కాలమేఘం

కే దా ర్ నా థ్ జ ల వి ల యం…..

మహాద్రి, పార్శ్వే చ తటే రమంతం, సంపూజ్యమానం సతతం మునీంద్రైః సురా సురైర్యక్ష మహోరగాద్వైః కేదారమీశం శివమేక మీడే ॥

ఏ పుస్తకానికైనా ముఖచిత్రం రచయిత ఏం చెప్పబోతున్నారో అనే దానికి సూచికగా ఉంటుంది. అలాగే ఈ కాలమేఘం కేదార్నాథ్ జలవిలయం ముఖచిత్రం కూడా లోపలి అంశాలకు అద్దం పట్టినట్టు ఒక సంకేతంగా నిలిచి ఎంతో బాగుంది…

కంటికంతా జలమయమై
మింటి వరకు ఏక రాశై
జగములన్నియు కాలయోనిలో
మొగములెరుగక నిదురబోవగ…

ఈ పుస్తకం పేరు చూడగానే నాకు ప్రళయావసాన ప్రకృతి కళ్ళముందు కదలాడింది.
కాలమేఘ పుస్తక సమీక్షరాద్దామని అనుకున్నప్పుడు….
తెలుగు సాహిత్య ప్రక్రియలలో ఎన్నో చదివాము !చూసాము!
కొన్ని ఆనందింప చేసేవిగా కొన్ని ఆలోచింపచేసివిగా ఇలా రకరకాల అనుభూతులను కలిగిస్తాయి ఆయా పుస్తకాలు…
కానీ కాలమేఘం మాత్రం యదార్ధ సంఘటనైనా కూడా… జరిగిన ప్రమాదం టీ.వీ వార్తా ఛానళ్ల ద్వారా భయానక కథలతో.. జలప్రళయంతో అంతా మునిగిపోతున్నదా? అన్నట్టున్న ఉత్తరాఖండ్ లోని రుద్ర ప్రయాగ లోనిచార్ ధామ్ యాత్రలలో ఒకటైన కేదార్ నాథ్ ఆకాశగంగ విరుచుకుపడిన ఒళ్ళు గగుర్పొడిచే దృశ్యాలను పదేపదే చూసినప్పుడు టీ.వి. వాళ్ళు ఎందుకు చిత్రహింస పెడుతున్నారని అనిపించింది. కానీ ఈ పుస్తకం చదివిన తర్వాత సాటి- తోటి మనవారు పడిన కష్టాలు చూసి మనసంతా కలచివేసింది. అదేమిటో చూద్దాం! మానవతా దృక్పథంతో స్పందిద్దాం!!
రండి ! ఈ పుస్తకంలో పయనిద్దాం!!
M.S.R. వెంకట రమణ గారు రచించిన కాలమేఘం పుస్తకాన్ని జగద్గురువు ఆది శంకరాచార్యుల దక్షిణామ్నాయ శృంగేరి పీఠం శ్రీ శ్రీ విధుశేఖర భారతి స్వామి వారు ఆవిష్కరణ చేయడం రచయిత యొక్క ఆధ్యాత్మిక చింతన తెలుస్తోంది.
ఈ పుస్తకానికి గౌరవనీయులు రచయిత , నటుడు శ్రీ తనికెళ్ళ భరణి గారు” అకాలమేఘం” అంటూ ముందు మాటలో “భారతీయ జీవనంలో తీర్థయాత్ర ప్రాముఖ్యతను వివరిస్తూ..” గంగను తీసుకువెళ్లి రామేశ్వరంలో కలపడం అంటే యావత్ భారతాన్ని ఆ సంస్కృతిని, ఆ వేషభాషలను ,ఆ ప్రదేశాలను పరిశీలించి అక్కడ ప్రతిబింబిస్తున్న భారతీయ ఆత్మ దర్శనం చేసుకోవడమే అని అభిప్రాయపడ్డారు.
శ్రీ ముత్తై రవీంద్ర గారు” రచనలో శాస్త్రీయ సమాచారం జోడిస్తేనే ఏ రచనకైనా ప్రామాణికత చేకూరుతుంది” అని విలువైన సందేశాన్ని అందించారు.
