎవరిదో అని అనుకున్నాడు.అద్భుతంగా ఆ రోజు నగరం అంతా తిరిగిన తర్వాత మొహమంతా పీక్కుపోయి బాగా అలసిపోయినాడు.ఇది ఎవరి ఇల్లో? అని మనసులో అనుకున్నాడు.ఆ రోజంతా నగరంలో తిరిగిన తర్వాత అలసిపోయి చిత్రంగా తన ఇంటికే చేరుకున్నాడు.ఎందుకో ఆ రోజు అయోమయంగా ఎక్కడ తిరిగినప్పటికీ ఏం చేసినప్పటికీ అతని అడుగులు మాత్రం మర్చిపోకుండా ఇంటికి చేర్చాయి అని చెప్పిన తీరు చక్కగా ఉంది.ఇంకా అతను ఆ రోజు జరిగిన విషయాన్ని గొప్పగా అందరికీ తెలియజేస్తున్నాడు.ఆ రోజు జరిగిన అద్భుతమైన విషయం ఏమిటి? అంటే చివరికి నగరమంతా తిరిగిన తర్వాత ఎక్కడికి వెళ్లాలో తెలియలేదు. చివరికి తన ఇంటికి చేరుకున్నాడు.అతను తన ఇంటికి చేరిన తర్వాత తెలిసింది.అయోమయంగా నగరమంతా తిరిగి తన ఇంటికే వచ్చినాడు.నగరం అంతా తిరిగి తన ఇంటికి వచ్చినది ఇంకెవరో కాదు తానే అని తెలుసుకున్నాడు.అయోమయంగా నగరం అంతా తిరిగిన ఆ రోజు అతని జీవితంలో జరిగిన అద్భుతమైన సంఘటనగా వింతైన రోజుగా తోస్తోంది.అతను ఆ రోజు ఏం చేసింది? అన్ని విషయాలు అందరితో పంచుకున్న తీరు చక్కగా ఉంది.అతని జీవితంలోని ఆ రోజుకు సంబంధించిన వింత విషయాలను పాఠకులకు అర్థం అయ్యేలా కవి కున్వర్ నారాయణ్ వింతయిన రోజు కవితలో చెప్పిన తీరు అద్భుతం అని చెప్పవచ్చు.ఆ రోజు జరిగిన వ్యక్తి జీవితంలోని సంఘర్షణలను కవితగా మలిచిన తీరు స్ఫూర్తిదాయకంగా ఉంది.ఆ రోజు వ్యక్తిలో చెలరేగిన భావాలను వింతైన రోజు కవితలో వ్యక్తం చేసిన తీరు అద్భుతంగా ఉంది.కవి కున్వర్ నారాయణ్ హిందీలో రాసిన కవితను తెలుగులోకి అద్భుతంగా అనువాదం చేసిన కవి వారాల ఆనంద్ ను అభినందిస్తున్నాను.

పాఠక లోకానికి నమస్సులు!

ప్రముఖ కవయిత్రి , రచయిత్రి దేవనపల్లి వీణావాణి మయూఖ పత్రిక లో ‘ దర్శనం‘ పేరుతో కాలమ్ రాస్తున్నారని తెలియజేయడానికి సంతోషిస్తున్నాము. ఇది సమీక్ష నో , విమర్శనో కాదు. ఒక సమున్నత రచన వైపు చూడవలసిన అవసరాన్ని చూపే ఉద్దేశ్యం తో రాస్తున్న కాలమ్. విషయ విశేషతను అర్థం చేసుకోవాల్సిన అవసరాన్ని చెప్పడం. భారతీయ సంస్కృతి విశిష్టత ను, అంతరార్థాన్ని గౌరవంతో వివరించడం కోసం మయూఖ పాఠకుల కోసం రచయిత్రి ‘ దర్శనం‘ చేయించే ప్రయత్నం ఈ కాలమ్ ప్రత్యేకత. ఆదరిస్తారని ఆశిస్తూ…

-డాక్టర్ కొండపల్లి నీహారిణి
మయూఖ సంపాదకులు.

“యోగం” అంటే నేను అర్థం చేసుకున్నంత వరకు “ధారణ చేసుకోగల శక్తి”. ఈ శక్తి శరీరమూ, మనసు ఒకే సరళ రేఖ మీదకు తెచ్చుకోగలిగినప్పుడే సిద్ధిస్తుంది. మహర్షులు ఈ ధారణా శక్తిని సాధించడానికి అనేక మార్గాలు చూపించారు. వాటిని యోగ దర్శనాలు అన్నారు. భగద్గీతలో కృష్ణుడు చెప్పిన జ్ఞాన, భక్తి, కర్మ యోగాలు, పతంజలి అష్టాంగ యోగం, కపిలుని సాంఖ్య యోగం ఇవి మహర్షులు చెప్పినవి. మనముందు కాలపు యోగులు మహావతార్ బాబాజీ క్రియా యోగం, మాస్టర్ సీవివి గారి భక్తృ రహిత రాజ యోగం, అరవిందుల పూర్ణ యోగం, ప్రస్తుత కాలపు యోగులు మాత నిర్మలా దేవి సహజ యోగం, సద్గురు ఈశా యోగం, దాజీ సహజ మార్గ యోగం ఇలా అనేక యోగ మార్గాలు చూపుతున్నారు.

అనేక మంది ఆధ్యాత్మిక సత్ జీవన చరిత్రలు ఏదో యోగ సూత్రానికి అనుసంధానించి ఉన్నవే.నా మటుకు నాకు ఊహ తెలిసినప్పటి నుంచి సాధనాపరులతో ఉన్నప్పటికీ అది నాకు అర్థం కాలేదు, సాధ్యమూ కాలేదు. మనః శరీరాల మధ్య సమన్వయం లేనిదే ఏ యోగ సాధనా సఫలం కాలేదని మాత్రం తెలుసుకోగలిగాను. గీత, కపిలుని సాంఖ్యం, క్రియా, భక్త్రు రహిత రాజయోగం మీద కొంత అవగాహన ఉన్నప్పటికీ అది కేవలం పత్రికలు చదివి వార్తలు గ్రహించినంత మాత్రమే.

