మూలం: The Rattrap
AUTHOR: Selma Lagerlof
స్వేచ్చాను వాదం: పద్మావతి నీలంరాజు

……………………….  

నేను నా కధ నే చెప్పుకోవాడానికి మీ ముందుకొచ్చాను. నా కేమి పేరు లేదు. ఇల్లు లేదు. నేనొక తిరుగుబోతుని. మరోలా అర్ధం చేసుకోకండి. నా పొట్టను నింపుకోవడం కోసం ఊరూరూ తిరిగే ఒక బిచ్చగాడిని. నాకీ సమాజంలో ఏ  విలువలేదు. నేను నేనే. స్విట్జార్లాండ్ లోని గనుల ప్రాంతాలలో తిరుగుతుంటాను. అడుక్కొన్నప్పుడు వచ్చిన డబ్బులతో ఎలుకల బోనులు కొన్నింటిని కొని అమ్ముతుంటాను. అలా అని నేనేమి వ్యాపారవేత్తని కాదు. ఎలుకల బోనులను అమ్ముకోవడం నా కున్న గుర్తింపు. ఆ నెపంతో ఊళ్ళు తిరుగుతూ ఉంటాను. కొన్ని సార్లు చిల్లర దొంగతనాలు కూడా చేస్తుంటాను. నన్ను చూసిన వాళ్ళెవ్వరు ఒక్క నిముషం కూడా వాళ్ళ ముందు నిలుచోనివ్వరూ. నన్ను చూస్తూనే చీదరించుకుంటారు. వారి వాకిట్లోనుండి తరిమేస్తుంటారు. ఒక్కో రోజు నాకు వీధి కొళాయి నీళ్ళే  గతి. అంత చలిలోనూ రోడ్డు పక్కనే నా మకాం.  అందుకే నన్ను నేను ఒక బిచ్చగాడిలాగా,చిల్లర దొంగ లాగ, ఎలుకల బోను లను అమ్ముతూ తిరిగే వాడి లాగ పరిచయం చేసుకున్నాను.  
 కానీ, నా గురించి ఒక నిజం మీకు చెప్పాలి. నా జీవితం నాకెన్నో పాఠాలు నేర్పుతుంది. కానీ వాటన్నిటికంటే ఎత్తున పెట్ట గలిగే ఒక “సత్యం”నా జీవితాన్నే మార్చేసింది. నేనంత చదువుకొన్న మేధావిని కాదు. నా ఈ ఎలుకల బోనులే నాకేదో  జీవిత సత్యాన్ని చెపుతున్నట్లనిపిస్తుంది.   వాటిని చూస్తుంటే ఒక విచిత్రమయిన భావన నా మదిలోమెదులుతుంటుంది.  ఈ ప్రపంచం ఒక పెద్ద ఎలకలబోనని. ఈ మడుసులంతా  ఎలుక ల్లాటి వారనీ. ఇందులో ఎలుకని  బట్టి ఎర ఈ బోనులో పెట్ట బడుతుంది. ఆ ఎర కోసం ఆశపడి  లోపలకు పోయిన ఎలుక  అక్కడే శాశ్వతంగ బందీ అయిపోతుంది. ఈ మడుసులు అంతే! ఎదో ఆశ.ఆకర్షణ . ఇలాటివేవీ  లేని నాలాటివాడికి  కూడు, గుడ్డ అనే ఆశను చూపెడుతుంది; అన్ని ఉన్న వాడికి అందం, ఆనందం,సుఖం ఐశ్వర్యం లాంటి ఆశలను రేకెత్తిస్తూ ఆకర్షిస్తుంటుంది ఈ పెపంచకం తన లోకి. పిచ్చి మనిసి!  తనెలాంటి బోనులోకి దూరుతున్నాడో తెలుసుకోలేడు. లోలోపలికి పోతూనే ఉంటాడు. అక్కడే ఇర్రుక్కు పోతాడు. బయటికి రావాలన్న ఆలోచనే కలగదు. ఆ ఆశల మాయ నుండి బయటకు రావాలనే ప్రయత్నం కూడా చేయడు. ఇదే జీవన సత్యం. నేను కూడా కూడు గుడ్డ కోసం వెతుకుతూ  ఈ బోనులోనే  తిరిగాడు తుంటాను ఒక ఎలక పిల్ల లాగ!

                                  ***********************

ఆ రోజు  సాయంత్రం అయిపొయింది. చాలా చల్లటి వాతావరణం. తిరిగి తిరిగి అలిసి పోయిన నేను ఒక మైనింగ్ గ్రామ శివార్లలోకి చేరుకున్నాను. ఆ ఊళ్లోని వాళ్లెవరు నాకు ఒక్క బ్రెడ్ ముక్క వేయలేదు. రాత్రి అవుతున్నది. చలి బాగా పెరిగింది. చివరి ప్రయత్నంగ ఆ గ్రామ శివారులో ఉన్న ఒక పెంకుటి పంచముందు నిలుచున్నాను. ధైర్యం చేసి తలుపు తట్టాను. ఒక పెద్దాయన తలుపు తెరిచాడు.
“ఎవరు?”
“అయ్యా ! నేనెవరయితే ఏముంది. ఈ రాత్రికి మీ పంచన నాకు తల దాచుకోవడానికి అనుమతిస్తారా?”ఎంతో వినయంగా అడిగాను.
“అయ్యో ! అదెంత భాగ్యం!లోపలకి రండి.”అంటూ ఎంతో ఆప్యాయంగా నన్ను లోపలకు ఆహ్వానించాడు.
ఈ సారి ఆశ్చర్యపోవడం నావంతయింది. ఎందుకంటే నన్నందరూ చీదరించుకొని తరిమేసే వాళ్లే.
“ధన్యవాదములు,”అంటూ లోపలకి ప్రవేశించాను. ఆ ఇంటికి ఒక ప్రవేశ ద్వారము , వెనక గోడకు ఊచలు లేని కిటికీ  ఉన్నాయి. మొత్తమంతా ఒకటే గది. ఒక పక్క వంట సామగ్రి తో పాటు ఒక పొయ్యి మండుతూ ఆ గది ని వెచ్చగా  ఉంచుతున్నది.
“చాలా  చలిలో వచ్చినట్లున్నారు,”అంటూ నాకు ఎంతో సాదరంగ బ్రెడ్ సూపు ఇచ్చాడు తాగడానికి.  నాకింకా నమ్మకం కలగడం లేదు. నన్నిలా ఆదరించే మనిసి ఈయనేనా అని.
“భగవంతుడా! నువ్వున్నావు. ఇంకా మానవత్వం,” అని నాలో నేనే అనుకొన్నాను.
 “చూడండి! మీ పేరేమిటో నాకు తెలియదు. మీరెవరో ఎక్కడనించి వచ్చారో నాకు తెలియదు. అయినా  ఈ ఒంటరి బతుకులో , ఈ నిడి  రాత్రి లో నాకోసం ఆ ప్రభువు పంపిన అతిధిగ భావిస్తున్నాను. నాకు కూడు గుడ్డకి   లోటు లేదు. నేనొక ఇనుప కర్మాగారంలో పని చేశాను. పెద్దవాడనవటం చేత పనిచేయలేక మానేసాను. ఆ వచ్చిన డబ్బుతో ఒక ఆవు ను కొనుక్కున్నాను. ఆ  ఆవే  నన్ను పోషిస్తుంది. నాకు ఖర్చులకు పొగా  మిగిలిన కొద్దీ నార్లను (knorr- swiss currency) ఇలా ఈ తోలు సంచీలో భద్ర పరుచుకుంటాను.” అని నాకా తోలు సంచీని తెరిచి అందులో నలిగి ఉన్న ముప్పయి నార్ల (swiss knorrs)  విలువ చేసే మూడు నోట్లను చూపించి ఆ తోలు సంచీని తిరిగి ఆ గోడ కున్న మేకుకే తగిలించాడు.
నాతో కాసేపు మజోలి  (swiss cards game)  కూడా ఆడాడు. నాకు  ఒక పొగాకు చుట్టను కూడా ఇచ్చాడు తాగడానికి. ఆ రాత్రి అంతా  అతను నాకు చాలా  కబుర్లు తన గురించి చెప్పాడు. నేను మగతగా వింటూనే ఉన్నాను.
“చూడు! తెల్లవారుఝామున నేను ఆవు పాలు పితికి అమ్ముకోవడానికి వెళతాను. నువ్వు పడుకో. ఎప్పుడు లేవాలనిపిస్తే అప్పుడే లేవచ్చు. ఎప్పుడు వెళ్లాలనిపిస్తే అప్పుడే వెళ్ళవచ్చు, సరేనా!  కానీ వెళ్లేముందు ఈ  తలుపువేసి  గొళ్ళెం తగిలించి వెళ్ళు.”అని చెప్పి  ఆ పెద్దాయన కూడా నిద్దర పోయాడు.
 ఆయన ఎప్పుడు లేచాడో తెలియదు కానీ నేను లేచేసరికి మాత్రం  లేడు. నేను లేచి నా  కాళ్ళు చేతులు సాగతీసుకొని బయటకు వచ్చి తలుపుకు  గొళ్ళెం పెట్టి, కొంత దూరం నడిచాను. నా మనస్సంతా   ఆ ముప్పయి నార్ల వైపే లాగుతున్నది. “ఆ ముసలాడు లేడు  కదా! నేనే తీశానని ఎవరికీ తెలుస్తుంది!” అనుకొంటూ ఆ ఇంటివైపుకి మళ్లాను. ఈ సారి మాత్రం నేను తలుపు తీసుకొని లోపలకు వెళ్ళలేదు. వెనకవైపున్న కిటికీ గుండా ఇంట్లోకి ప్రవేశించాను దొంగలాగా. ఆ ముప్పయి నార్లను తీసుకొని అలాగే బయటికి వచ్చి వేగంగా నడక సాగించాను.
అప్పుడప్పుడే సూర్యోదయం అవుతున్నది. నా మనసంతా ఆలోచనలతో నిండిపోయింది. ఆ ముసలాయన ఇల్లు చేరుకొని తన రొఖం పోయిన విషయం తెలుసుకోనుంటాడు. అంతేకాదు వెంటనే పోలీసులకి కూడా చెప్పుంటాడు. అందుకే నేను ఇలా రహదారి లో ప్రయాణించ కూడదు.” అనుకొంటూ పక్కనున్న చిన్న  దట్టమయిన అడవి మార్గం లోకి ప్రవేశించాను. అక్కడే అసలు కధ  మొదలయింది.

 ********************  

సాయంత్రం వరకు ఇంకో పల్లె కు చేరే దారి కోసం వెతుకుతూనే ఉన్నాను. ఎంత తిరిగిన అదే చోటుకి చేరుతున్నాను. కానీ ఆ అడవి నుండి బయట పడే మార్గం మాత్రం నాకు కనిపించలేదు. తిరుగుతూనే ఉన్నాను అక్కడే బోనులో పడ్డ ఎలకలాగ. సాయంత్రమై పోయింది దట్టమయిన మంచు. చలి కోరికేస్తున్నది.
 చీకట్లు కమ్ముకొస్తున్నాయి. అలసి పోయి ఒక చెట్టునానుకొని కూలబడ్డాను. నా స్థితి చూసి నాకే జాలనిపించింది. ఈ సారి నేనే  ఆ ముప్పయి నార్ల కోసం బోనులో ఇరుక్కు పోయిన భావన కలిగింది.
అలా నా  పక్కనే ఉన్న ఎలుకల బోనులను చూస్తుంటే, ఇప్పుడు ఇలా బందీ గాఉండటం నా వంతే నెమో అని కూడా అనిపించింది. అలా ఆలోచిస్తూ చుట్టూ పరికించి చూసాను. చాలా దూరము నుండి ఒక మినుకు మినుకు మంటున్న దీపపు కాంతి కనిపించింది. కొద్దిసేపటికి సుత్తి తో ఇనుప ముక్కను కొడుతున్న శబ్దం కూడా వినిపించింది.  మళ్లి  ఆశరేకెత్తింది. అటువైపుగా  ఆ చిరుచీకట్లలోనే నడక సాగించాను. అక్కడక్కడా కాళ్ళకు రాళ్లు  కొట్టుకున్నాయి. ముళ్లకంపలు తగిలి చేతులు గీరుకు పోయాయి. అయినా ఆ దీపం వైపే ఆశగా ఒక దీపపు పురుగులాగా  దూసుకువెళ్లాను. అది ఒక ఇనుప కర్మాగారం. నిప్పుల కొలిమి దగ్గర కూర్చొని ఒక కూలి కాల్చిన ఇనప ముక్కను  సుత్తి తో కొడుతూ  సాగతీస్తున్నాడు. అంతా  చీకటిగానే ఉన్నది. ఆ కొలిమి వెలుగు తప్ప.
“అయ్యా ! నేనొక బాటసారిని. ఈ రాత్రికి ఇక్కడే ఎక్కడయినా కూర్చుని సేద తీరటానికి అనుమతినిస్తారా?” అడిగాను. అతనేమీ మాట్లాడలేదు. కళ్ళతోనే ఒక మూల చూపించాడు. బాగా మసకగా ఉన్నది. అయినా అదే చాలన్నట్లు ఆ మూలకు వెళ్లి నా దగ్గరున్న చింకి రగ్గుని నిండా కప్పుకొని, నా ఎలుకల బోనులను ఒక పక్కనే పెట్టి, మొహం కూడా కప్పుకొని ముడుచుకొని ఆ మూల కూర్చున్నాను.  