అలానే ఈ పుస్తకం వాతావరణ శాస్త్రీయ సమాచారంతోనే సాగి, ఎక్కడ ఆగకుండా చదవరులను చదివించింది.
కేదార్నాథ్ ఆధ్యాత్మిక నివాస స్థలమైన చిన్న పట్టణం. ఆ వరద బీభత్సానికి కొట్టుకొని పోయిన కేదార్నాథ్ మందిరాన్ని కొట్టుకుపోకుండా ఆపిన భీమశిల దైవ సంకల్పమా? లేక యాదృచ్ఛికమా? అని ఆశ్చర్యపోతూ వాతావరణ శాఖ హెచ్చరించినా ప్రభుత్వ యంత్రాంగం పట్టించుకోలేదని అంటూ….”ఓరోగ్రాఫిక్” ప్రభావం గురించి మంచి అవగాహన కల్పించడం బాగుందని ప్రశంసించారు వంగూరి ఫౌండేషన్ ఆఫ్ అమెరికా హ్యూస్టన్ టెక్సాస్ అధ్యక్షులు వంగూరి చిట్టెన్ రాజు గారు.
నిజమే! భారత పౌరులుగా తమ కర్తవ్యాన్ని నిర్వర్తించారు రచయిత.
ఎప్పుడైనా మానవులు ప్రకృతిని రక్షించుకుంటూ దానితో కలిసి జీవించాలి కానీ దానిమీద అధికారం చూపిస్తూ నాశనం చేయకూడదని … అలా ధ్వంసం చేయడమే ఈ మహా విపత్తుకు కారణమని, వచ్చిన ప్రకృతి వైపరీత్యాలను ఎంతమంది చెప్పినా తన ధోరణి మానుకోని మానవుడు ప్రకృతి కోపానికి బలి కాక తప్పదని హెచ్చరిస్తూనే … కనీసం ఇలాంటి రచనలు చదివైనా కొందరైనా మారతారని ఇటువంటి రచనలు సమాజానికి అవసరమని నొక్కి ఒక్కాణించారు భాషావేత్త పూర్వ ఉప సభాపతి మాన్యులు మండలి బుద్ధ ప్రసాద్ గారు.
మానవ మాత్రులు ప్రకృతితో వాదలాడకూడదని కనువిప్ప కలిగించే రచన ఈ కాలమేఘమని అంటూ ప్రకృతిలో పుట్టి గుహలలో పెరిగిన మనిషి వాటి నుంచి దూరమై ఊళ్లోకి చేరి గూళ్ళు కట్టుకున్న జీవి.. ప్రకృతి విలయానికి భయపడి పోతున్నాడని, ఎంత ఎదిగినా ఒదిగి ఉండాలని చెప్పిన ఈ రచయిత వెంకూ గారిని అభినందిస్తూ” ఈ ప్రకృతి వైపరీత్యానికి” కారణమని వృక్షాల ఆవశ్యకతను తెలియజేస్తూ గౌరవనీయులు విశ్రాంత న్యాయమూర్తి కుకుడాల లక్ష్మణగారి ముందుమాట కాలమేఘం పుస్తక రచయిత వెంకూ గారి మాటకు వత్తాసు పలికింది.
నిజంగా మనమందరం ఆలోచించవలసిన విషయం ఇది! కాదు తేలికగా తీసుకోకూడని విషయం కూడా…
కాలమేఘం పుస్తకం కరుణ రసభూయిష్ట బాణీ అని ఆధ్యాత్మిక ధోరణిలో స్పందిస్తూనే… ప్రేక్షకుల వలే కేదార్ నాథ్ లో జరిగిన సంఘటనలను చూసి ఊరుకోకుండా… భవిష్యత్తులో ఇలాంటి విపత్తు వస్తే ఎలా స్పందించాలనే విషయం ఈ పుస్తకం ద్వారా అందించారని రచయితను చెన్నపురి తెలుగు అకాడమీ మేనేజింగ్ ట్రస్టీ శ్రీ డాక్టర్ తూమాటి సంజీవరావు గారు తమ ముందు మాటలో అభినందించారు.
ఇక రచయిత తన మనసులోని మాట “ధర్మ చక్ర *ప్రవర్తితం ” ప్రకారం ఈ రచన చేయడంలో తాను కర్తను కానని రాయాలనే కోరికే కర్తగా రాయించిందని మల్లినాథ సూరి వలె సవినయంగా మనవి చేసుకున్నారు.
