సంపాదకీయం

మహిళలూ – సమాజం March మయూఖ సంపాదకీయం

డాక్టర్ కొండపల్లి నీహారిణి మయూఖ  సంపాదకులు

మార్చ్ నెల,మే నెల మహిళా ప్రాతినిధ్యానికి ముఖ్యమైన నెల లు గా గుర్తించారు. బాగానే ఉంది. ఏడాది పొడుగునా ఎదురయ్యే సమస్యలు సందేహాలతో ఆడవాళ్ళు పడే వేదనలకు  ఏమైనా జవాబుగా మార్గం చూపాయా? చూపితే, ఏ దారి గా ఏ ఋజువులు గా చూపారు? చూపగలరు? అని ప్రశ్నలు తప్పకుండా ఉదయిస్తాయి.
అడుగడుగునా ఆధిపత్యాన్ని చూపిస్తూ అణగదొక్కుతూ ఆడవాళ్లను ఆత్మ న్యూనతలో పడవేస్తున్న ఈ పురుషస్వామ్య సమాజం ఒక్కసారైనా ఆత్మావలోకనం చేసుకోవాలి.
 మగవాళ్ళంతా చెడ్డ వాళ్లని ఆడవాళ్లంతా మంచి వాళ్ళని అనడం లేదు. ఆడవాళ్లు చెడ్డవాళ్ళు ఉంటారు,మగవాళ్ళలో చెడ్డవాళ్ళు ఉంటారు. మంచి వాళ్ళు ఎక్కడైనా మంచి చేస్తూనే ఉంటారు. ఇది మంచి చెడు సమస్య కాదు ఇది ప్రస్తుతంలో దృష్టి పెట్టి చూడాల్సిన సమస్య కాదు యుగయుగాలుగా వస్తున్న ఆచార వ్యవహారాలు సంస్కృతి సంప్రదాయాలను బట్టి ఆలోచించాల్సిన విషయం. మంచి ఉద్దేశంతోటే, గొప్ప ఉద్దేశంతోటే స్త్రీని గౌరవిస్తూ జగతికి మూలం స్త్రీ అని, ముగ్గురమ్మల మూలపుటమ్మా అని, ఆదిశక్తి అని పరాశక్తి అని అన్ని స్థానాలలో అమ్మకే స్థానం ముఖ్యమని, ఆడవాళ్ళకే ప్రముఖ స్థానం అంటూనే… అమ్మానాన్న తల్లి తండ్రి, సీతారాములు, శివపార్వతులు, లక్ష్మీనారాయణులు అంటూ ఉన్నాము , స్త్రీ లకు గౌరవం ఇచ్చేవాళ్ళు అని చెప్పిన  వేద కాలాల గురించి కాదు మనం మాట్లాడాల్సింది.
స్వార్ధచింతనతో అధికార దాహంతో, అహంభావాదివికారాలతో  స్త్రీల అస్తిత్వాన్ని అణచివేసినటువంటి దుర్మార్గాలన్నీ అందరికీ తెలుసు. అయినా నిజాన్ని ఎవరు ఒప్పుకోరు. పుత్రుడు పుడితేనే పున్నాగ నరకం నుండి తప్పిస్తాడని అనడంతోటే పురుషస్వామ్యం అంటే ఏంటో బయటపడింది. ఇలాంటి ఏవేవో, ఎన్నెన్నో ఉన్నాయి. “ఆ బొంత లోనిదే ఆ మాసిక “అన్నట్టు తమ కన్న ముందు తరాల వాళ్ళు ఏం చేశారో చూసి అదే వ్యవహారాలు నడిపే మగవాళ్ళు ఎప్పటికీ ఒప్పుకోరు. మేము తప్పు చేయమని అంటారు.కానీ శారీరక శక్తిని తక్కువ చూపిస్తూను అపాయాలు ఎక్కువ పరిస్థితులు ఎదురవుతాయని స్త్రీలు బయట కాలు పెడితే ఎవరీ మతాచారాలు చేస్తారో నని ఇంటిపట్టున ఉంచాము అని సర్ది చెప్పుతూ ఉంటారు.