                                                    *************  

కొద్దిసేపటికల్లా  ఎవరో వచ్చినట్లనిపించింది. ఆ వ్యక్తి కర్మాగరం మొత్తం చూసిన తరువాత కొలిమి దగ్గరకు వచ్చాడు. ఆ కూలి చాలా మర్యాదగా లేచి నుంచున్నాడు. ఆయన చేత్తోనే నీ పని నువ్వు చేసుకో అన్నట్లు  సైగ చేసి వెళ్ళబోయి నేను కూర్చున్నమూల వైపు చూస్తూ దగ్గరకొచ్చి పరికించి చూసాడు. అయన వెలుగువైపుకి ఉండడంతో నేను గుర్తుపట్టగలిగాను ఆయనని, ఆ కర్మాగారం యొక్క యజమాని రాంసజో(Ramsjo Iron Factory).
“ఎవరు మీరు? ఇక్కడెందుకు కూర్చున్నారు?”
 నాకు భయమేసింది. నేను మాట్లాడితే లేక వెలుగులోకి వస్తే నన్నొక బిచ్చగాడినని గుర్తు పడతాడేమో, అప్పుడు నన్ను అక్కడి నుంచి కూడా తరిమేయొచ్చు. అందుకనే నేను చీకటి వైపే మరింతగా ఒరిగి పోతు మౌనంగా ఉన్నాను.
“మీరు!మీరు!”అంటూ ఎదో గుర్తు చేసుకుంటున్నట్లు చూసి, “మీరా! కెప్టెన్ వన్ స్టాహాలే! ఎన్నాళ్లకు నేను మీకు గుర్తొచ్చాను. నన్ను వెతుకుంటూ ఇంత దూరం వచ్చారా!” అంటూ సంతోషం  ఆశ్చర్యం ముప్పిరిగొనగా, “ఇంత కాలం  ఏమైపోయారు? ఇప్పటికైనా వచ్చారు. అదే సంతోషం! ఇంటికి వెళదాం రండి. చాల మంచి రోజున వచ్చారు. ఈ రోజు క్రిస్టమస్. మనం కలిసి జరుపుకుందాము”   అంటూ ఎంతో ఆనందంతో ఆప్యాయంగా తన ఆప్తమిత్రుడిని కలుసుకున్న ఆనందంతో పిలిచాడు.
నాకు మళ్ళి  భయమేసింది. ఈ మసక చీకటిలో ఆయన నన్ను సరిగా గుర్తించలేదనుకుంటా. నన్నే తన ఆప్త మిత్రుడనుకుంటున్నాడు. ఇది ఒకందుకు మంచిదేలే. నేనేమి మాట్లాడక పోతే, నా గురించి తెలుసుకొనే అవకాశమే ఉండదు. ఎదో లాలచి నన్ను ఆవహించింది. జాలితో అయన నాకు ఇక్కడ ఉండడానికి అనుమతి నివ్వొచ్చు, అలాగే మరో రేండు నార్లు కూడా ఇవ్వచ్చు అన్న ఆశతో మళ్ళి  మౌనంగా ఉండిపోయాను. అయన ఏమనుకున్నాడో ఏమొ  కొద్దీ సేపు నన్ను బతిమాలి నేను రానేమొ  నని అక్కడి నుండి వెళ్ళిపోయాడు.

********************

రాంసజో, ఇనుప కర్మాగారం యజమాని, ఇల్లు చేరుకున్నాడు. “ఎడ్ల!ఎడ్ల !”అని ఆనందంతో తన కూతురిని పిలిచాడు. ఎడ్ల విలమన్ సన్   రాంసజో యొక్క ఏకైక  కూతురు. భర్తను పోగొట్టుకొని చాలా కాలంనుంచే ఆమె తండ్రి దగ్గరే ఉంటున్నది.
“నాన్న గారు! ఏంటి అంత  సంతొషంగా కనిపిస్తున్నారు. రేపు క్రిస్టమస్ అనా? లేక ఏదైనా విశేషం జరిగిందా మన కర్మాగారంలో?” అంటూ ప్రశ్నల వర్షం కురిపించింది.
“నీకు తెలుసా ,ఎడ్ల? నువ్వు చాలా చిన్నపిల్లగా ఉన్నప్పుడు నేను స్విస్ సైన్యం లో పని చేశాను. అక్కడ నాకొక మిత్రుడు ఉండేవాడు. చాలా మంచి మనిషి.  ఎదో అవినీతి ఆరోపణలతో అతను పదవి పోగొట్టుకున్నాడు. అంతేకాదు కొంత కాలం అతన్ని  జైల్లో కూడా ఉంచారని వినికిడి. ఎప్పుడు విడుదల అయ్యాడో, ఎక్కడికెళ్ళి పోయాడో ఎవరికీ తెలియదు. నేను కొంత కాలం తరువాత సైన్యం వదిలేసి కర్మాగారం పెట్టుకొని ఇక్కడకు వచ్చేసాను”అని ఊపిరి సలుపుకోకుండా చెప్పాడు.
“ఓహో ! నాన్నగారు! మీరు ఈ  విషయం ఇది వరకు కూడా చాలా సార్లు చెప్పారు. ఇప్పుడేం జరిగిందో చెప్పండి?”అంటూ ఎదురు ప్రశ్న వేసింది ఎడ్ల.
“అదే చెపుతున్న! ఆ కెప్టెన్ మిత్రుడు మన కర్మాగారం లో ఒక మూలాన కూర్చొని కనిపించాడు.
 “అవునా!”  ఆశ్చర్యపోయింది ఎడ్ల.
“నేను రమ్మని ఆహ్వానించాను. రేపు క్రిస్టమస్  కదా ! అతను మన అతిధిగా వస్తే ఎంత బాగుండేది! కానీ బాగా బతికి చెడ్డ మనిషి. అందుకే నాతో రావటానికి సందేహించాడు ”అంటూ వాపోయాడు రాంసజో.
“అయ్యో! మీరంతగా బాధ పడకండి. నేను వెళ్లి అతన్ని మన ఇంటికి తీసుకొచ్చే ప్రయత్నం చేస్తాను.” అంటూ ఎడ్ల విలమన్ సన్ గుర్రపు బగ్గీ లో కర్మాగారంకు వెళ్ళింది. ఆమెను చూస్తూనే కూలి చాల సగౌరవంగా నిలుచున్నాడు. ఆమె అతన్ని గమనించకుండానే మూలన కూర్చుని ఉన్న నా దగ్గరకి వచ్చింది.
“నమస్తే! ఈ రోజు రాత్రి నుండి క్రిస్టమస్ వేడుకలు మొదలవుతాయి. మీరు అతిధిగా మా ఇంటికి రావాలి. మా నాన్న గారు చాలా సంతోషిస్తారు.ఏమంటారు?” అంటూ ఎంతో ఆదరం తో పలికింది.
ఆ మసక వెలుతురులో ఎడ్ల ఒక దేవదూత లాగా కనిపిస్తున్నది. తెల్లటి గౌను పైన ఎర్రటి యాక్ ఊలు తో చేసిన కోటు వేసుకొని చాల అందంగ,చాలా హుందాగా కనిపించింది.
అయినా నాకు నా గురించి ఆమెకు చెప్పాలనిపించలేదు. ఎందుకంటే నేను కేవలం ఎలుకల బోనులను అమ్ముకుంటూ తిరిగే ఒక బిచ్చగాడినని తెలిస్తే ఆమె నన్ను ఇక్కడ ఉండనీయదు. అలా కాకపోతే, తన తండ్రి గారి మిత్రుడిగా భావించి నాకు ఒకటో రెండో నార్లను కూడా ఆ ప్రభువు పేరిట దానం చేయొచ్చు. అందుకని నేను నా గురించి చెప్పక పోవటమే మేలు అనుకొని మౌనంగా ఉండిపోయాను.
 అతను ఏమి మాట్లాడకపోవడంతో ఎడ్ల అనుకుంది మనసులో,”ఇతను చాలా భయం లో ఉన్నాడు. ఒకవేళ ఏ దొంగతనం చేయలేదు కదా? లేక పోలీసులకు చెబుతామని భయపడుతున్నాడా?”
ఇలా ఆలోచిస్తూ “చూడండి! మీరు దేనికి భయపడవలసిన పనిలేదు. ఈ ఒక్క రోజుకే మీరు మా అతిధి గ ఉండొచ్చు. విశ్రాంతి తీసుకొని తెల్లవారగానే  మీరు వెళ్లిపోవచ్చు. మిమ్మల్ని ఎవరు నిరోధించరు. మీకే ఇబ్బంది  కలగకుండా చూసుకునే బాధ్యత నాది” అన్నది.  
నాకామె  మాటల్లో  స్వచ్ఛత కనిపించింది. మళ్ళి  ఎదో ఆశ. ఆమె పైన నమ్మకముంచి ఆమె వెనకాతలే వాళ్ళ ఇంటికి వెళ్ళాను.
 కర్మాగారం  యజమాని ఎదురొచ్చి నన్నెంతో ఆప్యాయతతో ఇంట్లోకి ఆహ్వానించాడు. పనివాడిని పిలిచి, “ఈయనకి గడ్డం చేసి, తల జుట్టు ని కూడా సరిగా కత్తిరించి, తలారా స్నానం చేయించమని చెప్పాడు.”
 ఎడ్ల తన తండ్రి గారి ఒక మంచి బట్టల జత నాకివ్వమని కూడా పనివాడి కిచ్చింది. తెల్లటి పొడవాటి అంగి, కింద ఊలు ప్యాంటు పైన ఫర్ కోటు వేసుకున్నాను. జుట్టు కత్తిరించి, గడ్డం తీసేయడం తో నన్ను నేనే పోల్చుకోలేక పోయాను. అలా నేను నా నిజ రూపంలో రాంసజో ముందుకి వెళ్ళాను.
ఆయన అవాక్కయిపోయాడు. మొహం కోపంతో ఎర్రబడింది. “నువ్వు నా కాప్టెన్ మిత్రుడివి మాత్రం కాదు. నువ్వెవరో చెప్పు! లేదా!నేనిప్పుడే నిన్ను పోలీసులకి అప్పగిస్తాను. నిజంచెప్పు. నువ్వెవరో నాకు ముందే చెప్పాలిగదా ! మా ఇల్లు చేరటానికి ఇంత నాటకం ఆడతావా.” అంటూ ఆవేశంతో ఊగిపోయాడు.
ఎడ్ల వారిస్తున్నా వినకుండా,”తక్షణం ఇక్కడనుంచి వెళ్ళిపో “అని ఆదేశించాడు.
“అయ్యా! మీరెంత అమాయకులు. జీవిత సత్యం తెలుసుకోలేక నా మీద అభాండాలు వేస్తున్నారు. నిజం చెప్పాలంటే! నేను మంచి భోజనం, మంచి పడక దొరుకుతాయన్న ఆశలో చిక్కుకొని, మీ అమ్మాయి గారు పిలవగానే వచ్చాను. ఎలక లాగా మీ ఈ బోనులో చిక్కుకున్నాను. మీకు నా మీద కోపం రావడం సహజం. కానీ నేను నా గురించి చెప్పకపోవడానికి కారణం మీరు చూపిన ఎర. మంచి భోజనం కోసం, ఒక్క రాత్రయినా పడుకోవటానికి చోటు కోసం వెదికే నాకు, మీ అమ్మాయి గారి ఆహ్వానం నన్నీఉచ్చు లోకి లాగింది. ఎందుకంటే నేను చాలా అల్పుడిని! మీలాంటి గొప్పోళ్ళకు గొప్పగొప్ప ఆశలు ఆకర్షణలు వేచి ఉంటాయి. నాలాగే మిమ్మల్ని కూడా ఎదో ఒక రోజు ఈ ఉచ్చులోకి లాగుతాయి. నాకి ప్రపంచం అనే బోను వేసే ఎర కేవలం కూడు గుడ్డ మాత్రమే. మీకు అంత కంటే పెద్ద పెద్ద ఎరలను వేస్తుందీ ప్రపంచం,  మిమ్మల్ని కూడా ఈ బోనులోకి లాగటానికి. ఎందుకంటే మీరయినా నేనయినా ఈ ఎలుక లాంటి వాళ్ళమే. ఇలా  ఆశలతో ఈ ప్రపంచమనే బోనులో చిక్కుకు పోయి బతుకుతాము. మనకేదారి కనిపించదు.”అంటూ ఎంతో సంస్కారంగా మాట్లాడాడు. అతని మాటల్లోని సత్యం ఎడ్ల ను ఎంతో ఆకర్షించింది.
“నేను వెళ్ళిపోతాను. నన్ను క్షమించండి. దయతో మీరు రమ్మంటే వచ్చాను. కానీ మిమ్మల్ని మోసగించాలన్న ఆలోచన మాత్రం ఈ అల్పుడిలో లేదు,” అంటూ  నేను వెళ్ళడానికి సిద్ధమయ్యాను నా ఎలుకల బోనులతో సహా.
ఎడ్ల కల్పించుకొని “మీరు మాకు అతిధి. మేము పిలిస్తేనే మీరు వచ్చారు. అందుకని  నాకు మా నాన్నగారితో మాట్లాడేందుకు కొంచం సమయం ఇవ్వండి. అప్పుడు కూడా మీకే వేళ్లాలనిపిస్తే నిరభ్యంతరంగా మీరు వెళ్లి పోవచ్చు.” అంటూ తండ్రి వైపు చూసి, “నాన్న గారు! ఈయన నిజం చెప్పలేదన్న మాటేగాని, అబద్దం కూడా చెప్పలేదు. మనమే ఆయన్ని మీ మిత్రుడిగా భావించి ఈ క్రిస్టమస్ పర్వదినం నాడు ఆహ్వానించాము. మనం నిజమయిన క్రిస్టమస్ పండుగ జరుపుకోవాలంటే ఆ ప్రభువు ఆదేశం పాటించి అన్న్నార్తులకు పట్టెడన్నం  పెట్టాలి. ఈతని రూపం లో ప్రభువు మనకొక అవకాశం ఇచ్చాడు. మనం దానిని సద్వినియోగం చేసుకుందాం.” అంటూ ఎడ్ల నన్ను,ఈ బిచ్చగాడిని, భోజనాల గది  వైపు తీసుకెళ్లింది. కూతురి యొక్క  స్వభావం తెలిసిన రాంసజో మారు మాట్లాడలేదు.
మంచి భోజనం పెట్టిన తరువాత నాకు ఆమె ఒక అతిదులుండే గదిలో పడక ఏర్పాటు చేయించి, “మీరు ఇక్కడ విశ్రాంతి తీసుకోండి.” అని చెప్పి ఆమె వెళ్ళిపోయింది.
రాత్రి పన్నెడు గంటలకు నాకు మేలుకు వచ్చింది. చర్చి లోని గంటలు మోగుతున్నాయి ఎక్కడ నుంచో “హల్లేలూయ హల్లేలూయ,హల్లేలూయ,”అన్న కీర్తన చాలా  లయబద్దంగ వినిపిస్తున్నది. ఆ గది నుండి బయటకు వచ్చి పరికించి చూసాను.
పెద్ద హాలు లాగ ఉన్నది. ఒక మూలన చాలా అందంగా క్రిస్మస్ చెట్టు అలంకరించబడి ఉన్నది. ఆ చెట్టు కింద ఎంతో ఖరీదయిన బహుమతులు పెట్టి  ఉన్నాయి. పక్కనే INRI ప్రభువు శిలువ , ప్రభువు చిత్రపటం ఉన్నాయి. ఆ ప్రదేశమంత కొవొత్తుల  కాంతిలో ఎంతో అందంగా ప్రశాంతంగ కనిపించింది. నేను అక్కడ కూర్చోని  ప్రభువు ని కీర్తించాను. ఆయన దయ అపారం. ఆ తరువాత ఇల్లు విడిచి అక్కడి నుండి వెళ్లి పోయాను ఆ నిడి రాత్రిలో వెలుగును వెతుక్కుంటూ.

