గౌతమబుద్ధుడి తండ్రి శుద్ధోదనుడు, తల్లి మాయాదేవి వారిది రాజకుటుంబం. గౌతమ బుద్ధుడి తొలి పేరు సిద్ధార్థుడు. తల్లి మహామాయ కోలియన్ దేశపు రాకుమారి. ఆషాఢ మాసం వేసవి కాలంలో సాంప్రదాయఆ బద్ధమైన పండుగ జరిగేది. శాక్య వంశీయులందరితోబాటు శుద్దోదనుని కుటుంబం కూడ యీ పండుగను అత్యంత వైభవంగ జరుపుకొనేవారు వారం రోజుల పాటు. ఈ పండుగను అత్యంత వైభవంగ జరుపాలన్న వుద్దేశ్యం మహారాణి మహామాయ కూడ ఉండేది.
పండగ రోజు పూవ్వులతో, పచ్చనిఆకులతో తోరణలకు అలంకరించేవారు పండ్లు సుగంధ ద్రవ్యాలు ప్రజలకు పండగ రోజు పంచేది.
పండుగ ఏడవరోజున మహామాయ ఉదయాన్నే నిద్రలేచి, పన్నీట స్నానం చేసి నాలుగు లక్షల బంగారు రూకలు దానం చేసేది. అమూల్యమైన ఆభరణాల అలంకరించుకొని, రుచికరమైన భోజనంజేసి, ఉపవాసకాలంనాటి మ్రొక్కుబడులన్నీ పూర్తిచేసి రాజభవనంలోని తన శయనమందిరంలోకి వెళ్లింది
రాజభవనంలోనిద్రిస్తున్నప్పుడు రాణికి స్పష్టమైన కల వచ్చింది. ఆ కలలో ప్రపంచ పరిరక్షకులైన నలుగురు నిద్రాలోవున్న తనను అలాగే ఎత్తుకొని హిమాలయ పర్వత శ్రేణుల్లోగల సమతల ప్రదేశంలో ఒక సాల వృక్షం క్రింద దింపి ప్రక్కన నిలుచున్నారట.
ఈ నలుగురి పరిరక్షకుల భార్యలు వచ్చి ఆమెను మానససరోవరతీరానికి తీసుకెళ్లారు. మానస సరోవరంలో మహామాయకు స్నానం చేయించి, పరిమళ పుష్పాలతో సుగంధ ద్రవ్యాలతో అలంకరించారట
భోధిసత్వుడు ఆమెకు ప్రత్యక్షమై “నేను నీ కుమారుని గా జన్మించాలని అనుకుంటున్నాను నీవునాకు తల్లివయ్యేందు కంగీకరిస్తావా? అని అడుగగా ఆమె “ఎంతో సంతోషంతో “అంగీకరిస్తానన్నది”.
అంతలోనే ఆమె నిద్ర నుండి మేల్కొంది.
తెల్లవారగ తన కల వృత్తాంతాన్ని శుద్దోదనునికీ చెప్పింది. ఆ కల ఫలితం ఏమిటో! ఊహించలేను అని శుద్దోదనుడు అన్నాడు.
కలల గురించి పాండిత్యంలో సిద్దహస్తులైన ఎనిమిదిమంది బ్రాహ్మణులను పిలిపించాడు.
నేలమీద పూలుపరించి ఆపై వారికి ఎత్తైన ఆసనాలు ఏర్పాటు చేయించాడు
శ్రేష్టమైన బియ్యాన్ని, స్వచ్ఛమైన నేతితో వండించి, తేనె, పంచదార, పాలు సిద్ధంచేసి వారికి వడ్డించారు. వారిపాత్రలను బంగారు, వెండినాణాలతో నింపి, నూతన వస్త్రాలను, పాడి ఆవులను బహుకరించాడు.
బ్రాహ్మణులనావిధంగ సంతుష్ట పరిచిన తరువాత మహామాయ కల వృత్తాంతాన్ని వారికి వివరించి “దాని పర్యవసానo ఏమిటో వివరించండ”ని కోరాడు.
కల గురించి విన్న బ్రాహ్మణులు ” రాజా శంకించనవసరం లేదు. నీకు పుత్రుడు జన్మించబోతున్నాడు. తాను (పుట్టబోయే బిడ్డ) గృహస్త జీవనాన్నే కోరుకొన్నట్లయితే సమస్త ప్రపంచాన్ని జయించగలుగుతాడు. తాను గృహస్తజీవితాన్ని తిరస్కరించి నట్లయితే సన్యాస జీవనాన్నే కోరుకుంటే ప్రపంచంలో పేరుకు పోయివున్న భ్రమలన్నింటినీ పటాపంచలు, చేయగల సమర్థుడైన బుద్ధుడు కాగలడని, వివరించారు.