అసలు ఇలాంటి పరిస్థితులు దారి తీయడానికి కారణం ఏమై ఉంటుంది మొదటి నుంచే స్త్రీలకు విలువ ఇస్తూ, స్త్రీల స్థానాన్ని పదిల పరుస్తూ వచ్చినట్టయితే ఈ అపాయాలు వస్తాయి అనే ఆలోచననే కలగకపోయేది. ఆడవాళ్ళని భోగపు వస్తువుగా వాడుకున్నంత వరకు పని యంత్రాలుగా మార్చినంతవరకు పురుషులు ఇటువంటి విపరీతాలకు దారి తీసే రోజులు వస్తాయని ఆ మధ్య యుగంలో ఆలోచించి ఉండకపోవచ్చు. అప్పటికప్పటికీ ప్రస్తుతానికే ఆలోచించుకున్నారు వాళ్ళానాడు. కానీ, భావి జీవితం గురించి ఆలోచించలేదు.అదే ఇప్పుడు ఒక పెద్ద సంఘవిద్రోహంగా సామాజిక దాష్టీకంగా తయారై పురుష జాతిలోని మేధావులను కలవర పరుస్తున్నది. పాత రోజులను తీసుకురాలేము కొత్త రోజులను ఆపలేమూ, నడుస్తున్న రోజులను మార్చలేము !ఇటువంటి సందిగ్ధావస్థలో పడిపోయి దిక్కుతోచని స్థితిలో ఉన్నామని వాపోతున్నారు మంచి వాళ్లంతా.
అయితే నిస్తేజం లో పడిపోయే పనిలేదు. ఎంతటి వ్రణాణికైనా మందు ఉంటుంది. ఎంతటి కఠినమైన పనికైనా ప్రణాళిక ఉంటుంది. ఏ జాతిని గురించే అయితే తక్కువ చేసి ఇళ్లల్లో మాట్లాడారో ,ఉదాహరణకు ఆ …ఆడపిల్ల దానిపైఎందుకు ఇంత ఖర్చు చేయాలి ?ఆ… ఆడపిల్ల ఇంత రాత్రి వరకు ఎక్కడికి వెళ్లొచ్చింది? ఆ …ఆడపిల్ల ఇంట్లో వంట చేసి పెడితే సరిపోతుంది? ఆ… ఆడపిల్ల అంత పెద్ద చదువులకు ఎందుకు? ఆ…. ఆడపిల్ల సైనా సైన్యాధ్యక్షురాలు వంటి పదవులు ఎందుకు ?ఆడపిల్ల రాజకీయాలు ఎందుకు అంటూ అనడం మానేసి, కొడుకు కూతురు ఇద్దరూ సమానమే అనుకోవాలి.కొడుకును కూతురును ఒకటే బడిలో చదివిస్తున్న వాళ్లు కూడా ఏర్పడకుండా ఇళ్లల్లో  భయాలను కలుగజేసేలా మాట్లాడే మాటలు మానుకోవాలి.తండ్రి, తాత బాబాయ్, మామ, తమ్ముడు, అన్న వంటి పురుష పాత్రలందరూ ఒకసారి ఆలోచించుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది.
ఇక కొందరు ఆడవాళ్లు, కాస్త నోరు ఎక్కువ చేసుకుని మాట్లాడితేనైనా ఈ మగవాళ్ళు అణిగి ఉంటారనుకునే వాళ్ళు ఉంటారు. దీనికి కారణం తన అమ్మకు నానమ్మ కు అమ్మమ్మకు అత్తకు ఇంటి పక్క వాళ్లకు జరిగినటువంటి జరుగుతున్నటువంటి అన్యాయాలను చూసి అనుభవాలను ఆ భయం తెలియకుండానే వాళ్ళ మనసులలో జొరబడి ఇంకా ఇలాగే,పాతకాలం వారిలా ఉంటే ఎలా ? నన్నూ అట్లాగే చేస్తారనుకొని, ముందు జాగ్రత్త గా ఉండాలని అనుకోని ఇప్పుడు కొందరు కాస్త నోరు చేసుకుంటున్నారు. ఎదురు తిరుగుతున్నారు. ఇలాంటి పరిస్థితులు ఎందుకు వచ్చాయి? ఇది ఆలోచన చేయాలి. తప్పకుండా పరిష్కారం దొరుకుతుంది.
 ఆడవాళ్ళకైనా, మగవాళ్ళకైనా ఇబ్బందులు ఉంటే తప్పకుండా గ్రహిస్తారు.
ఒకటి మాత్రం నిజం పెరుగుట విరుగుట కొరకే! సామాజిక న్యాయం కోసం ఆలోచించే వాళ్ళు ఇది గ్రహిస్తారు. ఆనాటి చరిత్ర ను తిరిగి చూస్తే తెలుస్తుంది.