                                          *****************

ఎడ్ల ,రాంసజో ఇద్దరు, ఆ బిచ్చగాడు నిద్రించగానే చర్చికి బయలు దేరి వెళ్లారు. ప్రార్థనలలో పాల్గొన్నారు. ప్రార్ధనలు ముగిసిన తరువాత అనుకోని విధంగా వాళ్ళ కర్మాగారం లోనే పని చేసిన ఆ పెద్దాయన వారిని కలిసాడు. క్షెమ సమాచార కబుర్లు అయినా తరువాత, ఆయన, ”అయ్యా! నిన్న రాత్రి మా ఇంటికి ఒక ఎలుకల బోనులను అమ్ముకొనే మనిషి ఆశ్రయమివ్వమని సాయంకాలం వేళ  మా ఇంటి తలుపు తట్టాడు. ఒంటరివాడిని కదా! అందుకని ఆ ఒక్క రాత్రయినా నా తోటి మరో మనిషి ఉంటాడన్న ఆశతో ఆ బిచ్చగాడిని ఎంతో ఆదరించాను.”
“ప్రభువు పేరిట మంచి పనే కదా చేసావు” అంది ఎడ్ల.
“అలా కాలేదు తల్లి! ఆ దొంగ వెధవ నేను దాచుకొన్న 30 నార్ల రోఖం పట్టుకు పోయాడు.అతన్ని నేనెంతో  విశ్వసించాను,”అంటూ గద్గద స్వరంతో చెప్పాడు.
“అయ్యో! ఎంత పనైయింది.”అంటూ ఎడ్ల జాలి చూపించింది.
“నేను చెబుతూనే ఉన్నాను. వాడు నిజంగానే దొంగ. ఈ రోజు మన దగ్గరున్న విలువయినవన్నీ  బయటనే ఉంచాము. అతన్ని ఇంట్లో ఒంటరిగా వొదిలేసి వచ్చాము. దొంగకి ఇంటి తాళాలు ఇచ్చినట్లయింది,” అంటూ “పద పద మన ఇంట్లో ఏమి దోచుకొని పోయాడో”  అంటూ ఎడ్ల చేయి పట్టుకొని బగ్గీ వైపుకి లాక్కు పోయాడు రాంసజో.
బగ్గీ ఇల్లు చేరగానే కాపలాదారుణ్ని పిలిచి ,”ఎరా! మన అతిధి వెళ్ళిపోయాడా?” అని వెటకారంగా అడిగాడు.
“యజమాని! ఆయన చర్చి గంటలు మోగిన పది నిముషాలకల్లా వెళ్ళిపోయాడు.
“అవునా ! ఎం పట్టుకెళ్ళాడేంటి?”
“చేతిలో ఒక పాత  గొంగళి, ఎలకల బోనులు. మీరిచిన్న బట్టలతోనే ఆయన వెళ్ళిపోయాడు.
“అయినా సరే! ఎడ్ల! త్వరగా పద ఇంట్లో చూడాలి ఏమి పోయాయో!”అంటూ హడావిడిగా ఇంట్లోకి పరుగుతీసాడు ఆయన.
కాపలాదారుడు వెనకనే వస్తున్నా ఎడ్ల కు ఒక చిన్న ప్యాకెట్, ఒక ఉత్తరం ఇచ్చి,”ఆ అతిధి ఇవి మీకు ఇమ్మని చెప్పి వెళ్ళాడు మేడం,” అని చెప్పాడు.
ఎడ్ల అది తీసుకొని ఇంట్లోకి నడిచింది. ఇల్లంతా అలాగే ఉన్నది. కొవొత్తుల వెలుగులో క్రిస్టమస్ చెట్టు దేదీప్యమానంగా వెలిగిపోతున్నది. ఆమె సంతృప్తి గ తన గదిలోకి వెళ్లి ఆ అతిధి ఇచ్చిన ఉత్తరం తెరిచింది.
 “ప్రియా మైన మీకు ఒక బిచ్చగాడు వినయంగా రాసుకుంటున్న ఉత్తరం. మీ దయార్ధహృదయం   నన్నెంతో ఆలోచింప చేసింది. బతికినంత కాలం ఒక బిచ్చగాడి లాగానో, లేక ఒక చిరు దొంగ గానో బతకవలసిన నన్ను, నా  స్థితి ని మార్చేసింది. మీరు నా మీద చూపిన విశ్వాసం, ప్రభువుపేరిట చూపిన దయ నాకు మార్గ నిర్దేశం చేసాయి. ఈనాటి  నుండి నేను మీరు ఆతిధ్యమిచ్చిన ఒక మంచి వ్యక్తిగా జీవించటానికి ప్రయత్నిస్తాను. ఇది నేను ఆ ప్రభువు పేరిట మీ దయార్ద్ర హృదయానికి ఇస్తున్న మాట. నాయీ చిన్న బహుమతిని స్వీకరించండి. ఆ ముప్పయి నార్లలను ఆ పెద్దయన వద్దకు చేర్చండి.

కృతజ్ఞతతో
మీ
వాన్ స్టాహలే”

ఎడ్ల అతను ఇచ్చిన మరొక చిన్న ప్యాకెట్టును కూడా తెరిచింది. అందులో నలిగిపోయి ఉన్న మూడు స్విస్ నోట్లు కనిపించాయి. వాటితో పాటు ఒక చిన్న ఎలుకల బోను కూడా పెట్టి ఉంది.
“ఒక బికారి మారిపోయి ఈ ప్రపంచపు  బంధాలనుండి విముక్తుడై స్వేచ్చా జీవితాన్ని గడపబోతున్నాడు” అని మనసులోనే  ఆ ప్రభువుకు వందనాలు సమర్పించింది ఎడ్ల.                    

1. పోనీ ! పోనీ !

కోల్‌ కతా ఓ మహానగరం. పెద్ద సంఖ్యలో.. చాలా పెద్ద సంఖ్యలో జనం అక్కడ నివసిస్తూ ఉంటారు. అలాగే అక్కడికి వచ్చిపోయే వారి సంఖ్య కూడా తక్కువేమీ కాదు. లక్షల మంది బస్సులు, స్టీమర్ల, హ్రంలు, ట్రైయిన్లు, ఇలా ఏ వాహనం దొరికితే దానిలో, ఆఫీసులకి, ఇతర పనులకి వెళ్తూ – వస్తూ ఉంటారు. రవాణా సాధనాలన్నీ ఎప్పుడూ క్రిక్కిరిసిపోయి ఉంటాయి.

రామం, సుధీర్‌, జేమ్స్‌, అయూబ్‌ – నలుగురూ వేర్వేరు ఆఫీసుల్లో పనులు చేస్తూ, రోజూ ప్రొద్దున్నే వెళ్ళడం, తిరిగి ఇళ్ళకు రావడం చేస్తూ ఉంటారు. పరస్పరం పరిచయాలైతే లేవు, కాని ఇవ్వాళైతే నలుగురూ ఒకే బస్సులో ప్రయాణం చేస్తున్నారు.

బస్సు ప్రయాణీకుల్తో కిటకిటలాడుతోంది. సూదిమొనంత ఖాళీ కూడా లేదు. రామం, సుధీర్‌, అయితే ఎలాగో అలా త్రోసుకుంటూ లోపలికి వెళ్ళ గలిగారు. జేమ్స్‌ కొంచెం కష్టపడితే ఇక లోపలికి వచ్చేస్తాడు కాని పాపం ! అయూబ్‌ బస్సు ద్వారం దగ్గరే కడ్డీ పట్టుకుని వ్రేలాడుతూ ఉన్నాడు.