మహామాయ గర్భంలో పది నెలలు బోధిసత్వుడు పెరిగాడు. ప్రసవకాలము సమీపిస్తుండగా కాన్పు
కోసం తన పుట్టింటికి(దేవదాహకు )వెళ్తానని భర్తతో చెప్పింది. శుద్దోధనుడు మహామాయ
కోరిన కోరికను తప్పక తీరుస్తాడు శుద్ధోధనుడు బంగారు పల్లకీని తయారు చేయించి జాగ్రత్తగా తీసుకుపోవటానికి బోయీల ఏర్పాటుచేసాడు.
వారి వెంట కొందరు పనివాళ్ళను కూడా ఆమె పుట్టింటికి పంపాడు.
దేవదహకు ప్రయాణమైన మహామాయ మార్గమధ్యంలో తేజస్సుతో విరాజిల్లుతున్న సాలవృక్షాల లుంబినీవనం చే రుకొన్నది. స్వర్గలోకంలోని సుందర మార్గంలో సాగిపోతున్న పల్లకి సర్వశక్తి సంపన్నుడైన రాజాధిరాజునాహ్వానించేందు ఏర్పాటు చేయబడ్డ పూలమంటపం చెట్ల మొదళ్లనుండి కొమ్మల కొసలవరకు పుష్పించిన పలురకాల చెట్లు రంగు రంగుల పూవుల మకరందాన్ని
ఆస్వాదించేందుకు గుంపులుగ చేరిన తుమ్మెదలు, తేనెటీగలు, వాటి మధురధ్వని, పలురకాల పక్షుల కిలకిలా రాగలు వీనులకు విందుగా కనులకు యింపుగాను కనిపించాయి.
అంత్యంతసుందరమైన ఆ వాతవరణం మహామాయను పరవశంతో పల్లకిదిగి కొంతకాలము ఆ వనం మధ్య విహరించాలని కోరింది. పల్లకిని సాలవృక్షం క్రింద దింపించి వారినక్కడే వుంచింది.
పల్లకి దిగిన మహామాయ ఆ ప్రక్కనేవున్న సాలవృక్షరాజం వద్దకు నడిచి వెళ్ళింది. హాయిని గొల్పించే గాలులు మెల్లమెల్లన వీస్తుండగ ఆగాలికి పైకి క్రిందికి వూగుతున్న ఒకసాలవృక్షపు కొమ్మను పట్టుకొనబోయింది.
అదృష్టం కలసివచ్చినట్టు క్రిందికి వంగిన ఒక కొమ్మను మునికాళ్లపై లేచి అందుకొన్నది. ఇంతలో వీచిన గాలికా కొమ్మ పైకిఎగసిపోతుండగా అకొమ్మతోపాటు తాను పైకి లేచిపోతున్న తరుణంలో ఆమెకు పురిటినొప్పులు ప్రారంభమైనవి. ఆ కొమ్మనలాగే పట్టుకొని నిలుచునివున్న దశలో ఆమె ప్రసవించింది. క్రీస్తు పూర్వం 563వ ఏట వైశాఖ పౌర్ణమి రోజున మహామాయ ఆ శిశువుకు జన్మనిచ్చింది.
శుద్ధోదన మహామాయలకు వివాహమైన చాలా ఏళ్ల వరకు వారికి సంతానం కలుగలేదు. లేక లేక కలిగిన సంతానం కావడంతో వారి ఆనందానికవధుల్లేవు అత్యంత వైభవంగా జన్మదిన మహోత్సవాన్ని జరుపుకొన్నారు. వారితో పాటు శాక్య కుటుంబాలన్నీ ఆ దినాన్ని పర్వదినంగ జరుపుకొన్నారు.
శిశువు జన్మించేనాటికి శాక్యరాజ్యానికి శుద్ధోధనుడే రాజు, ఆ కారణంగా రాజలాంఛనాలతో ఆ శిశువు జన్మదిన వేడుకలు జరిగాయి. తన తండ్రి అపుడు రాజు కనుక తాను రాకుమారుడైనాడు.