_____*****_____

మయూఖ సంపాదకీయం, జనవరి నెల 2024 -డాక్టర్ కొండపల్లి నీహారిణి, మయూఖ సంపాదకులు

కాలం తనతో పాటు మంచి చెడులను తీసుకువస్తూ ఉంటుంది. అంది పుచ్చుకున్న వాళ్లకు అందినంత. రోజులు గడుస్తూ నే ఉంటాయి. క్యాలెండర్ల పేపర్లు తిప్పేస్తూ ఉంటాము. నిత్య జీవన సమరంలో కొన్ని సంతోషాలు కొన్ని దుఃఖాలు భ్రమణం చేస్తూనే ఉంటాయి. 2023

ఇటువంటివే కొన్ని సంఘటనలను మనసు లోతుల్లో పడవేసిపోయింది. సామాజిక అసమానతల ఉద్వేగాలను రగిల్చి పోయింది. కొన్ని అద్భుత ఆవిష్కరణల సందర్భాలను ఇచ్చి పోయింది. మరికొన్ని ఆలోచనాత్మకమైన ధోరణలను అందించిపోయింది. కొత్త సంవత్సరం వచ్చింది, 2024 లో అడుగు పెట్టాము.

విద్య,వైద్యం ఏ పౌరుడికైనా ఎంతో ముఖ్యమైనవి అనే జ్ఞానం ఎప్పుడో మూల మూలన పాకిపోయింది. ఎన్ని కష్టాలు వచ్చినా తమ పిల్లల్ని చదివిస్తున్నారు అట్టడుగు శ్రామిక వర్గాలు కూడా ఈ నిజాన్ని గ్రహించాయి. వీళ్ళలో కొందరు ఉన్నత విద్యను అందిపుచ్చుకుంటున్నారు. కొంతమంది చదవలేక, పరీక్షలు రాయలేక కొందరు వెను తిరుగుతున్నారు. కొందరు రాసి ఉత్తీర్ణత సాధించలేక వెను తిరుగుతున్నారు. అయినా కానీ వీళ్ళేమి ధైర్యాన్ని కోల్పోవడం లేదు. పనిచేసుకొని బ్రతకాలి అని ఒక స్పృహ ఉన్నటువంటి వాళ్ళు.దీనికి కారణం వాళ్ళ ముందు తరం వాళ్ళు, వాళ్ళ తల్లిదండ్రులు తాతలు, నానమ్మలు అమ్మమ్మలు ఇచ్చిన స్ఫూర్తి. రెండు కాళ్లు రెండు చేతులు ఉన్నాయి ఆలోచించడానికి మెదడుంది ఇంత గొప్ప ప్రపంచాన్ని చూస్తున్నాము, చెడ్డ పనులు చేయకుండా కష్టం చేసుకుని పని చేసుకుని బ్రతికితే తప్పేం లేదు అనే తెలివిడి కి వచ్చి బ్రతుకుతూనే ఉన్నారు.

అయితే, ఆత్మాభిమానాన్ని చంపుకొని బ్రతకవలసిన అవసరం లేదు ఎవరినీ ఎవరు అవమానపరచడం ఎవరు సహించరు అనే విషయాన్ని గ్రహించారు కాబట్టి గౌరవాన్ని కోరుకుంటున్నారు. గతంలో ఉన్నట్టు తమకంటే తక్కువ ఉన్న వాళ్ళను అవమాన పరిచడం ఇప్పుడు ఉన్నత వర్గాల వాళ్ళు, అగ్రవర్ణాల వాళ్ళు ఈ అలవాట్లను మానుకుంటున్నారు. అందరినీ సమాన దృష్టితో చూడడం అనే భావాలు ఈ కొత్త తరంలో కనిపిస్తున్నాయి .ఆర్థికంగా బలంగా ఉన్నవాళ్లు తాము తమ జీవన విధానాన్ని అనుసరించి ఉన్నట్టే ఉంటున్నారు. బుద్ధి జ్ఞానంలో మేము కాస్త ఎక్కువ అనుకుంటున్న వాళ్ళు ఆ విధంగానే వాళ్ళ జీవన విధానం తో ఉంటున్నారు, కానీ ఎదుటివాళ్ళను కించపరిచి మాట్లాడమనేది చాలా వరకు తగ్గిపోయింది. ఈ మార్పుకు కారణాలేంటి అని ఒకసారి తరిచి చూస్తే ఈ ఉన్నత భావాలు ఇలాగే కొనసాగుతాయి.

సావిత్రిబాయి పూలే జన్మదినాన్ని పురస్కరించుకొని ఓ

సింహవలోకనం చేయవలసిన అవసరం ఉంది. కుల మతాలకు అతీతంగా కులమత భేదాలను ఖండిస్తూ సమాజాన్ని సమానత్వంతో చూడాలని చెప్పిన మహా మనిషి. ఎక్కడో మహారాష్ట్రలో జన్మించిన ఇక్కడ కూడా ఒక అగ్నిని రగిలించినటువంటి స్త్రీ మూర్తి. నిమ్న జాతులకు అభ్యున్నతికి కృషి చేస్తూ భర్త జ్యోతిరావు పూలే ఆదర్శాన్ని తలకెత్తుకున్నటువంటి మహిళ. కుల వ్యవస్థకు శూద్రుల అసమానతలకు కారణాలను వెతికి సామాజిక బాధ్యతగా పోరాటం చేసినటువంటి విధుషి. పితృస్వామ్య పరిపాలన లో మగ్గుతున్నటువంటి స్త్రీల పక్షాన గళమెత్తిన ఉద్యమకారిణి. ఎప్పుడో 1848లోనే బాలికల కోసం మరీ ముఖ్యంగా తక్కువ కులాల బాలికల కోసం,స్త్రీల కోసం పాఠశాలలను ప్రారంభించిన ధైర్యశాలి. ఆ రోజుల్లో ఉన్న సామాజిక కట్టుబాట్లను ఆధిపత్య ధోరణలను ధిక్కరించి ఉపాధ్యాయురాలిగా తనను తాను నిరూపించుకున్నటువంటి సావిత్రిబాయి పూలే ఈ ఆధునిక భారత దేశంలోనే మొట్టమొదటి ఉపాధ్యాయురాలు అని కీర్తినందుకున్నారు. మొదటి బడిని స్థాపించిన కొన్ని ఏళ్లలోనే దాదాపు 20 బడులను ప్రారంభించి ఉచితంగా విద్యను అందించే ఉద్యమానికి ఆద్యులయ్యారు. ఆ రోజుల్లో ఒక 18 ఏళ్ల యువతి ఇంతటి సాహసానికి పూనుకోవడం అనేది ఎంతో గొప్ప మాట.