ఇంతలో బస్సు కదిలింది. రోడ్డు మీద జనం బస్సుల్లో జనం. ప్రజల మానసిక థ కూడా దిగజారి పోయింది. ఎవరూ ఎవర్ని లెక్క చేయరు. ఎవరి స్వార్థం వారిదే. ఇలా ఆలోచిస్తూ ఉన్నాడు రామం.

అంతే ! ధడేలన్న శబ్దం. ఏదో పడిపోయినట్టయింది. ఎవరిదో భయం నిండిన ‘కేక’ హృదయ విదారకంగా వినబడింది. బహుశా అయూబ్‌ పడిపోయినట్టున్నాడు. అలా క్రింద రోడ్డు మీద పడిపోయిన అయూబ్‌ మీది నుండి – వెనకాలే వచ్చిన ఒక వాహనం, వేగం నియంత్రణ కోల్పోయినందున, వెళ్ళిపోయింది. అయినా….

రామం, సుధీర్‌, జేమ్స్‌ మాట్లాడుకుంటున్న మాటలు స్పష్టంగా వినబడుతున్నాయ్‌…

అరే ! భయ్యా ! మా ఆఫీసుకు లేటయి పోతోంది.

పద, పద !! పోనీ ! పోనీ !! బస్సు పోనీ !!

2. మీ గొప్ప కోసమని…

ఒకప్పుడు గురు శిష్యులిద్దరూ ఒక ఊర్లో ఉండేవారు. ఇద్దరూ ప్రతిరోజూ జ్ఞాన సంబంధమైన  చర్చ జరుపుతూ ఉండేవారు.

ఒకరోజున గురువుగారు శిష్యుణ్ణి పిలిచి – ”ఇవాళ నేను ఓ గంటసేపు నీ వ్యక్తిగత జీవితం గురించి మాట్లాడుతా.. నువ్వు జాగ్రత్తగా విని విశ్లేషిస్తూ, నేనేం చెప్పానో సరిగ్గా చెప్పాలి” అని అన్నాడు.

ఓ గంటసేపు గురువుగారు తన గురించి చెప్పాక, విశ్లేషించమని కోరగా, ”అయ్యా ! మీరు ఎక్కువగా మీ గురించే మీరు పొగుడుకున్నారు. ఆత్మస్తుతి ఎక్కువైంది. మీకు ”నేను” అనేది ఎంత ఇష్టమని తేలిందంటే, సుమారుగా ప్రతి వాక్యంలోనూ దాన్ని ఉపయోగించారు. ఇక ఇతరుల్ని చాలాసేపు నిందించారు, విమర్శించారు. మీకు మీలోని మంచితనం మాత్రమే కనిపించగా, ఇతరుల్లోని లోటుపాట్లు, తప్పులు మాత్రం మీకు కనిపించాయి”.

”మీ వ్యక్తిగత జీవితం గురించి విన్నాక ”మీరు మీ కీర్తి కోసం, మీ గొప్పత కోసం ఇతరుల్ని విమర్శకు గురిచేస్తూ, వారిలో ఏవో తప్పులు వెదుకుతూ ఉంటారని నాకు అర్థమైంది” అని అన్నాడా శిష్య పరమాణువు.

3. స్వర్ణ యుగం

భూమ్మీద ఒక్కో మతానికి చెందిన ఒక్కో వ్యక్తి మిగిలాడు. పరస్పరం పోట్లాడుకున్న దాని ఫలితంగా ఇలా జరిగింది. ఇప్పుడు వారి కళ్ళల్లో ఈర్ష ్యకి బదులు భయం చోటు చేసుకుంది. తమలో తాము పోట్లాడుకుని, పోట్లాడుకుని మనుషుల ఎత్తు బాగా తగ్గిపోగా, చుట్టూ ఉన్న జంతువుల ఎత్తు బాగా పెరిగిపోయింది. ఆ పశువులన్నీ మనుషుల్ని చుట్టుముట్టాయి.

”ఇక మనం బ్రతికి బట్ట కట్టలేం. ఈ జంతువులు మనల్ని తినేస్తాయి” అని అన్నాడో మనిషి.

మరొకడు కొంచెం తెలివిగలవాడు ”అసలు ఇన్ని శతాబ్దాలుగా మనిషి ఎలా తప్పించుకున్నాడో గదా అని ఆలోచిస్తే, మనుషుల్లోని ఐకమత్యమే దీనికి కారణమని తెలుస్తుంది. కానీ… మతం పేర, కలహాలు ప్రారంభం అయినప్పట్నించే మనిషి పరిస్థితి ఇలా అయిపోయింది” అని అన్నాడు.

”సరే ! మనం ఇప్పుడేం చేద్దాం?” అన్నాడు మూడోవాడు.

”రండి! మళ్ళీ అందరం ఏకమౌదాం. ఐకమత్యమే బలం. అప్పుడు బహుశా మనమే మళ్ళీ గెలుస్తాం” అన్నాడు నాలుగోవాడు.

పశువులు చాలా తెలివి గలవి. మనుష్యులంతా ఒకటైతే మనం వారిముందు నిలబడలేం. ఓడిపోతాం అని అనుకుని మనుష్యుల చుట్టూ ఉన్న కట్టడిని తొలగించి వారికి స్వేచ్ఛనిచ్చాయి.

అంతే ! భూమ్మీద కేవలం మానవతా మతం మాత్రమే నిలబడింది. నవనిర్మాణం, మానవ ప్రగతికి సంబంధించిన స్వర్ణయుగం మరల తిరిగొచ్చింది.

4. సంతాప సభ

స్కూల్లో ఒక విచిత్రమైన ప్రశాంత వాతావరణం నెలకొని ఉంది. పిల్లలంతా లైన్‌లలో నిలబడి మౌనంగా ఉన్నారు. ఇంతలో ఓ కారు హారన్‌ శబ్దం వారి నిశ్శబ్దానికి భంగం కలిగించింది.

గోపీ ఇవాళ మళ్ళీ ఆలస్యంగా వచ్చాడు. రాగానే కారు దిగి భయం భయంగా వెళ్ళి లైన్లో నిలబడ్డాడు. మెల్లగా తన ప్రక్క ఉన్న బాలుని అడిగాడు.

”ఏమైంది?”

”కనబట్టంలా? సంతాప సభ నడుస్తోంది” అని గుసగుసలాడాడు బాలు.

”ఎవరు పోయార్రా?”

”మన రామయ్య మాస్టారు నిన్న రాత్రే కాలం చేసారట”. సంతాప సభ ముగిసింది. ”ఇవాళ స్కూల్‌ మూసేస్తున్నాం” అని ప్రకటించారు హెడ్మాస్టర్‌ గారు.

గోపీకి పట్టలేనంత ఆనందం కలిగింది. బాలు భుజం మీద చెయ్యేసి నవ్వుతూ – ”భలే ! స్కూల్‌ బంద్‌ ! సరేగాని మెట్రోలో క్రొత్త సినిమా విడుదలైందిరా ! పోదామా !

బాలు నిశ్చేష్టుడై అలా చూస్తూ ఉండిపోయాడు.

5. పలాయనం

డాక్టర్‌ సారథి తీరిక అస్సలులేని మనిషి. ఇవాళెందుకో బాగా అలసిపోయాడు. రేయింబవళ్ళూ రోగులు, పరీక్షలు, చికిత్స… ఇదే గొడవ. అసలైతే ఎప్పుడూ నవ్వుతూ త్రుళ్ళుతూ ఉంటాడు. మంచిగానే రోగులతో ప్రవర్తిస్తాడు. ఇవాళ… విసిగిపోయాడో ఏమో, ఎటైనా దూరంగా, వెళ్ళి ఏకాంతంగా ఉండాలని అనుకున్నాడు.

అప్పుడే ఆయనకి తన మిత్రుడు సుందరం గుర్తుకొచ్చాడు. స్కూల్‌ రోజుల నుండి ఫ్రెండ్‌. ఎన్నిసార్లు ఇంటికి రమ్మని ఆహ్వానించినా సారథి వెళ్ళలేక పోయాడు. ఇవాళ ఎలాగైనా సరే, వెళ్ళి ఓ 2-3 గంటలు ఆయనతో గడపాలని భావించాడు. కాదు… గట్టిగా అనుకున్నాడు. సారథి ఓ పది నిముషాల తర్వాత సుందరం గారింటి ముందు నిలబడి, కాలింగ్‌ బెల్‌ నొక్కాడు. మొహంలో ఆనందం. ఇక్కడ తననెవరూ… ఏ రోగీ… వచ్చి విసిగించదు” అని అనుకున్నాడు.

ఇంతలో తలుపు తెరుచుకుంది. శ్రీమతి సుందరం డాక్టర్‌ సారథిని చూసి, గుర్తుపట్టి నమస్కరించింది.

అరె ! మీరు రావడం చాలా మంచిదైంది. మీ స్నేహితుడి ఆరోగ్యం అస్సలు బాగాలేదు. నిన్నట్నించి బాగా జ్వరం ఉంది. రండి.. రండి…” అన్నదావిడ.

ఇటలీ దేశంలో వెరోనా అనే పట్టణం. అక్కడ ధనికులైన క్యాపులెట్లు మరియు మోన్‌ ట్యాగో కుటుంబాలు ఉండేవి. వారి ఇద్దరి మధ్యన చాలా వైరం ఉండేది. వారే కాదు, వాళ్ళ నౌకర్లు కూడా ఒకరినొకరు సహించేవారు కాదు. వారు తిట్టుకోవడం, కొట్టుకోవడం, ఒక్కొక్కసారి ప్రాణాలు కూడా పోగొట్టుకోవడం జరిగేది.

క్యాపులెట్ల కుటుంబంలోని ఒక అందమైన అమ్మాయి జూలియట్‌. మొంటాగ్‌ కుటుంబంలోని రోమియో అనే అబ్బాయి.

లార్డు క్యాపులెట్‌ ఒక పార్టీ ఏర్పాటు చేసి అందరిని ఆహ్వానించమని నౌకర్లతో చెప్పాడు. అప్పుడు మారువేషంలో ఉన్న రోమియో కూడా పార్టీలో చేరాడు. అక్కడ అతను ఒక మూలన కూర్చున్న అందమైన అమ్మాయిని చూసి ఇష్టపడతాడు. ఆమె కూడా అతణ్ణి ఇష్టపడుతుంది. ఆమే జూలియట్‌.

వారి వివాహానికి మత సభ్యుడు (ఫ్రియర్‌) సరే అంటాడు. దీనితో ఆ రెండు కుటుంబాల మధ్య వున్న వివాదం కూడా సమసిపోగలదని అనుకొని వారి వివాహం చేసేందుకు ఒప్పుకున్నాడు. ఆమె నౌకర్ల సహాయంలో రోమియో తోటలోకి దూకాడు. ఆమె బంగ్లా పైనుండి చీర కిందికి జార విడిచింది. అది పట్టుకొని అతడు బంగ్లా పైకి ఎక్కి ఆ రాత్రి వాళ్ళు పెళ్ళి చేసుకున్నారు. అది ఎవరికి తెలియదు. ఒకరి కొరకు ఒకరు తపించేవారు. అయితే జూలియట్‌ తండ్రి ఆమె వివాహం పారిస్‌ అనే అబ్బాయితో నిశ్చయించాడు. కాని ఆ సంబంధం తప్పించుకునేందుకు ఫ్రయర్‌ సహాయం కోరారు. జ్యూలియట్‌ మరియు రోమియో లది స్వచ్ఛమైన గ్రహించిన ఫ్రయర్‌ ఒక ఉపాయం చెప్పాడు.