మహామాయ మరణం
సిద్ధార్థుడు జన్మించిన పదవరోజున బాలునికి నామకరణోత్సవం జరిపారు. ఆబాలునికి సిద్ధార్ధుడని పేరుబెట్టారు. తను గౌతమ వంశీయుడైన కారణంగా తాను సిద్ధార్థ గౌతమునిగా పిలువబడి జనరంజకుడైనాడు. ఒకవైపు నామకరణోత్సవం వైభవంగ జరుగుతుండగ మాతృమూర్తి మహామాయ ఉన్నట్టుండి అస్వస్థతకు గురయ్యారు
తనకుఅంతిమఘడియలు
ఆసన్నమైనవని గ్రహించిన మహామాయ తన భర్తను, సోదరియైన ప్రజాపతిని తన వద్దకు పిలిచి నా కొడుకు యింతలోనే తల్లిలేనివాడు కాబోతున్నాడు. అతనిని పెంచి పెద్దజేసి తన భవిష్యత్తును తీర్చిదిద్దడంలో మీరు ఏలాంటిలోటు రానివ్వరని నాకు తెలుసు. తన భర్తతో చెప్పినా చివరి మాటలు.
“ ప్రజాపతీ! నా కుమారుని నీకప్పగిస్తున్నాను. నీవు అతనిని పెంచటంలో కన్న తల్లిని మరిపించగలవని నాకు తెలుసు.”
“ఇకనాకు చింతలేదు. నాకు సెలవివ్వండి. పై నుండి నాకు పిలుపు వచ్చింది.తన ప్రతినిధులు నన్ను తీసుకొని పోవుటకై వేచియున్నారు” అని పల్కి మహామాయ తుదిశ్వాస విడిచింది. శుద్ధోదనుడు, ప్రజాపతి కన్నీరుమున్నీరైయారు.
మహామాయచనిపోయేనాటికి సిద్ధార్థునికి ఏడు రోజుల పసిపిల్లాడు. ఆ సోదర పరివారంలో సిద్దార్థుడు పెరిగాడు.
సిద్ధార్థుడు నడకనేర్చి మాటలాడగల వయసుకు రాగానే శాక్యవంశ పెద్దలు శుద్ధోదనునితో సమావేశమై బాలుణ్ణి గ్రామదేవతయైన అభయ వద్దకు తీసుకొని రావలసిందిగ కోరారు.
శుద్దోదనుడందు అంగీకరించి బాలునికి వస్త్రాలంకరణ చేయవలసిందిగ మహాప్రజాపతికి తెలిపాడు. బాలుని సమాయత్తపరుస్తూండగ మృదు మధుర స్వరంతో తననెక్కడకు తీసుకుపోనున్నారని సిద్ధార్థుడు తన పెద్దమ్మనడిగాడు. తనను గ్రామదేవత వద్దకు తీసుకెళ్లనున్నారని విన్న సిద్ధార్థుడు మందహాసం చేశాడు. అయితే శాక్యుల సాంప్రదాయాన్ని మన్నించి బయలుదేరాడు. సిద్ధార్ధుని ఎనిమిదవ ఏట తనవిద్యాభ్యాసం మొదలైంది. మహామాయ స్వప్నవృత్తాంతంపై జ్యోతిష్యం చెప్పిన ఎనిమిదిమంది బ్రాహ్మణులనే సిద్ధార్థుని తొలిగురువులుగ శుద్దోదనుడు నియమించాడు.
గౌతముడు తనతండ్రి వ్యవసాయ క్షేత్రంలో సైతం పనిచేస్తు తీరికవేళల్లో ఏకాంతంగ ధ్యానయోగం సాధనజేసేవాడు. ఒకవైపు మేధోపరిపక్వతకు కృషి చేస్తున్నపటికిని మరోవైపు క్షత్రియ ధర్మంగ యుద్ధశాస్త్రాన్ని సైతం తన తండ్రి సాధన చేయించేవాడు.
ఎందుకంటే తనకుమారుడు మేధోశక్తి సాధనకే పరిమితమై పౌరుషవంతునిగ తయారు కాలేకపోయే ప్రమాదమేర్పడరాదని శుద్దోదనుడు భావించేవాడు.
సిద్ధార్థుడు స్వభావసిద్ధంగ కరుణామయుడు. ఒకవ్యక్తిని మరోవ్యక్తిదోపిడి చేయడం ఏమాత్రం యిష్టపడేవాడు కాదు.