అయితే నేను పోటీ పరీక్షలకు చదువుతున్నప్పుడు శ్రీ అరబిందో గురించి , అతను “సావిత్రి “ని రాశారని తెలుసుకున్నప్పుడు అదేమిటో తెలుసుకోవాలన్న ఆసక్తి కలిగింది. ఒక ICS అధికారి కాగదగినవాడు, విప్లవకారుడు, స్వతంత్ర పోరాటంలో ఉన్నవాడు, ఉన్న ఫలంగా ఎలా యోగ దర్శనం చేశాడు, ఎలా పూర్ణ యోగం సిద్ధాంతం చేశాడు, యోగిగా ఎలా మారాడు అన్నది తెలుసుకోవాలని జిజ్ఞాస కలిగింది. అయితే అన్నిటికీ మించి అతని ‘ సావిత్రి ‘ లో ఏముంది అని , అది తెలుసుకోవాలనీ అనిపించేది. అది స్వామి రామా రాసినట్టుగా ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణపు అనుభవాల సమాహారం అయి ఉండవచ్చు అని చాలా రోజుల వరకు అనుకున్నాను. తెలుగులో చదవగలిగితే బాగుండుననీ అనుకున్నాను.కొన్నాళ్ళకు నాకు వరంగల్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ లో ఒక కాపీ దొరికింది కూడా. కానీ ఎంత అడిగినా లైబ్రేరియన్ Xerox తీసుకోవడానికి గానీ ఇంటికి తీసుకు వెళ్లి చదవడానకి గానీ అనుమతించలేదు.ఒకే ఒక కాపీ ఉండడం దానికి కారణం.

మరి కొన్నాళ్ళకు నాకు సిరికోన సాహిత్య అవార్డుల కార్యక్రమం లో శ్రీ వాసిలి వసంత కుమార్ గారి పరిచయమైంది. వారు అరవిందుల సావిత్రిని ఆంధ్ర మహా సావిత్రి లా తెలుగు చేసిన మాస్టర్ శార్వరి గారి పుత్రులు. అయితే ఆ విషయం నాకు తెలియదు. మాటల్లో నేను సావిత్రిని చదవాలని ఉందని ,అయితే అది దొరకడం లేదనీ అన్నాను. వారు, మా తండ్రి గారు శార్వారి , వారే దానిని అనుసృజన చేశారని చెప్పడంతో ఆశ్చర్య పోయాను. అనేక పునర్ముద్రణ ల తర్వాత తిరిగి ముద్రించామనీ , తప్పక ఒక కాపీ పంపగలననీ హామీ ఇచ్చి మరో పది రోజుల్లో పంపారు.

ఇది మూడేళ్ల కిందటి సంగతి. రెండు మూడు సార్లు చదవడానికి ప్రయత్నం చేశాను. కానీ అందులోకి ప్రయాణం చేయలేకపోయాను.
ఈనాటికి మూడు సంపుటాలుగా వెలువడిన వెయ్యి పేజీల బృహద్ గ్రంథం పూర్తి చేయగలిగాను. సాధ్యం అయినంత వరకు అర్థం చేసుకోగలిగాను.

సానిత్రి అనుసృజనకు శ్రీ శార్వరి గారు దశాబ్దకాలం వెచ్చించారు. అరవిందులు కూడా మూల ప్రతిని పూర్తిగా సిద్ధం చేయడానికి పుష్కర కాలానికి పైననే తీసుకున్నారు.
యథా వారి యోగ దర్శనం , తథా కావ్య గతం చేశారు. అటువంటి ధ్యాన యోగ దర్శనానికి శ్రీ శార్వరి వారు అంతే యోగ సాధనా శక్తి ద్వారా అనుసృజన చేయగలిగారు. ఇది అంత సులభమైన విషయం కాదు. ఇద్దరూ యోగ సాధకులు కనుకనే సాధ్యం అయిందని నేను భావిస్తున్నాను.

శార్వరి వారి సావిత్రికి గుంటూరు శేషేంద్ర శర్మ ముందుమాట రాస్తూ వ్యాస వాల్మీకి సరసన నిలబడగల కావ్యం సావిత్రి అన్నారు. అలా అనడానికి కారణం సావిత్రి కావ్య రూప ఆధ్యాత్మిక వాఖ్యానం.

ఇంతకీ సావిత్రి ఏమిటి అంటే మహా భారతంలోని సావిత్రి కథనే. సతీ సావిత్రి తన భర్త అయిన సత్యవంతుని
మృత్యువునుంచి గెలిపిస్తుంది.అయితే ఆమె మృత్యువు(యమున్ని)జయించడానికి చేసిన సాధన, ఆమె చేసిన దర్శనాలు, తెలుసుకున్న సత్యాలు ఇవన్నీ పన్నెండు గ్రంథాలుగా రాశాడు అరవిందుడు. .సావిత్రిలోని పన్నెండు భాగాలు అనేక పర భౌతిక విషయాలను చర్చిస్తాయి. వాటిని మూడు భాగాలు సత్య దర్శనం, యోగ దర్శనం, విశ్వదర్శనం గా కూర్పు చేశారు శార్వరి వారు. ఎంతో కొంత ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణం లేకుండా సావిత్రిని అర్థం చేసుకోవడం కష్టం.

ఇవి అరవిందులు తాను సావిత్రిగా మారి ప్రయాణం సిద్ధిస్తేగానీ రాయగలిగేవి కావు.
సావిత్రి దేనిని సాధించిందో దాని ద్వారానే మృత్యువుని జయించింది. ఆ సాధనే ఒక తేజస్సు, అదే గాయత్రి. అరవిందులు పూర్ణయోగం ద్వారా ఆ సావిత్రి సాధించిన అమరత్వ ఉషస్సును పొందమని సూచించారు.
ఇక అరవిందుల పూర్ణ యోగం అంటే భక్తి, జ్ఞాన, కర్మ యోగాలు మూడు కలిసి చేయగల యోగం. అది సావిత్రి చర్చించదు. కాకపోతే ఈ యోగ సాధనలో సావిత్రి ద్వారా చెప్పిన అమరత్వం సిద్ధిస్తుందని భావించాలి.

ఈ విలువైన కృషిని తెలుగులో అందించడానికి మరొక్క మారు ప్రయత్నం చేసిన శ్రీ వాసిలి వసంత కుమార్ గారు ఎంతగానో అభినందనీయులు.
అది నాకు అందించినందుకు కృతజ్ఞతలు

అరవిందుని సావిత్రి పరిచయం తర్వాత మిత్రులు కొంతమంది సావిత్రి గురించి మరి కాస్త వివరంగా రాస్తే బాగుంటుందని అడగడం జరిగింది.

సావిత్రిని చదవడం నా బలమైన కోరిక, అలా ఎందుకు కలిగిందో నాకు తెలియదు. ఒక శిక్షణా కార్యక్రమంలో గెస్ట్ స్పీకర్ గా వచ్చిన ఒకరు మాటల్లో అరవిందుడులాంటి ప్రజ్ఞాశాలి మన స్వతంత్ర పోరాటం నుంచి ఎందుకు బయటికి వచ్చాడు , అలా రాకుండా పోరాటంలో ఉంటే పరిస్థితి మరోలా ఉండేదేమో అనడం నాకు అరవిందుని మీద అంతకు ముందు ఉన్న భావనను మరింత పెంచింది. ఇక పండిత పరమేశ్వర శాస్త్రి రాసిన త్రిపురనేని గోపీచంద్ మనసులో మాట ఆ నవల్లో చెప్పకనే అరవిందుని పూర్ణ యోగాన్ని చెప్తుంది. పూర్ణయోగం సంభవమేనా అన్న సంశయం ప్రధాన పాత్ర వెలిబుచ్చడం ఆ నవల్లో కనిపిస్తుంది. అయితే దానిని ఆచరించిన వారు మాత్రమే చెప్పగల సాహసకార్యమది. అంతటి సాహసం చేయలేను కాకపోతే సావిత్రి గురించి మాత్రం చెప్పగలిగే సాహసం చేస్తాను. ఎందుకు అంటే అర్థం చేసుకోగల వివరణలు ఇంతకు ముందు పెద్దలు అనేకులు అందజేశారు కనుక.