జూలియట్‌ తండ్రి వీరి పెండ్లి కొరకు గొప్ప కార్యక్రమాలు చేస్తున్నాడు. తీరా పెండ్లిరోజు ప్రయర్‌ సలహా ప్రకారం ఆమె చనిపోయినట్లు ఉండేందుకు నిద్రగోలీలు వేసుకొని పడుకుంటుంది. ఆమెను స్మశానం గొయ్యిలో పడుకోబెడుతారు. అప్పుడు ఫ్రయర్‌ సలహా ప్రకారం ఆమెకు నిద్ర నుండి తెలివి వచ్చేవరకు రోమియో వచ్చి ఆమెను లేపి తీసుకుపోవాలి. కానీ ఈ సలహా లేఖ అతనికి అందలేదు. ఎందుకంటే అతడు తన మిత్రుడు మెరికూషియోన్ను టైబాలుటు చంపినందుకు అతడిని రోమియో చంపేశాడు. అందుకు అక్కడి రాకుమారుడు ఎస్‌ క్యాలస్‌ రోమియోను దేశ బహిష్కరణ చేశాడు. అందువలన ఫ్రయర్‌ వేసిన ప్లాన్‌ అతనికి అందలేదు. అయినా ప్రపంచంలో చెడువార్తలు త్వరగా చేరుతాయి మంచివాటికన్నా ముందు. జూలియట్‌ మరణవార్త తెలిసి రోమియో ఆమె సమాధి వద్దకు వెళుతున్న సమయంలో పారిస్‌ అడ్డుపడుతాడు. ఇద్దరి మధ్య కొట్లాట జరిగి పారిస్‌ చనిపోతాడు. ప్రాణం పోయే చివరిథలో తనను జూలియట్‌ దగ్గరిలో పడుకోబెట్టమని కోరుతాడు. అట్లే చేశాడు రోమియో. రోమియో జూలియట్‌ మరణించి గొయ్యిలో పడివున్న దాన్ని చూసి మానసిక బాధ భరించలేక విషం తాగి చనిపోయాడు. ఇంతలో జూలియట్‌ మెలకువ వచ్చి ప్రక్కన ఉన్న శవాలను చూసి తీవ్రమైన బాధతో రోమియో బాకుతో తననుతాను పొడుచుకొని చనిపోతుంది.

ఎస్‌ క్యాలస్‌ రెండు కుటుంబాలను శాంతింప చేశాడు. అందువలన వాళ్ళ మధ్య వైరం పోయి స్నేహం ఏర్పడింది. మోన్‌ ట్యాగులు బంగారంతో జూలియట్‌ విగ్రహం మరియు క్యాపులెట్లు రోమియో బంగారు విగ్రహం ప్రక్కపక్కన నిలబెడుతామని వాగ్ధానం చేశారు.

”ఇటువంటి విషాధ ఘటన కథ జూలియట్‌ మరియు రోమియోలది, బహుశా ఇంతకుముందు ఎక్కడ జరగలేదేమో అని” రాకుమారుడు ఎస్‌ క్యాలస్‌ ప్రకటించాడు.

షేక్స్‌ పియర్‌ ఆంగ్లంలో 22 పేజీల్లో రచించిన కథ 2 పేజీల్లో తెలుగులో దాని సారాంశం ఇది. ఇక షేక్స్‌ పియర్‌ గురించి కొంత తెలుసుకుందాం.

        ఓ నిష్పక్షపాతమా!

        ఎర్రని కాకిలాగా అరుదైనదానివి నువ్వు

        ఎవ్వరికీ కనిపించకుండా

        దుర్గమారణ్యం మధ్య దాక్కున్న

        దుమ్ములగొండి రువ్వే చిత్రమైన నవ్వువు నువ్వు

        నిన్ను కౌగిలించుకోవాలని కల గంటాను

        కానీ కలవడమే గగనమైనప్పుడు

        కల ఎలా తీరుతుంది?!

        నీలోని సాధుత్వం నిప్పుల పాలైందా?

        ఎంతకూ కనపడని నీ మూలంగా

        ఏకాంతం లోకి పోయాను

        స్వీయ బహిష్కరణ వైపు అడుగులు వేస్తూ

        బాధల పదునైన కోరల్లో చిక్కుకుని

        గాయపడుతున్నాను ప్రతిదినం

        విశుద్ధ విచక్షణ నీ అనుంగు చెల్లెలు

        వెలి వేశారు నీతో పాటు ఆమెనూ!

        ముఖం చాటేసిన నీ సోదరికీ కరుణ తక్కువేనా?

        బుజ్జగించు ఆమెను, బయటికి రమ్మని.

        ఆమెమీది అభిమానాన్ని ఆమెముందే

        చాటుకోవాలనుంది నాకు

        మీరిద్దరు కలిసి నడయాడితే

        ఇక్కడ సజావు నెలకొంటుంది

        అస్తవ్యస్తమైన ఈ అవని

        ఎదురు చూస్తోంది మీ ఆగమనం కోసం

(The Awaited Arrival అనే నా ఆంగ్లకవితకు స్వీయానువాదం)

తొలకరి వాన పడిన మరునాడే

తీవ్రమైన ఆందోళనతో

తిరిగి వచ్చేవాణ్ని మా యింటికి

ఏళ్ల తరబడి అదే జరిగింది

విరగబూసిన ఎర్ర చంపకవృక్షాలు మూడు

మైలు దూరం నుంచే కనిపించేవి

వాటి స్వర్ణవర్ణ రేణువుల పుప్పొడిమేఘం

దారిపొడుగునా దట్టంగా పేరుకుని

అమ్మకు పార్శ్వపు నొప్పినీ

తాత్కాలిక అంధత్వాన్నీ తెప్పించేది

దాని వాసనను ఏ గాలీ వడగట్టలేకపోయింది

నల్లని స్తంభాలతో కట్టిన మా యింటిగోడలకు

చెవులూ కళ్లే కాదు, పెచ్చులూ వాసనలూ

ఎముకల కటుక్కు శబ్దాలూ

రాత్రుళ్లలో వినిపించే గొంతుకలూ ఉండేవి,

అన్నీ ప్రవేశించగలిగే దేహాల్లాగ.

ఏ తలుపూ ఆ పుప్పొడిని ఆపలేకపోయింది

అమ్మ అవస్థ బాల్కనీ లోని

లోహపు తీగ లాంటిది

అది తళతళ మెరుస్తుండేది

దానిమీద మనుమల, మనుమరాళ్ల చెడ్డీలు…

అవి తలనొప్పిని తగ్గించేందుకు

తలమీద పెట్టుకునే తడిబట్టల లాంటివి

అవస్థకు కారణమైనా

ఆ చెట్టును కొట్టనివ్వలేదు అమ్మ!