నిజమే అనిపించింది ! ఒక జలవిలయాన్ని అక్షరీకరించడం మామూలు మాట కాదు! శాస్త్రీయంగా ఏ తప్పిదాలు ఎలా జరిగాయని ఈ తిలా పాపంలో తలాపిడికెడు ఎవరు ఎవరిదని ఖచ్చితంగా తేల్చి చెప్పడం దానికి సాక్ష్యమా అన్నట్టుగా… కేదారేశ్వరునితో పాటు యాత్రీకుల, ప్రయాణ సాధనాల, ప్రకృతి రమ్యతను, భక్తుల సత్సంగాలను, గంగానది ఉగ్రరూపాన్ని, పట్టణంలోని భవనాలు కూలిపోయి విపత్తు కలిగించిన భయానక దృశ్యాలను, అంతకు ముందుఉన్న పూర్వ పట్టణాన్ని, ఢిల్లీలోని వాతావరణ శాఖ కార్యాలయం, సీనియర్ సైంటిస్ట్ విశ్వనాథ చాంబర్ ను, మునిగిపోతున్న కేదారేశ్వర ఆలయాన్ని, మంచు కొండలు, ‘ఎలనినో ‘ ఏర్పడితే ఎలా ఉంటుందో వివరించే చిత్రాలను, వాడియా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హిమాలయన్ జియాలజీ విభాగాన్ని, శిఖర పరిశోధన చిత్రం, గంగలో కొట్టుకుపోయిన వాహనాల చిత్రాలు….ఇలా ఒకటేమిటి? దేవాలయ నిర్మాణ పరిజ్ఞాన చాతుర్యాన్ని వివరించే ప్రాచీన చిత్రంతో పాటు, పాండవులు కట్టిన మందిరాన్ని, అక్కడి వ్యాపారుల అమానుష చర్యలను, శవాల మీది వస్త్రాలను మాన రక్షణకోసం ఉపయోగించుకున్న పరిస్థితి కల్పించిన లయకారుడి విన్యాసాన్ని, లింగం చుట్టూ ఉన్న శవాలు, కాలనేత్రుడై చూస్తున్న రుద్రుడు, రక్షణ కోసం పర్వతం పైకి ఎక్కుతున్న యాత్రికులు, తెహ్రి- గడ్వాల్ లోని జలాశయం, భాగీరథి నదిపై నిర్మించిన డ్యామ్, విద్యుత్ ఉత్పత్తి కోసం నిలువ ఉంచిన ఆ డ్యామ్ తెగితే ఊరు కొట్టుకొని పోతుందని హెచ్చరిస్తూ తెలిపిన చిత్రం, హరిద్వార్ , ఋషీకేష్ , పట్టణాలకే కాక ఎన్నో నగరాలకు ముప్పు ఉందని, మిథైన్ వాయువు యొక్క ప్రభావం వల్ల కలిగే ముప్పు ఎన్నో విషయాలు చదువరులకు చిత్రాలతో విశదీకరించడం, చిత్రాలను చూస్తూ పుస్తకం చదువుతూ ఉంటే హృదయం ద్రవిస్తున్నది. ఎప్పుడో 2013లో జరిగిన ఈవిలయం ఇప్పుడు జరుగుతూన్నదా? అన్నట్టుగా ప్రకృతి విలయాన్ని కళ్ళకు కట్టేలా ఉందీ పుస్తకం.
వేడినీటి కుండాలు ఎలా పేలిపోయాయో? దాని తాండవమేమిటో? ఆ శబ్దానికి భయపడిన జనం హాహాకారాలు కళ్ళకు కట్టినట్టు వివరించారు.
మిలిటరీ వారి దుశ్చర్య కూడా బాధ కలిగించింది. ఇదే సందని డబ్బులు దోచుకోవడం అక్కడి ప్రాంతీయుల పైశాచిక ఆనందం, ఆడవారిదేహ బాధల పరిస్థితి.. బాపురే!! పగవారికి కూడా ఇలాంటి దుస్థితి రావద్దనిపించింది.