సామాజిక సమస్యలను గురించి, మానవ హక్కులను గురించి స్త్రీలకు తెలియజేస్తూ వాళ్ళని చైతన్యపరచడంలో భాగంగా మహిళా సేవ మండల్ అనే ఒక సంఘాన్ని కూడా స్థాపించింది సావిత్రి బాయి. “ఎక్కడ స్త్రీలు పూజింపబడతారో అక్కడ దేవతలు సంచరిస్తారు” అని చెప్పిన మాటలను వినడమే కానీ ఆచరణ శూన్యము అని గ్రహించి, “మహిళా హక్కులే మానవ హక్కులు” అని శూన్యము గ్రహించి, “మహిళా హక్కులే మానవ హక్కులు” అని నినదించిన సావిత్రిబాయి పూలే పితృస్వామ్య వ్యవస్థను ఖండించి, బాల్య వివహాలను చేయకూడదని, వితంతువులకు పునర్వివాహాలు చేయవచ్చునని, మూఢనమ్మకాలకు వదలాలని, సతీసహగమనాన్ని వ్యతిరేకించాలని పెద్ద పోరాటాలనే చేశారు. ఎన్ని వేధింపులు ఎదురైనా భయపడలేదు, ఎదురీదారు. వితంతువులకు శిరోముండనం అంటే, తలవెంట్రుకలు తీసి, గుండు చేయడం అనే దుశ్చర్యను ఖండించి క్షురకులకు చెప్పి “వితంతువులకు శిరోముండనం చేయుము” అని వాళ్లచేత చెప్పించి, సమ్మె కూడా చేయించారు. ఇది పద్దెనిమిది వందల అరవైలలోని మాట! జ్యోతిరావు ఫూలే ప్రారంభించిన సత్యశోధక్ మండలి ద్వారా మహిళా విభాగం నిర్వహించిన సావిత్రి బాయి ఎన్నో సంస్కరణలను తీసుకువచ్చారు. తన భర్త ఫూలే మరణించిన తర్వాత ఆయన చితికి సావిత్రి బాయి నిప్పు పెట్టి కొత్త చైతన్యాన్ని తీసుకువచ్చిన సంస్కర్త. భర్త సంఘ సంస్కరణలను తన భుజాలపై వేసుకున్న ధీశాలి. 1897లో పూణే నగరంలో ప్లేగు వ్యాధి ప్రబలినప్పుడు ఆ వ్యాధిగ్రస్తులకు సహాయ కార్యక్రమాలు నిర్వహించారు. జోలె పట్టుకొని విరాళాలు సేకరించి, ఆ వచ్చిన మొత్తంతో వైద్యశిబిరాలను నిర్వహించి, సేవా కార్యక్రమాలను చేసిన సావిత్రి బాయి పూలే చివరకు ఆ ప్లేగు వ్యాధివలననే మరణించారు. ఆమె మరణించిన 100 ఏళ్లకు అంటే 1997లో భారత ప్రభుత్వం ఒక గొప్ప నిర్ణయాన్ని తీసుకుంది. ‘సావిత్రి బాయి పూలే’ Savitri bai phule’ పేరుతో 200 రూపాయల విలువ చేసే తపాలా బిళ్లను 1998లో విడుదల చేసి గౌరవించింది. అంతేకాదు పూణే విశ్వవిద్యాలయానికి సావిత్రి బాయి విశ్వవిద్యాలయం అని పేరును పెట్టడం కూడా ఒక గొప్ప నిర్ణయం.

ఇంతటితో అయిపోయిందా? సావిత్రిబాయి పూలే ఆదర్శాలు నిజంగా ఆచరింపబడుతున్నాయా?  ఆచరింపబడితే ఎంతవరకు,  ఎలా? అనేది ప్రతి ఒక్కళ్లు వాళ్ల మనసుల్లో ప్రశ్నలు వేసుకున్నట్లయితే ఒక ‘విజన్’ ఏర్పడుతుంది.