అరవిందుని సావిత్రి అర్థం కావాలి అంటే అంతకుముందు మృత్యువును జయించడానికి ప్రయత్నం చేసిన వారి చరిత్రను కూడా అధ్యయనం చేయవలసి ఉంటుంది. అటువంటి ప్రయత్నం చేసి తెలుసుకొని శక్తి మేరకు అర్థం చేసుకున్న దానిని ఇక్కడ రాస్తున్నాను.

17, 18 శతాబ్దానికి చెందిన మహనీయులు, యోగ సిద్ధాంతాలని ఆచరణ యోగ్యమైనటువంటి విధానాన్ని రూపకల్పన చేసి ప్రజలు ఆధ్యాత్మిక మార్గాన్ని ఆచరిన్చడం కోసం సులభమైన విధివిధానాన్ని ఏర్పరచే ప్రయత్నం చేశారు. అయితే పాత కథని తిరిగి దర్శించడం, రాయడం జరగలేదు. అయితే అరవిందుని విషయంలో ఇది జరిగింది.

పురాణాలని అంటుంటాం కదా ఇటువంటి పురాణాలని అరవిందుడిలాంటివాడు సమకాలీనానికి ఏ విధంగా తీసుకువచ్చాడు, తన యోగదర్శనాల కొరకు అతను సావిత్రిని ఎందుకు ఎంచుకున్నాడు. ఆయన వేదాలు, ఉపనిషత్తులు, రామాయణ భారత ,భాగవతం లాంటి వాటి వ్యాఖ్యానం, కాకుండా అందులోని ఒక స్త్రీ కథని అది మృత్యుంజయ కథని ఎందుకు తీసుకున్నాడు? ఆ కథ ద్వారా ఆయన ఏం చెప్పదలుచుకున్నాడు ? ఎవరైనా అసలు మృత్యువుని ఎందుకు చేయించాలి? ప్రతి ఒక్కరూ మృత్యువుని జయించడానికి ప్రయత్నించినట్లయితే ఎలా ? ఎటువంటి సాధన చేసినట్లయితే అటువంటి వారి యొక్క భౌతిక ప్రయోజనము కలుగుతుంది ? అది ఎట్లా ఉండబోతోంది..? అమరత్వము, మృత్యువును జయించడం రెండు ఒకటేనా ? ఇవన్నీ నాకు కలిగిన సందేహాలు.

సందేహ నివృత్తి కోసం లోకంలో చిరంజీవులు గా ఉన్నవారు , మృత్యుంజయులు ఎవరు అని తెలుసుకునే ప్రయత్నం చేశాను. మృత్యువును జయించిన వారు ఆ ప్రత్యేక సందర్భంలో మృత్యువుని తప్పించుకున్నారు కానీ వారు శాశ్వతలు కారు అంటే చిరంజీవులు కారు. వారు ఏ ప్రయోజనం కోసం మృత్యువుని వాయిదా వేశారో అది సిద్ధించిన తర్వాత వారు మామూలు మానవుడిలాగే నిష్క్రమించారు. కానీ అమరులు, వారు మృత్యువు యొక్క మితిని దాటి పరివ్యాప్తం చెందారు కనుక వారిని
మృత్యువు అందుకోలేదు. ఇలా మృత్యువు యొక్క మితిని అతిక్రమించి లోకంలో పరివ్యాప్తమై ఉన్నటువంటి వారు చిరంజీవులు. శాస్త్రం ప్రకారం చిరంజీవులు ఏడుగురు అనీ, ఎనిమిది అనీ అంటారు. మనకు హనుమంతుడు, పరశురాముడు, అశ్వత్థామ, కృపాచార్యుడు, మార్కండేయుడు బాగా తెలిసిన పాత్రలు.

అయితే మృత్యుంజయులు మాత్రం ముగ్గురు. మార్కండేయుడు, సావిత్రి దేవి, నచకేతుడు. ఇందులో మార్కండేయుడు మృత్యుంజయుడు ఇంకా చిరంజీవి. మిగిలిన ఇద్దరు సావిత్రి, నచికేతులు మృత్యుంజయులైనప్పటికీ వారు చిరంజీవులు కారు. ఈ మూడు మృత్యుంజయ పురాణాలు లేదా పాత్రలు మృత్యువును జయించడానికి లేదా మరణాన్ని వాయిదా వేయడానికి తమ వంతు ప్రయత్నం చేస్తారు.
అయితే అన్ని జీవులకి సమవర్తిగా ఉండేటువంటి యముడు వీరి పట్ల ఏ కారణం చేత తన సమవర్తి నియమాన్ని పక్కకు పెట్టాడు ఎందుకు వారి యొక్క విన్నపాన్ని మన్నించి తన సమవర్తి నియమాన్ని దాటి వారికి ఆయువృద్దికి తోడ్పడ్డాడు ? ఇదే ముఖ్యమైనటువంటి విషయం .

ఇవి మనం మూడు కథలుగా అధ్యయనం చేయవల్సి ఉంటుంది. ఒకటి మార్కండేయుని కథ, రెండవది సావిత్రి కథ, మూడవది నచికేతుని కథ. మార్కండేయుని పాత్ర చూసినట్లయితే రామాయణంలోనూ భారతంలోనూ కనిపిస్తుంది. అయితే సావిత్రి యొక్క ఉపాఖ్యానం మహాభారతంలో మార్కండేయుడు ద్వారా ధర్మరాజుకు అరణ్యవాసంలో తెలియజేయబడుతుంది. ఇక నచికేతుని కథ కఠోపనిషత్ కథ.