గాయపడిన వారు చనిపోవడం చూసి ఇతర యాత్రికులు భయపడటం… నిజంగా రంపపు కోతే! ఇంత క్షోభలో రాజకీయాల కంపుతో మరింత జుగుప్సాకరంగా మారడం రచయితకు అసహ్యం వేసినట్టుంది.
కలెక్టర్ బసవ వెంకటరామచంద్ర పురుషోత్తం అండ….. గుడ్డిలో మెల్ల!
భాగీరథి, అలకనంద, మందాకినిల ఉగ్రత్వానికి బలైపోయిన యావత్ మానవ నిర్మితాలు రోడ్లు, వంతెనలు మొదలైనవే కాకుండా ప్రాజెక్టులు సర్వం సహా నాశనాన్ని, ఆ రాష్ట్రాభివృద్ధి వందసంవత్సరాలు వెనుకబడింది అనడం.. ఒక విలేఖరిగా రచయిత జల ప్రళయాన్ని విలయంగా మలచడం అద్భుతమైన విషయం.
మొదటి పేజీలోని “బృహద్ స్వరూపుడైన మహాకాలుడు అంత వరదల్లోనూ కంఠం వరకే వరద పోట్టేత్తడం…” ఆ చిత్రం… చిత్రంగా ఉంది.
సాంకేతిక కారణాలు కొన్ని అయితే అనుభవం లేని వారు నిర్మాణాలు చేయడం ,విద్యుత్ కోసం ప్లాంట్లు కట్టడం, నది నీటిని తరలించడం… మొదలైనవే కాకుండా అడవులు నరికి వేయడం వంటి ఎన్నో పొరపాట్లు మరియు టూరిజం కూడా విలయానికి కారణం అని సూచించారు రచయిత.
చివరకు ఇచ్చిన సందేశం ప్రకృతితో ఆటలాడవద్దని అలాగే ఆ ప్రాంతం వారికి వ్యవసాయం ద్వారా ఉత్పత్తి సాధించాలని, కేవలం టూరిజం మీదనే ఆధారపడద్దని చక్కని సూచన చేశారు.
” క్లౌడ్ బరస్ట్” కారణంగా (కేదార్నాథ్) ఉత్తరాఖండ్ విషాద జలవిలయానికి కారణం మానవ తప్పిదంగా జరిగిందని, చెప్తూనే ఊరుకోలేదు. పరిష్కారం కూడా చక్కటి సూచనలతో… ప్రకృతిని, పర్యావరణాన్ని రక్షించుకోవాలని లేకపోతే తగిన మూల్యం చెల్లించాల్సి వస్తుందని చేసిన హెచ్చరిక ఒక్క ఉత్తరాఖండవాసులకే కాదు… ఎక్కడెక్కడ నదీ పరివాహక ప్రాంతాలున్నాయో?? ఎక్కడెక్కడ తీర్థయాత్రా స్థలాలున్నాయో? వాటి దగ్గర యాత్రికులు మానవతా ధోరణితో ఉండి, వ్యర్థాలతో భూమిని, నీళ్ళను, గాలిని కలుషితం చేయవద్దని చెప్పే ఈ కాలమేఘం ఒక వీరబ్రహ్మ కాలజ్ఞానం వంటిది!
ప్రతి ఒక్కరూ చదివి పాటించాల్సిన ఎన్నో విషయాలు ఈ పుస్తకంలో ఉన్నాయి. అవన్నీ చెప్తూ పోతే నా సమీక్ష వ్యాసం వలె కాకుండా పుస్తకమయ్యే ప్రమాదముంది… అందుకే ముగిస్తూ..
ఎందుకంటే ప్రకృతి శక్తిని ఎవరూ ఊహించలేరు! భవిష్యత్తులోఎటువంటి వైపరీత్యమైనా రావచ్చు! జీవితాలను అస్తవ్యస్తం చేయవచ్చు! అలా జరగకుండా ఉండాలంటే శాస్త్రీయతతో ఏర్చి కూర్చిన విజ్ఞాన భాండాగారం వంటి పుస్తకం ఈ కాలమేఘం పుస్తకం . ముఖ్యంగా యాత్రికులు తప్పక చదవాలి! చదివిన విషయాలు పాటించి భవిష్యత్ తరాల వారికి మన సంప్రదాయ కట్టడాలను వారసత్వంగా ఇవ్వాలి!