ఆంగ్ల మూలం: ఎ.కె. రామానుజన్

అనువాదం: ఎలనాగ

***

ఒకనాడు తీవ్రమైన ఎండలో మధ్యాహ్నం ఒక ముసలతను పల్లెటూరు
బాటెంబడి నడిచి వస్తున్నాడు. అతను అలసిపోయాడు. దాహంతో ఉన్నాడు. రోడ్డు
ప్రక్కనే అతను ఒక చిన్న నిత్యవసరాల కొట్టు చూశాడు. దాని పైకప్పు రేకులది,
గోడలు మట్టివి. దాుకాణ్‌దారు లోపల విసురుకుంటూ ఈగలను పారదోలుతూ
భరించరాని వేడిలో కూర్చొని ఉన్నాడు. కొట్టు ముందాు ఒక బెంచ్‌ వుంది. సాయంత్రం
అయ్యాక గ్రామస్థులు అక్కడకు చేరి కలుస్తుండేవారు. ఆ ముసలతను చేతకాక ఆ
బెంచ్‌ మీదా వాలిపోయాడు. కొద్దిసేపు కూడ మాట్లాడలేనంతగా అలసిపోయాడు.
చివరకు అతను నోరు తెరచి ఒక్కమాట అన్నాడు, ”నీరు!” అని.
ఇప్పుడు ఈ గ్రామం తీవ్ర సమస్యను ఎదాుర్కుంటున్నది. ఇది ఎడరికి
దాగ్గరలో ఉంది. ఇక్కడ వర్షాలు సంవత్సరానికి ఒకసారి వచ్చి కుంటలు, బావులు
నింపుతాయి. కానీ వర్షాలు రాక రెండు సంవత్సరాలు అయ్యింది. గ్రామస్తులు
దాూరాన ఉన్న కాలువ నుండి నీరు తెచ్చుకుంటున్నారు. ప్రతి ఉదాయం మగవారు,
ఆడవారు గుంపులుగా చాలాదాూరం నడిచి ఆ చిన్నకాలువలో వారి కుండలలో నీరు
నింపుకొని వచ్చి రోజంతా ఆ నీరే వాడుకునేవారు. ఆ విలువైన నీటిబొట్టును కూడ
అతి జాగ్రత్తగా వాడుకునేవారు.
అయినప్పటికి దాహంతో ఉన్న ముసలతనికి నీరు లేదాని ఎలా చెప్పగలవు
నీవు? వేరే ఆలోచించకుండ కొట్టతను రవి చాలా దాయగలవాడు, తన కుండ
నుండి ఒక గ్లాసెడు నీరు ముసలతనికి ఇచ్చాడు. ఆ మనిషి అత్యాశతో ఆ నీరు
తాగేశాడు. అప్పుడు అతను ఇంకొక శబ్దం పలికాడు. ‘ఎక్కువ!’ అని, రవి కొరకు
ఆగకుండ అతను ఒక గంతు వేసి కుండను లేబట్టి పెదావులకు ఆనించి మొత్తం నీరు
ఒక చుక్క కూడ రవికి లేకుండ తాగేశాడు.
పాపం రవి ఏం చేయగలడు? అతను కేవలం భయంతో కనురెప్ప
వాల్చకుండ చూశాడు. అప్పుడు అతను తనలోతను అనుకున్నాడు, ‘ఫర్వాలేదాు,
నేను ఒకతని అవసరానికి సహాయం చేశాను, ఇంతే గదా.
ఆ కొత్తతను, ఇంతలో తృప్తిగా కనిపించాడు. అతను కుండను రవికి
తిరిగి ఇచ్చాడు సంతోషంగా. అందాుకు రవికి తృప్తి అయింది. రవితో ఆ వృద్ధుడు,
నా ప్రియమైన అబ్బాయి, ఎల్లపుడు ఇట్లే దాయతో వుండు. నాకు చేసినట్లే నావలె
వచ్చేవారికి సహాయపడు, నిన్ను దీవిస్తారు. అప్పుడు అతని చేతిక్ఱోను తీసుకొని
నెమ్మదిగా రోడ్డు వెంబడి కుంటుతూ నడిచి వెళ్ళాడు. రవి కొత్త ముసలతను కనబడేంత
వరకు చూసి, తను షాపులోకి తిరిగి వచ్చాడు.
ఆ మధ్యాహ్నం వేడి విపరీతంగా ఉంది. కొద్దిసేపయ్యాక రవికి తీవ్రమైన
తలనొప్పి వచ్చింది. అతని పెదావులు ఆరిపోయాయి. గొంతు ఎండిపోయింది,
విపరీతమైన దాప్పిక అయింది. అతనికి వాస్తవంగా తానేరు అవసరమైంది. కాని ఆ
యాత్రికుడు మొత్తం నీళ్ళు తాగేశాడు. ఒకటో, రెండో చుక్కలు దొరకవా అని కుండను
లేపి పెదావుల దాగ్గర వంచాడు. అతనికి ఆశ్చర్యమేసింది. ఎప్పుడైతే కుండలోని
నీటిధార తన ముఖంపై పడిందో ? అది తీయగా ఉంది, కొత్త శక్తినిచ్చే ఆ నీరు
అతని దాప్పిక తీర్చడమే గాక అతని తలనొప్పిని కూడ పోగొట్టింది.
రవి ఆ నీటికుండను కనురెప్ప వాల్చకుండ చూస్తున్నాడు ఏమయిందాని.
అప్పుడే కుంటుకుంటూ షాపుకు చేరాడు కరీం. కరీం యువకుడు. అతనికి కొన్నేండ్ల
క్రితం జరిగిన ప్రమాదాంలో కాలుకు దెబ్బ తగిలి కుంటివాడయ్యాడు. ఎప్పుడైతే
అతను ఆరోగ్యంగా లేక మరియు అలసట చెందాడో, అతని కుంటికాలు చాలా
బాధా పెట్టింది. కరీం కూడ షాపు ముందాు బెంచ్‌పై పడిపోయి, ముసలతని వలె
గాలి పీల్చుకోలేకపోయాడు. అప్పుడు అతను తన జేబు నుండి కావలసిన సరుకుల
లిస్టు రవికి అందించాడు. రవి సరుకులను ప్యాక్‌ చేస్తున్నపుడు కరీం ఒక చిన్నమూట
విప్పి దానిలోని పదార్థాన్ని భోజనంగా తిని బెంచ్‌పై కూర్చున్నాడు. చివరకు అతను
దాస్తీతో మూతి తుడుచుకొని రవి నీటికుండ వైపు చెయ్యి చూపాడు. ‘నేనొక గుటక
నీరు తీసుకోవచ్చా? ఇప్పుడు బాగా వేడిగా ఉంది’.
రవి ఏదో పప్పు కొలుస్తున్నాడు. అతను చూడకుండ, ‘నేను నీకు కొంత
నీరు ఇవ్వడనికి సంతోషిస్తాను. కానీ ఎవరో ఒకతను దానిలోని నీరు చాలావరకు
తాగేశాడు. అప్పుడు నాకు బాగు లేకుండెను, అప్పుడు నేను అందాులోని చివరి
బొట్టు కూడ తాగేశాను.’ అన్నాడు.
‘ఏమంటున్నావు మిత్రమా? నేను కుండ నిండ నీరు నిండి బయటికి
వస్తున్నట్లు చూస్తున్నాను!”
రవి పైకి చూశాడు, నమ్మలేక రెప్పవాల్చకుండ చూశాడు. అతని కండ్ల
ముందే కరీం గ్లాసెడు నీరు తీసుకొని తాగాడు, తరువాత సరుకుల డబ్బులు ఇచ్చి
38
వెళ్ళిపోయాడు.
అతని కుంటితనం దాదాపు పోయిందా? అని రవి కరీం వెళుతుంటే
చూశాడు బయటికి వచ్చి. ఎండ వల్ల అతను సరిగా చూడలేకపోతున్నానని అనుకొని
షాపులోకి తిరిగి వచ్చి చల్లగా ఉన్నందాున కునుకు తీశాడు.
ఎవరో తన పేరుపెట్టి అర్జెంటుగా పిలుస్తున్నట్లు విని లేచాడు. అతను
కండ్లు తెరిచి కరీంను చూశాడు. ఈసారి అతను తన చెల్లెలు ఫాతిమా చెయ్యి
పట్టుకొని ఉన్నాడు. అన్నా, నిద్రా లే, మాకు నీతో అవసరం ఉంది అని కరీం
కోరాడు.
‘ఎ ఎ ఏంటి? ఏమైనా బాగు లేదా?”
‘ఫాతిమా జ్వరంతో మాడిపోతున్నది!’
‘అయితే డక్టర్‌ దాగ్గరికి తీసుకపో, ఆమెను ఈ షాపుకు ఎందాుకు తీసుకు
వచ్చావు?’
కరీం ఇతని వైపు నిలకడగా చూస్తూ అన్నాడు, నీవు నాకు ఎట్లు బాగు
చేశావో తెలియదా? నా కాలు చాలా సంవత్సరాలు నన్ను ఇబ్బంది పెడుతున్నది.
దానంతట అదే బాగయింది, నీ గారడి కుండ నుండి తాగిన నీరుతో, ఫాతిమాకు
కొన్ని నీళ్ళు ఇవ్వు. నాకు నమ్మకం ఉంది, దానితో ఫాతిమా జ్వరం తగ్గుతుందాని.
రవి ఆశ్చర్యపడినాడు. గారడి కుండయా? నయం చేసే నీరా? కరీంకు
ఏమి తోచడం లేదాు. అయినప్పటికి ఫాతిమాకు కుండలో నీరు అందించాడు. ఆమె
కొద్దిగా తాగింది, తరువాత విశ్రాంతి కోసం కూర్చుంది. నిముషాల్లోనే ఆమె తల
ఎత్తి అంది, ఇది నిజమే అన్నలారా! వాస్తవంగా నా జ్వరం తగ్గింది.
త్వరలోనే గ్రామంలో ఈ వార్త వ్యాపించింది. రవి, తినుబండరాల
మామూలు షాపు యజమాని. అతను ఇప్పుడు గారడి కుండ యజమాని. ఆ నీటితో
ఎవరికైనా ఏ వ్యాధినైనా బాగు చేయగలదాు. ప్రతి రాత్రి రవి ఆ కుండను షాపులోనే
వుంచి పోయేవాడు, ఉదాయాన అది తీయటి మరియు చల్లని నీటితో పూర్తిగా
నిండిపోయేది. ప్రతిరోజు అతని షాపు ముందాు రోగులు, వారి బంధాువుల క్యూ
ఉండేది. ఒక్కొక్కరికి రవి కుండలోని కొద్ది నీళ్ళు ఇచ్చేవాడు మరియు వారంతా
ఇప్పుడు బాగున్నాము అనుకుంటూ వెళ్ళిపోయేవారు. ఆ కుండ ఎప్పుడు కూడ
ఖాళీగా లేదాు. రవి, ఆ ముసలతనికి తను సహాయం చేసినందాుకు ఆయన కృతజ్ఞతా
39
పూర్వకంగా ఈ బహుమతి నాకు ఇచ్చి ఉండవచ్చు అని గ్రహించాడు. ఎంత పెద్దా
బహుమతి ఇచ్చాడో అని ప్రతిరోజు ఆయనకు మనసులోనే కృతజ్ఞత చెప్పుకునేవాడు.
త్వరలోనే అతని చిన్నషాపు హాస్పిటల్‌గా మారింది. రవి ఆ నీటికి ఒక్క
పైస కూడ చార్జ్‌ చేసేవాడు కాదాు. ప్రజలు తృణమో, పణమో, కొందారు బహుమానాలు
అతని కొరకు వదాలి వెళ్ళేవారు, కొందారు ఏమి ఇవ్వకనే వెళ్ళిపోయేవారు. అయినా
అతను దానితోనే సంతోషంగా ఉన్నాడు.
ఒకరోజు ఒక ధానికుని నౌకరు వచ్చి ‘నా యజమానికి బాగులేదాు. నా
వెంట వచ్చి అతనికి కొన్ని నీళ్ళు ఇవ్వండి’ అని అన్నాడు.
రవి జవాబు చెప్పాడు. ‘చూడు నీ వెనుక ఎంత లైను ఉందో, వారి వంతు
కొరకు ఎదిరి చూస్తున్నారు. నేను వారికి సహాయం చేయకుండ వదిలేసి నీ యజమాని
వద్దాకు ఎలా రాగలను? ఈ రోగులు ఎండలో చాలాసేపు ఎలా నిలబడగలరు నీవు
ఊహించావా? నీ యజమానిని ఇక్కడికి రమ్మను. నేను అక్కడికి వచ్చిన దానికన్న,
నేను అతనికి ఇక్కడే నీరు యిస్తాను.
ఆ నౌకరు ‘రవి, ఈ బీదావాండ్లకు సహాయం చేయడం వలన నీకేమీ
వస్తుంది? ఏవో కొన్ని రూపాయలు, కొన్ని బియ్యం మరియు కొంత పప్పు? నా
యజమాని ఇంటికి రా. అతను నీకు రూపాయలు, బహుమతులు కురిపిస్తాడు. నీకు
అవసరాలు ఎలా తీరుతాయే అనే ఆవేదాన కనీసం ఒక నెల వరకు కూడ ఉండదాు’.
రవి ప్రేరేపింపబడినాడు. అది నిజమే, ఒక ధానికుడిని బాగు చేసి, తన
రోజు వారి ఖర్చుల సంపాదించుకోవచ్చు గదా? రవి అక్కడ బయట ఎదాురుచూస్తున్న
జనులను మర్నాడు రమ్మని తను భూస్వామి నౌకరు వెంట వెళ్ళాడు.
నెమ్మదిగా, రవి మారిపోయాడు. ఆయన ఎప్పుడైతే ఇబ్బంది పడుతున్న
రోగులను చూసి భరించలేకపోయాడో, ఇప్పుడు ప్రతిరోజు ఒక ధానిక రోగి కోసం
ఎదాురు చూస్తున్నాడు, అందాువలన అతనికి చేతినిండ డబ్బు వస్తుందాని ఊహించాడు.
రోజులు గడిచాయి. ఆ తీరుగ కాలాలు మారాయి, మరల వేసవి వచ్చింది.
రవి తన పాత షాపులో పద్దాులు రాసుకుంటున్నపుడు ఒక ముసలతని వణుకు
పిలుపు ”కుమారా, నీళ్ళు” అని వినిపించింది.
ఆశ్చర్యపడి అతను పైకి చూశాడు. ఇది తనకు బహుమతిగా గారడి
కుండను ఇచ్చిన ముసలతనిదేనా? కాని వచ్చినతని వెనుక రాజు వార్త తెలిపేవాడు
40
ఉన్నాడు. ‘త్వరగా రా!’ రాజుగారి మనిషి గట్టిగా అరిచాడు. ”రాణి గారిని దోమ
కుట్టింది!” అని.
‘నీళ్ళు!’ ఆ ముసలతను మళ్ళీ అడిగాడు.
‘ఆ రాణిగారు మంచిగా లేరు!” రాజు మనిషి మళ్ళీ అరిచాడు.
ఒక బీదా ముసలతను తనకు సహాయపడిన వాడో కాదో లేక తనకు
నీటికుండ ఇచ్చినతనేమో అని ఆలోచిస్తున్నాడు. మరోవైపు రాజు పంపిన మనిషి,
అతను ఊహించాడు, బంగారు నాణాల వర్షం అతనిపై కురుస్తుంది. బాగు చేసే
నీరు రాణి గారి దోమకాటు నొప్పి తగ్గించగానే, ఏది మంచిదో తెలుస్తూనే ఉంది.
అతను కుండను తీసుకున్నాడు మరియు కొత్తతనితో అన్నాడు. ‘ఇక్కడే
వేచి ఉండండి మామయ్యా, నేను వెంటనే తిరిగి వస్తాను’.
వేగంగా పరుగెత్తే రాజు గ్ఱుోాలు రాజభవానికి అతడిని చేర్చాయి. అక్కడ
అతను త్వరగా రాణిగారిని సమీపించాడు. ఆమె చేతిపై దోమ కుట్టినచోటును
ఆశ్చర్యంతో చూశాడు. అతను గ్లాసులో కొన్ని నీళ్ళు వంచాడు, కానీ ఏమీ రాలేదాు!
మరల మరల కుండ వంచాడు. దాన్ని కింది మీదికి చేశాడు, లోతులోకి చూశాడు.
అది ఎముకవలె ఎండి ఉన్నది.
”ఓ మోసగాడ!” అని రాజు అరిచాడు. అయితే నీవు నా రాజ్యంలోని
ప్రజలను ఇలా మోసం చేస్తున్నావు! వెళ్ళిపో, నాకు ఇకముందాు మంత్రపు కుండల
నీరు ప్రభావం గురించి వినరావద్దాు. నీవు ఒకవేళ మరల ప్రకటించావో, నిన్ను
శాశ్వతంగా ఆ ఊరినుండి వెళ్ళగొడతాను. తరువాత అతను రాణిగారి కన్నీరు తుడుస్తూ
ఆమె చేతిపై ఏర్పడిన వాపుపై చేయి రుద్దాుతూ కొంత ఉపశమనం కలిగించాడు.
రవి నెమ్మదిగా తన గ్రామానికి నడిచి వెళ్ళాడు. అతను తన షాపు వద్దాకు
వెళ్ళాడు. అక్కడ ఎవరు లేరు. అతను తనను నీళ్ళడిగిన ముసలతని కోసం వెతికాడు.
అతను అక్కడ ఎక్కడ కనిపించలేదాు. అతను కేక వేశాడు, ‘మామయ్యా, నన్ను
క్షమించు, నేను తప్పు చేశాను. దాయచేసి రండు, నేను మీకు నీళ్ళు ఇస్తాను”. కాని
దానికి జవాబు లేదాు. ఇప్పుడతను గ్రహించాడు, ఈ ముసలతను సంవత్సరం క్రిందా
తనను కలిసినతనే.
అతను దాయతో బాగుచేసిన జనులను మరియు వారు తిరిగి ఇష్టపడి
దీవించిన వారిని గుర్తు చేసుకున్నాడు. వారు చేసిన దాతృత్వం, కొన్ని డబ్బులు
41
ఇవ్వడం మరియు వారి తోటలోని కూరగాయల మూటలను ఇచ్చినవారిని గుర్తు
చేసుకున్నాడు. ఎప్పుడు అతను స్వార్థపరుడైనాడో, అత్యాశ పరుడైనాడో, అతను
చాలా అవసరమైన వారిని అశ్రద్ధా చేశాడో మరియు ఆ ముసలతను ఇచ్చిన శక్తిని
రవి సరీగ ఉపయోగించకపోయాడో తను ఆ శక్తిని తిరిగి తీసేసుకున్నాడు.
ఏం బాధాలేదాు, రవి తనలోతానే నవ్వుకున్నాడు. తనకు నీటి ద్వారా
వచ్చిన డబ్బుతో గ్రామానికి నిజమైన డక్టరును ఏర్పాటు చేస్తాను, అతను మెడిసిన్లు
మరియు రోగాల గురించి బాగా తెలిసినవాడై ఉంటాడు. ఇకపై జనులు గారడివాడు
బాగుచేస్తాడని వేచి చూడల్సిన అవసరం ఉండదాు.
ఆరోజు నుండి రవి తన కుండను మామూలు నీటిని కాలువ నుండి
తెచ్చుకొని తన చిన్నషాపులో పెట్టుకొని ఆ ముసలతని కోసం ఎదాురు చూస్తున్నాడు.
ఏదో ఒకనాడు అతను తిరిగి రావచ్చు. కాని అప్పటివరకు రవి నిజమైన డక్టర్‌ను
తన గ్రామానికి తేవాలని నిశ్చయించుకున్నాడు.
˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