మార్కండేయుని కథ చూసినట్లయితే భృగు మహర్షి యొక్క కుమారుడు ధాత. ఇతను పగలుకి అధిపతి.మరొక పుత్రుడు విధాత రాత్రికి అధిపతి. ఒక పాటలో సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి గారు విధాత తలపున ప్రభవించినది అనాది రాగమని రాస్తారు అంటే చీకటి అధిపతి అయినటువంటి విధాత తలపున ప్రభాతం అనేటువంటి ఒక అనాది రాగం వస్తుందని ఆయన అర్థం. మహాత్ములు పదాలను ఆయాచితంగా వాడరు. అయితే ఇక్కడ ధాత యొక్క కుమారుడు ఎవరైతే పగటి అధిపతి ఉన్నాడో అతని కుమారుడు మృకండుడు. సంతాన ప్రాప్తి కోసం శివునికీ విష్ణువుకీ చేసిన తపస్సు ఫలితంగా మార్కండేయుడు జన్మిస్తాడు. అతని ఆయుషు 16 సంవత్సరాలు.

తల్లిదండ్రుల ద్వారా తాను అల్పాయుష్కుడను అని తెలుసుకున్న మార్కండేయుడు ఏ ప్రయోజనం ఆశించి తన తండ్రి తపస్సు ఫలితంగా తనను పొందాడో ఆ ప్రయోజనం నెరవేరనప్పుడు తనకు వచ్చిన జన్మ యొక్క సార్ధకత్వం ఉండదని దానిని సాధించడం కోసం శివుడికి తపస్సు చేస్తాడు. అతని తపస్సు ఎంతగా ఫలిస్తుందంటే శివుడు మార్కండేయుడు రెండు రూపాలు సాయుజ్యం అయిపోతాయి. అంటే శివుడే మార్కండేయుడు మార్కండేయుడు శివుడు. మార్కండేయుని ఆయుర్థాయం పూర్తయిన తర్వాత
యముడు మార్కండేయుడుని తీసుకువెళ్లే సమయంలో అతనికి శివుడికి మార్కండేయుడికి భేదం తెలియదు. అయితే అప్పుడు శివుడు యమధర్మరాజు తో ఎవరైతే పరోపకార సిధ్యర్థం తన ఆయుష్షుని వృద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నం చేస్తారో వారి ప్రయోజనము అంత నిష్కల్మషమైనదీ లోకోపకారి అయినట్లయితే వారికి శివుని అనుగ్రహం ఉంటుంది కనుక వారి ప్రాణాలను హరించవలదని యమునికి ఆజ్ఞ వేస్తాడు. అంటే ఎవరైనా ఒక వ్యక్తి యొక్క ఆయుష్షు ప్రపంచానికి ఉపకారం చేసేటువంటిది అయితే అతను ఏ ప్రయోజనం కోసం కృషి చేస్తున్నట్లయితే అటువంటి ప్రయోజనము నెరవేరేవరకు అతనికి మృత్యువునుంచి శివుని యొక్క రక్షణ ఉంటుంది ఇది మార్కండేయుడు చెప్పేటువంటి సత్యం. మార్కండేయుడు తన తండ్రి యొక్క కోరిక నెరవేరడం కోసం ఏ ప్రయోజనం కోసం తన తండ్రి తనను పొందాడు అది నెరవేరేంత వరకు సమయం ఇవ్వాలని కోరుకుంటాడు. అలా పుట్టిందే మృత్యుంజయ మహామంత్రం..

ఓం త్రయంబకం యజామహే సుగంధిం పుష్టి వర్ధనం
ఉర్వరుహ నివ బందనాత్ మృత్యోర్ముక్షీణ మామృతాత్

జీవుడు తను పుట్టి, పొందవలసినవి పొంది, పూర్తిగా మగ్గిన ఒక దోస కాయ తన తల్లి తీగ నుంచి విడిపోయినట్లుగా తాను శరీరం విడిచి పెట్టాలని అర్థం.అదే మార్కండేయుడు కోరిక , అలా శివానుగ్రహం పొంది అలాగే తల్లి తండ్రి సేవ చేసి ఆ పాత్రలకు న్యాయం చేస్తాడు మార్కండేయుడు. లోకహితునికి, పరోపకార ప్రయోజకునికి మరణభయం లేదు ఇది మార్కండేయుడు మృత్యువుని జయించిన వివరం.
మార్కండేయుడు తదుపరి ఎప్పటికప్పుడు నూతన లక్ష్యాలను నిర్ణయించుకుంటాడు, సమవర్తి నుంచి రక్షణ పొంది చిరంజీవి అయ్యాడు.

తదుపరి నచికేతుడు, సావిత్రి కథలు చూస్తే ముందు నచికేతుని గురించే చూడాలి.ఎందుకంటే నచికేతుడి ద్వారా లేదా కఠోపనిషద్ ద్వారా
ఏ విద్య అయితే లోకానికి అందించబడిందో అది సావిత్రి ఆచరించింది కాబట్టి.

నచికేతుడు, యముడి సంవాదమే కఠోపనిషత్ చెప్తుంది.
అయితే కఠోపనిషత్ అన్న పదం, దాని వివరణ మాస్టర్ పార్వతీ కుమార్ గారు వారి ప్రసంగపాఠం’ మరణ రహస్యం. -3 ‘ లో చక్కగా వివరించారు.

నచికేతుడు ఐదేళ్ల చిన్న పిల్లవాడు, తండ్రి పేరు ఉద్దాలకుడు
గౌతమ వంశస్తుడు, అరుణ కుమారుడు.ఇతను అన్న దానము తదితర దానాలు వంటివాటిని విని అచరించదలిచిన వాడై దానక్రతువు చేస్తాడు. ఇలా తనకు ఉన్నది అంతా ఇచ్చివేసే వ్రతాన్ని చేయడం వల్ల ఇతనికి వాజశ్రవనుడు అనే పేరు వచ్చింది. ఉత్తమ గతులు పొందడమే లక్ష్యంగా చేసినప్పటికీ మంచి గోవులను తాను ఉంచేసుకొని,తనకు అవసరంలేనివి దానం ఇవ్వడం చూసిన నచికేతుడు తండ్రి తప్పుచేస్తున్నాడని మదనపడతాడు.అన్నీ ఇచ్చివేస్తున్నాడు కదా..మరి నన్ను ఎవరికి ఇస్తావు నాన్నా అని తండ్రిని అడుగుతాడు.తండ్రి వెంటనే జవాబు ఇవ్వకపోతే నచికేతుడు ఈ ప్రశ్నని మళ్లీ మళ్లీ అడుగుతాడు, చిరాకు పడ్డ తండ్రి నిన్ను యముడికి ఇచ్చేస్తాను అంటాడు. నచికేతుడు యమలోకానికి వెళ్ళిపోయి యముడి కోసం చూస్తాడు. అక్కడ ఆ సమయంలో యముడు వుండడు. మూడు రోజులకు యముడు వస్తాడు. నచికేతుడి రాకకు కారణం అడుగుతాడు.

యమ లోకంలో మూడు రోజులు భూ లోకంలో మూడు సంవత్సరాలు. అంతకాలం ఎటువంటి ఆతిథ్య ఆదరణ లేక ఒక పిల్లవాడు, బ్రాహ్మణుడు తన లోకంలో ఉండడం వల్ల తనకు అతిధి నిరాదరణ దోషం కలుగుతుందని భావించిన యముడు నచికేతుడిని మూడు వరాలు ఇస్తాను, కొరుకోమంటాడు.