ఒకనాడు సిద్ధార్థుడు తన సహచరులతోబాటు వ్యవసాయక్షేత్రమునకు పోయి అక్కడ మండుటెండలో కొందరు వ్యవసాయకూలీలు ఒంటినిండా బట్టలైనా లేకుండ కొందరు పొలాలను దున్నుతుండడం, మరికొందరు గట్లు వేస్తూండడం, మరి కొందరు చెట్లు నరుకుతుండడం చూశాడు.
ఆ దృశ్యం అతనినెంతో కలత పరచింది.
ఒక వ్యక్తిని మరోవ్యక్తి ఆవిధంగ దోచుకోవడం న్యాయంకాదని సిద్దార్థుడు తన మిత్రులతో చెప్పాడు. శ్రామికుని శ్రమఫలితాలననుభవించడం న్యాయమెలా అవుతుందని వారిని ప్రశ్నించాడు.అయితే ఆ ప్రశ్నకు ఎలా సమాధానమివ్వాలో తన మిత్రులకు తెలియలేదు. ఎందుకంటే శ్రామికుడు తన యజమానికొరకై శ్రమించడమే తన ధర్మమనే సనాతన సిద్ధాంతమే వాళ్లకుతెలుసు.
శాక్యులు ఏరువాక పండగను ప్రతి సంవత్సరము జరుపుకుంటారు. ఇది విత్తనాలు విత్తు సందర్భంలో విధిగా గ్రామీణులు జరుపుకునే పండుగ ఆ పండగ రోజున ప్రతిశాక్యుడు నాగలి పట్టి పొలం దున్నలనే సాంప్రదాయం కలదు.
సిద్ధార్థ కూడా ఈ సాంప్రదాయాన్ని తప్పకుండా పాటించేవాడు. నాగలి పట్టి తాను కూడా దున్నేవాడు.
చదువుకున్నంత మాత్రాన తాను నాగలి పుట్టరాదని అనుకోలేదు సిద్ధార్థుడు.
క్షాత్ర ధర్మ ప్రకారం సకల యుద్ధ విద్యలు నేర్చుకున్నాడు. అనవసరంగా మరొకరిని గాయపరచడం సిద్ధార్థుడికి ఇష్టం లేదు.
మృగాలను వేటాడేటప్పుడు సిద్ధార్థుడు వేటాడే వాడు కాడు నీకు పులులు అంటే భయమా! ఏంటి? అని మిత్రులు ప్రశ్నించేవారు.
తన మిత్రులతో మీరు పులులను చంపటం లేదు ఎవరికి ఎలాంటి హాని చేయని జింకల్ని, కుందేళ్ళను మీరు చంపుతున్నారు అని సమాధానం చెప్పేవాడు.
సిద్ధార్థ ప్రవర్తనకు పెద్దమ్మ ప్రజాపతి ఎంతో బాధపడేది.
నీవు క్షత్రియుడవు యుద్ధం చేయడం నీ విద్యుక్త ధర్మమని మర్చిపోతున్నావు కదా! యుద్ధ ప్రావీణ్యం కోసం వేటల్లో పాల్గొనక తప్పదు. గురు చూసి బాణం వేయాలంటే ఈ వేట బాగా అవసరం అవుతుంది అని ప్రజాపతి వాదించేది.
క్షత్రియుడు యుద్ధం ఎందుకు చేయాలి?
అని గౌతముడు ప్రశ్నిస్తే?
అందుకు యుద్ధం మీ ధర్మం నాయన అని ప్రజాపతి జవాబి చ్చేది. మనిషిని మరో మనిషి చంపడం ధర్మమేలా అవుతుంది? ని ఆమెను అని ప్రశ్నించేవాడు.
యుద్ధం చేయకపోవడం సన్నాసులకే చెల్లుతుంది నీవు క్షత్రియుడవు నీవు యుద్ధం చేయకపోతే రాజ్యాన్ని ఎవరు కాపాడుతారు అని ఆమె ప్రశ్నించింది.
సరేనమ్మా! క్షత్రియులు ఒకరినొకరు ప్రేమించుకోవచ్చు కదా అప్పుడు యుద్ధము అవసరం లేదు ఎవరి రాజ్యాలు వారు కాపాడుకోవచ్చు కదా అని ఎదురు ప్రశ్నా వేసేవాడు సిద్ధార్థుడు.
గౌతమి సమాధానం చెప్పలేక తన ఇష్టానికి తనను వదిలేసేది.