గాలి చెట్ల మధ్యన అల్లుకోవటం ప్రకృతి
పగిలిన గ్రుడ్డు ఆకాశం పై పరిచినట్టు గా కరిగిపోవడం
ఒక అనుభూతి

మంచి ఆలోచనలు నాలో రేకెత్తినట్టుగా
అందమైన జీవితం నా చుట్టూ అల్లుకున్నది
చాలా రోజుల క్రితం నాలో నిండిన
రంగురంగుల
ఆ కలలో నేను కులాసాగా కరిగిన దృశ్యం లా!
కానీ,
నిజజీవితంలోని నిస్సారాన్ని
అధిగమిస్తూ
లెక్కల టీచర్ చెప్పే బోరింగ్ ఫ్రాక్షన్ గణితాన్ని వినడానికి
స్కూల్ కు పరుగెత్తినట్టుగా
నాదైన అవర్ గ్లాస్ పగిలి
ఇసుక అంతా వేళ్ళ మధ్యన కారినట్టు కాని నిజాన్ని నేను అనుభవించాలికదా
పగిలిన గ్లాసు లో కారుతున్న ఇసుకను పెట్టడానికి ప్రయత్నించినట్టు
కరిగిపోయిన కలలను
తిరిగి కూర్చి
మెదడులో నింపడానికి ప్రయత్నించినట్టు ఆలోచించాను
ఈ ప్రపంచ తత్వం
నిర్ణయ సాధ్యం కాదని ద్వేషించడం సులభం
ప్రేమించడం కష్టం
నిర్ణయాలైతే సులభంగా నిర్ణయానికి వస్తాం
కాని
ఒప్పుకోవడం కదా మనసుకు కష్టం
ప్రపంచ నీతి అది
అయినా ఈ ప్రపంచం ఎంతో అందమైనది
ప్రపంచం నడిచే పద్ధతి లో
నా కలల్లోకి దూరిపోకుండా
నా రంగుల కలను
నా ఆశయాలను జీవిత కాన్వాస్ పై
చిత్రీకరించాలని ఆశిస్తున్నాను

అనువాదం- పెండ్యాల శ్యామ్ సుందర్ రావు
మూలం – మేఘా ఇషాణి పెండ్యాల.

నీలాకాశం…. చుక్కల కలలు

ఎగిసిపడే సెలయేటి తరగలు

అద్దంలో చందమామ

జోలపాటలతో విరుస్తున్న

మొలకనవ్వుల నిదుర

జీవితం ఎంత సుందరం?

ఎదలో ఏవో తెలియని తుమ్మెదలు

ఆకుపచ్చని పాటల విందులు

స్వప్నాలు… పరిష్వంగాలు

ఒక్కసారి మోగుతున్న కోటి వీణలు

జీవితం ఎంత సుందరం?

వెలుగును చీకటిగా చీకటిని

వెలుగుగా చిత్రించే పెదాలు

అధరాలకు వేలాడే ప్రభాతాలు

నగరీకరించబడే పసిపల్లెలు

జీవితం ఎంత వంచన?

రెండు గాళ్లకు మరొకటి…

వదలివేసిన స్టేయిరిక్ దీపాలు

చుట్టుముడుతున్న అజ్ఞాత బీభత్సం

అశాంతి అవమానాలతో

నిస్సహాయ సహగమనం

జీవితం ఎంత విషాదం?

చివరికి ఏమయింది?….

విప్లవ శంఖం మూగవోయింది.

అక్షర తపస్సు కొట్టుకొనిపోయింది

అధికారపు అహంకారం పెనవేసుకున్న బతుకు

కందెన లేని గీరె అయింది

ఇక జీవితమే ఒక నిట్టూర్పు

• డాక్టర్ కాంచనపల్లి గోవర్ధన్ రాజు, 9676096614

Life Is a Sigh!

Blue sky, stars dreams
Soaring ripples of rill
Moon in the mirror
Slumber of sprouting smiles 
being blown by lullabies.
How charming is life!
Some unknown bumblebees in heart
Feasts of verdant songs
Dreams, embraces
Lakhs of lutes 
ringing simultaneously.
How beautiful is life!
Lips depicting light as darkness; 
darkness drawing the picture of light.
Dawns dangling from lips; 
small villages turning into towns.
How deceitful is life!
Walking stick joined two legs; 
steric lights are abandoned.
Unknown terror all around!
Walking helplessly 
along with disquiet, disrespect.
 How tragic is life!
What is the end result?
The conch of revolution 
has fallen silent.
The penance of syllables 
got swept away.
The life entwined with 
hauteur of authority became
a cartwheel sans grease.
Now, life is but a sigh!

Origin (Telugu): Dr. Kanchanapalli Govardhan Raju
Translation: Elenaaga

a

ఆ అరుణోదయం..తప్పక వస్తుంది..! (ఓ శుభహ్ కభీ తో ఆయేగి !- ) –సాహిర్ లూథియాన్వి ఉర్దూ కవిత.
స్వేచ్చానువాదం–గీతాంజలి.
–––––—————————–
ఇన్ని చీకటి యుగాల నిరీక్షణ తరువాత…రాత్రి పరదాలు కూడా తొలిగాక..
దుఃఖపు మేఘాలు సాంతం కరిగిపోయాక.. అప్పుడు సంతోషపు సముద్రాలు పొంగిపొర్లుతాయి.
ఆకాశం నృత్యం చేస్తుంది.. ఈ భూమి పాటలు పాడుతుంది…
ఇక చూడు..ఆ ఉదయం తప్పక వస్తుంది.

ఏ రోజు కోసమైతే మనం క్షణం క్షణం మరణిస్తూ బతికామో.. ఏ రోజు కోసం..అమృతం లాంటి కాలాల్లో కూడా విషాన్ని గుక్కలు గుక్కలుగా గుటకలు వేశామో..
ఆ రోజు..
ఆకలి..దాహం గొన్న మన ముంగిళ్లలో మనం కోరుకున్న ఉదయం మెరిసిపోతూ నిలుస్తుంది !

నిరాశ పడకు మిత్రమా..
ఇప్పుడు కనీసం భూమికున్న విలువైనా రక్తమాంసాలున్న మనిషికి లేకపోవచ్చు గాక !
మన ఆకాంక్షలకూ కనీస గుర్తింపు లేకపోవచ్చు.
కానీ ఏదో ఒకనాడు ఈ భూమ్మీద..మనిషి గౌరవాన్ని అబద్ధపు ధనంతో కొలవని రోజు మాత్రం తప్పక వస్తుంది.

ఎప్పుడైతే… పాపపు డబ్బు కోసం ఆడదాని శరీరం అమ్మ బడదో..
ఎన్నడైతే ఆమె ఆకాంక్షలు నలిచి వేయ బడవో…
ఆరోజు వచ్చినప్పుడు.. ఈ నిస్సిగ్గు సమాజం సిగ్గుతో చితికిపోతుంది.
ఆ ఉదయం ఎప్పటికైనా వచ్చి తీరుతుంది.

అయితే వినండి .,
ఆ ఉదయాల్ని మేమే తెస్తాం !
తెచ్చి తీరుతాం..
అది మా వల్లే సాధ్యం అవుతుంది !

ఏ రోజైతే భూమి తిరగ బడి ప్రతిజ్ఞ చేస్తుందో..నిరపరాధులు జైళ్ల నుంచి విముక్తమవుతారో..
పాపపు గృహాలు బద్దలు అవుతాయో.. అన్యాయపు శృంఖలాలు తెగిపోతాయో..
ఆ ఉదయాల్ని మేమే తెస్తాము!
ఏ సమాజంలో అయితే నేరస్థులు పోషింపబడరో…
ఎక్కడైతే పిడికిలి బిగించి నినదించే
చేతులు ఖండించబడవో.. ఎక్కడ ఆత్మ గౌరవంతో నిటారున నిలబడ్డ శిరస్సులు అణిచివేయబడవో..
ఎప్పుడైతే ..జైళ్లు..బందీలు లేని ప్రజా స్వామిక పరిపాలనలో ఉంటామో..
ఆ ఉదయాన్ని మేమే తెస్తాం.

ఏ రోజైతే …. పొలాల్లోంచి రైతుల.. మిల్లుల నుంచి కార్మికుల శ్రమకు సమాజంలో సరైన విలువ కట్టబడుతుందో ..
నిస్సహాయులైన..గూడు లేని బీద జనం అంతా ఉపిరాడని బిలాల్లాంటి ఇరుకు ఇళ్ళల్లోంచి బయట పడతారో ..
అప్పుడు… నిజంగానే ఆ క్షణాల్లో.. లోకం అంతా శాంతీ..సంతోషాలనే పుష్పాలతో అలంకరించుకుని హర్షాతిరేకలతో మునిగిపోతుంది.. ఆ అరుణోదయాల్ని మేమే తెస్తాం!
ఖచ్చితంగా
తెచ్చి తీరుతాం.!
ఇది రేపటి లోకానికి మా వాదా!

స్వేచ్చానువాదం-గీతాంజలి

———-స్వేచ్చానువాదం- – గీతాంజలి

ఇలాంటి లోకం దొరక్కపోయినా నష్టం లేదు !(ఏ దునియా అగర్ మిల్ భి జాయే తో క్యా హై?)- సాహిర్ లూథియాన్వి ఉర్దూ కవిత.
స్వేచ్చానువాదం- గీతాంజలి.
–—————————————
ఒక్క రాజ ప్రసాదాలు..సింహాసనాలు… వజ్రాల కిరీటాలు మాత్రమే కనిపించే లోకం., హృదయం ఉన్న మనుషులే కనిపించని లోకం ..
దొరికితేనేం.. దొరక్కపోతే నేఁ?

మనిషికే శత్రువుగా మారిన ఈ సమాజం..
ఈ డబ్బు పిచ్చి ఉన్న మనుషులు మాత్రమే నిండిన ఈ లోకం..దొరికితేనేం..
దొరక్కపోతేనేఁ?

వాళ్ళ మొఖాల్లోకి చూడండి ఒకసారి..
ఇక్కడ ప్రతి ఒక్కరూ గాయపడి ఉన్నారు.. దాహం గొని ఉన్నారు.
కళ్ళలో అయోమయం..గుండెల్లో విషాదం నిండిపోయి ఉన్నారు.
ఓహ్హ్..ఇది మనుషులు ఉంటున్న స్థలమేనా ..? లేక
దుఃఖం ఒక్కటే పొంగి పోరాలుతున్న శోక మందిరమా ?
అసలు.. దయేలేని ఈ లోకం..
దొరికితేనేం… దొరక్క పోతేనేం?
మనిషి అస్థిత్వమే ఇక్కడ ఒక ఆటబొమ్మ అయి పోయి..
ఈ దునియా అంతా… ఈ రోజు శవాలు తిరగాడే బస్తీగా మారిపోయింది.
మీకు తెలుసా…ఇప్పుడు ఇక్కడ మనిషి జీవితం కంటే మరణమే చవకగా దొరుకుతుంది.
ఈ లోకం..ఇలాంటి కరడు గట్టిన లోకం..కారుణ్యమే లేని లోకం ..
దొరక్క పోతేనేం?
దొరక్క పోతేనేం?
మనిషికి విలువే ఇవ్వని
లోకం దొరికితేనేం.. అసలు దొరక్కపోతేనేఁ?