నచికేతుడు సంతోషించి మొదటి వరంగా తన తండ్రి గారు ఇలా యమలోకానికి వచ్చినందుకు తన మీద కోపం కలిగి ఉండకూడదని , రెండవ వరంగా ఏం చేయడం లేదా ఏ విద్యను ఆచరించడం వల్ల స్వర్గాన్ని చేరవచ్చునో తెలియజేయాలనీ, మూడవ వరంగా జీవుడు మరణించిన తర్వాత ఉంటాడా, ఉండడా తెలియజేయాలని కోరతాడు.

యముడు మొదటి వరాన్ని అనుగ్రహించి, నీ తండ్రి ఎప్పటిలాగా నిన్ను ఆదరిస్తాడని, రెండవ వరం స్వర్గం చేరుకునే విద్య అంటే అగ్ని విద్య గురించి చెప్పి ఇకనుంచి ఆ అగ్ని విద్య నచికేత అగ్ని అని పిలవబడుతుంది అనే నాలుగో వరాన్ని ఇస్తాడు. ఒక రంగుల మాల కూడా బహుమతిగా ఇస్తాడు. సృష్టిలో మొదట ఆవిర్భవించినది అగ్ని కనుక అగ్ని విద్యను ఆచరించాలి. అగ్ని విద్య లేదా యజ్ఞం. ఇది బహిర్యజ్ఞం, అంతర్యజ్ఞం. బహిరి యజ్ఞం 24 ఇటుకలతో చతురస్రంగా పేర్చినటువంటి హవనకుండంలో అగ్నిని ఆవాహన చేస్తూ భూత సూక్ష్మాన్ని అనగా బయట ఉన్న పంచభూతాలు మనలో ఉన్న పంచభూతాలు భూత సూక్ష్మంగా ఏర్పడి ఉన్న వాటిని సంచయనం చేయడం. అంతర్యజ్ఞం ద్వారా మనలో అగ్నిని సంచయనం చేయడం అలా అంతరయజ్ఞం ద్వారా సంచయనం చేయబడిన అగ్ని ద్వారా జీవుడిని ఊర్ధ్వ లోకాలకి తీసుకువెళ్లడం ఆ విధంగా స్వర్గ ప్రాప్తి పొందడం ఇదే నచికేతాగ్ని. దీనికి ఆది శంకరులు భాష్యం చెప్తూ మూడు సార్లు నచికేతాగ్ని సంచయనం చేసిన వారు, తల్లి, తండ్రి, ఆచార్యుల అనుశాసనాన్ని పొంది జన్మ రహితుడు అవుతాడని తెలియజేశాడు.

మూడవ వరంగా నచికేతుడు అడిగిన ప్రశ్న మరణాంతరం జీవుడి అస్తిత్వం ఏమిటో తెలియజేయడానికి యముడు నచికేతుడిని పరిపరి విధాల పరీక్షిస్తాడు. ఇది అత్యంత గహనమైన విషయమని దీనికి బదులుగా మరొక వరం కోరుకోమని అడుగుతాడు, కానీ నచికేతుడు పట్టుబడతాడు. మరణాంతరం
జీవుడు అస్తిత్వం తెలియజేయడానికి తమరి కన్నా ఉత్తమమైన గురువు నాకు దొరకడని మీరు మాత్రమే తెలియజేయడానికి సమర్ధులని నాకది తప్పనిసరిగా తెలియచేయాలని కోరుకుంటాడు నచికేతుని పట్టుదల చూసిన యముడు అతనికి జీవుడు మరణాంతరం ఉన్నాడా లేడా అన్న విషయాన్ని తెలియజేస్తాడు. ఈ ప్రశ్నకి జవాబును అర్థం చేసుకోవడం కొంత కష్టమైనా నచకేతుడి ద్వారా యముడు జీవుడు మరణాంతరం ఉంటాడని ఉండగలడని ప్రతి వ్యక్తి సాధన ద్వారా తన అస్తిత్వాన్ని తెలుసుకోగలరని తెలియజేస్తాడు.

ఇక్కడ కఠోపనిషత్ మీద ఆదిశంకర భాష్యం వివరంగా ఇచ్చినప్పటికీ నాకు మాస్టర్ పార్వతీ కుమార్ గారి ప్రసంగ పాఠం మరణ రహస్యం-3 గా వచ్చిన నచికిత విద్య పుస్తకం ఎంతగానో ఉపయోగపడింది మాస్టర్ పార్వతీ కుమార్ గారు తన ప్రసంగం ద్వారా చాలా సులభంగా నచికేతుని మూడో వరం వివరించారు. మాస్టర్ పార్వతి కుమార్ గారు కఠోపనిషత్ పదం ఉత్పత్తిని వివరిస్తూ ఇలా చెప్తారు.

కఠోపనిషత్ అంటే క నుంచి ఠ వరకు ఉన్న 12 అక్షరాలు కలది. ఈ 12 అక్షరాలు 12 రేకులు గల పద్మాన్ని ద్వాదశ దళ పద్మం అంటారు. ఇది అనాహిత చక్రాన్ని సూచిస్తుంది.

మన శరీరంలోని షడ్చక్రాలు మీరు వినే ఉంటారు మూలా ధార , స్వాధిష్ఠాన, మణిపూరక, అనాహిత, విశుద్ధ, ఆజ్ఞ చక్రాలు అత్యంత పైన ఉన్నది సహస్రార. అనాహితం హృదయ స్థానం హృదయం అంటే గుండె కాదు, గుండె పక్కన శరీర మధ్య భాగంలో ఉండేటువంటి ఈ చక్రము నాలుగు స్థరాలుగా మూడు మూడు దళాలతో మొత్తం 12 దళాలు మధ్యలో ఆత్మని కలిగి ఉంటుంది. మొదటి స్థరం అన్నమయ కోశం, రెండవ స్థరం ప్రాణమయ కోశం, మూడోస్తరం మనోమయ కోశం , నాలుగవ స్థలం విజ్ఞానమయ కోశం మధ్యలో ఉన్నవాడు వెలుగు అదే ఆత్మ.