శతాబ్దం గడిచిపోయిన స్త్రీల జీవితాలలో రావాల్సిన అంత మార్పులు రాలేదనేది సత్యదూరం కాదు. ఇంకా ఇంకా అణచివేత అనే ఒక దుర్మార్గపు ఆలోచనతో పురుషాధిక్య ప్రపంచంలో మగ్గుతున్నటువంటి స్త్రీల పక్షాన గొంతెత్తుతున్న స్వరాలకు సావిత్రిబాయి పూలే పేరు కొండంత బలాన్ని ఇస్తుంది. ఏం కారణం ఇంకా ఈ 2024లో అడుగుపెట్టినా కూడా మార్పులు ఏవీ రాకుండా సమాజం చెలరేగుతూ ఉంటే అర్థం ఏముంది? ఒకవైపు  బడుగు బలహీనవర్గాల వారిని అవమానపరచడమైతే ఏంటి? అదే బడుగు బలహీనవర్గాల కుటుంబాలలో స్త్రీలు ఇంకా పురుషాధిక్యంలో మగ్గి పోవడమైతేనేమి ఎలా చూడాలి అర్థం కాని స్థితి. ఉన్నత వర్గాలనుకునే వాళ్లు, బాగా చదువుకున్నవాళ్లు అని చెప్పబడే వాళ్లు, ధనవంతులు, గొప్ప కులం అనుకునేవాళ్లు అంటూ ఎన్ని రకాల పేర్లు ఉన్న వాళ్ల ఇళ్లల్లోనూ ఆడవాళ్లని అదిమిపెట్టి చులకనగా చూడడం అనేది తగ్గు ముఖం పట్టని ఘోరం. ఇది ఏ దారులను ఏర్పరుస్తుంది?

“కెరత్ నహీ, రోజ్ గార్ చాహియే”. దానమిచ్చే సొమ్ము వద్దు ఉపాధి ఇవ్వండి” అని గొంతెత్తి అరవాల్సిన అవసరం స్త్రీలకు ఇంకా ఎందుకు ఉంది? ఆడవాళ్లకే కాదు అణగారిన వర్గాల మగవాళ్లకి ఈ కష్టం ఏమొచ్చింది, ఎందుకు వచ్చంది? సమాజంలోని ఒడిదొడుకులను ప్రశ్నించిన సావిత్రిబాయి పూలే 1854లోనే ‘కావ్యఫూలే’ అనే పుస్తకాన్ని ప్రకటించిన కవయిత్రి. ప్రకృతి పరంగానైనా, భగవంతుని సృష్టిపరంగా నైనా మనుషులంతా సమానమే. మగ జాతి విభేదాలు శారీరక నిర్మాణంలోనే గాని మానసిక భావనలో తేడాలు ఎందుకు ఉండాలి? అనే ప్రశ్న వేధించిన కవయిత్రిగా తమ కలాన్ని ఎత్తారు. మనుషుల మధ్య అసమానతలను ఖండించారు. పావన కాశీ శుభోదయం అనే పుస్తకము, గొప్ప వక్త అయిన సావిత్రి బాయి ఫూలే ఉపన్యాసాలు వ్యాసాలుగా ప్రచురించిన పుస్తకము వెలువడించారు.  ఆ ఆధిపత్య రోజులలో కుల వ్యవస్థను ఖండించి, శూద్రులకు సమానత్వాన్ని ఇవ్వాలని ఎలుగెత్తిన విప్లవ వనిత! వ్యక్తిగత జీవితాన్ని త్యాగం చేసి, సమాజోద్ధరణకు నడుం బిగించిన వ్యక్తిత్వం గల సావిత్రిబాయి ఫూలెకు నివాళులర్పిస్తూ, ఆమె ఆశయాలను పాటించే దిశలో అడుగులు వేద్దాం. కష్టపడి పనిచేసే వాళ్లకు చేయూతనిద్దాం, విద్యా విజ్ఞానాలు అందిపుచ్చుకునే ఆసరాలవుదాం. ఎవరి ఆత్మ అభిమానాన్ని కించపరచకుండా సమానత్వాన్ని చాటుదాం. కాలం తిప్పే ప్రతి పుటలో మన కోసం కొన్ని అక్షరాలను రాసుకుందాం.

మయూఖ సంపాదకీయం, నవంబర్ 2023

– డాక్టర్ కొండపల్లి నీహారిణి, మయూఖ సంపాదకులు

వాద ప్రతివాదనలలో నిలిచి ఎగిసిపడే మనుషుల జీవితాలు ఇవి. ప్రతి క్షణం విలువకట్టాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడింది. ఇటువంటి విషయాలు లెక్కల కు అంతు చిక్కనివి. దేశ ఆర్థిక స్థితిగతుల గ్రాఫ్ లైన్స్ ల లో సాధారణ మానవుల పాత్ర ఎంత అని చర్చించుకోవాల్సి వచ్చే పరిస్థితులు. ఇటుక ఇటుక పేర్చి ఇల్లు కట్టినట్టు దేశ నిర్మాణంలో మనిషి ఎక్కడ కనిపిస్తాడు.మనుగడే ప్రశ్నార్ధకమయ్యే రోజులు కదా!