స్త్రీ పురుషుడికి జన్మ నిస్తుంది కానీ-(ఔరత్ నే జనమ్ దియా మర్ధో కో…)సాహిర్ లూథియాన్వి ఉర్దూ కవిత.
స్వేచ్చానువాదం-గీతాంజలి

ఈ పురుషులు ఎలాంటి వాళ్ళో చూడండి…
స్త్రీలు వాళ్ళకి జన్మ నిస్తే..వాళ్ళు మాత్రం
ఆ మాతృమూర్తులను
కృతజ్ఞతే లేకుండా ఎప్పుడంటే అప్పుడు
ఇష్టం వచ్చినట్లు
నలిచి .. నాశనం చేసి., బాజారులో డబ్బుల కోసం తూకం వేసి మరీ అమ్మకానికి కూర్చోబెడతారు.

హృదయంలో పెట్టుకొని పూజించాల్సిన ఆమెతో..విలాసవంతుల దర్బారుల్లో నగ్నంగా నాట్యం చేయిస్తారు.
చెప్పు కోవడానికి కూడా.. ఎంత సిగ్గుచేటంటే., ఆమె మర్యాదస్తులనబడే వాళ్ళకే పంచ బడుతుంది.
ఎంత వివక్షో చూడండి..
పురుషులేమో ఎంత నేరాలనైనా బాహాటంగా చేయచ్చు కానీ ..స్త్రీకి ఏడవడం కూడా నిషిద్ధమే !
మగవాడికి పడుకోవడానికి లక్ష పరుపులు… స్త్రీకి మాత్రం ఒకటే చితి !
మగవాడికి ఉల్లాసంగా ఉండడమే హక్కు అయితే స్త్రీకి జీవించడమే ఒక శిక్ష..
మగవాడి విలాసాలకు ఆకాంక్షలనే పేరైతే .,
స్త్రీలు సజీవంగా అగ్నికీలల్లో దహించుకుపోవడాన్ని ఆమె త్యాగం అన్నారు !

ఆమె ఏ పెదవులతో అయితే ప్రేమించిందో..ఆ పెదవులతోనే పురుషుడు వ్యాపారం చేస్తున్నాడు !
ఆమె ప్రేమను పొందే అర్హతే లేని వాడు !
వాడికి..
ఏ స్త్రీ గర్భం అయితే ప్రాణం పోసిందో ..ఆ గర్భాన్నే సరుకుగా మార్చాడు కృతజ్ఞతా హీనుడు!
ఏ దేహం నుంచి చిగురై మొలిచాడో…ఆ దేహాన్నే అగౌరవ పరిచాడు !
ఆఖరికి…
ఆమె మొఖాన్నో రొట్టె ముక్క విసిరేసి..దానికే కృతజ్ఞత చూపమన్నాడు.
అసలు ఈ లోకంలోని ప్రతి నిస్సిగ్గు మగవాడు..ఆ దేవత ఒడిలోనే పెరుగుతాడు..
అది అర్థం కాని పురుషుడు
వికృతమైన మైదానాల గుండా నడిచి..ఎడారి దారుల్లోకి నడుస్తాడు.
తప్పులు చేస్తూనే పోతాడు.
చివరాఖరికి వాడి ధూర్తపు కోరికలన్నీ ఆడవాళ్లు చేసే పాపాలుగా మారిపోతుంటాయి.
ఎంత వైచిత్రి అంటే… స్త్రీని లోకంలో కారణజన్మురాలిగా భావిస్తారు..
వెలుగులు చిమ్మే
దేవతగా కొలుస్తారు
అయినా ఆమె పాపాత్మురాలిగానే చూడ బడుతుంది.!
ఆమె ఎంతటి దూరదృష్టవంతురాలైన తల్లి అంటే… ఓపిక నశించి ఓడిపోయి., కొడుకుల దయా భిక్ష అనే శయ్య మీద ఒరిగిపోతుంది…
ఎంత కఠినాత్ముడు ఈ మగవాడు?
జన్మనిచ్చిన స్త్రీని .. బాజారులో నిలబెట్టాడు
ఇష్టమొచ్చినట్లు కాలితో నలిచి..నాశనం చేసి., చివరికి తృణీకరిస్తాడు
నీచ పరుస్తాడు !
జీవితంలో.. స్త్రీ ప్రేమకి ఎన్నటికీ పాత్రుడు కాలేని వాడు కదా ఈ మగవాడు?

పద ప్రియా.. అపరిచితులం అయిపోదాం !-

(— *చలో ఎక్ బార్ ఫిర్ సే అజ్ఞబీ బంజాయే హం దోనో *…సాహిర్ లూథియాన్వి ఉర్దూ కవిత) తెలుగు స్వేచ్చానువాదం – గీతాంజలి.
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
ప్రియా..పద ..ఒక్కసారిగా నువ్వూ., నేనూ అపరిచితులం అయిపోదాం.!
మళ్ళీ గుర్తు పట్టుకోలేనంతగా పరాయి వాళ్ళమైపోదాం!

ఇక అప్పుడు.. నీ నుంచి నేను హృదయ సంబంధమైన ..
ఒక్క ఆశ కూడా పెట్టుకోబోను.
నువ్వు కూడా నా వైపు ఇష్టం గా చూడకు మరి!
ఇద్దరం అపరిచితులం అయిపోయామనుకో…. నా మాటల్లో పొరబాటున కూడా నా మనసులో నీ మీద ఎంత మోహబ్బాత్ ఉందో., దొర్లకుండా జాగ్రత్త పడతాను.
నా కళ్లల్లో.. పొరబాటున కూడా నా హృదయంలో గౌరవంగా..ఎంతో ప్రియంగా దాచుకున్న మన ప్రణయ రహస్యాన్ని బయటపడనీయను.
పద.. ప్రియా అందుకే
ఒక్కసారిగా …అపరిచితులం అయిపోదాం !

నాకు తెలుసులే… నాతో కలిసి ముందడుగు వేయడానికి బహుశా..నిన్ను కూడా ఏదో చిక్కుముడి ఆపుతూ ఉండి ఉంటుంది.
కులమో.,మతమో., ఏదో ఒకటి. బాధ పడకు! నాతో కూడా ఈ పాడు లోకం
నువ్వు నాకు పరాయి దానివనే చెప్తున్నది.
నీ నుంచి దూరంగా తరిమి కొడుతున్నది.
ఇక ..నాకు నీతో గడిపిన దివారాత్రుళ్ల జ్ఞాపకాల తోడు తప్ప ఏం మిగిలిందని చెప్పు?
అందుకే ప్రియా .,పద ఒక్కసారిగా అపరిచితులం అయిపోదాం!

ఎందుకంటే ..మన పరిచయమే
ఒక మనోవ్యాధిలా మారినప్పుడు.. దాన్ని మరిచిపోవడమే ఉత్తమం కదా.,?
బంధం భారంగా మిగిలినప్పుడు .. దాన్ని తెంచుకోవడమే మంచిదేమో ?
అసలు..ఇన్ని యుగాలు గడిచిపోయినా .. మన ప్రేమ కథను కలయిక అనే ముగింపు దాకా కూడా తీసుకెళ్లలేక పోతే…
పద ప్రియా.. కనీసం ఒక అందమైన మలుపైనా ఇచ్చి… ఇద్దరం కలిసి దాన్ని సాగనంపుదాం !
అందుకే నా ప్రియురాలా…
పద ఇద్దరం ఒక్కసారిగా అపరిచితులం అయిపోదాం !
మళ్లీ .. ఎప్పుడైనా ..ఎక్కడైనా ఎదురుపడినా గుర్తు పట్టలేనంత పరాయి వాళ్ల మైపోదాం !!

ప్రముఖ ఉర్దూ కవి సాహిర్ లూథియాన్వి అసలు పేరు అబ్దుల్ హయీ. 1921 మార్చ్ 8 న జన్మించి అక్టోబర్ 25 1980 లో మరణించారు.
పంజాబ్ లోని లూథియానా లో ముస్లిం గుజ్జర్ భూస్వామి కుటుంబంలో జన్మించారు.
లూథియానా ప్రభుత్వ కళాశాల లో చదువుకున్నారు. సాహిర్ ఉర్దూలో గజల్స్,నజమ్స్ అంటే ఉర్దూలో కవిత్వం రాయసాగారు.1943లో సాహిర్ లాహోర్ లో స్థిరపడ్డాక 1945 లో ఉర్దూ భాషలో తన తొలి గ్రంధం “తల్కియా ” ముద్రించారు. సాహిర్ ఆల్ ఇండియా స్టూడెంట్స్ ఫెడరేషన్ , ప్రగతిశీల ఉద్యార్థి సంఘాల్లో సభ్యుడు గా ఉంటూ ప్రగతిశీల కవిత్వం రాసారు. ఆదాబ్-ఎ-లతీఫ్,సాకార్,ప్రితలరి,సవేరా లాంటి పత్రికల కు సంపాదకులుగా పనిచేశారు.
కమ్యూనిజం మీద తన ఖచ్చితమైన అభిప్రాయాలను వెల్లడించినందుకు పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం ఆయన మీద అరెస్ట్ వాఁరెంట్ పంపింది.
1949లో దేశవిభజన తరువాత సాహిర్ లాహోర్ నుంచి ఢిల్లీ కి వలస వచ్చేసి., తరువాత బొంబాయి కి మారిపోయి అంధేరి లో ఉంటూ అక్కడే సినిమాల్లో పాటలు ..బయట ప్రగతిశీల కవిత్వం రాయసాగారు. గుల్జార్,కృషన్ చందర్ లాంటి ప్రముఖ ఉర్దూ కవులు పరిచయం అయ్యారు.ప్యాసా,అజాది కి జిందగి, బాజి, నౌజవాన్,ఇజాత్,మన్ కి ఆంకే, దాస్థాన్, దాగ్, ఫిర్ శుభహ్ హోగి,ఇన్సాఫ్ కా తరాజు, లాంటి సినిమాల్లో గొప్ప పాటలు రాశారు సాహిర్. ఆయన పుస్తకాలు — పర్చాయియా, కలాం -నేను సాహిర్ లూథియాన్వి, గాతా జాయే బంజారా,తలకియా.
మెహముద్.కె.టీ, అబ్బాస్ కె.ఏ, హసన్,లాంటి రచయితలు సాహిర్ కవిత్వం,షాయరీలు,గజల్స్ మీద .,ఆయన వ్యక్తిత్వం జీవితం, ప్రేమ వ్యవహారాల మీద (ప్రముఖ పంజాబీ రచయిత్రి అమృతా ప్రీతం సాహిర్ల సఫలం కానీ ప్రేమ జీవితము )చాలా పుస్తకాలు రాసారు .అమృతా ప్రీతంతో విఫలం అయిన ప్రేమ సాహిర్ తో గొప్ప ప్రేమ,వియోగ కవితల్ని రాయించింది.
సాహిర్..జాతీయ ఉద్యమం మీద..పాకిస్థాన్ లో ఆటంకావాదులు చెందిన దాడులు,హత్యాకాండలను ఖండిస్తూ .,దేశవిభజన ముందు..తరువాత రెండుదేశాల్లో చెలరేగిన హింసాకాండల మీదా.. స్త్రీల మీద జరిగిన అత్యాచారాల మీద..యుద్ధంలో జరిగిన ప్రాణ నష్టం,రక్తపాతం చూసి చలించిపోతు అనేక కవితలు రాసారు.రక్తం నాడైతేనేమి,పరాయి వారిదైతేనేమి?యుద్ధం వద్దు, పర్చాయియా అనే కవితలు యుద్ధ వ్యతిరేక కవితలు రాసారు . తల్లిని వదిలేసి ఒంటరీదాన్ని చేసిన తండ్రి మీద ద్వేషం ఆయన్ని భారత దేశంలో స్త్రీల దుర్భర స్థితులు అర్థం చేసుకునేలా చేసింది.అందుకే..పితృస్వామ్యాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ.. దుర్భరమైన వేశ్యల జీవితాలకు చలించి పోతూ చాలా కవితలు (ప్యాసా సినిమాలో) రాసారు. కమ్యూనిజం కు అనుకూల ప్రకటనలు.. కవిత్వం కూడా రాసి వివాదాస్పద సందర్భాల్లోకి వెళ్లారు. ఆకలిమీద..పీడితవర్గ పక్షాన నిలబడి అనేక కవితలు రాసారు.(తాజ్ మహల్) 1980 అక్టోబర్ 25 సాహిర్ హార్ట్ ఎటాక్ తో మరణించారు.