ఒక దీపం మరొక దీపాన్ని వెలిగించినట్టు ప్రతిదీపానికి సమానమైన వెలుగు ఉన్నట్టు జీవులను ప్రకాశితమయ్యేటువంటి ఈ వెలుగు ఆత్మ రూపంలో మన శరీరంలోనూ ఉంది. జీవుడు సూక్ష్మ దేహంగా మన నాభి కింద రెండు వేళ్ళ అంత దూరంలో సూక్ష్మ శరీర ధారుడుగా ఉంటాడని అక్కడ ఉన్నటువంటి జీవుడిని అంతర్యజ్ఞం ద్వారా షట్ చక్రాల ద్వారా ప్రయాణింప చేసి అనాహిత ద్వారా ఆత్మను చేరుకొని ఉన్నవాడు తన సూక్ష్మ శరీరాన్ని చూసుకోగలరనీ పూర్వపు రచనల్ని బట్టి అర్థం చేసుకోగలము. అటువంటి సాధన చేసిన వారు
ఆజ్ఞా చక్రం అనగా రెండు కనుబొమ్ముల మధ్య ఉన్న స్థానం ద్వారా సూక్ష్మ శరీరం ధరించి కావలసినప్పుడు శరీరం లోపలికి, బయటకు ప్రయాణం చేయగలరు. పరమహంస యోగానంద తన ప్రసిద్ధ పుస్తకం యోగి ఆత్మకథ లో ఎంతో మంది భారతీయ యోగులను పరిచయం చేస్తూ తన పరమ గురువైనటువంటి శ్యామ చరణ్ లాహిరి మహాశయుల గురించి చెప్తూ లాహిరి మహాశయులు సూక్ష్మ శరీరాన్ని ధరించి ఎంతో మందికి కనిపించారని రాశారు. ఇలా అనేక చోట్ల కోరుకున్న చోట ప్రత్యక్షమైనటువంటి యోగుల్ని చూసిన సందర్భాలు అనేకులు తమ అనుభవాలలో రాశారు.

కఠోపనిషత్ చెప్పింది ఇలా అనాహిత చక్రాన్ని దాటి ప్రయాణం చేయమనే. అలా ఎవరైతే సాధన ద్వారా చేయగలుగుతారో, వారు తమ సూక్ష్మ శరీరాన్ని చూసుకోగలరు, వారు శరీరాన్ని వదిలివేసిన తర్వాత కూడా తమ యొక్క అస్తిత్వాన్ని తెలుసుకోగలరు. తమ భూత భవిష్యత్తు ప్రయాణాన్ని వారు నిర్దేశించుకోగలరు. ఆ విధంగా సాధన ద్వారా తెలుసుకున్న వారు తమ మరణాంతరం కూడా అస్తిత్వాన్ని కలిగి ఉంటారని యముడు నచికేతులకి తెలియజేసినట్టు మనం కఠోపనిషత్ ని అర్థం చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. కనుక నచికేతుని మూడో ప్రశ్నకు యముని సమాధానం నీ సాధనే నీ అస్తిత్వానికి సమాధానం. అయితే ఈ ప్రయాణం అంతా కూడా సుశిక్షుతుడైనటువంటి గురువు ద్వారానే సాధ్యపడుతుంది అనేది అన్ని పుస్తకాల్లో ఇచ్చినటువంటి వివరణ. అందుకే భారతీయతలో గురువుకి అంతటి పవిత్ర స్థానం.
ఇక ఆజ్ఞా చక్రం నుండి సహస్రార చక్రం చేరగలిగిన వాడు సాక్షాత్ భగవంతుడే అంటాడు సద్గురు.

ఇది సూక్ష్మంగా కఠోపనిషత్ సారము లేదా నచికేత యముని సంవాదము. యముని ద్వారా మూడువరాలనీ, అనుకోని నాలుగో వరాన్ని పొందిన నచికేతుడు తిరిగి తన తండ్రి వద్దకు చేరుకొని యముడు ఏవైతే సూచించాడో వాటిని పాటించి తన భౌతిక ప్రయాణాన్ని ముగిస్తాడు.

మార్కండేయుడు స్వీయ ప్రయత్నం ద్వారా, నచికేతుడు తండ్రి యథాలాపంగా అన్న మాటతో యముడి ద్వారా మరణానికి సంబంధించిన విషయాలు తెలుసుకున్నారు. వీరు ఇరువురికీ తమ పరిస్థితి అది ఎదుర్కునే వరకు తెలియదు. ఇందుకు భిన్నంగా సావిత్రికి తాను ఏం చేయాలనుకుంటూదో ముందే తెలుసు. యే సాధన ద్వారా తాను సూక్ష్మ శరీరధారి కాగలదో, దానితో ఏమి సాధించగలదో తెలుసు. ఆమెకు తెలుసు కనుకనే అల్పాయుష్కుడు అని తెలిసినా సత్యవంతుణ్ణి వివాహం చేసుకుంటుంది. తన సాధన మీద తనకంత నమ్మకం ఉంది గనుకనే తన అభీష్టాన్ని నెరవేర్చుకోగలిగింది కేవలం తన భర్త ప్రాణాలనే కాకుండా తన మామగారు, తండ్రి గారి అభిష్టాలను కూడా వరాలుగా పొందగలిగింది.

సావిత్రి, మద్ర దేశ అధిపతి అయిన అశ్వపతి కుమార్తె. అశ్వపతి సంతానం కొరకు 18 సంవత్సరాలు రోజుకి పదివేల గాయత్రీ మంత్రాలను అనుష్టానం చేస్తూ తపస్సు చేస్తాడు అతనికి సవిత్రమూర్తి ప్రత్యక్షమై సావిత్రి పేరుతో కుమార్తెగా జన్మించగలదని వరం ఇస్తుంది. అశ్వపతి తనకు పుత్రుడు కావాలని కోరుతాడు అందుకు సవిత్రమూర్తి ఈ కుమార్తె ద్వారా సకల అభీష్టాలు నెరవేరుతాయి అని చెప్తుంది.

అశ్వపతి సావిత్రిని అపురూపంగా పెంచుతాడు ఆమె యుక్త వయసుకి సత్యవంతుని గురించిన సమాచారం తెలుస్తుంది అప్పటికే ఆమెకు సత్యవంతుడు తన భర్త అయితే బాగుంటుందని అభిప్రాయం ఏర్పడుతుంది. సావిత్రి యొక్క ప్రతిభాపాటవాలకి ఆమెకు తగిన వరుణ్ణి తానే ఎన్నుకోవాల్సిందిగా తండ్రి అయిన అశ్వపతి సూచిస్తాడు. సావిత్రి తాను సాల్వ రాజ్యానికి చెందిన ద్యుమత్సేనుని కొడుకు సత్యవంతుణ్ణి వివాహం చేసుకోగలనని అంటుంది. నారదుడు సత్యవంతుడు అల్పాయుష్కుడని ఒక సంవత్సరం మాత్రమే అతనికి ఆయుష్యు ఉందని అతను ఫలానా రోజు మరణిస్తాడని ముందే తెలియజేస్తాడు. అయినప్పటికీ సావిత్రి తాను సత్యవంతున్నే వివాహం చేసుకోగలనని చెప్తుంది. తండ్రి అశ్వపతి కూడా కూతురు నిర్ణయాన్ని వ్యతిరేకించడు.