సమాజం కోసం మనం చేసే పని ఏంటి అని ఆలోచిస్తే జవాబు దొరకని స్థితి ఉండదు. ఒక మాట మాట్లాడినా ఒక పని చేసిన నిబద్ధత ఉండాలి,నిజాయితీ ఉండాలి. విలువలు అనేవి ఎన్నికల విషయం లో ఎలా ఉండాలి అనేది పరిశీలిద్దాం. ప్రజలు రాజకీయాలు తెలియనట్లే కనిపిస్తారు కానీ నిజానికి అన్ని తెలుసు. భారతదేశం గణతంత్ర రాజ్యం. ఒక సమాఖ్య ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థ కలిగి ఉన్నటువంటి దేశం. అతి పెద్ద రాజ్యాంగం. భారత రాజ్యాంగ ఎన్నికల కమిషన్ సంస్థ ఎన్నికల విషయం చూస్తుంది. ప్రజా ప్రతినిధులను ప్రజలు ఎన్నుకుంటారు. ఐదేళ్లకోసారి జరిగే ఎన్నికలు ప్రజా జీవనానికి ఎంతో ముఖ్యమైనవి. ప్రతి విషయము రాజకీయాలతో ముడిపడి ఉంటున్న కారణాలు ఎన్నుకోబోయే వ్యక్తి ధర్మబద్ధుడు అయి ఉంటాడా కానీ ఆలోచించాల్సిన బాధ్యత ప్రజలదే. పద్దెనిమిదేళ్ళు దాటిన ప్రతి వ్యక్తి ఓటు అర్హత కలిగి ఉంటారు. లోక్ సభ, విధాన సభలకు

నాయకులను ప్రజాప్రతినిధులు గా ప్రజలే ఎన్నుకుంటారు. ఇలా ప్రత్యక్ష పద్ధతిలో ప్రజలు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు కాబట్టి లోక్ సభను ప్రజల సభ హౌస్ ఆఫ్ ద పీపుల్ అని కూడా అంటాం. ఈ ఎన్నికలు జనరల్ ఎలక్షన్స్, సార్వత్రిక ఎన్నికలు. ప్రతి రాష్ట్రానికి శాసనసభ లేదా విధానసభ ఉంటుంది ప్రజాప్రతినిధులుగా మినిస్టర్లుగా ఎమ్మెల్యేలుగా ఉంటారు. రాష్ట్రానికి సంబంధించిన అంతవరకు ప్రభుత్వ అన్ని అధినేతనే ముఖ్యమంత్రి అని అంటాం .కనీస ఆధిక్యతతో గెలిచిన నాయకుడు ముఖ్యమంత్రి

అవుతాడు. ముఖ్యమంత్రి తన పరిపాలనకు అనుకూలంగా ఉండేలా సహాయ మంత్రులను మంత్రివర్గాన్ని ఏర్పరచుకుంటాడు. ఈ రాష్ట్ర మంత్రి మండలికి ముఖ్యమంత్రి అధిపతి. రాష్ట్ర అంతర్గత భద్రత విషయాలు రాష్ట్ర సర్వతో ముఖ అభివృద్ధి వంటి విషయాలు ప్రముఖమైనవి. ఉత్పత్తి పన్నులు ఆదాయపన్నులు సరిహద్దుల సరైన సుంకాలు, టాక్సులు, శాంతి భద్రతలు వంటి ఎన్నో విషయాలపై రాష్ట్ర కార్యనిర్వాహక అధికార లతో రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి పరిపాలన చేయాలి. రాజ్యాంగ యంత్రాంగం రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి ఆమోదంతో పనిచేస్తుంది.

ఓటు వేయకుండా ఉండవద్దు. ఓటు ప్రాధమిక హక్కు. విధి నిర్వహణ సరిగా చేసినటువంటి వ్యక్తిని ఎన్నుకొని పరిపాలనాసభకు పంపించాల్సిన బాధ్యత ప్రజలదే. ఈ రాజకీయ నాయకులు అనేవాళ్లు ఎక్కడి నుంచో ఊడిపడరు. తమ మధ్య తిరిగే వ్యక్తులే అధికారం కోసం ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తారు అనే విషయం అర్ధం చేసుకోవాలి ప్రజలు. ఆకాశానికి నిచ్చెనలు వేసుకుని పగటి కలలు కనడం కాదు రాజకీయాలనేవి. నిజాయితీ గల వాళ్ళను చరిత్ర సువర్ణాక్షరాలతో లిఖిస్తుంది. చరిత్ర అంటే ప్రజా జీవితమే.ఈ రాజకీయ నాయకుల క్యారెక్టర్ ఎలాంటిదో ఒక గమనింపు తో ఉండాల్సిన బాధ్యత ప్రజలదే. అవినీతిపరులను చెడు బుద్ధి కలవాళ్ళనూ ఎన్నుకుంటే అనుభవించాల్సింది ప్రజలే. గత చరిత్రను తవ్వుకోవాలి, నిజ నిజాలు తెలుసుకోవాలి. ఎంతో విలువైన ఓటును ఎన్నికల్లో

ఉపయోగించేటప్పుడు ఒకటికి రెండుసార్లు ఆలోచించి మరి ఓటు వేయాలి. కొన్ని సందర్భాలలో పార్టీ మీద అభిమానము పోటీలో నిలిచిన వ్యక్తి మీద దురభిమానం ఉండొచ్చు. కొన్ని సందర్భాలలో వ్యక్తి మీద అభిమానము పార్టీ మీద దురభిమానం ఉండొచ్చు. ఈ రెండింటినీ సమన్వయ

పరుచుకుంటూ, ఆలోచించి నిర్ణయం తీసుకోవాలి. మాటకి విలువ, చేతకు విలువ ఉంటుందని గ్రహించి ఓటు హక్కు వినియోగించుకోవాలి. ఒక్క ఓటు నిర్ణయం చేసి నిలబెడుతుంది. వెలకట్టలేని ఓటు హక్కును దుర్వినియోగం చేయవద్దు.