అతను సావిత్రిని, సత్యవంతునికి ఇచ్చి వివాహం చేస్తాడు. సావిత్రి వివాహం చేసుకునేటప్పటికీ సత్యవంతుడు రాజ్యం కోల్పోయి అంధత్వంతో ఉన్న తండ్రి, అరణ్యంలో మునివాసం చేస్తూ బ్రతుకుతున్న పరిస్థితి. అందునా అతను అల్పాయష్కుడు. అతను అల్పాయుష్కుడన్న విషయము అతనికి గాని అతని తల్లిదండ్రులకు కానీ తెలియదు కానీ సావిత్రికి తెలుసు. అన్నీ తెలిసి సావిత్రి సత్యవంతుని జీవితంలో ప్రవేశిస్తుంది. అదే సావిత్రి గొప్పతనం. ఆమె తన సాధన మీద ఆమెకున్న నమ్మకం.

సావిత్రి సత్యవంతులు సంవత్సరకాలం ఆనందంగా జీవిస్తారు. సత్యవంతునికి మరణ సమయం ఆసన్నమవుతుంది. యధావిధిగా అరణ్యంలో కట్టెలు సేకరించడానికి సత్యవంతుడు బయలుదేరుతాడు. తానూ వస్తానని సావిత్రి అంటుంది. అతనితో బయలుదేరుతుంది. అరణ్యంలో కట్టెలు సేకరిస్తూ ఉన్నఫలంగా సత్యవంతుడు పడిపోతాడు. సావిత్రికి దీని గురించి ముందే తెలుసు కనుక ఆమె అంతకుముందు మూడు రోజుల నుంచి త్రైరాత్ర వ్రతం చేస్తుంటుంది. త్రైరాత్ర వ్రతం అంటే మూడు రోజులు పగలు రాత్రి సాధనలో ఉండడం. సావిత్రి పరిస్థితిని అర్థం చేసుకొని అతని శరీరాన్ని ఒక భద్రమైన చోటుకు మార్చి తాను అక్కడే ఉండి, తన సూక్ష్మ శరీరం ద్వారా సత్యవంతుని ప్రాణాలను తీసుకున్న యమునితో ప్రయాణం చేస్తుంది. యముడు తనతో రావద్దని వారిస్తాడు. సావిత్రి యమునితో తన భర్త ప్రాణాలు తనకు ముఖ్యమని అందుకనే తను సూక్ష్మ శరీరధారియై తనతో ప్రయాణం చేస్తున్నానని చెప్తుంది. ఈ లోకాలవెంట రాకూడదని యముడు పదేపదే చెప్తాడు. అందుకు ప్రతిగా నాలుగు వరాలను కోరుకో, కానీ ఈ ప్రయాణం మానుకో అని చెప్తాడు. అప్పుడు ప్రతి వరానికి ముందు నీ భర్త ప్రాణాలు తప్ప ఏదైనా కోరుకో అంటాడు.

మొదటి వరంగా సావిత్రి తన మామగారి అంధత్వం పోవాలని, రెండవ వరంగా రాజ్యం రావాలని కోరుకుంటుంది. మూడవ వరంగా తన తండ్రికి నూరు పుత్రులు కలగాలని కోరుకుంటుంది నాలుగవ వర సమయంలో యముడు ‘నీ పతి ప్రాణాలు తప్ప’ అన్నమాట అనడు. అప్పుడు ఆమె తన భర్తని పునరుజ్జీవున్ని చేయాలని కోరుతుంది.

ప్రసన్నుడైన యముడు నాలుగు వందల సంవత్సరాల పాటు ఎందుకంటే అది కృతయుగం కనుక కృతయుగంలో మానవుని ఆయుషు నాలుగు వందల సంవత్సరాలు కనుక నాలుగు వందల సంవత్సరాలు నూరుగురు పుత్రుల్ని కలిగి సుభిక్షంగా బతకమని వరం ఇస్తాడు. ఆ విధంగా సావిత్రి తన మామగారి చూపుని, రాజ్యాన్ని, తన తండ్రికి పుత్రుల్ని, తన భర్త ఆయుష్షుని యముని ద్వారా పొందగలిగింది. ఆమె తిరిగి తన సూక్ష్మ శరీరంతో తనదేహానికి ప్రవేశిస్తుంది అలాగే సత్యవంతుడు యొక్క ప్రాణాలని యముడు తిరిగి ప్రసాదిస్తాడు. ఆ విధంగా యముడికి సావిత్రి కి మధ్య జరిగిన ప్రయాణం శుభప్రదంగా ముగిసి సత్యవంతుడు పూర్ణాష్కుడై చిరకాలం ఆనందంగా జీవిస్తారు. ఇది సావిత్రి కథ. ఇది మార్కండయుడు ధర్మరాజుకి చెప్పిన ఉపాఖ్యానం.

మాస్టర్ పార్వతీ కుమార్ గారు రాసిన తన ప్రసంగ పాఠం పుస్తకం మరణ రహస్యం -2 లో సావిత్రి సంబంధించిన అంశాలని ఇలా విశ్లేషిస్తారు. సవిత్రు మండలం అంటే 12 సూర్యులని కలిగినటువంటి ఒక మండలం. ఇలాంటి 12 సవిత్రు మండలాలు కలిసి ఒక భర్గో మండలం. సావిత్రి అన్న పదానికి అర్థం సాయం సంధ్య లో ఉన్న వెలుగు అది శక్తివంతమైనది. సావిత్రి వెలుగు యొక్క ప్రతిరూపం. అందుకే గాయత్రి మంత్రంలో ” భర్గో దేవస్య ధీమహి ” అని ఉంటుంది. వెలుగు ప్రతిరూపమే సావిత్రి అది అనుష్టానం చేయడమే గాయత్రి. అశ్వపతి అనే పదానికి అర్థం ప్రాణాలకు అధిపతి అయిన జీవుడు. ఈ అశ్వపతి తపస్సు చేయడం కోసం మిగిలిన కథలలో లాగా శివుడినో, విష్ణువునో ధ్యానం చేయలేదు. అవ్యక్త రూపమైన వెలుగు. సృష్టి లో ఏది వెలుగు ను ప్రకటిస్తుందో అది.
అతను సవిత్ర మండలంలోని వెలుగును, సావిత్రిని పొందడానికి 18 సంవత్సరాలు గాయత్రీ మంత్రోపాసన చేశాడు. ఆ సవిత్ర మండల వెలుగే సావిత్రిగా అశ్వపతికి జన్మించింది. ఆ వెలుగు సూక్ష్మ శరీరాన్ని ధరించగలిగే సాధన కూడా పొందగలిగిన ప్రజ్ఞ. తనకు భవిష్యత్తు తెలిసిన ఆమె వెరవలేదు తన వెలుగు దేహంతో ముందు లోకాలకు సైతం ప్రయాణం చేసి తాను సాధించాలనుకున్న వాటిని సాధించింది.

ఆమె సాధించిన వాటిలో మొదటిది మామ గారి అంధత్వం పోవడం. మామగారు ధ్యుమత్సేన రాజు జ్ఞానముతో మూడో కన్ను కూడా కలిగిన వాడు, కానీ తన అహంకార ప్రభావం చేత తన జ్ఞానాన్ని పోగొట్టుకున్నాడు. సావిత్రి అతని అధంత్వం పోవాలని అంటే తిరిగి జ్ఞానం రావాలని కోరుతుంది. సత్యవంతుడు అసలు పేరు చిత్రాశ్వుడు అంటే చిత్రంగా ప్రాణాలని నిలుపుకోగలిగినటువంటివాడు. వ్యవహార శైలి వలన అతనికి సత్యవంతుడు అనే పేరు వస్తుంది. అతని జన్మతః వచ్చినటువంటి పేరు చిత్రాశ్వుడు లాగానే చిత్రంగా సావిత్రి వల్ల తన ప్రాణాలను పునరుద్ధరించుకోగలుగుతాడు. సావిత్రి యమునితో చేసిన సూక్ష్మలోకాల ప్రయాణం షట్ చక్రాల ప్రయాణమే. చక్రాలు ఒక్కొక్క లోకానికి ప్రతీకగా చూపబడతాయి వాటి ప్రయాణము అనుభవము అరవిందుడు మరింత విపులంగా రాస్తాడు.
పరోక్షంగా సావిత్రి యొక్క ఉపాఖ్యానమంతాను సూక్ష్మదేహధారియై ప్రయాణించగలిగేటువంటి శక్తి సాధన దాని యొక్క ఫలితాలు, శక్తి వంటివి చెప్పడం.

మార్కండేయుడు, నచికేతుడు, సావిత్రి కథల వల్ల అర్థం చేసుకోగలిగింది ఏదైనా ఉంది అంటే అది పరోపకారం, లోక శ్రేయస్సు. మరణం సత్యం, దానిని వాయిదా వేయగల శక్తి వారి వారి సంకల్పాలకు ఉంది. అందుకు దైవం సహకరిస్తుంది.దాని కోసం సంకల్ప వృద్ది చేయాలి.దానికి కొరకు సాధన చేయాలి. అలాటి వారు మృత్యువును వాయిదా వేయగలరు. మరణించినా జనుల స్మృతిలో ఉన్నంత కాలం అమరులుగా ఉండగలరు. ఎందుకు మృత్యువును జయించాలి అంటే ప్రతీ జీవి ఎంతో కొంత నాణ్యమైన, భద్రమైన, ఆదర్శమైన జీవనాన్ని తన తదుపరి తరాలకు మిగిల్చి వెళ్ళాలి.అదీ లక్ష్యం.

అరవిందుడు ఇంకాస్త ముందుకు వెళ్తాడు. తన సాధన ద్వారా ఆయన ప్రయాణం చేసినటువంటి సుక్ష్మ లోకాలు సావిత్రి పాత్ర ద్వారా తన ” సావిత్రి” లో నిక్షిప్తం చేశాడు సావిత్రి ఒక కావ్యానురూప యోగానుభవ ప్రకటన. ఇరవై నాలుగు వేల వాక్యాలు కలిగిన బృహత్ కావ్యం.1872 లో పుట్టిన అరవిందుడు తన 54 వ యేట మౌని గా మారిపోయి తదుపరి 24 యేళ్లు మౌనంగానే ఉండిపోయారు. 1930లో సావిత్రి రచనను మొదలు పెట్టి చాలాకాలం తన యోగానుభవాలను చేరుస్తూ పోయారు. స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో విప్లవకారునిగానున్న అరవిందుడు అలీపుర్ కుట్ర కేసులో జైలు శిక్ష అనుభవించే క్రమంలో ఆధ్యాత్మిక అనుభవాలను పొందినట్లు రాశారు. అప్పటినుంచి యోగిగానే జీవించారు.ఆయన రూపొందించిన భక్తి, కర్మ, రాజ యోగాల ఆచరణ , అది సూప్ర మైండ్ థియరీ లేదా పూర్ణ యోగంగా చెప్పబడింది. మానవ మేధస్సులో అనేక స్థరాలు వున్నాయని దానిని కనుగొనే అవకాశం ఉందని చూపారు. అయితే దీనిని విమర్శించిన వారూ ఉన్నారు. అరవిందుడు దీర్ఘకాలం మౌనంగా ఉండడమూ దీనికి ఒక కారణము.

అరవిందుడు మొదట విప్లవకారుడు, దేశాభిమాని.తన దేశ ప్రజలకు యే సందేశం ఇవ్వలేదా అని అనుకున్నప్పుడు ఒక భావన కలిగింది. “పెద్దపులి ఆత్మకథ ” లో ఆర్కె నారాయణ్ , భారత దేశాన్ని పెద్దపులితో పోల్చుతారు. నాకు అరవిందుడి సావిత్రిలో జ్ఞానంతో మూడు కన్ను కలిగి ఉన్నా అజ్ఞానంతో దానిని కోల్పోయి రాజ్య భ్రష్ఠుడైన రాజు ద్యుమత్సేనుడిగా భారత పాలకులూ, అతని విరోధులుగా పరదేశ పాలకులూ కనిపించారు. మరణించి మళ్లీ జీవించిన సత్యవంతుడు ఈ దేశ స్వాభిమానం , దానిని సాధించిన సావిత్రి అదే ఆ వెలుగు సామాన్యుని సాధన లేక పోరాటం.
మనం మన అస్తిత్వాన్ని మర్చిపోవడమే నిజమైన మృత్యువు, మన ఆస్తిత్వం మనం నిలబెట్టుకోవాలని అనుకుంటే నచికేతుడు వలె ప్రయత్నం చేయాలి, సావిత్రి వలే మన దేశమాతకి చూపునివ్వాలి. స్వాభిమానంతో జీవించాలి.సాధనా సమన్వయంతో ఇది సాధ్యం.ఇది నాకనిపించిన ఒక భావన.

ఇది స్థూలంగా అరవిందుడి సావిత్రిని అర్థం చేసుకునేందుకు ఉపకరించే సుదీర్ఘ వివరణ. తెలుగులో వచ్చిన సావిత్రిని చదివి సులువుగా వారి కావ్యంలోకి ప్రయాణించవచ్చు. అనుసృజన, అనువాదం రెండూ అందుబాటులో ఉన్నాయి. అందరికీ సావిత్రి అవగాహన సులభతరం అవుతుందని ఆశిస్తూ ముగిస్తున్నాను.

దేవనపల్లి వీణావాణి
17.03.2024