రాజ్యాలు కూల్చి రాజరికాలనీ కూల్చి ప్రజాస్వామ్య గణతంత్ర రాజ్యంగా అవతరించింది మన దేశం! ఎన్నో పోరాటాలు ఎన్నో ఉద్యమాలు చేసిన చరిత్ర మన దేశానికి మన రాష్ట్రానికీ ఉన్నది. కాలం చెప్పే తీర్పు లో క్షణక్షణాల అక్షర సత్యం లా బతుకు ఉంటుంది. కులం అని మతం అని ప్రాంతం అనే లింగమని జాతి అని భాష అని భేదాలు అభిప్రాయాలు లేకుండా ప్రతి వ్యక్తి ఓటు హక్కును వినియోగించుకొని విలువని కాపాడుకోవాలి. ప్రజాస్వామ్య విధానానికి ఓటు ఒక్కటే పునాది. రాష్ట్ర భవిష్యత్తును నిర్ణయిస్తుంది ఓటు. చూడడానికి రెండు అక్షరాలే కానీ ఎన్నో విలువలను తనలో దాచుకున్నది ఓటు. ప్రత్యక్ష ప్రజాస్వామ్యంలో ఓటింగ్ పద్ధతి ఎంపిక విధానానికి గోపిక రూపంతో ఉండే ప్రక్రియ. బ్యాలెట్ బాక్స్ ఎంతో రహస్యంగా జాగ్రత్తగా కాపాడుతారు. దీనికి కారణం ఓట్లు దుర్వినియోగం కావద్దని. గత కొన్నేళ్లుగా ఓటింగ్ యంత్రం ద్వారా ఓటు వేసే విధానం అమల్లోకి వచ్చింది ఓటింగ్ మిషన్ ఎలక్ట్రానిక్ మిషన్ వచ్చిన తర్వాత మరింత జాగ్రత్తగా ఓటును వినియోగించాల్సిన బాధ్యత పౌరుడి మీదనే ఉంటుంది. 80 ఏళ్ల వయోవృద్ధులు కూడా వచ్చి ఓటు వినియోగిస్తున్నారు కానీ యువత ముందుకు రావడం లేదు. యువకులు పావన నవజీవన నిర్మాతలు. యువతరం తలుచుకుంటే సాధించలేని దేవి లేదు. ఓటు అనే ఆయుధాన్ని ఉపయోగించి ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థను కాపాడుకోవాల్సినటువంటి బాధ్యత ప్రజలదే. రాజ్యాంగం కల్పించిన ఓటు హక్కును ప్రతి ఒక్కళ్ళు వినియోగించుకున్నప్పుడే సుస్థిరమైన స్వచ్ఛమైన పాలన లభిస్తుంది.

(మే నెల 2023 మయూఖ సంపాదకీయం)

సామాజిక వ్యవస్థ కొత్త పోకడలతో రూపుదిద్దుకుంటున్న కాలంలో వర్తమానానికే అధిక ప్రాధాన్యత ఉంటున్నది. ఈరోజు ఈ క్షణం ఇదే ప్రాథమిక అవసరమైంది. వెనుకబడిన దేశాలను జయించి తమ సామ్రాజ్యాలను స్థాపించుకోవాలనుకున్న ఒకప్పటి చరిత్ర మరపు పొరలలో పడిపోయింది. ఇది మరచిపోకుండా ఉంటేనే ఇప్పుడు ఎక్కడ ఉన్నామో తెలిసేది.
ఆర్థిక సమస్యలు,రాజకీయ చాతుర్యాలు మనిషిని అతలాకుతలం చేసిన పరిస్థితులు అన్నీ బోధించని పాఠాలు అయ్యాయి.

మూఢనమ్మకాలు పూర్తిగా తొలిగిపోలేదు సంపూర్ణ అక్షరాస్యత సాధించలేదు. శాస్త్ర పరిజ్ఞానంలో ముందంజ వేస్తున్నాం అనుకునే వరకే కొత్త సమస్యలు వచ్చి పడుతున్నాయి.
సామాజిక నైతిక తాత్విక సత్యాలను గుర్తించకుండానే యువత పరుగులు తీస్తున్నది.ఏ గమ్యం లేకుండా ,ఏ ఆశయాలు లేకుండా.

అయితే సోషల్ మీడియా అనే ఒక మాట ప్రస్తుతం ప్రతి నోట వినిపిస్తున్నది. ఇది ఎంతలా ప్రభావితం చేస్తున్నదంటే మనుషుల మధ్య మకారాలు అనురాగాలు ఆత్మీయతలు వంటి మంచి పదాలు పూర్తిగా కనుమరుగైపోయినాయి.

భారతదేశంలో 22 షెడ్యూల్ భాషలు, హిందీ, ప్రపంచాన్ని ఏలుతున్న భాష ఇంగ్లీష్ లతో కలిపి ఇరువై నాలుగు అధికార హోదా ఉన్నవి. దాదాపు 19 వేల పైచిలుకు భాషలు మన దేశంలో ప్రజలు మాట్లాడే భాషలున్నవి. ఈ అన్ని భాషలు ఉనికిని కోల్పోతూ ఇంగ్లీష్ భాష కే మొగ్గు చూపుతున్నారు.
ఇదే పరిస్థితి దాదాపు ప్రపంచం మొత్తంలోనే ఉంది. వాళ్ల వాళ్ల మాతృభాషను మర్చిపోతున్న వాళ్ళు వాళ్ళ భాషలో వచ్చిన సాహిత్యాన్ని ఏం చదవగలుగుతారు? దినపత్రికలు కూడా చదవడానికి కష్టపడుతున్న దీ యువత.ఎన్నో ఆధునిక సౌకర్యాలతో వచ్చిన యంత్రాల ముందు కూర్చుని సమయాన్ని ఆలోచనలని తెలివిని నిర్వీర్యం చేసుకుంటున్న యువతరమే ఎక్కువ కనిపిస్తున్నది. అలా అని అందరూ అదే దారిలో లేరు. ఇదే సాంకేతిక పరిజ్ఞానం తో యంత్రాల ముందు కూర్చుని వాటిలో నిక్షిప్తమై ఉన్న అద్భుతమైన విజ్ఞాన శాస్త్రాలను అందిపుచ్చుకొని ఉన్నత స్థానంలోకి పయనిస్తున్న వారు ఉన్నారు.

” జర్నలిజం సాహిత్యం కాదు, సాహిత్యం అన్నదానిని ఎవరూ చదవరు” అని ఆస్కార్ వైల్డ్ అన్నాడు. ఇదేనాటి మాట! ఇక ఇప్పుడు పోల్చుకోగలమా అసలు?

కవులు రచయితలు అద్భుతమైన సాహిత్యాన్ని పండిస్తున్నారు. ఈ ఫలితాలు యువతకు చేరుతున్నవా లేదా అనే ప్రశ్నలు ఉదయించి తీరుతాయి!
ప్రకృతి ప్రేమ మనుషుల మీద గౌరవం తగ్గిపోయి విపరీతమైన హింస ను ప్రేరేపించే తీరులో తీస్తున్న ప్రపంచ చలనచిత్రాలు చెడు ప్రభావాలు చూపిస్తున్న వి. ఇటు పత్రికలు అటు సోషల్ మీడియా రెండు ఈ సినిమా ల ప్రస్తావనతోనే రేటింగులు తెచ్చుకుంటున్నవి. అసలు జీవితంలోని సారాన్ని మాత్రం కోల్పోవడానికి ఇవే పెద్ద ప్రతిబంధకాలు అవుతున్నాయి. జీవితంలో ఏం కోల్పోతున్నారో కూడా తెలుసుకోలేని స్థితిలో నేటి యువతరం కొట్టుమిట్టాడుతున్నది. మానవ స్వభావాలను ఆవిష్కరిస్తూ జీవితాలకు అన్వయించుకునే శక్తి సామర్థ్యాలు కోల్పోతున్నది. ప్రకృతితో పర్యావరణంతో కాకుండా ఆయా విష సంస్కృతిని వదిలి ఇటువంటి సహజీవనాన్ని కలిగి ఉంటున్నారు . యువత ఇవ్వేవీ పరిశీలించడం లేదు. ఒక భావి ప్రణాళిక లేదు, ఓ చిత్త శాంతి లేదు. విరుద్ధంశాలతోటి వేరువేరు గొంతులతోటి అనుభూతి రహిత జీవితాలను వెళ్లిదీస్తన్నది యువత!

అందుకే రాజకీయాలు ప్రామాణికత లేకుండా అయిపోయాయి, కుటుంబాలు విలువలు తగ్గిపోయి వెలవెలబోతున్నాయి. ఎటువంటి సమస్యలు ఎదురైనా ఎదుర్కొనేందుకు ధైర్యంగా నిలిచి పోరాడే చిత్తస్థైర్యాన్ని పొందగలిగే భూమికను ఏర్పరుచుకోవాలి. ఇవి విద్యార్థి దశ నుండే నేర్పించగలిగే విద్యా బోధన వ్యవస్థ ఉండి ఉంటే బాగుండేది.కళాసాహిత్యం రెండు కళ్ళుగా ఉండవలసిన స్థితి నుండి చాలా దూరం తొలగిపోయింది హింసాత్మక ప్రవృత్తి పెట్రేగిపోయి సహజతను కోల్పోతున్న యువత రాజకీయాల్లోకి రావాలి అంటే , చదువు మీద శ్రద్ధ పెట్టాలి, మాతృభాష ను పొదవుకోని, ముందడుగు వేయాలి.

అప్పుడే స్వయం ప్రకాశ వంతంగా వెలుగుతారు

_ డాక్టర్ కొండపల్లి నీహారిణి
మయూఖ సంపాదకులు